Teeli Tıva Cumhuriyetinde Bay Tayga Bölgesi nin veya ilçesinin merkezi olan bir yerleşim birimidir Teeli denilen yer

Teeli — Tıva Cumhuriyetinde Bay-Tayga Bölgesi'nin veya ilçesinin merkezi olan bir yerleşim birimidir. Teeli denilen yerleşim birimi 4 köyü de içine almaktadır: Orta Teeli köyü, Hemçik köyü, Sovhoz, Nayıral (Dostluk).

Teeli
{{{rusça_adı}}}
Тээли


Bayrak	Arma

Milli Marş: Men Tuva men (yeni-2011'den itibaren)

Konum

Tuva Cumhuriyeti

Yönetim

Ülke:

Rusya

Federâl Bölge:

Tuva Cumhuriyeti

Ekonomik Bölge:

Genel bilgiler

Nüfus:

12.453 (05/2010)

Diğer bilgiler

Dili:

Tuva Türkçesi

Kodu:

39442

Resmî
İnternet sayfası:

http://baitaiga.ru

Nüfus

Toplam Nüfus — 3,8 bin. kişi (2003).

Yıllar	0	1959	1970	1979	1989	2002	2003	2010
Nüfusu	0	2.477	2.817	2.737	3.708	3.764	3.800

Tarihi

Eski Çağlarda günümüz Teeli ve dolaylarında "Tieli" (Tiele) adında bir Türk kabilesi bulunmaktadır. Ayrıca "Dinlin" adında aşına soyundan gelen Göktürklerin atası olan Türk budunu (ulusu) da Altay, Orhun, Sayan dağları arasında yaşamaktaydı. 7. yüzyıldaki Çin kaynakları Çin'in kuzeyindeki "Ti" diye adlandırdıkları Türk toplumunu börü (bozkurt) olarak tanımlamaktadır. Tabgaç ülkesinde "kurt dağları, "kurt akarsuları" "kurt dağı"na ait bir sunak vardı. Ünlü Tabgaç hakanı "Taiwu"nun takma adı Fo-li (Fu-li) yani böri (bozkurt, ak kurt) idi. Kaynaklarda Teeli adlı Türk topluluğu, Tieli, Tiele, Dinlin ve Töles şekillerinde de geçmektedir. Mesela Uygur Kağanlığı devrine ait Bayan Çor Sine usu Abidesinde Tölesler en değerli gelen Türk kabilesi olarak belirtilir.

Literatürde Geçtiği Yerler

Kaynaklarda Hun urugu (grubu) olarak Tali adlı bir boydan söz edilir. Ayrıca Ahmet Haldun Terzioğlu'nun roman tarzında yazmış olduğu Büyük Hun Devleti'ni kuran Türk Hakanı Teoman Han adlı eserde Tuvu bey, Tali Obası adları geçmektedir.

Coğrafi durumu

Teeli yerleşim yeri Ak-Dovurak'a 40 km olup baş-hoorayKızıl'a 349 km aralıkta yer almaktadır.

Kaynakça

^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2012.
^ http://www.gks.ru/bgd/regl/b10_109/IssWWW.exe/Stg//%3Cextid%3E/%3Cstoragepath%3E::%7Ctabl-23-10.xls 1 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1.01.2010 г.
^ W. Eberhard. Çin'in Kuzey Komşuları, s.91, 104
^ Ahmet Taşağıl, Çin Kaynaklarına göre Eski Türk Boyları, s. 116
^ . 22 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2011.

Dış bağlantılar

Teeli eski öğretmen ve öğrencileri/ nostaljik17 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Teeli ve öteki Bay-Tayga İli yerleşimleri22 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Teeli hakkında coğrafik ve turizm bilgileri^[]
Bay-Tayga İli Kalkınma Programı5 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
"Şivilig & Bay-Tayga" Бай-Тайга, Тыва Festival etkinliği 2 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20111221102006/http://www.sibiryakitapcisi.tr.gg/ arşivlendi. Бай-тайгинский говор в системе диалектов тувинского языка [Tuva Türkçesinin şive sisteminde Bay-Tayga'nın yerli konuşma şekli / The vernacular of Bay-Tayga in the dialect system of the Tuvan language ]

Asya coğrafyası ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] "Arşivlenmiş kopya". 21 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2012.

[2] ttp://www.gks.ru/bgd/regl/b10_109/IssWWW.exe/Stg//%3Cextid%3E/%3Cstoragepath%3E::%7Ctabl-23-10.xls 1 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1.01.2010 г.

[3] W. Eberhard. Çin'in Kuzey Komşuları, s.91, 104

[4] Ahmet Taşağıl, Çin Kaynaklarına göre Eski Türk Boyları, s. 116

[5] . 22 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2011.