Mali hukuk ya da maliye hukuku gelir hukuku ve gider hukuku olmak üzere temelde ikiye ayrılırken, da mali hukukun üçüncü alt dalı olarak nitelendirmek mümkündür.
Mali Hukuk, başlangıcı olarak nitelendirildiğinden Anayasa Hukuku'ndan daha eski bir geçmişe sahiptir.
Alt dalları
Gelir hukuku
Mali hukukun alt dalı olarak gelir hukuku, dar anlamda verginin yanı sıra harç, resim gibi her türlü kamu gelirlerin ilişkin hukuk kurallarını incelemektedir. Gelir hukuku kamu gelirlerinin elde edilmesi sürecinden u konuda yaşanan uyuşmazlıkların çözüm sürecine kadar her türlü aşamadaki hukuki rejimi konu edinmektedir.
Gider hukuku
Mali hukukun alt dalı olarak gider hukuku, kamusal ihtiyaçların karşılanması için üretilen ve sunulan hizmetlerin gerektirdiği giderlere ilişkin hukuk kurallarını inceleyen bilim dalıdır.
Devlet, yürütmekte olduğu kamu hizmetini finanse etmek zorundadır. Kamu giderler ya da kamu harcamaları farklı şekillerde sınıflandırılabilir. Bunlardan en yaygın olanları ekonomik sınıflandırma, fonksiyonel sınıflandırma, analitik sınıflandırma, kurumsal (idari) sınıflandırmadır.
Kamu giderlerinin başlıcaları şunlardır:
- Cari giderler: Cari harcamalar hizmetler ile bir yıl içinde kullanılıp bitecek olan başka bir deyişle "dayanıksız mallara" yapılan harcamalardır: personele yönelik olarak yapılan elektrik, su, ısınma gibi gider türleri bu kapsamdadır.
- Yatırım giderleri: Üretimi ve hizmet gücünü artırmaya yönelik olarak yapılan ve genellikle faydası birden fazla yıla yayılı olan giderlerdir. Yol, köprü yapımı giderleri bu kapsamdadır.
- Transfer giderleri: Doğrudan bir karşılığı olmayan, faydası ancak yıllara yayılı şekilde ortaya çıkabilecek şeklinde olan giderlerdir. Bu tür giderler çoğu zaman sosyal devlet anlayışı çerçevesinde yapılmaktadır. Bu kapsamda en bilinen örnekleri sosyal yardımlardır.
- Reel (gerçek/olağan) giderler: Doğrudan üretim faktörlerine yönelik yapılan ödemelerdir. Örneğin kamu personeline ödenen maaşlar ya da bir üretim faktörü olarak makine alımı bu kapsamdadır.
Bütçe hukuku
Gelir ve giderleri birbirine bağlayan bütçe hukuku, kamu gelirlerinin toplanmasına ve kamu harcamalarının yapılmasına yetki verilmesi ile bunların uygulanmasına ilişkin sürece ilişkin düzenlemeleri içermekte ve incelemektedir.
Kaynakça
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;:1
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Kemal GÖZLER, “İngiltere’de Parlamento Neden ve Nasıl Ortaya Çıktı: Malî Hukukun Anayasa Hukukundan Eskiliği Üzerine Bir Deneme”, Prof. Dr. Mualla Öncel’e Armağan, Ankara, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 2009, c.I, s.365
- ^ Ayrıntılı bilgiler için bkz.: Murat ŞEKER, Kamu Maliyesi, AUZEF Kamu Yönetimi Ders Notları, http://auzefkitap.istanbul.edu.tr/kitap/kok/kamumaliyesi.pdf 21 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Erişim Tarihi: 28.04.2020
- ^ Nurhan YENTÜRK, STKlar için Kamu Harcamaları Okuma-Yazma Kılavuzu, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2011
- ^ Erkan KARAARSLAN, Kamu Harcamalarının Sınıflandırılması (Yazı Dizisi IV), http://www.erkankaraarslan.org/wp-content/uploads/2012/10/28.2.pdf 19 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Erişim Tarihi: 28.04.2020
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mali hukuk ya da maliye hukuku gelir hukuku ve gider hukuku olmak uzere temelde ikiye ayrilirken da mali hukukun ucuncu alt dali olarak nitelendirmek mumkundur Mali Hukuk baslangici olarak nitelendirildiginden Anayasa Hukuku ndan daha eski bir gecmise sahiptir Alt dallariGelir hukuku Mali hukukun alt dali olarak gelir hukuku dar anlamda verginin yani sira harc resim gibi her turlu kamu gelirlerin iliskin hukuk kurallarini incelemektedir Gelir hukuku kamu gelirlerinin elde edilmesi surecinden u konuda yasanan uyusmazliklarin cozum surecine kadar her turlu asamadaki hukuki rejimi konu edinmektedir Gider hukuku Mali hukukun alt dali olarak gider hukuku kamusal ihtiyaclarin karsilanmasi icin uretilen ve sunulan hizmetlerin gerektirdigi giderlere iliskin hukuk kurallarini inceleyen bilim dalidir Devlet yurutmekte oldugu kamu hizmetini finanse etmek zorundadir Kamu giderler ya da kamu harcamalari farkli sekillerde siniflandirilabilir Bunlardan en yaygin olanlari ekonomik siniflandirma fonksiyonel siniflandirma analitik siniflandirma kurumsal idari siniflandirmadir Kamu giderlerinin baslicalari sunlardir Cari giderler Cari harcamalar hizmetler ile bir yil icinde kullanilip bitecek olan baska bir deyisle dayaniksiz mallara yapilan harcamalardir personele yonelik olarak yapilan elektrik su isinma gibi gider turleri bu kapsamdadir Yatirim giderleri Uretimi ve hizmet gucunu artirmaya yonelik olarak yapilan ve genellikle faydasi birden fazla yila yayili olan giderlerdir Yol kopru yapimi giderleri bu kapsamdadir Transfer giderleri Dogrudan bir karsiligi olmayan faydasi ancak yillara yayili sekilde ortaya cikabilecek seklinde olan giderlerdir Bu tur giderler cogu zaman sosyal devlet anlayisi cercevesinde yapilmaktadir Bu kapsamda en bilinen ornekleri sosyal yardimlardir Reel gercek olagan giderler Dogrudan uretim faktorlerine yonelik yapilan odemelerdir Ornegin kamu personeline odenen maaslar ya da bir uretim faktoru olarak makine alimi bu kapsamdadir Butce hukuku Gelir ve giderleri birbirine baglayan butce hukuku kamu gelirlerinin toplanmasina ve kamu harcamalarinin yapilmasina yetki verilmesi ile bunlarin uygulanmasina iliskin surece iliskin duzenlemeleri icermekte ve incelemektedir Kaynakca Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi 1 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Kemal GOZLER Ingiltere de Parlamento Neden ve Nasil Ortaya Cikti Mali Hukukun Anayasa Hukukundan Eskiligi Uzerine Bir Deneme Prof Dr Mualla Oncel e Armagan Ankara Ankara Universitesi Hukuk Fakultesi Yayinlari 2009 c I s 365 Ayrintili bilgiler icin bkz Murat SEKER Kamu Maliyesi AUZEF Kamu Yonetimi Ders Notlari http auzefkitap istanbul edu tr kitap kok kamumaliyesi pdf 21 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim Tarihi 28 04 2020 Nurhan YENTURK STKlar icin Kamu Harcamalari Okuma Yazma Kilavuzu Istanbul Bilgi Universitesi Yayinlari Istanbul 2011 Erkan KARAARSLAN Kamu Harcamalarinin Siniflandirilmasi Yazi Dizisi IV http www erkankaraarslan org wp content uploads 2012 10 28 2 pdf 19 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim Tarihi 28 04 2020