Zühre Akçurin veya Zühre Akçura (Gaspıralı), Rusça belgelerde: Zukhra (Bibi-Zegra) Asfandiyarovna Akchurina (Tatarca; Zukhra (Bibi-Zegra) Asfandiyarovna Akchurina), Terjiman-Tercüman gazetesinin yayıncılarından biri olan ilk Tatar kadın gazeteci.
Zühre Akçura | |
---|---|
Zөһrә Akchurina | |
Zühre Akçurin | |
Doğum | 1862 Simbirsk eyaleti,Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 13 Nisan 1903 Rus İmparatorluğu |
Milliyet | Kırım Tatarı |
Vatandaşlık | Rus İmparatorluğu |
Eğitim | Usûl-ü Cedit Mektebi |
Mezun olduğu okul(lar) | Siyasetçi, gazeteci, yayımcı, editör, eğitimci |
Tanınma nedeni | gazetesinin yayıncısı ve baş editörü |
Din | İslam |
Evlilik | İsmail Gaspıralı |
Çocuk(lar) | Şefika Gaspıralı, Nigar, Rıfat, Javad-Mansur, Haydar-Ali |
Ebeveyn(ler) | Babası Asfandiyar Akçurin, annesi Fatma Achurina |
Ünlü Kırım Tatar eğitimcisi İsmail Gaspıralı'nın karısı, aynı zamanda Terjiman-Tercüman gazetesinin yayıncıları olan gazeteciler Rifat Gaspıralı ve Şefika Gaspıralı'nın annesi.
Yaşamı
Zühre Akçura 1862 yılında Simbirsk eyaletinin Sengileevsky ilçesine bağlı Staraya Timoshkina köyünde ünlü Tatar prensi Akçurinlerin ailesinde doğdu. Babası İsfendiyar Akçura, annesi Fatima Akçuradır.
Zühre'nin çocukluğu Koromyslovka köyünde geçti. Çocukluğundan beri akranlarından farklıydı. Denilenlere göre; "güzeldi, çevikti, kendine özgü bir zekası vardı, iyi sohbeti vardı." Çocukluğundan itibaren evde okudu, Rus mürebbiyesi eğitim verdi. O zaman şartlarına göre iyi bir eğitim aldı. Asylzat ailesini örnek alarak, ailesi Zühre'ye Rus dili, Rus edebiyatı ve müziği öğretecek Rus kökenli bir mürebbiye tuttu. Ayaz İskhaki, 1914 yılında İl gazetesinde mürebbiye hakkında şunları yazmıştır:
Mürebbiye çok fazla bilgiye sahip olmamasına rağmen, başka bir dünya olan Rus hayatından geldiği ve Rusya'nın gelişen edebiyatına en azından biraz aşina olduğu için küçük Zühre'nin hayal gücünü beslemiş, ufkunun genişlemesine ve düşüncesine katkıda bulunmuştur.
İsmail Gaspıralı ile tanışma ve evlilik
Babasının erkek kardeşi Ibrahim Kuramshaevich Akçurin (1859–?), Simbirsk Harbiyeli Kolordu'ndan mezun olduktan sonra tedavi için Kırım'a gitti. Zühre da onunla gitti. 1880'de Kırım'da Akçurinler, Bahçesaray belediye başkanı İsmail Gaspıralı ile tanıştı. İsmail'in Rus Müslümanlarının ihtiyaçları için Rus ve Avrupa kültüründen faydalanma ihtiyacından bahseden "Rus İslamı" broşürünü inceledikten sonra, Akçurinler onun görüşlerine hayran kaldılar. İsmail Gaspıralı, Zühre ile ilk görüşmesini şöyle ifade etmiştir: “Bana herhangi bir şey ifade etmiyormuş gibi geldi.”
Simbirsk'e dönen Zühre, İsmail Gaspıralı'ya ilk mektup yazan kişi oldu. Karşılıklı mektuplaştıktan sonra bir süre sonra "kaderlerini bağlamaya" karar verirler. 1881'de Makardzhinskaya fuarında tanışan Gaspıralı, Ibrahim Akçurin'den Zühre'nin babası ile arabulucu olmasını istedi, ancak onay almadı.
İsmail, Koromyslovka'ya gitmeye karar verdi. Yakındaki bir Rus köyünde durarak Zühre'ye gideceğine dair bir mesaj gönderdi. Ancak İsfendiyar bey, kızının asil bir ailenin yerlisi olan İsmail Gaspıralı ile evlenmesini kabul etmedi. Ancak gençler birlikte olmaya karar verirler. Gece Akçuralı Bahçesinde, iki tanığın katılımıyla, o zamanların bir tür evlilik sözleşmesi imzalandı. Sabah İsfendiyar ile tanıştırıldı. Kızın babası fabrikadaki işin durdurulmasını ve davetsiz misafirin işçiler tarafından dövülmesini emretti. O sırada Zühre balkona koşarak “Seninim! Sonsuza kadar senin olacağım! "dedi. Gaspıralı belediye başkanının altın işlemeli üniformasını giydi ve bu nedenle işçiler böyle bir üniformalı bir kişiye el kaldırmaya cesaret edemediler.
Ismail Gaspıralı, korunma umuduyla Ufa'ya Müftü Salimager Tafkilev'e gitti. Müftü, tanıkların huzurunda imzalanan sözleşmeyi doğru olarak değerlendirdi. Ayrıca bölge reisi Timerbulat Kuramshinovich Akçurin'in (1826-1906) meseleyi barışçıl bir şekilde çözmesini önerdi. Bundan sonra Akçurinler bir düğün kutlaması düzenlemeye karar verdi.
Ayaz Iskhaki'nin ölümünden sonra gazetesinde yayınlanan «İsmail Bey, Zühre Gasprin hanım» adlı düğün etkinliğiyle ilgili makalesi tartışmalara yol açtı. Gaspıralı, Akçurin ailesinde hoşnutsuzluğa neden oldu. Ibrahim Akçurin ve Makhbubzamal Akçurin, düğün olayının başlangıçta iki aile arasındaki ilişkiye gölge düşürmesine rağmen, daha sonra aralarında dostluk kurulduğunu vurguladıkları yanıt yazıları yazdılar. Rizaitdin Fakhretdin, “Ünlü Hanımlar” adlı çalışmasında Zühre Akçurin'iı “Tatar kadınları arasında bir inci” olarak adlandırdı ve aydınlanmaya hizmet etme konusundaki güçlü arzusu nedeniyle, akrabalarının anlaşmazlığına rağmen, memleketi Simbirsk eyaletini terk ettiğini ve Bahçesaray'daki Kırım'a gittiğini belirtti.
Gazete çalışması
32 yaşındaki I. Gaspıralı, Nisan 1883'te " Terjiman-Tercüman " gazetesini Rusça ve Tatarca yayınlamak için izin aldı. 21 yaşındaki Zühre Akçura, kocasının girişimini destekledi. Çeyizini ve mücevherlerini gazete çıkarmak için kullandı. 5-6 yıl boyunca Zühre, gazeteye yeni abonelerin kazandırılması, dokümantasyonu ve reklamı ile ilgili tüm çalışmaları yaptı.
Gazete yayınlanmaya başladığında eşler matbaayı elle çalıştırır, gazeteyi basar, katlar, adresi yazar, pul yapıştırır ve postaneye teslim ederdi. Gazetenin bir sonraki sayısını abonelere gönderdikten sonra yenisi için çalışmalara başlarlardı. İsmail Gaspıralı gazetenin Rusça bölümüne genellikle Rusça makaleler yazdı. Zühre Akçura, yazılı metinleri kocasından daha iyi bildiği Tatarcaya düzeltti, basitleştirdi ve tercüme etti. Gazete haftada 1-2 sayı yayınlandı, küçük formatlı gazetenin bir tarafında Rusça, diğer tarafında Tatarca bir metin vardı.
İlk yılda (1883) gazete 320 abone aldı. 1884'te 406 abone ve 1885'te 1000 aboneye ulaştı. Gazete ancak 20. yüzyılın başlarında giderlerini karşılamaya başladı. 20 yıl boyunca İsmail Gaspıralı ve Zühre Akçura ardıllarını eğitmeyi başardılar. İsmail başka şehirlerde çalışmak için ayrıldığında, gazetenin basımı tamamen Zühre Akçurin'in kontrolündeydi. Mektuplara cevaplar yazdı, Volga-Ural bölgesi hakkında gazete için makaleler hazırladı ve yayınladı.
Gazete oturduğunda Zühre Akçura yazı işleri ofisine yeni çalışanlar aldı ve kardeşlerini de gazete işine dahil etti. Gazetenin görevlerinin bir kısmını yardımcılarına devretti. Kurduğu yeni bir işte kızlar için örnek bir okul yarattı.
Bahçesaray Belediye Başkanı Mustafa Davydovich Zühre Akçura'yı "Rusya'daki Müslüman kadınlar arasında ilk gazeteci" olarak nitelendirdi ve Kırım Türkleri adına kendisine altın bir broş hediye etti. Kazan temsilcileri ona "ulusun annesi" adını verdiler.
Okul
1893'te Zühre Akçura, Bahchesaray'da kızlar için yeni yöntemi uygulanacak olan kendi ilkokulunu kendi parasıyla açtı ve on yıl boyunca yönetti. Okuluna model olarak, 1883'ten beri Zincirli Medresesi'ne bağlı olarak faaliyet gösteren erkek ilkokulunu aldı.
Ölüm
13 Nisan 1903'te Zühre Akçura tifo hastalığına yakalandı ve 41 yaşında öldü. Mezarı, ilk Kırım hanlarının türbesinin girişinde yer almaktadır. İsmail Gaspıralı 1914 yılında öldüğünde, Zincirrli Medresesi topraklarında Zühre Akçura ile aynı mezarlığa gömüldü.
Rızaeddin Fahreddin, Zühre Hanım'ın vefatından sonra Rusya'nın dört bir yanından İsmail Gaspıralı adına yaklaşık üç yüz mektup ve taziye telgrafının geldiğini kaydetti.
Aile
Koca - İsmail Gaspıralı (1851-1914)
Anısı
Ağustos 2015'te, önce Kazan'da, sonra Ulyanovsk'ta ve Starotimoshkino'nun aile mülkünde Rusya ve Türkiye'den bilim adamlarının katılımıyla uluslararası "Yusuf Akçura: Miras ve Modernite" konferansı düzenlendi. Bu konferansın bir parçası olarak Starotimoshkino köy kütüphanesine Zühre Gaspıralı-Akçura adı verildi.
Kaynakça
- ^ . 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Беренче хатыны — Самур Хәсән
- ^ Семберле Зөһрә Акчурина милләт анасы булды. 26 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . «Аргументы и факты», 06.03.2014
- ^ Габдулла Тукайга багышланган портал
- ^ "krumza.livejournal.com". 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Nisan 2022.
- ^ , 19 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 28 Temmuz 2016
Edebiyat
- Tatar ansiklopedik sözlük . Kazan : Tataristan Cumhuriyeti İlimler Akademisi Tatar Ansiklopedisi Enstitüsü, 1999. .
- A. Kh. Makhmutova . Sadece sen, insanlar, hizmet. Kazan : "Magarif", 2003.
- A. Kh. Makhmutova . Özgürlük ateşini yakmamızın zamanı geldi. Kazan : TKN, 2006.
- T.I. Biktimerova . Sorbonne'a kadar eğitimin aşamaları. Kazan, 2011.
- A. Belyaev . Tatar halkının tarihsel soyağacı. Kazan : TKN, 2012. .
Bağlantılar
- Çubuk Akchurin 22 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Zuhra Akchurina[]
- "Жемчужина татарской культуры". Проект «Хранители Родины».
- "Как симбирянка Биби-Зухра Акчурина стала «матерью нации»". . 6 Mart 2014. 26 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Nisan 2022.
- "Акчурина-Гаспринская, Зухра (1862-1903)". Исламский портал. 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Nisan 2022.
- А. Х. Махмутова. "Kaynar suyla her tarafım yanmış gibi hissettim" (Zuhra ve Ismail Gasprinsky) // Gasyrlar avazy - Yüzyılların yankısı. — 2014. - Sayı. 3-4 . — S. 118-125 . — ISSN 2073-7475 .
- "Зухра Акчурина-Гаспринская (1862–1903), не бывает нации без её матерей". ИД «Медина». 30 Nisan 2020.
- "Казанские бренды начала XX века – мыло и чернила – выпускали с его портретом". Бизнес Online. 13 Mart 2021.
- "Реформатор Исмаил Гаспринский и его любовь к Зухре". 3 Eylül 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zuhre Akcurin veya Zuhre Akcura Gaspirali Rusca belgelerde Zukhra Bibi Zegra Asfandiyarovna Akchurina Tatarca Zukhra Bibi Zegra Asfandiyarovna Akchurina Terjiman Tercuman gazetesinin yayincilarindan biri olan ilk Tatar kadin gazeteci Zuhre AkcuraZoһrә AkchurinaZuhre AkcurinDogum1862 Simbirsk eyaleti Rus ImparatorluguOlum13 Nisan 1903 Rus ImparatorluguMilliyetKirim TatariVatandaslikRus ImparatorluguEgitimUsul u Cedit MektebiMezun oldugu okul lar Siyasetci gazeteci yayimci editor egitimciTaninma nedenigazetesinin yayincisi ve bas editoruDinIslamEvlilikIsmail GaspiraliCocuk lar Sefika Gaspirali Nigar Rifat Javad Mansur Haydar AliEbeveyn ler Babasi Asfandiyar Akcurin annesi Fatma Achurina Unlu Kirim Tatar egitimcisi Ismail Gaspirali nin karisi ayni zamanda Terjiman Tercuman gazetesinin yayincilari olan gazeteciler Rifat Gaspirali ve Sefika Gaspirali nin annesi YasamiZuhre Akcura 1862 yilinda Simbirsk eyaletinin Sengileevsky ilcesine bagli Staraya Timoshkina koyunde unlu Tatar prensi Akcurinlerin ailesinde dogdu Babasi Isfendiyar Akcura annesi Fatima Akcuradir Zuhre nin cocuklugu Koromyslovka koyunde gecti Cocuklugundan beri akranlarindan farkliydi Denilenlere gore guzeldi cevikti kendine ozgu bir zekasi vardi iyi sohbeti vardi Cocuklugundan itibaren evde okudu Rus murebbiyesi egitim verdi O zaman sartlarina gore iyi bir egitim aldi Asylzat ailesini ornek alarak ailesi Zuhre ye Rus dili Rus edebiyati ve muzigi ogretecek Rus kokenli bir murebbiye tuttu Ayaz Iskhaki 1914 yilinda Il gazetesinde murebbiye hakkinda sunlari yazmistir Murebbiye cok fazla bilgiye sahip olmamasina ragmen baska bir dunya olan Rus hayatindan geldigi ve Rusya nin gelisen edebiyatina en azindan biraz asina oldugu icin kucuk Zuhre nin hayal gucunu beslemis ufkunun genislemesine ve dusuncesine katkida bulunmustur Ismail Gaspirali ile tanisma ve evlilik Babasinin erkek kardesi Ibrahim Kuramshaevich Akcurin 1859 Simbirsk Harbiyeli Kolordu ndan mezun olduktan sonra tedavi icin Kirim a gitti Zuhre da onunla gitti 1880 de Kirim da Akcurinler Bahcesaray belediye baskani Ismail Gaspirali ile tanisti Ismail in Rus Muslumanlarinin ihtiyaclari icin Rus ve Avrupa kulturunden faydalanma ihtiyacindan bahseden Rus Islami brosurunu inceledikten sonra Akcurinler onun goruslerine hayran kaldilar Ismail Gaspirali Zuhre ile ilk gorusmesini soyle ifade etmistir Bana herhangi bir sey ifade etmiyormus gibi geldi Simbirsk e donen Zuhre Ismail Gaspirali ya ilk mektup yazan kisi oldu Karsilikli mektuplastiktan sonra bir sure sonra kaderlerini baglamaya karar verirler 1881 de Makardzhinskaya fuarinda tanisan Gaspirali Ibrahim Akcurin den Zuhre nin babasi ile arabulucu olmasini istedi ancak onay almadi Ismail Gaspirali Ismail Koromyslovka ya gitmeye karar verdi Yakindaki bir Rus koyunde durarak Zuhre ye gidecegine dair bir mesaj gonderdi Ancak Isfendiyar bey kizinin asil bir ailenin yerlisi olan Ismail Gaspirali ile evlenmesini kabul etmedi Ancak gencler birlikte olmaya karar verirler Gece Akcurali Bahcesinde iki tanigin katilimiyla o zamanlarin bir tur evlilik sozlesmesi imzalandi Sabah Isfendiyar ile tanistirildi Kizin babasi fabrikadaki isin durdurulmasini ve davetsiz misafirin isciler tarafindan dovulmesini emretti O sirada Zuhre balkona kosarak Seninim Sonsuza kadar senin olacagim dedi Gaspirali belediye baskaninin altin islemeli uniformasini giydi ve bu nedenle isciler boyle bir uniformali bir kisiye el kaldirmaya cesaret edemediler Ismail Gaspirali korunma umuduyla Ufa ya Muftu Salimager Tafkilev e gitti Muftu taniklarin huzurunda imzalanan sozlesmeyi dogru olarak degerlendirdi Ayrica bolge reisi Timerbulat Kuramshinovich Akcurin in 1826 1906 meseleyi bariscil bir sekilde cozmesini onerdi Bundan sonra Akcurinler bir dugun kutlamasi duzenlemeye karar verdi Ayaz Iskhaki nin olumunden sonra gazetesinde yayinlanan Ismail Bey Zuhre Gasprin hanim adli dugun etkinligiyle ilgili makalesi tartismalara yol acti Gaspirali Akcurin ailesinde hosnutsuzluga neden oldu Ibrahim Akcurin ve Makhbubzamal Akcurin dugun olayinin baslangicta iki aile arasindaki iliskiye golge dusurmesine ragmen daha sonra aralarinda dostluk kuruldugunu vurguladiklari yanit yazilari yazdilar Rizaitdin Fakhretdin Unlu Hanimlar adli calismasinda Zuhre Akcurin ii Tatar kadinlari arasinda bir inci olarak adlandirdi ve aydinlanmaya hizmet etme konusundaki guclu arzusu nedeniyle akrabalarinin anlasmazligina ragmen memleketi Simbirsk eyaletini terk ettigini ve Bahcesaray daki Kirim a gittigini belirtti Gazete calismasi 32 yasindaki I Gaspirali Nisan 1883 te Terjiman Tercuman gazetesini Rusca ve Tatarca yayinlamak icin izin aldi 21 yasindaki Zuhre Akcura kocasinin girisimini destekledi Ceyizini ve mucevherlerini gazete cikarmak icin kullandi 5 6 yil boyunca Zuhre gazeteye yeni abonelerin kazandirilmasi dokumantasyonu ve reklami ile ilgili tum calismalari yapti Gazete yayinlanmaya basladiginda esler matbaayi elle calistirir gazeteyi basar katlar adresi yazar pul yapistirir ve postaneye teslim ederdi Gazetenin bir sonraki sayisini abonelere gonderdikten sonra yenisi icin calismalara baslarlardi Ismail Gaspirali gazetenin Rusca bolumune genellikle Rusca makaleler yazdi Zuhre Akcura yazili metinleri kocasindan daha iyi bildigi Tatarcaya duzeltti basitlestirdi ve tercume etti Gazete haftada 1 2 sayi yayinlandi kucuk formatli gazetenin bir tarafinda Rusca diger tarafinda Tatarca bir metin vardi Ilk yilda 1883 gazete 320 abone aldi 1884 te 406 abone ve 1885 te 1000 aboneye ulasti Gazete ancak 20 yuzyilin baslarinda giderlerini karsilamaya basladi 20 yil boyunca Ismail Gaspirali ve Zuhre Akcura ardillarini egitmeyi basardilar Ismail baska sehirlerde calismak icin ayrildiginda gazetenin basimi tamamen Zuhre Akcurin in kontrolundeydi Mektuplara cevaplar yazdi Volga Ural bolgesi hakkinda gazete icin makaleler hazirladi ve yayinladi Gazete oturdugunda Zuhre Akcura yazi isleri ofisine yeni calisanlar aldi ve kardeslerini de gazete isine dahil etti Gazetenin gorevlerinin bir kismini yardimcilarina devretti Kurdugu yeni bir iste kizlar icin ornek bir okul yaratti Bahcesaray Belediye Baskani Mustafa Davydovich Zuhre Akcura yi Rusya daki Musluman kadinlar arasinda ilk gazeteci olarak nitelendirdi ve Kirim Turkleri adina kendisine altin bir bros hediye etti Kazan temsilcileri ona ulusun annesi adini verdiler Okul 1893 te Zuhre Akcura Bahchesaray da kizlar icin yeni yontemi uygulanacak olan kendi ilkokulunu kendi parasiyla acti ve on yil boyunca yonetti Okuluna model olarak 1883 ten beri Zincirli Medresesi ne bagli olarak faaliyet gosteren erkek ilkokulunu aldi Olum 13 Nisan 1903 te Zuhre Akcura tifo hastaligina yakalandi ve 41 yasinda oldu Mezari ilk Kirim hanlarinin turbesinin girisinde yer almaktadir Ismail Gaspirali 1914 yilinda oldugunde Zincirrli Medresesi topraklarinda Zuhre Akcura ile ayni mezarliga gomuldu Rizaeddin Fahreddin Zuhre Hanim in vefatindan sonra Rusya nin dort bir yanindan Ismail Gaspirali adina yaklasik uc yuz mektup ve taziye telgrafinin geldigini kaydetti AileKoca Ismail Gaspirali 1851 1914 Kizlari Sefika 1886 1975 Nigar 1896 Ogullar Rifat 1884 1925 Javad Mansur 1897 Haydar Ali 1898 AnisiAgustos 2015 te once Kazan da sonra Ulyanovsk ta ve Starotimoshkino nun aile mulkunde Rusya ve Turkiye den bilim adamlarinin katilimiyla uluslararasi Yusuf Akcura Miras ve Modernite konferansi duzenlendi Bu konferansin bir parcasi olarak Starotimoshkino koy kutuphanesine Zuhre Gaspirali Akcura adi verildi Kaynakca 28 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Berenche hatyny Samur Hәsәn Semberle Zoһrә Akchurina millәt anasy buldy 26 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Argumenty i fakty 06 03 2014 Gabdulla Tukajga bagyshlangan portal krumza livejournal com 9 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Nisan 2022 19 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi erisim tarihi 28 Temmuz 2016 EdebiyatTatar ansiklopedik sozluk Kazan Tataristan Cumhuriyeti Ilimler Akademisi Tatar Ansiklopedisi Enstitusu 1999 ISBN 0 9530650 3 0 A Kh Makhmutova Sadece sen insanlar hizmet Kazan Magarif 2003 A Kh Makhmutova Ozgurluk atesini yakmamizin zamani geldi Kazan TKN 2006 T I Biktimerova Sorbonne a kadar egitimin asamalari Kazan 2011 A Belyaev Tatar halkinin tarihsel soyagaci Kazan TKN 2012 ISBN 978 5 298 02215 6 BaglantilarCubuk Akchurin 22 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Zuhra Akchurina olu kirik baglanti Zhemchuzhina tatarskoj kultury Proekt Hraniteli Rodiny Kak simbiryanka Bibi Zuhra Akchurina stala materyu nacii 6 Mart 2014 26 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Nisan 2022 Akchurina Gasprinskaya Zuhra 1862 1903 Islamskij portal 16 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Nisan 2022 A H Mahmutova Kaynar suyla her tarafim yanmis gibi hissettim Zuhra ve Ismail Gasprinsky Gasyrlar avazy Yuzyillarin yankisi 2014 Sayi 3 4 S 118 125 ISSN 2073 7475 Zuhra Akchurina Gasprinskaya 1862 1903 ne byvaet nacii bez eyo materej ID Medina 30 Nisan 2020 Kazanskie brendy nachala XX veka mylo i chernila vypuskali s ego portretom Biznes Online 13 Mart 2021 Reformator Ismail Gasprinskij i ego lyubov k Zuhre 3 Eylul 2021