Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zekât (Arapça: الزكاة al-zzaka), İslâm'ın beş şartından biridir. Terim olarak şeriatta "asli ihtiyaçlar" dışında nisab miktarı mala sahip olan ve bu sebeple zengin sayılan Müslüman'ın, bu zenginliği üzerinden bir tam yıl geçtiğinde dinî yükümlülük gereği zekât olarak vermesi gereken miktarın adıdır.
İslâm öncesi Arap yarımadasında bulunan kabileler arası ticaret ilişkilerinde vergilendirme uygulanırdı. İslâm Peygamberi, İslâm öncesi dönemin bazı uygulamalarını kaldırmış, değiştirmiş ya da aynen tutmuştur. mali yükümlülüklerden gelen vergiyi toplumsal bir uygulamadan çıkarmış, dinî bir yükümlülük hâline getirmiş ve insanların daha fazla sorumluluk hissetmesine yol açmıştır. Bu bağlamda zekât, İslâm Devleti'ne ödenen bir vergidir. Zekâtın bir vergi olmadığına dair iddialar da bulunmaktadır.
Etimoloji
Kelime olarak temizlik, artmak, bereketli olmak, iyi ve düzgün olmak anlamına gelir. Veren kimseyi cimrilikten, kirlerinden ve günahlardan temizlediği ve malında berekete vesile olduğu inancıyla kelime manası ile dinî manası arasında bir bağ kurulur.
Dinî terminolojide mecburi olmayan, belirli şartlarla kısıtlanmayan bağışlar için sadaka kelimesi kullanılır. Tevbe Suresi 60. ayetinde ise bu anlayışın tersine olarak zekât kavramı yerine "sadakalar" kelimesi kullanılmıştır.
Şeriat ve fıkıhta yeri
Zekâtın hicretin ikinci yılında Ramazan orucundan sonra farz kılındığı bilinmektedir.
Kur'an'da zekâttan Ahzâb Sûresi 33, Âraf 156, Bakara 43, 83, 110, 177, 277; Beyyine 5, Enbiyâ 73, Fussılet 7, Hac 41, 78, Lokman 4, Mâide 12, 55, Meryem 31, 55; Mücadele 13, Mü'minûn 4, Müzzemmil 20, Neml 3, Nisâ 77, 162, Nûr 37, 56, Rûm 39, Tevbe 5, 11, 18, 60 ve 71. ayetlerinde bahsedilir.
Bakara Suresi: 277) Bu ayette beraber anılan namaz ve zekât, Kur'an'da aynı ifade ile birçok yerde daha tekrarlanır.
Zekât vermeyenlerle savaşılması
Ebubekir, zekât vermeyenlerle savaşmıştır. (Ridde savaşları) Bu uygulama fıkıhta yeni hükümlerin konmasına da kaynaklık etmiştir. Mâverdî görünür malların zekâtını ödemekten kaçınanlarla devlet başkanının savaşabileceğini, Ebu Hanife ise zekâtını kendisi verip devlete ödemeyenlerle savaşılamayacağı görüşünü benimsemiştir.
Zekât vermediği için savaş veya cezalandırma amacıyla öldürülen kişiler hakkında nasıl işlemler yapılması gerektiği fıkıh ve akaid mezheplerinde tartışılmıştır. Namaz, oruç veya zekât gibi dinî emirlerin terki durumunda şeriata göre uygulanan ceza işlemleri ve kişinin öldürülmesi sonrasında bu kişileri mürted kabul eden selefî mezheplere göre cenaze namazları kılınmaz, Müslüman mezarlığına gömülmez ve malları devlet hazinesine kalır. Bu kişileri mürted kabul etmeyen daha ılımlı mezheplere göre ise bunlara cenaze namazı kılınır ve Müslüman mezarlığına gömülürler.
- Değerlendirme
- Müslümanlar arasında zekât bir vergi midir, yoksa bir ibadet midir tartışması bulunur. Zekâtın bir vergi olduğu anlayışına göre Şeriat yönetimi altında bulunmayan Müslümanların, yaşadıkları ülkenin vergi yasalarına göre vergi ödedikleri için dinî açıdan ayrıca zekât ödemelerine gerek bulunmamakta, ibadet olarak değerlendirilmesi durumunda ise ödemeleri gerekmektedir. Zekâtın şartları ve miktarı belirli, zorunlu bir ödeme türü olması onun "bir çeşit vergi" olarak anlaşılmasının temel dayanağıdır.
|
Zekâtın şartları
- Müslüman olmak.
- Hür olmak.
- Erginlik çağında bulunmak.
- Akbaşında olmak.
- Elinde sâime hayvanlardan, ziraî mahsûllerden yahut nakit para veya ticarî eşyaların buna eşdeğer anlarından nisab miktarı bulunmak.
Asli ihtiyaçlar (havaic-i asliye), nisap
Fıkıhta kişinin zengin sayılması için ev, bina, elbise, ev eşyaları, bir yıllık yiyecekleri gibi asli ihtiyaçları dışında sahip olması gereken 80 g altın veya eş değer mal miktarına nisap denir. Asli ihtiyaçlar kişinin yaşadığı zaman, mekân, sosyal çevre ve anlayışa göre değişkenlik gösterir.
Zekâtın hesaplanması
- Altın, gümüş, para, ticaret malları ile koyun ve keçiden 1/40 oranında,
- Devenin zekâtı olarak beş deveye bir koyundur.
- İnek, manda ve benzeri büyükbaş hayvanlardan 1/30 oranında,
- Kira geliri getiren ev, dükkân, fabrika, motorlu araç, makine gibi malların net gelirinden 1/10 veya brüt gelirden 1/20 oranında zekât vermek gerekir.
- Tarım ürünlerinden 1/10 oranında (öşür) zekât verilir. Eğer bir kimse bu ürünleri yetiştirirken para harcayarak sulama yapıyorsa 1/20 oranında zekât verir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2015. Türk Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu
- ^ . 29 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ . 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 7 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Şubat 2020.
- ^ (PDF). 15 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2020.
- ^ . 7 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2020.
- ^ . 28 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2014.
- ^ . 24 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2014.
- ^ . 24 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2022.
- ^ . 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2020.
- ^ . Sorularla İslâmiyet. 11 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2023.
- ^ Hayrettin Karaman, Sorularla İslamiyet
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zekat Arapca الزكاة al zzaka Islam in bes sartindan biridir Terim olarak seriatta asli ihtiyaclar disinda nisab miktari mala sahip olan ve bu sebeple zengin sayilan Musluman in bu zenginligi uzerinden bir tam yil gectiginde dini yukumluluk geregi zekat olarak vermesi gereken miktarin adidir Islam oncesi Arap yarimadasinda bulunan kabileler arasi ticaret iliskilerinde vergilendirme uygulanirdi Islam Peygamberi Islam oncesi donemin bazi uygulamalarini kaldirmis degistirmis ya da aynen tutmustur mali yukumluluklerden gelen vergiyi toplumsal bir uygulamadan cikarmis dini bir yukumluluk haline getirmis ve insanlarin daha fazla sorumluluk hissetmesine yol acmistir Bu baglamda zekat Islam Devleti ne odenen bir vergidir Zekatin bir vergi olmadigina dair iddialar da bulunmaktadir EtimolojiKelime olarak temizlik artmak bereketli olmak iyi ve duzgun olmak anlamina gelir Veren kimseyi cimrilikten kirlerinden ve gunahlardan temizledigi ve malinda berekete vesile oldugu inanciyla kelime manasi ile dini manasi arasinda bir bag kurulur Dini terminolojide mecburi olmayan belirli sartlarla kisitlanmayan bagislar icin sadaka kelimesi kullanilir Tevbe Suresi 60 ayetinde ise bu anlayisin tersine olarak zekat kavrami yerine sadakalar kelimesi kullanilmistir Seriat ve fikihta yeriZekatin hicretin ikinci yilinda Ramazan orucundan sonra farz kilindigi bilinmektedir Kur an da zekattan Ahzab Suresi 33 Araf 156 Bakara 43 83 110 177 277 Beyyine 5 Enbiya 73 Fussilet 7 Hac 41 78 Lokman 4 Maide 12 55 Meryem 31 55 Mucadele 13 Mu minun 4 Muzzemmil 20 Neml 3 Nisa 77 162 Nur 37 56 Rum 39 Tevbe 5 11 18 60 ve 71 ayetlerinde bahsedilir Bakara Suresi 277 Bu ayette beraber anilan namaz ve zekat Kur an da ayni ifade ile bircok yerde daha tekrarlanir Zekat vermeyenlerle savasilmasi Ebubekir zekat vermeyenlerle savasmistir Ridde savaslari Bu uygulama fikihta yeni hukumlerin konmasina da kaynaklik etmistir Maverdi gorunur mallarin zekatini odemekten kacinanlarla devlet baskaninin savasabilecegini Ebu Hanife ise zekatini kendisi verip devlete odemeyenlerle savasilamayacagi gorusunu benimsemistir Zekat vermedigi icin savas veya cezalandirma amaciyla oldurulen kisiler hakkinda nasil islemler yapilmasi gerektigi fikih ve akaid mezheplerinde tartisilmistir Namaz oruc veya zekat gibi dini emirlerin terki durumunda seriata gore uygulanan ceza islemleri ve kisinin oldurulmesi sonrasinda bu kisileri murted kabul eden selefi mezheplere gore cenaze namazlari kilinmaz Musluman mezarligina gomulmez ve mallari devlet hazinesine kalir Bu kisileri murted kabul etmeyen daha ilimli mezheplere gore ise bunlara cenaze namazi kilinir ve Musluman mezarligina gomulurler Degerlendirme Muslumanlar arasinda zekat bir vergi midir yoksa bir ibadet midir tartismasi bulunur Zekatin bir vergi oldugu anlayisina gore Seriat yonetimi altinda bulunmayan Muslumanlarin yasadiklari ulkenin vergi yasalarina gore vergi odedikleri icin dini acidan ayrica zekat odemelerine gerek bulunmamakta ibadet olarak degerlendirilmesi durumunda ise odemeleri gerekmektedir Zekatin sartlari ve miktari belirli zorunlu bir odeme turu olmasi onun bir cesit vergi olarak anlasilmasinin temel dayanagidir Islam Temel IbadetlerKelime i Sahadet Islam i tikadi Allah tan gayri ilah mevcut degildir ifadesi ile beyan olunur Islam in kabul ve tasdik edildigi anlamina gelen bu deyis Alemlerde hicbir tanri yoktur ama sadece Allah anlamina gelir ki O ndan baska tum olasi ilahlarin mevcud olabilecegi ihtimalini de dislamis olmaktadir Tevhit inancinin tasdikinden sonra da Muhammed in Allah nin Peygamberi oldugu Ve yine sehadet ederim ki Muhammed O nun kulu ve elcisidir ibaresiyle ikrar edilir Namaz Vakit Namazlari Sabah namazi صلاة الصبح Ogle namazi صلاة الظهر Ikindi namazi صلاة العصر Aksam namazi صلاة المغرب Yatsi namazi صلاة الليل Namaz صلاة العشاء Cuma namazi صلاة الجمعةDiger Namazlar Bayram namazi صلاة العيد Cenaze namazi صلاة الجنازة Teravih صلاة التراويح Nafile namazlar صلاة التسبيح Nafile namazlar صلاة التوبة Nafile namazlar صلاة التهجدAbdest Namaz Abdesti Boy abdesti TeyemmumKavramlar Ezan Kamet Iftitah tekbiri Ruku Secde Kiraat Tekbir Hutbe Kerahat vakti Turkce ezanZekat Zekat vermenin sartlari Zekat kimlere verilir Zekat kimlere verilmezOruc Islam da Oruc Farz Oruc Nafile Oruc Adak OrucuHac Islam da Hac Hac Sartlari Hac Nasil Yapilir Veda Hacci Umre gtdZekatin sartlari Musluman olmak Hur olmak Erginlik caginda bulunmak Akbasinda olmak Elinde saime hayvanlardan zirai mahsullerden yahut nakit para veya ticari esyalarin buna esdeger anlarindan nisab miktari bulunmak Asli ihtiyaclar havaic i asliye nisap Fikihta kisinin zengin sayilmasi icin ev bina elbise ev esyalari bir yillik yiyecekleri gibi asli ihtiyaclari disinda sahip olmasi gereken 80 g altin veya es deger mal miktarina nisap denir Asli ihtiyaclar kisinin yasadigi zaman mekan sosyal cevre ve anlayisa gore degiskenlik gosterir Zekatin hesaplanmasi Altin gumus para ticaret mallari ile koyun ve keciden 1 40 oraninda Devenin zekati olarak bes deveye bir koyundur Inek manda ve benzeri buyukbas hayvanlardan 1 30 oraninda Kira geliri getiren ev dukkan fabrika motorlu arac makine gibi mallarin net gelirinden 1 10 veya brut gelirden 1 20 oraninda zekat vermek gerekir Tarim urunlerinden 1 10 oraninda osur zekat verilir Eger bir kimse bu urunleri yetistirirken para harcayarak sulama yapiyorsa 1 20 oraninda zekat verir Ayrica bakinizSadaka SeriatKaynakca 22 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Aralik 2015 Turk Diyanet Isleri Baskanligi Din Isleri Yuksek Kurulu 29 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mart 2020 17 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Subat 2020 Arsivlenmis kopya PDF 7 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Subat 2020 PDF 15 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Subat 2020 7 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Subat 2020 28 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Eylul 2014 24 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Eylul 2014 24 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Eylul 2014 Arsivlenmis kopya 18 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2022 17 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Subat 2020 Sorularla Islamiyet 11 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2023 Hayrettin Karaman Sorularla Islamiyet