Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Ocak 2015) |
Kafkasya halkları, Kafkasya'da yaşayan halklar. Bu halklar, coğrafi olarak Kuzey Kafkasya halkları ve Güney Kafkasya halkları biçiminde adlandırılırlar. Etnik açıdan, özellikle dil açısından da Kafkasya yerlileri, Hint-Avrupa kökenliler ve Türk asıllı halklar biçiminde üç öbeğe ayrılırlar.
Kuzey Kafkasya'da Karadeniz kıyısından doğuya, Hazar Denizi'ne doğru, Rusya (RF) resmi tanımlamasına göre, şu halklar sıralanmıştır: Çerkes, Abaza, Nogay, Karaçay, Kabartay, Balkar, Oset, Çeçen-İnguş ve Dağıstan halkları. Dağıstan'da Ruslarla birlikte dili tanınmış 14 halk bulunur. Ayrıca Abhazlar, dil ve etnik yönden Kuzey Kafkasya halklarından sayılırlar. 2002'de Kuzey Kafkasya halklarının toplam nüfusu 6 milyona yakındı. Bu halklar arasında dil ayrılığına karşın tarihten gelen bir kültür birliği de vardır.
Krasnodar Kray, Stavropol Kray bölgesinde yoğunlaşan ve bu iki bölgede büyük çoğunluğu oluşturan Ruslar, Kuzey Kafkasya genel nüfusunun da çoğunluğunu oluştururlar.
Bugün Kuzey Kafkasya'daki cumhuriyetlerde, genel resmi dil Rusçadır; Rusça yanında, ayrıca 20'den çok yerel resmi dil (ya da edebiyat dili) vardır.
Güney Kafkasya'da ise, Karadeniz kıyısında Gürcistan, Hazar Denizi kıyısında Azerbaycan, bu iki ülkenin güneyinde de Ermenistan bulunur. Gürcistan'a bağlı Abhazya ve Güney Osetya tek yanlı bağımsızlık ilan etmiş durumdadırlar. Ayrıca Ermenistan, Azerbaycan topraklarının bir bölümünü işgal altında tutmaktadır.
Bunun yanı sıra etnik anlamda dört tane Güney Kafkas halkı vardır. Gürcüler, Megreller, Lazlar ve Svanlar. Lazlar’ın tamamına yakını Müslümandır. Bunun yanı sıra daha çok Batum ve Acara'da yaşayan Gürcülerin yarıya yakını tıpkı diğer kardeş halk Lazlar gibi Müslümandır. Geri kalan Güney Kafkasyalılar ise Ortodokstur.
Etnik ve Genetik yönden, Kuzey Kafkasya halklarından Karaçay Balkar Abhaz, Abaza Oset, İnguş, Çeçen, Çerkes ve Dağıstanlıların çoğu (Avar, Dargin, Lak, Lezgi, Tabasaran, Rutul, Agul ve Tsahur) ile Güney Kafkasya halklarından Gürcüler, Svanlar, Megreller ve Lazlar yerli Kafkasya halklarını oluştururlar.
Günümüzdeki Çerkeslerin ataları, Sind-Meot kabileleri olarak bilinmektedir. Arkeolojik araştırmalar sonucu ortaya çıkan bulgular Sind-Meot kabilelerinin Kafkasya'nın yerli halkı olduğunu göstermektedir.Sovyet araştırmacılar Çerkesler ve Hint-Avrupa dili konuşan topluluklar, özellikle Keltler arasında bağlantılar olduğunu ortaya atmıştır, ancak bu teorinin üzerine gidilmemiştir. Bazı araştırmacılar Çerkesler ve Antik Anadolu Halklarından olan Hattiler arasında bağlantılar olduğunu, Çerkes dili ile bu medeniyetlerin dilleri arasında benzerlik olduğunu savunmuştur.
Kuzey Kafkasya halklarından Karaçay, Balkar ve Kumuklar ile Güney Kafkasya halklarından Azeriler ve Ahıska Türkleri Türk dilli ve Türk kökenli halkları; Kuzey Kafkasya halklarından sayılan Osetler, Güney Kafkasya'da yaşayan Ermeniler ve Kürtler sonradan Kafkasya'ya yerleşmiş olan Ruslar da Hint-Avrupa kökenli halklardır.
Kaynakça
- ^ a b General İsmail Berkok,Tarihte Kafkasya,İstanbul,1958,s.135-136.
- ^ a b Tamara V.Polovinkina,Çerkesya,Gönül Yaram,Ankara,2007,s.21-45.
- ^ Turabi Saltık,Sindika Krallığı,Jineps,Ocak 2007,s.5.
- ^ Генрих Ананенко,Сыд фэдагъа Синдикэр?,Адыгэ макъ gazetesi,07.01.1992.
- ^ V.Diakov-S.Kovalev,İlkçağ Tarihi,Ankara,1987,s.345-355,506-514.
- ^ Serbes, Nahit (2012). Yaşayan Efsane Xabze. Phoneix Yayınları. ISBN .
- ^ "Hititlerle Çerkezler Arasında Dil Benzerliği". 2003. 8 Aralık 2018 tarihinde kaynağından .
- ^ Çurey, Ali. Hatti-Hititler ve Çerkesler. Chiviyazıları Yayınevi. ISBN .
- ^ Prof.Dr. ĞIŞ Nuh (yazan), HAPİ Cevdet Yıldız (çeviren). Adigece'nin temel sorunları-1 20 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Адыгэ макъ,12/13 Şubat 2009
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Ocak 2015 Kafkasya halklari Kafkasya da yasayan halklar Bu halklar cografi olarak Kuzey Kafkasya halklari ve Guney Kafkasya halklari biciminde adlandirilirlar Etnik acidan ozellikle dil acisindan da Kafkasya yerlileri Hint Avrupa kokenliler ve Turk asilli halklar biciminde uc obege ayrilirlar Kafkasya da etnik yapi 1995 Kuzey Kafkasya da Karadeniz kiyisindan doguya Hazar Denizi ne dogru Rusya RF resmi tanimlamasina gore su halklar siralanmistir Cerkes Abaza Nogay Karacay Kabartay Balkar Oset Cecen Ingus ve Dagistan halklari Dagistan da Ruslarla birlikte dili taninmis 14 halk bulunur Ayrica Abhazlar dil ve etnik yonden Kuzey Kafkasya halklarindan sayilirlar 2002 de Kuzey Kafkasya halklarinin toplam nufusu 6 milyona yakindi Bu halklar arasinda dil ayriligina karsin tarihten gelen bir kultur birligi de vardir Krasnodar Kray Stavropol Kray bolgesinde yogunlasan ve bu iki bolgede buyuk cogunlugu olusturan Ruslar Kuzey Kafkasya genel nufusunun da cogunlugunu olustururlar Bugun Kuzey Kafkasya daki cumhuriyetlerde genel resmi dil Ruscadir Rusca yaninda ayrica 20 den cok yerel resmi dil ya da edebiyat dili vardir Guney Kafkasya da ise Karadeniz kiyisinda Gurcistan Hazar Denizi kiyisinda Azerbaycan bu iki ulkenin guneyinde de Ermenistan bulunur Gurcistan a bagli Abhazya ve Guney Osetya tek yanli bagimsizlik ilan etmis durumdadirlar Ayrica Ermenistan Azerbaycan topraklarinin bir bolumunu isgal altinda tutmaktadir Bunun yani sira etnik anlamda dort tane Guney Kafkas halki vardir Gurculer Megreller Lazlar ve Svanlar Lazlar in tamamina yakini Muslumandir Bunun yani sira daha cok Batum ve Acara da yasayan Gurculerin yariya yakini tipki diger kardes halk Lazlar gibi Muslumandir Geri kalan Guney Kafkasyalilar ise Ortodokstur Etnik ve Genetik yonden Kuzey Kafkasya halklarindan Karacay Balkar Abhaz Abaza Oset Ingus Cecen Cerkes ve Dagistanlilarin cogu Avar Dargin Lak Lezgi Tabasaran Rutul Agul ve Tsahur ile Guney Kafkasya halklarindan Gurculer Svanlar Megreller ve Lazlar yerli Kafkasya halklarini olustururlar Gunumuzdeki Cerkeslerin atalari Sind Meot kabileleri olarak bilinmektedir Arkeolojik arastirmalar sonucu ortaya cikan bulgular Sind Meot kabilelerinin Kafkasya nin yerli halki oldugunu gostermektedir Sovyet arastirmacilar Cerkesler ve Hint Avrupa dili konusan topluluklar ozellikle Keltler arasinda baglantilar oldugunu ortaya atmistir ancak bu teorinin uzerine gidilmemistir Bazi arastirmacilar Cerkesler ve Antik Anadolu Halklarindan olan Hattiler arasinda baglantilar oldugunu Cerkes dili ile bu medeniyetlerin dilleri arasinda benzerlik oldugunu savunmustur Kuzey Kafkasya halklarindan Karacay Balkar ve Kumuklar ile Guney Kafkasya halklarindan Azeriler ve Ahiska Turkleri Turk dilli ve Turk kokenli halklari Kuzey Kafkasya halklarindan sayilan Osetler Guney Kafkasya da yasayan Ermeniler ve Kurtler sonradan Kafkasya ya yerlesmis olan Ruslar da Hint Avrupa kokenli halklardir Kaynakca a b General Ismail Berkok Tarihte Kafkasya Istanbul 1958 s 135 136 a b Tamara V Polovinkina Cerkesya Gonul Yaram Ankara 2007 s 21 45 Turabi Saltik Sindika Kralligi Jineps Ocak 2007 s 5 Genrih Ananenko Syd fedaga Sindiker Adyge mak gazetesi 07 01 1992 V Diakov S Kovalev Ilkcag Tarihi Ankara 1987 s 345 355 506 514 Serbes Nahit 2012 Yasayan Efsane Xabze Phoneix Yayinlari ISBN 9786055738884 Hititlerle Cerkezler Arasinda Dil Benzerligi 2003 8 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Curey Ali Hatti Hititler ve Cerkesler Chiviyazilari Yayinevi ISBN 9786055708399 Prof Dr GIS Nuh yazan HAPI Cevdet Yildiz ceviren Adigece nin temel sorunlari 1 20 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Adyge mak 12 13 Subat 2009