Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Servet-i Fünûn (Osmanlı Türkçesi: ثروت فنون), Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye'de 1891-1944 yılları arasında yayımlanan sanat ve edebiyat dergisidir. Edebiyât-ı Cedîde topluluğunun yayın organı olan dergi Türk basın tarihinin en uzun süreli ve en etkili dergileri arasındadır. Basım tekniği ve içeriğiyle ön plana çıkan dergi, Türk edebiyatına birçok yeni isim kazandırdı ve Edebiyât-ı Cedîde sonrasında Fecr-i Âtî ve Millî Edebiyat hareketi ile Yedi Meşaleciler topluluğunun yayın organı işlevini 25 Mayıs 1944 tarihine kadar sürdürdü.
2019'da TÜBİTAK destekli Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü projesiyle derginin 256. sayısı (1896) ile 553. sayısı (1901) arasındaki neşriyat çözümlenerek kategorize edilmiş şekilde dijital ortama aktarıldı.
Hakkında
Servet-i Fünûn Dimitris Nikolaidis'in yayımladığı Servet'in ilâve yayını olarak 27 Mart 1891 tarihinde Ahmet İhsan Tokgöz tarafından neşredildi. Tokgöz dergiyi ilk olarak günlük olarak çıkartmakta idi ve başlangıçta dergide ağırlıkla fennî konulara yer veriliyordu, sonrasında dergi haftalık olarak yayımlanmaya başladı ve asıl işlevini kazandıracak edebi konulara yer vermeye başladı. Bu ilk sayıların müellifleri arasında Ahmed Râsim, Nâbizâde Nâzım, , , Emrullah Efendi ve Besim Ömer gibi isimler bulunuyordu. İki yıl sonra Halid Ziya'nın hikâyeleri burada tefrika edilmeye başlandı. Bu aralıkta Alexandre Dumas, Alphonse Daudet, , , Jules Verne ve gibi Avrupalı yazarlardan tercümelere yer verilmeye başlandı. Dergi 1895'e kadar güncel olaylar ve magazin konuları dahil hem fennî hem de edebî konulara ağırlık verdi. Bu tarih sonrasında derginin adıyla anılır bir edebi hareketi doğdu. Kafiye ideali konusunda Recâizâde Mahmud Ekrem ile Musavver Ma‘lûmât başyazarı arasında vuku bulan edebi çatışma sonrasında Recâizâde'nin edebi tenkitlerini öğrencisi Tokgöz'ün çıkardığı Servet-i Fünûn'da yayımlamaya başlamasıyla derginin popülerliği arttı ve dergide yeni bir edebi anlayış cereyan etti ve bu yeni edebi anlayışa dahil olmak isteyen genç yazarlar dergi etrafında toplandı. Tevfik Fikret'in dergide yazı işleri müdürlüği görevine gelmesiyle de yeni edebiyat çehresi güçlendi. 265. sayı itibarıyla (1896) tam manasıyla edebi bir dergi niteliğene kavuşan Servet-i Fünûn, asli kimliğini de böylece kazanmış oldu.
Dergiyle bir kimlik kazanan Edebiyât-ı Cedîde topluluğundan Cenap Şahabettin, Mehmet Rauf, Ali Ekrem, İsmâil Safâ, , Hüseyin Cahit, Hüseyin Suad, Ahmed Şuayb, , Ahmet Reşit, Süleyman Nesib, Faik Âli, Celâl Sâhir, Süleyman Nazif, Ahmed Hikmet ve Ahmed Kemal gibi isimler dergide yazı şiirler yayımladı.
Servet-i Fünûn'da “Sanat sanat içindir” görüşünde olan derginin genç yazarları Tanzimat edebiyatına bir reddiye hareketi yaratmışlardı ve ağırlıkla Fransız edebiyatından etkilenmişlerdi. Döneminin diğer dergilerine göre oldukça güçlü bir kadroya sahip olan Servet-i Fünûn'da yeni şiir ve hikâye dışında roman, edebî eleştiri ve tercümeler zamanla daha fazla yer almaya başladı. Eski-yeni çatışmasının taraflarından olan dergi savunduğu yeni edebi cereyanla muhtelif eleştirilere de uğradı. Ahmed Midhat derginin yazarlarını bozgunculukla (dekadanlıkla) suçlarken bu tartışmaya sonrasında Tevfik Fikret, H. Nâzım ve Ali Ekrem de katıldı; nihayetide Ahmed Midhat "Teslîm-i Hakîkat" başlıklı bir yazı kaleme alarak yanlış anlaşıldığını ifade etti.
Tevfik Fikret'in dergiden ayrılmasıyla dergi yönetimine Hüseyin Cahit geçti ancak onun Fransızcadan çevirdiği “Edebiyat ve Hukuk” adlı makalesi (XX, no. 517, 3 Teşrînievvel 1317) jurnale uğrayınca dergi bir buçuk ay kapatıldı. Derginin edebi yönünün yeniden canlanması ise II. Meşrutiyet sonrasında oldu. 1914 sonrasında üç yıl günlük gazete formatını aldı ve 914 sayı çıktı ve I. Dünya Savaşı sonrasında Ahmet İhsan'ın sağlık sorunlarının da etkisiyle dergi dört yıl yayımlanmadı. 1924 sonrasında Cumhuriyet döneminde edebi kimliğini devam ettirdi ve devrin milliyetçi yazar ve kadrolarını bünyesine çekti. 1928'de Harf Devrimi gerçekleşince dergi Servet-i Fünûn-Uyanış adını aldı ve müdürlüğünü Halit Fahri Ozansoy üstlendi. Bu tarih sonrasında dergi Türk edebiyatında 1930-1940 kuşağının yetişmesinde (Cahit Sıtkı Tarancı, Ziya Osman Saba, Burhan Arpad, Halikarnas Balıkçısı, , Sabahattin Kudret Aksal, Samim Kocagöz, Cahit Külebi, Ahmet Muhip Dıranas vd.) mahfil niteliği görecekti. 25 Mayıs 1944’te çıkan 2461. sayı ile derginin yayın hayatı son buldu.
Konuyla ilgili yayınlar
- Gürbey Hiz, "Servet-i fünûn'da toplumsal mekânın anlatılar ile üretimi: Tahayyüller, inşalar ve deneyimler atlası (1891-1910)", Yayımlanmış Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Mimarlık Ana Bilim Dalı Mimari Tasarım Bilim Dalı, 2020.
Kaynakça
- ^ Balta, Evangelia; Ayșe Kavak (2018-02-28). "Publisher of the newspaper Konstantinoupolis for half a century. Following the trail of Dimitris Nikolaidis in the Ottoman archives 19 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". In Sagaster, Börte; Theoharis Stavrides; Birgitt Hoffmann (eds.). Press and Mass Communication in the Middle East: Festschrift for Martin Strohmeier (PDF). University of Bamberg Press. pp. 33-. ISBN 9783863095277. - Volume 12 of Bamberger Orientstudien: 46.
- ^ a b c d Parlatır, İsmail. . TDV İslam Ansiklopedisi. 13 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2021.
- ^ . BOUN. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Servet i Funun Osmanli Turkcesi ثروت فنون Osmanli Imparatorlugu ve Turkiye de 1891 1944 yillari arasinda yayimlanan sanat ve edebiyat dergisidir Edebiyat i Cedide toplulugunun yayin organi olan dergi Turk basin tarihinin en uzun sureli ve en etkili dergileri arasindadir Basim teknigi ve icerigiyle on plana cikan dergi Turk edebiyatina bircok yeni isim kazandirdi ve Edebiyat i Cedide sonrasinda Fecr i Ati ve Milli Edebiyat hareketi ile Yedi Mesaleciler toplulugunun yayin organi islevini 25 Mayis 1944 tarihine kadar surdurdu Derginin 24 Aralik 1908 tarihli nushasi 2019 da TUBITAK destekli Bogazici Universitesi Turk Dili ve Edebiyati Bolumu projesiyle derginin 256 sayisi 1896 ile 553 sayisi 1901 arasindaki nesriyat cozumlenerek kategorize edilmis sekilde dijital ortama aktarildi HakkindaOcak 1920 tarihli Spor Alemi dergisinde Servet i Funun dergisi sahibi Ahmet Ihsan Bey Servet i Funun Dimitris Nikolaidis in yayimladigi Servet in ilave yayini olarak 27 Mart 1891 tarihinde Ahmet Ihsan Tokgoz tarafindan nesredildi Tokgoz dergiyi ilk olarak gunluk olarak cikartmakta idi ve baslangicta dergide agirlikla fenni konulara yer veriliyordu sonrasinda dergi haftalik olarak yayimlanmaya basladi ve asil islevini kazandiracak edebi konulara yer vermeye basladi Bu ilk sayilarin muellifleri arasinda Ahmed Rasim Nabizade Nazim Emrullah Efendi ve Besim Omer gibi isimler bulunuyordu Iki yil sonra Halid Ziya nin hikayeleri burada tefrika edilmeye baslandi Bu aralikta Alexandre Dumas Alphonse Daudet Jules Verne ve gibi Avrupali yazarlardan tercumelere yer verilmeye baslandi Dergi 1895 e kadar guncel olaylar ve magazin konulari dahil hem fenni hem de edebi konulara agirlik verdi Bu tarih sonrasinda derginin adiyla anilir bir edebi hareketi dogdu Kafiye ideali konusunda Recaizade Mahmud Ekrem ile Musavver Ma lumat basyazari arasinda vuku bulan edebi catisma sonrasinda Recaizade nin edebi tenkitlerini ogrencisi Tokgoz un cikardigi Servet i Funun da yayimlamaya baslamasiyla derginin populerligi artti ve dergide yeni bir edebi anlayis cereyan etti ve bu yeni edebi anlayisa dahil olmak isteyen genc yazarlar dergi etrafinda toplandi Tevfik Fikret in dergide yazi isleri mudurlugi gorevine gelmesiyle de yeni edebiyat cehresi guclendi 265 sayi itibariyla 1896 tam manasiyla edebi bir dergi niteligene kavusan Servet i Funun asli kimligini de boylece kazanmis oldu Dergiyle bir kimlik kazanan Edebiyat i Cedide toplulugundan Cenap Sahabettin Mehmet Rauf Ali Ekrem Ismail Safa Huseyin Cahit Huseyin Suad Ahmed Suayb Ahmet Resit Suleyman Nesib Faik Ali Celal Sahir Suleyman Nazif Ahmed Hikmet ve Ahmed Kemal gibi isimler dergide yazi siirler yayimladi Servet i Funun da Sanat sanat icindir gorusunde olan derginin genc yazarlari Tanzimat edebiyatina bir reddiye hareketi yaratmislardi ve agirlikla Fransiz edebiyatindan etkilenmislerdi Doneminin diger dergilerine gore oldukca guclu bir kadroya sahip olan Servet i Funun da yeni siir ve hikaye disinda roman edebi elestiri ve tercumeler zamanla daha fazla yer almaya basladi Eski yeni catismasinin taraflarindan olan dergi savundugu yeni edebi cereyanla muhtelif elestirilere de ugradi Ahmed Midhat derginin yazarlarini bozgunculukla dekadanlikla suclarken bu tartismaya sonrasinda Tevfik Fikret H Nazim ve Ali Ekrem de katildi nihayetide Ahmed Midhat Teslim i Hakikat baslikli bir yazi kaleme alarak yanlis anlasildigini ifade etti Tevfik Fikret in dergiden ayrilmasiyla dergi yonetimine Huseyin Cahit gecti ancak onun Fransizcadan cevirdigi Edebiyat ve Hukuk adli makalesi XX no 517 3 Tesrinievvel 1317 jurnale ugrayinca dergi bir bucuk ay kapatildi Derginin edebi yonunun yeniden canlanmasi ise II Mesrutiyet sonrasinda oldu 1914 sonrasinda uc yil gunluk gazete formatini aldi ve 914 sayi cikti ve I Dunya Savasi sonrasinda Ahmet Ihsan in saglik sorunlarinin da etkisiyle dergi dort yil yayimlanmadi 1924 sonrasinda Cumhuriyet doneminde edebi kimligini devam ettirdi ve devrin milliyetci yazar ve kadrolarini bunyesine cekti 1928 de Harf Devrimi gerceklesince dergi Servet i Funun Uyanis adini aldi ve mudurlugunu Halit Fahri Ozansoy ustlendi Bu tarih sonrasinda dergi Turk edebiyatinda 1930 1940 kusaginin yetismesinde Cahit Sitki Taranci Ziya Osman Saba Burhan Arpad Halikarnas Balikcisi Sabahattin Kudret Aksal Samim Kocagoz Cahit Kulebi Ahmet Muhip Diranas vd mahfil niteligi gorecekti 25 Mayis 1944 te cikan 2461 sayi ile derginin yayin hayati son buldu Konuyla ilgili yayinlarGurbey Hiz Servet i funun da toplumsal mekanin anlatilar ile uretimi Tahayyuller insalar ve deneyimler atlasi 1891 1910 Yayimlanmis Doktora Tezi Istanbul Istanbul Teknik Universitesi Fen Bilimleri Enstitusu Mimarlik Ana Bilim Dali Mimari Tasarim Bilim Dali 2020 Kaynakca Balta Evangelia Ayșe Kavak 2018 02 28 Publisher of the newspaper Konstantinoupolis for half a century Following the trail of Dimitris Nikolaidis in the Ottoman archives 19 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde In Sagaster Borte Theoharis Stavrides Birgitt Hoffmann eds Press and Mass Communication in the Middle East Festschrift for Martin Strohmeier PDF University of Bamberg Press pp 33 ISBN 9783863095277 Volume 12 of Bamberger Orientstudien 46 a b c d Parlatir Ismail TDV Islam Ansiklopedisi 13 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2021 BOUN 4 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2021