Zümrüt, Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Zümrüt | |
---|---|
Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
Zümrüt Yürekli'nin Erzurum'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Erzurum |
İlçe | Şenkaya |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 1788 m |
Nüfus (2022) | 159 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0442 |
İl plaka kodu | 25 |
Posta kodu | 25360 |
Tarihçe
Mahallenin eski adı Pertusi'dir. Gürcü döneminden gelen Pertusi (პერტუსი) adı Osmanlı tahrir defterine Pertus (پرتوس) biçiminde kaydedilmiştir.
Pertusi köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve yerleşimi 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyde tespit edilmiş olan iki adet Gürcü kilisesi de buranın eski bir Gürcü yerleşimi olduğunu göstermektedir. Ortadan kalkmış olan Bobisgeri köyü ve bir Gürcü kilisesi olan Bobisgeri Kilisesi de Zümrüt köyünün bugünkü sınırları içinde bulunmaktadır.
Pertusi köyü, 1574 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterine göre Oltu sancağının Kvabi (Kop) nahiyesine bağlıydı. Ancak bu tarihte bu yerleşim bu tarihte tamamen boşalmıştı. Pertusi köyünün daha sonra yeniden meskun hale geldiği görülmektedir. Nitekim Osmanlı idaresinin 1835 yılında vergi belitleme ve askere alma amacıyla gerçekleştirdiği nüfus tespitinde köyde 30 hanede 163 erkek tespit edilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince Pertusi'nin toplam nüfusunun yaklaşık 326 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Pertusi köyü, 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması'yla Osmanlı Devleti tarafından Çarlık Rusya'sına bırakıldı. Rus idaresince Pertus (Пертусъ) biçiminde kaydedilmiş olan köy Oltu sancağının Oltu kazasına bağlıydı. 1886 nüfus sayımında köydeki 34 hanede, 158'i erkek ve 144'ü kadın olmak üzere 302 kişi yaşıyordu. Pertusi köyünün nüfusunun çoğunluğu Ermenilerden oluşuyordu. 30 hanede 143'ü erkek ve 129'u kadın olmak üzere 273 kişi Ermeni, 4 hanede 15'i erkek ve 15'i kadın olmak üzere 30 kişi Türk olarak kaydedilmişti. Petrus köyünün nüfusu 1896 yılında 379 kişi, 1906 yılında ise 476 kişi olarak tespit edilmiştir.
Tao bölgesini 1907 yılında dolaşmış olan Gürcü tarihçi ve arkeolog Ekvtime Takaişvili’nin verdiği bilgiye göre, Ermeni nüfusu Rus idaresi sırasında Osmanlı ülkesinin çeşitli yerlerinden gelmiş ve bu köye Ruslar tarafından yerleştirilmişti. Ermeni nüfusu 1907 yılında 50 haneye yükselmişti. Bu tarihte iki Gürcü kilisesinden biri tamamen yıkılmış, diğeri Ermeni kilisesine dönüştürülmüş ve bu kilisedeki Gürcüce yazıt kaldırılmıştı.
Pertusi köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Pertus" (پرتوص) adıyla Erzurum vilayetinde Oltu kazasının Kosor nahiyesine bağlıydı. 1940 genel nüfus sayımında köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 327 kişiden oluşuyordu. 1946 yılında Şenkaya kazası kurulunca, Pertusi köyü bu kazaya bağlandı. Pertusi veya Pertus Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Zümrüt olarak değiştirilmiştir. Zümrüt köyünün nüfusu 1965 yılında 638 kişide oluşuyor ve bu nüfus içinde 203 kişi okuma yazma biliyordu.
Zümrüt köyü idari bölüm olarak daha önceleri köy iken, 2012 yılındaki yasa değişikliğinden sonra mahalle olmuştur.
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Şenkaya Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.
Coğrafya
Mahalle, Erzurum il merkezine 171 km, Şenkaya ilçe merkezine 17 km uzaklıktadır. Mahalle, Şenkaya'nın güneybatısında olup, numaralı Şenkaya-Horasan il yoluna, 5,8 km.lik bir köy yoluyla bağlıdır.
Nüfus
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 159 |
2021 | 156 |
2020 | 170 |
2019 | 156 |
2018 | 156 |
2017 | 147 |
2016 | 140 |
2015 | 140 |
2014 | 154 |
2013 | 151 |
2012 | 146 |
2011 | 174 |
2010 | 153 |
2009 | 162 |
2008 | 180 |
2007 | 193 |
2000 | 239 |
1990 | 395 |
1985 | 559 |
1965 | 638 |
Kaynakça
- ^ a b c d "Erzurum Şenkaya Zümrüt Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o . Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Zumrut, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 13 Şubat 2005 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt; III. cilt (1958): s. 586". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Şubat 2023.
- ^ a b "Ekvtime Takaişvili, 1907 Yılı Kola-Oltisi ve Çangli'de Arkeolojik Araştırmalar Gezisi (Gürcüce), Paris, 1938, s. 43". 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Şubat 2023.
- ^ 2017 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2018, s. 10. 31 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 78, 82. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 720". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Şubat 2023.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 120, .
- ^ "Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 226". 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 247.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, 1968, Ankara, s. 740". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Şubat 2023.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 261.
- ^ (PDF). Resmigazete.gov.tr. 12 Kasım 2012. 24 Aralık 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2020.
- ^ . Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "Zümrüt Mahallesi". YerelNet.org.tr. 23 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ "Google Maps". Google Maps. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024.
- ^ "Google Maps". Google Maps. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Zümrüt, Şenkaya için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zumrut Erzurum ilinin Senkaya ilcesine bagli bir kirsal mahalledir ZumrutMahalleMahallenin haritadaki yeriErzurum un Turkiye deki konumuZumrutYurekli nin Erzurum daki konumuUlke TurkiyeIlErzurumIlceSenkayaCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1788 mNufus 2022 159Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0442Il plaka kodu25Posta kodu25360TarihceMahallenin eski adi Pertusi dir Gurcu doneminden gelen Pertusi პერტუსი adi Osmanli tahrir defterine Pertus پرتوس biciminde kaydedilmistir Pertusi koyu Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Tao da yer alir Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve yerlesimi 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Koyde tespit edilmis olan iki adet Gurcu kilisesi de buranin eski bir Gurcu yerlesimi oldugunu gostermektedir Ortadan kalkmis olan Bobisgeri koyu ve bir Gurcu kilisesi olan Bobisgeri Kilisesi de Zumrut koyunun bugunku sinirlari icinde bulunmaktadir Pertusi koyu 1574 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli tahrir defterine gore Oltu sancaginin Kvabi Kop nahiyesine bagliydi Ancak bu tarihte bu yerlesim bu tarihte tamamen bosalmisti Pertusi koyunun daha sonra yeniden meskun hale geldigi gorulmektedir Nitekim Osmanli idaresinin 1835 yilinda vergi belitleme ve askere alma amaciyla gerceklestirdigi nufus tespitinde koyde 30 hanede 163 erkek tespit edilmistir Erkek sayisi kadar kadin eklenince Pertusi nin toplam nufusunun yaklasik 326 kisiden olustugu ortaya cikar Pertusi koyu 93 Harbi nin ardindan 1878 yilinda imzalanan Berlin Antlasmasi yla Osmanli Devleti tarafindan Carlik Rusya sina birakildi Rus idaresince Pertus Pertus biciminde kaydedilmis olan koy Oltu sancaginin Oltu kazasina bagliydi 1886 nufus sayiminda koydeki 34 hanede 158 i erkek ve 144 u kadin olmak uzere 302 kisi yasiyordu Pertusi koyunun nufusunun cogunlugu Ermenilerden olusuyordu 30 hanede 143 u erkek ve 129 u kadin olmak uzere 273 kisi Ermeni 4 hanede 15 i erkek ve 15 i kadin olmak uzere 30 kisi Turk olarak kaydedilmisti Petrus koyunun nufusu 1896 yilinda 379 kisi 1906 yilinda ise 476 kisi olarak tespit edilmistir Tao bolgesini 1907 yilinda dolasmis olan Gurcu tarihci ve arkeolog Ekvtime Takaisvili nin verdigi bilgiye gore Ermeni nufusu Rus idaresi sirasinda Osmanli ulkesinin cesitli yerlerinden gelmis ve bu koye Ruslar tarafindan yerlestirilmisti Ermeni nufusu 1907 yilinda 50 haneye yukselmisti Bu tarihte iki Gurcu kilisesinden biri tamamen yikilmis digeri Ermeni kilisesine donusturulmus ve bu kilisedeki Gurcuce yazit kaldirilmisti Pertusi koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Pertus پرتوص adiyla Erzurum vilayetinde Oltu kazasinin Kosor nahiyesine bagliydi 1940 genel nufus sayiminda koy ayni idari konuma sahipti ve nufusu 327 kisiden olusuyordu 1946 yilinda Senkaya kazasi kurulunca Pertusi koyu bu kazaya baglandi Pertusi veya Pertus Turkce olmadigi icin koyun adi 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Zumrut olarak degistirilmistir Zumrut koyunun nufusu 1965 yilinda 638 kiside olusuyor ve bu nufus icinde 203 kisi okuma yazma biliyordu Zumrut koyu idari bolum olarak daha onceleri koy iken 2012 yilindaki yasa degisikliginden sonra mahalle olmustur 1993 yilinda Buyuksehir olan Erzurum da 2012 yilinda 6360 Sayili Yasa ile tum koylerin tuzel kisiligi kaldirilmistir Bu koy de Senkaya Belediyesi nin bir mahallesi olmustur CografyaMahalle Erzurum il merkezine 171 km Senkaya ilce merkezine 17 km uzakliktadir Mahalle Senkaya nin guneybatisinda olup numarali Senkaya Horasan il yoluna 5 8 km lik bir koy yoluyla baglidir NufusYillara gore mahalle nufus verileri2022 1592021 1562020 1702019 1562018 1562017 1472016 1402015 1402014 1542013 1512012 1462011 1742010 1532009 1622008 1802007 1932000 2391990 3951985 5591965 638Kaynakca a b c d Erzurum Senkaya Zumrut Mahalle Nufusu Nufusune com 19 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Kasim 2023 a b c d e f g h i j k l m n o Turkiye Istatistik Kurumu 17 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Zumrut Turkey Page Ingilizce Fallingrain com 13 Subat 2005 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Kasim 2023 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1947 1958 3 cilt III cilt 1958 s 586 27 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Subat 2023 a b Ekvtime Takaisvili 1907 Yili Kola Oltisi ve Cangli de Arkeolojik Arastirmalar Gezisi Gurcuce Paris 1938 s 43 29 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Subat 2023 2017 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2018 s 10 31 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 9 4 Tao Gurcuce Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 78 82 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Sira no 720 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Subat 2023 Candan Badem Carlik Yonetiminde Kars Ardahan Artvin Istanbul 2018 s 120 ISBN 9786052100271 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 226 5 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Subat 2023 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 247 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi 1968 Ankara s 740 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Subat 2023 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 261 PDF Resmigazete gov tr 12 Kasim 2012 24 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2020 Resmi Gazete 10 Aralik 2012 19 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2022 Zumrut Mahallesi YerelNet org tr 23 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Kasim 2023 Google Maps Google Maps Erisim tarihi 19 Ocak 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Google Maps Google Maps Erisim tarihi 19 Ocak 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1968 PDF kutuphane tuik gov tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarZumrut Senkaya icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft