Cevdet Kudret Solok (7 Şubat 1907, İstanbul - 10 Temmuz 1992, İstanbul), Yedi Meşale edebiyat topluluğunun kurucuları arasında yer alan Türk edebiyatçı ve edebiyat tarihçisi. Yazar, Cevdet Kudret adı ile tanınır.
Cevdet Kudret Solok | |
---|---|
Doğum | 07 Şubat 1907 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 10 Temmuz 1992 (85 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Meslek | Yazar |
Vatandaşlık | Türkiye |
Eğitim | Hukuk Fakültesi, İstanbul |
Edebî akım | Yedi Meşaleciler |
Önemli eser | Roman ve Öykü Sınıf Arkadaşları (1943) Havada Bulut Yok (1958) Sokak (1974) Karınca'yı Tanırsınız (1976) Deneme ve Ders kitabı Türk Edebiyatı'nda Hikâye ve Roman (3 cilt) Dilleri Var Bizim Dile Benzemez (1966) |
Önemli ödülleri | Türk Dil Kurumu Bilim Ödülü (1974) Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü (1991) |
Etkin yılları | 1927-1992 |
Hayatı
Cevdet Kudret, 7 Şubat 1907’de İstanbul'da doğdu. Dokuz yaşındayken babasını Musul Savaşı’nda kaybetti. Annesinin gayretiyle okudu. İstanbul Darülfünunu Hukuk Fakültesi'ni bitirdi (1933).
Kayseri Lisesi'nde (17.04.1934-25.09.1938), Ankara Devlet Konservatuvarı'nda (27.09.1938-20.07.1939) diksiyon ve edebiyat öğretmenliği, Ankara Erkek Lisesi'nde (03.07.1939-31.08.1943) ve 'nde (31.08.1943-24.12.1945) edebiyat öğretmenliği, Yayın Müdürlüğü emrinde İnönü Ansiklopedisi'nde edebiyat sekreteri olarak çalıştı (24.12.1945-6.10.1950). Demokrat Parti iktidarı döneminde Bitlis Ortaokulu'na Türkçe öğretmeni olarak atanınca (3.10.1950) istifa etti (23.10.1950). Kısa bir süre İstanbul ve Ankara'da avukatlık yaptı (1951-1954). Türk Dil Kurumu'nda redaktör, Bilgi Yayınevi'nde danışman olarak çalıştı (1967-1970). Siyasal Bilgiler Fakültesi, Basın Yayın Yüksek Okulu'nda öğretim görevlisi olarak ders verdi (1970-1973).
Yazın yaşamına Servet-i Fünûn dergisinde şiirle başladı (1927). Aynı dergide çalışan yedi genç yazar bir araya gelerek o güne dek yazdıklarını Yedi Meşale adında bir kitapta topladılar (1928). Grup, bundan sonra Yedi Meşaleciler olarak anıldı. Daha sonra çıkardıkları dergisini sekiz sayı sürdürebildiler. Dergi, yeni alfabeye geçiş dönemindeki zorluklar nedeniyle kapandı. Cevdet Kudret, bu dergide yayınlanan şiirlerini Birinci Perde adlı kitabında topladı (1929). Daha sonraki şiirlerini İkinci Perde (1936-1937), Üçüncü Perde (1937-) adları altında derlediyse de hiçbir zaman kitap halinde bastırmadı.
Bu arada oyun yazmaya da yöneldi. Tersine Akan Nehir (1929), Rüya İçinde Rüya (1930), Kurtlar (1933) adlı oyunları Darülbedayi'de sahnelendi. Danyal ve Sara adlı oyunu Varlık dergisinde (1938), Yaşayan Ölüler adlı oyunu Ağaç dergisinde (1936) tefrika edildi. "Cumartesi Çocuğu" adlı güldürü biçimindeki bir oyununu ise tamamlamadı.
Süleyman'ın Dünyası adı altında toplanan üç romanında, Sınıf Arkadaşları (1943), Havada Bulut Yok (1958), Karınca'yı Tanırsınız (1976) Türk toplumunun iki Dünya Savaşı arasındaki 30 yıllık toplumsal kesitini yansıttı.
1940'lı yıllarda yazdığı öykülerini Sokak (1974) adlı kitapta bir araya getirdi.
1950 sonrası, edebiyat tarihimizin ünlü isimleri ve eserleri üzerine tanıtım kitapları ve lise edebiyat kitapları yazdı. Bu kitapların çoğunu takma adlar altında yayınlamak zorunda kaldı. Giderek inceleme, araştırma, edebiyat tarihi türlerinde çalışmalara yönelen Cevdet Kudret'in iki ciltlik Türk ve Batı Edebiyatı'ndan Seçme Parçalar (1980-1981), iki ciltlik Örneklerle Edebiyat Bilgileri (1980), üç ciltlik Türk Edebiyatı'nda Hikâye ve Roman (1965, 1967, 1990) incelemesi; üç ciltlik Karagöz (1968-1969), iki ciltlik Ortaoyunu (1973, 1975) derleme ve incelemeleri önemli çalışmalar olarak nitelendirildi.
15. yüzyıl ortalarına kadar getirdiği Örnekli Türk Edebiyatı Tarihi (1995) kitabı, ölümü nedeniyle yarım kaldı. İnceleme-araştırma kitaplarının önyazıları ile edebiyat üzerine yazılarından bazılarını yeniden gözden geçirerek bir araya getirdiği Edebiyat Kapısı (1997) ise yazarın ölümünden sonra basılabildi.
Dilleri Var Bizim Dile Benzemez (1966), Bir Bakıma (1977), Benim Oğlum Bina Okur (1983), Kalemin Ucu (1991) adlı deneme kitaplarında edebiyat ve Türk diliyle ilgili çeşitli konular üzerine düşüncelerini dile getirdiği yazılarını topladı.
Cevdet Kudret'e Ortaoyunu kitabı için (1974), Türk Edebiyatı'nda Hikâye ve Roman kitabı için Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü (1991) verildi. Ayrıca, (1989) ile 'ne (1992) lâyık görüldü.
1974-1986 yılları arasında Bodrum'da yaşayan yazar daha sonra yaşamını İstanbul’da sürdürdü. 10 Temmuz 1992’de bu kentte öldü.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Cevdet Kudret Edebiyat Ödülü 23 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cevdet Kudret Solok 7 Subat 1907 Istanbul 10 Temmuz 1992 Istanbul Yedi Mesale edebiyat toplulugunun kuruculari arasinda yer alan Turk edebiyatci ve edebiyat tarihcisi Yazar Cevdet Kudret adi ile taninir Cevdet Kudret SolokDogum07 Subat 1907 1907 02 07 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum10 Temmuz 1992 85 yasinda Istanbul TurkiyeMeslekYazarVatandaslik TurkiyeEgitimHukuk Fakultesi IstanbulEdebi akimYedi MesalecilerOnemli eserRoman ve Oyku Sinif Arkadaslari 1943 Havada Bulut Yok 1958 Sokak 1974 Karinca yi Tanirsiniz 1976 Deneme ve Ders kitabi Turk Edebiyati nda Hikaye ve Roman 3 cilt Dilleri Var Bizim Dile Benzemez 1966 Onemli odulleriTurk Dil Kurumu Bilim Odulu 1974 Sedat Simavi Vakfi Edebiyat Odulu 1991 Etkin yillari1927 1992HayatiCevdet Kudret 7 Subat 1907 de Istanbul da dogdu Dokuz yasindayken babasini Musul Savasi nda kaybetti Annesinin gayretiyle okudu Istanbul Darulfununu Hukuk Fakultesi ni bitirdi 1933 Kayseri Lisesi nde 17 04 1934 25 09 1938 Ankara Devlet Konservatuvari nda 27 09 1938 20 07 1939 diksiyon ve edebiyat ogretmenligi Ankara Erkek Lisesi nde 03 07 1939 31 08 1943 ve nde 31 08 1943 24 12 1945 edebiyat ogretmenligi Yayin Mudurlugu emrinde Inonu Ansiklopedisi nde edebiyat sekreteri olarak calisti 24 12 1945 6 10 1950 Demokrat Parti iktidari doneminde Bitlis Ortaokulu na Turkce ogretmeni olarak ataninca 3 10 1950 istifa etti 23 10 1950 Kisa bir sure Istanbul ve Ankara da avukatlik yapti 1951 1954 Turk Dil Kurumu nda redaktor Bilgi Yayinevi nde danisman olarak calisti 1967 1970 Siyasal Bilgiler Fakultesi Basin Yayin Yuksek Okulu nda ogretim gorevlisi olarak ders verdi 1970 1973 Yazin yasamina Servet i Funun dergisinde siirle basladi 1927 Ayni dergide calisan yedi genc yazar bir araya gelerek o gune dek yazdiklarini Yedi Mesale adinda bir kitapta topladilar 1928 Grup bundan sonra Yedi Mesaleciler olarak anildi Daha sonra cikardiklari dergisini sekiz sayi surdurebildiler Dergi yeni alfabeye gecis donemindeki zorluklar nedeniyle kapandi Cevdet Kudret bu dergide yayinlanan siirlerini Birinci Perde adli kitabinda topladi 1929 Daha sonraki siirlerini Ikinci Perde 1936 1937 Ucuncu Perde 1937 adlari altinda derlediyse de hicbir zaman kitap halinde bastirmadi Bu arada oyun yazmaya da yoneldi Tersine Akan Nehir 1929 Ruya Icinde Ruya 1930 Kurtlar 1933 adli oyunlari Darulbedayi de sahnelendi Danyal ve Sara adli oyunu Varlik dergisinde 1938 Yasayan Oluler adli oyunu Agac dergisinde 1936 tefrika edildi Cumartesi Cocugu adli gulduru bicimindeki bir oyununu ise tamamlamadi Suleyman in Dunyasi adi altinda toplanan uc romaninda Sinif Arkadaslari 1943 Havada Bulut Yok 1958 Karinca yi Tanirsiniz 1976 Turk toplumunun iki Dunya Savasi arasindaki 30 yillik toplumsal kesitini yansitti 1940 li yillarda yazdigi oykulerini Sokak 1974 adli kitapta bir araya getirdi 1950 sonrasi edebiyat tarihimizin unlu isimleri ve eserleri uzerine tanitim kitaplari ve lise edebiyat kitaplari yazdi Bu kitaplarin cogunu takma adlar altinda yayinlamak zorunda kaldi Giderek inceleme arastirma edebiyat tarihi turlerinde calismalara yonelen Cevdet Kudret in iki ciltlik Turk ve Bati Edebiyati ndan Secme Parcalar 1980 1981 iki ciltlik Orneklerle Edebiyat Bilgileri 1980 uc ciltlik Turk Edebiyati nda Hikaye ve Roman 1965 1967 1990 incelemesi uc ciltlik Karagoz 1968 1969 iki ciltlik Ortaoyunu 1973 1975 derleme ve incelemeleri onemli calismalar olarak nitelendirildi 15 yuzyil ortalarina kadar getirdigi Ornekli Turk Edebiyati Tarihi 1995 kitabi olumu nedeniyle yarim kaldi Inceleme arastirma kitaplarinin onyazilari ile edebiyat uzerine yazilarindan bazilarini yeniden gozden gecirerek bir araya getirdigi Edebiyat Kapisi 1997 ise yazarin olumunden sonra basilabildi Dilleri Var Bizim Dile Benzemez 1966 Bir Bakima 1977 Benim Oglum Bina Okur 1983 Kalemin Ucu 1991 adli deneme kitaplarinda edebiyat ve Turk diliyle ilgili cesitli konular uzerine dusuncelerini dile getirdigi yazilarini topladi Cevdet Kudret e Ortaoyunu kitabi icin 1974 Turk Edebiyati nda Hikaye ve Roman kitabi icin Sedat Simavi Vakfi Edebiyat Odulu 1991 verildi Ayrica 1989 ile ne 1992 layik goruldu 1974 1986 yillari arasinda Bodrum da yasayan yazar daha sonra yasamini Istanbul da surdurdu 10 Temmuz 1992 de bu kentte oldu Ayrica bakinizMEB 100 Turk EdebiyatcisiDis baglantilarCevdet Kudret Edebiyat Odulu 23 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde