Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gürcü Hatun (Gürcüce: გურჯი-ხათუნი, "gurci h'atuni" ) (fl. ?-1286?), Gürcü prenses. Anadolu Selçuklu Devleti sultanı II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in eşlerinden biri, II. Alâeddin Keykubad’ın annesidir.
Asıl adı Tamar idi. Anadolu’da Gürcü Hatun adıyla tanındı. Eşi II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in ölümünden sonra o devirde Anadolu’nun en güçlü kişisi olan vezir Pervâne Muineddin ile evlendi.
Sonradan Müslüman olan Gürcü Hatun, Muhammed Celaleddin-i Rumi'nin hamisidir.
Yaşamı
Annesi, Gürcü Krallığı'nı 1223-1245 arasında yöneten Kraliçe Rusudan; babası ise II. Kılıçarslan’ın oğullarından biri olan Erzurum Selçuklu Meliki Mugiseddin Tuğrul’un oğlu Gıyâseddin Türkanşah’tır. Annesi, İlhanlılar’ın Anadolu’ya düzenledikleri seferlere destek vermek zorunda kalmış ve bu yüzden Anadolu Selçuklu Sultanı ile çatışmalar yaşamış; iki ülke arasındaki ilişkilerin kopmasını engellemek için kızını Gürcistan üzerine sefere gelen Anadolu Selçuklu Sultanı I. Alâeddin Keykubad’ın oğlu ile nişanlamıştı.
Alâeddin Keykubat’ın ölümünden sonra II. Gıyaseddin Keyhüsrev tahta çıktı ve Gürcü Hatun ile düğünleri yapıldı. Yeni Sultan eşine sevgisini bastırdığı paralarda göstermiştir. Bu paralarda bulunan arslan-güneş tasvirinin kendisinin (arslan) ve karısı Gürcü Hatun’un (güneş) sembolleri olduğu ileri sürülmüştür. Bu sembol şir-û hurşid (Aslan ve Güneş) olarak bilinir, geçmişi daha eskiye dayanmakla beraber daha sonra İslam dünyasında yaygınlaşmıştır.
Gürcü Hatun’un, Gıyaseddin Keyhüsrev ile evliliğinden oğlu II. Alâeddin Keykubad dünyaya geldi.
1243 yılında Selçuklu ordusunun Kösedağ Savaşı’nda yenilgiye uğramasından üzerine Gürcü Hatun, II. Gıyaseddin Keyhüsrev’in annesi Hunat Hatun ile birlikte kaçarak Sis’teki (bugünkü Kozan) küçük Ermeni Krallığı’na sığındı. Ancak Ermeni Kralı, onları Moğollar’a teslim etmiştir. Moğollar Selçuklu hanedanına mensup bu hanımlara saygılı davrandılar
1246 yılında II. Gıyaseddin Keyhüsrev ölümünden sonra, Moğollar’ın büyük desteğine sahip Selçuklu Veziri Pervâne Muineddin devleti eline aldı; Gürcü Hatun’la evlenerek kendisini asıl sultan konumuna getirdi. II. Keyhüsrev zamanında eski dinini koruyan Gürcü Hatun, bu ikinci evliliği sırasında Müslüman olmuştur.
Bilim ve sanatın hamisi olarak bilinmektedir, özellikle Muhammed Celaleddin-i Rumi'nin dostu olarak tanınır. Mevlâna ve etrafındakilerin menkıbelerini anlatan Ahmed Eflâkî’nin Ariflerin Menkıbeleri isimli eserinde Gürcü Hatun’un ismi sık sık geçer. Mevlana’nın ölümünden birkaç ay sonra Selçuklu sarayından emir Alâmeddin Kayser’in önerisi üzerine yapılması gündeme gelen Mevlana Türbesi'nin inşası için destek vermiştir.
Kayseri’de Hunat Hatun Külliyesi’nde Hunat Hatun türbesi içindki Horasan harçla sıvalı bir mezar taşının Gürcü Hatun’a ait olabileceği iddia edilmiştir.
Gürcü Hatun üzerine aynı adla, biri Gürcü yazar Dato Turaşvili'nin, diğeri Gisèle Durero-Köseoğlu'nun olmak üzere, iki roman yayımlanmıştır.
Kaynakça
- ^ a b c d Çayırdağ, Mehmet. . 24 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2016.
- ^ Önder, Mehmet. "Mevleviğin Sistemleşmei Sultan Veled ve Diğer Postnişinler". www.rumimevlevi.com. Erişim tarihi: 19 Şubat 2016.
- ^ "Üç Hürcü Hatun", Parna-Beka Çilaşvili 13 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ./
Dış bağlantılar
- (İngilizce) A listing of her Bagrationi ancestors 13 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce) An ancestry chart of her 27 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gurcu Hatun Gurcuce გურჯი ხათუნი gurci h atuni fl 1286 Gurcu prenses Anadolu Selcuklu Devleti sultani II Giyaseddin Keyhusrev in eslerinden biri II Alaeddin Keykubad in annesidir Dirhem Sivas 638 H 1240 1241 Gunesin Gurcu Hatun u Aslan in II Giyaseddin Keyhusrev i temsil ettigi dusunulur Asil adi Tamar idi Anadolu da Gurcu Hatun adiyla tanindi Esi II Giyaseddin Keyhusrev in olumunden sonra o devirde Anadolu nun en guclu kisisi olan vezir Pervane Muineddin ile evlendi Sonradan Musluman olan Gurcu Hatun Muhammed Celaleddin i Rumi nin hamisidir YasamiAnnesi Gurcu Kralligi ni 1223 1245 arasinda yoneten Kralice Rusudan babasi ise II Kilicarslan in ogullarindan biri olan Erzurum Selcuklu Meliki Mugiseddin Tugrul un oglu Giyaseddin Turkansah tir Annesi Ilhanlilar in Anadolu ya duzenledikleri seferlere destek vermek zorunda kalmis ve bu yuzden Anadolu Selcuklu Sultani ile catismalar yasamis iki ulke arasindaki iliskilerin kopmasini engellemek icin kizini Gurcistan uzerine sefere gelen Anadolu Selcuklu Sultani I Alaeddin Keykubad in oglu ile nisanlamisti Alaeddin Keykubat in olumunden sonra II Giyaseddin Keyhusrev tahta cikti ve Gurcu Hatun ile dugunleri yapildi Yeni Sultan esine sevgisini bastirdigi paralarda gostermistir Bu paralarda bulunan arslan gunes tasvirinin kendisinin arslan ve karisi Gurcu Hatun un gunes sembolleri oldugu ileri surulmustur Bu sembol sir u hursid Aslan ve Gunes olarak bilinir gecmisi daha eskiye dayanmakla beraber daha sonra Islam dunyasinda yayginlasmistir Gurcu Hatun un Giyaseddin Keyhusrev ile evliliginden oglu II Alaeddin Keykubad dunyaya geldi 1243 yilinda Selcuklu ordusunun Kosedag Savasi nda yenilgiye ugramasindan uzerine Gurcu Hatun II Giyaseddin Keyhusrev in annesi Hunat Hatun ile birlikte kacarak Sis teki bugunku Kozan kucuk Ermeni Kralligi na sigindi Ancak Ermeni Krali onlari Mogollar a teslim etmistir Mogollar Selcuklu hanedanina mensup bu hanimlara saygili davrandilar 1246 yilinda II Giyaseddin Keyhusrev olumunden sonra Mogollar in buyuk destegine sahip Selcuklu Veziri Pervane Muineddin devleti eline aldi Gurcu Hatun la evlenerek kendisini asil sultan konumuna getirdi II Keyhusrev zamaninda eski dinini koruyan Gurcu Hatun bu ikinci evliligi sirasinda Musluman olmustur Bilim ve sanatin hamisi olarak bilinmektedir ozellikle Muhammed Celaleddin i Rumi nin dostu olarak taninir Mevlana ve etrafindakilerin menkibelerini anlatan Ahmed Eflaki nin Ariflerin Menkibeleri isimli eserinde Gurcu Hatun un ismi sik sik gecer Mevlana nin olumunden birkac ay sonra Selcuklu sarayindan emir Alameddin Kayser in onerisi uzerine yapilmasi gundeme gelen Mevlana Turbesi nin insasi icin destek vermistir Kayseri de Hunat Hatun Kulliyesi nde Hunat Hatun turbesi icindki Horasan harcla sivali bir mezar tasinin Gurcu Hatun a ait olabilecegi iddia edilmistir Gurcu Hatun uzerine ayni adla biri Gurcu yazar Dato Turasvili nin digeri Gisele Durero Koseoglu nun olmak uzere iki roman yayimlanmistir Kaynakca a b c d Cayirdag Mehmet 24 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2016 Onder Mehmet Mevlevigin Sistemlesmei Sultan Veled ve Diger Postnisinler www rumimevlevi com Erisim tarihi 19 Subat 2016 Uc Hurcu Hatun Parna Beka Cilasvili 13 Kasim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilar Ingilizce A listing of her Bagrationi ancestors 13 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce An ancestry chart of her 27 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde