Leyla Atakan (22 Ağustos 1925, Maşukiye, Kartepe - 10 Şubat 1971), Türk siyasetçi.
Leyla Atakan | |
---|---|
Kocaeli Belediye Başkanlığı | |
Görev süresi 1968-1971 | |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | Erol Köse |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 22 Ağustos 1925 Maşukiye, Kocaeli |
Ölüm | 10 Şubat 1971 (45 yaşında) |
1968 yılı yerel seçimlerinde Kocaeli Belediye başkanı seçilmiştir. Türkiye'de tek dereceli seçim sistemiyle seçilen ilk kadın belediye başkanıdır. 1971'de geçirdiği trafik kazasında ölümüne kadar Kocaeli belediye başkan olarak görev yapmıştır.
Hayatı
Ailesi, eğitimi, belediye başkanlığı öncesindeki yaşamı
1925 yılında İzmit'in Kartepe ilçesine bağlı Maşukiye köyünde doğdu. Babası İstiklal Savaşı kahramanlarından Orgeneral Hasan Atakan, annesi ise Akyazı'ya bağlı Kuzuluk köyüden Behice Emel Hanım'dır. Babası Hasan Bey, 1856'daki Paris Antlaşması'ndan sonra Türkiye'ye göç etmiş bir Çerkes aileye mensuptur.
Leyla Hanım, babasının görevi nedeniyle farklı şehirlerde öğrenim gördü. Lise öğrenimine Çamlıca Kız Lisesi'nde başladı. 1943'teTrabzon Lisesi'nden mezun oldu. Olgunluk imtihanına ise İstanbul Kız Lisesi'nde girdi.
Babasının 1952'de emekli olmasından sonra ailesi Maşukiye'ye yerleşti. Ailesi ile birlikte yaşayan Leyla Atakan, Kocaeli'de çeşitli sivil toplum örgütlerinde çalışmalar yaptı. Biçki dikişi kursu öğretmenliği, çocukların aşılanması konusunda çalışmalar onun gönüllü olarak yaptığı çalışmalardandır.
Aktif siyaset yaşamı 1955 yılında Cumhuriyet Halk Partisi'nin Maşukiye Köyü'nde ocak başkanı olması ile başladı. Maşukiye Köyü'ne ilkokul yaptırılması, köye elektrik getirilmesi için çalıştı. Siyaset yaşamının yanı sıra sivil toplum çalışmalarına da deva etti. Kocaeli Verem Savaş Derneği ve Türk Kadınlar Birliği 'nde başkanlık yaptı.
Atakan, 1963 yılında önce Kocaeli Belediyesi'nde İl Genel Meclis üyesi, sonra CHP Kocaeli teşkilatında il başkanı oldu. Atakan'ın CHP il başkanı olması ile İzmit'te ilk defa bir siyasi partinin il başkanlığını bir kadın üstlenmiştir.
Belediye Başkanı adaylığı
Leyla Atakan, 1968 yılı yerel seçimlerinde İzmit Belediye Başkanlığına Cumhuriyet Halk Partisi'nden aday oldu. Seçimde birinci gelebilmek için kimi kaynaklara göre 20bin seçmene tek tek mektup yazmış; kimine göre 40bin kadına mektupla ulaşmış olan Atakan, 1951'den beri CHP'nin belediye başkanı çıkaramadığı ilçede belediye başkanı seçilmeyi başardı. Bu seçimin sonucunda Türkiye'de doğrudan seçilen ilk kadın belediye başkanı oldu.
Belediye Başkanlığı dönemi
Belediye başkanlığı döneminde İzmit'te altyapı, imar, şehircilik ve sosyal hizmet alanında birçok sorununu çözdü. Başkanlığının dördüncü ayında İzmitlilerin içme ve kullanma suyuna kavuşması mümkün oldu. Şehre Karakaya Suyu getirildi; Çene Dağı'nın kuzeyindeki bir vadiden gelen ve 1950'lere kadar şehrin ana su kaynağı olan Çene Suyu'nun dağıtıldığı çeşmeler çoğaltıldı.
İzmit Körfezi'nin bataklık olan kısmında kurutuldu; günümüzde kullanılmaya devam eden Kocaeli Fuarı kuruldu ve burada 28 Haziran 1969 tarihinde Kocaeli Sanayi sergisi açıldı. Fuar alanında nikah ve düğün salonu inşa edildi; 20 Nisan 1971'de hizmete girdi.
Ölümü
10 Şubat 1971 yılında Değirmendere'den İzmit'e dönerken içinde bulunduğu aracın bir kamyona çarpması sonucu meydana gelen trafik kazasında görev üzerindeyken öldü. Kazada kendisiyle beraber; İsmail Kolaylı, Abdurrahman Yüksel ve Feridun Özbay yaşamını yitirmiştir.
Anısı
İzmit'te Belediye Parkına "Leyla Atakan Parkı" adı verilmiş;i İzmit Emlak Caddesi'nin adı Leyla Atakan Caddesi olarak değiştirilmiştir.
Maşukiye’de eski belediye binası yanında tunçtan bir heykeli bulunur. Fuar alanında eski nikah ve düğün salonunun bahçesinde bronz bir büstü yerleştirilmiştir.
Leyla Atakan'ın hayatı, İzmit Belediyesi'nin yapımcılığını üstlendiği Leyla Hanım (2022) adlı belgesel filme konu olmuştur. Senaristliğini ve yönetmenliğini İlke Işısağ'ın üstlendiği filmde Atakan'ı Özge Borak canlandırdı. Film, ulusal ve uluslararası film festivallerine katılarak çeşitli ödüllere değer görülmüştür.
Kaynakça
- ^ "Leyla Atakan'ı andık". Özgür Kocaeli Gazetesi. 2020. 21 Şubat 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ Ahmet ÖZER. "İlk Kadın Belediye Başkanı Leyla Atakan -". Cumhuriyet. 16 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mart 2022.
- ^ a b c d e f g Çetinkaya, Selma Göktürk (2020). "Halkın Seçtiği İlk Kadın Belediye Başkanı Leyla Atakan". Milli Mücadelede Servetiye Cephesi ve Kocaeli Tarihi-kültürü Sempozyumu VI. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi. ISBN . 27 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ocak 2024.
- ^ . Esma Torun Çelik. Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi. 27 Haziran 2018. 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2022.
- ^ a b c Ünal, Müzeyyen (31 Ekim 2023). "Cumhuriyet Döneminde Kocaeli'deki Kadın Belediye Başkanlarımız". Kocaeli Gazetesi. 27 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ocak 2024.
- ^ "Türkiye'de Toplumcu Belediyecilik: İzmit Örneği". Sezgin Sezgin. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2017. 18 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2022.
- ^ "Yerel Seçimler Belgeseli". NTV. 2020. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ "Leyla Hanım Filmi Adım Adım ve Profesyonelce İlerliyor". İzmit Belediyesi web sitesi. 25 Mart 2022. 1 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ocak 2024.
- ^ "Leyla Atakan'ın hayatı film oluyor". Hürriyet. 17 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mart 2022.
- ^ "'Leyla Hanım'a bir ödül de Berlin'den". Hürriyet. 10 Ağustos 2022. 27 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ocak 2024.
- ^ "'Leyla Hanım' belgesine büyük ödül". Cumhuriyet. 15 Haziran 2022. 27 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ocak 2024.
- ^ "Leyla Hanım'a Bir Ödül de Türk Dünyasından". İzmit Belediyesi web sitesi. 14 Ekim 2022. 10 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ocak 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Leyla Atakan 22 Agustos 1925 Masukiye Kartepe 10 Subat 1971 Turk siyasetci Leyla AtakanKocaeli Belediye BaskanligiGorev suresi 1968 1971Yerine geldigiYerine gelen Erol KoseKisisel bilgilerDogum 22 Agustos 1925 Masukiye KocaeliOlum 10 Subat 1971 45 yasinda 1968 yili yerel secimlerinde Kocaeli Belediye baskani secilmistir Turkiye de tek dereceli secim sistemiyle secilen ilk kadin belediye baskanidir 1971 de gecirdigi trafik kazasinda olumune kadar Kocaeli belediye baskan olarak gorev yapmistir HayatiAilesi egitimi belediye baskanligi oncesindeki yasami 1925 yilinda Izmit in Kartepe ilcesine bagli Masukiye koyunde dogdu Babasi Istiklal Savasi kahramanlarindan Orgeneral Hasan Atakan annesi ise Akyazi ya bagli Kuzuluk koyuden Behice Emel Hanim dir Babasi Hasan Bey 1856 daki Paris Antlasmasi ndan sonra Turkiye ye goc etmis bir Cerkes aileye mensuptur Leyla Hanim babasinin gorevi nedeniyle farkli sehirlerde ogrenim gordu Lise ogrenimine Camlica Kiz Lisesi nde basladi 1943 teTrabzon Lisesi nden mezun oldu Olgunluk imtihanina ise Istanbul Kiz Lisesi nde girdi Babasinin 1952 de emekli olmasindan sonra ailesi Masukiye ye yerlesti Ailesi ile birlikte yasayan Leyla Atakan Kocaeli de cesitli sivil toplum orgutlerinde calismalar yapti Bicki dikisi kursu ogretmenligi cocuklarin asilanmasi konusunda calismalar onun gonullu olarak yaptigi calismalardandir Aktif siyaset yasami 1955 yilinda Cumhuriyet Halk Partisi nin Masukiye Koyu nde ocak baskani olmasi ile basladi Masukiye Koyu ne ilkokul yaptirilmasi koye elektrik getirilmesi icin calisti Siyaset yasaminin yani sira sivil toplum calismalarina da deva etti Kocaeli Verem Savas Dernegi ve Turk Kadinlar Birligi nde baskanlik yapti Atakan 1963 yilinda once Kocaeli Belediyesi nde Il Genel Meclis uyesi sonra CHP Kocaeli teskilatinda il baskani oldu Atakan in CHP il baskani olmasi ile Izmit te ilk defa bir siyasi partinin il baskanligini bir kadin ustlenmistir Belediye Baskani adayligi Leyla Atakan 1968 yili yerel secimlerinde Izmit Belediye Baskanligina Cumhuriyet Halk Partisi nden aday oldu Secimde birinci gelebilmek icin kimi kaynaklara gore 20bin secmene tek tek mektup yazmis kimine gore 40bin kadina mektupla ulasmis olan Atakan 1951 den beri CHP nin belediye baskani cikaramadigi ilcede belediye baskani secilmeyi basardi Bu secimin sonucunda Turkiye de dogrudan secilen ilk kadin belediye baskani oldu Belediye Baskanligi donemi Belediye baskanligi doneminde Izmit te altyapi imar sehircilik ve sosyal hizmet alaninda bircok sorununu cozdu Baskanliginin dorduncu ayinda Izmitlilerin icme ve kullanma suyuna kavusmasi mumkun oldu Sehre Karakaya Suyu getirildi Cene Dagi nin kuzeyindeki bir vadiden gelen ve 1950 lere kadar sehrin ana su kaynagi olan Cene Suyu nun dagitildigi cesmeler cogaltildi Izmit Korfezi nin bataklik olan kisminda kurutuldu gunumuzde kullanilmaya devam eden Kocaeli Fuari kuruldu ve burada 28 Haziran 1969 tarihinde Kocaeli Sanayi sergisi acildi Fuar alaninda nikah ve dugun salonu insa edildi 20 Nisan 1971 de hizmete girdi Olumu Leyla Atakan in defnedildigi Izmit Bagcesme deki mezari 10 Subat 1971 yilinda Degirmendere den Izmit e donerken icinde bulundugu aracin bir kamyona carpmasi sonucu meydana gelen trafik kazasinda gorev uzerindeyken oldu Kazada kendisiyle beraber Ismail Kolayli Abdurrahman Yuksel ve Feridun Ozbay yasamini yitirmistir AnisiIzmit te Belediye Parkina Leyla Atakan Parki adi verilmis i Izmit Emlak Caddesi nin adi Leyla Atakan Caddesi olarak degistirilmistir Masukiye de eski belediye binasi yaninda tunctan bir heykeli bulunur Fuar alaninda eski nikah ve dugun salonunun bahcesinde bronz bir bustu yerlestirilmistir Leyla Atakan in hayati Izmit Belediyesi nin yapimciligini ustlendigi Leyla Hanim 2022 adli belgesel filme konu olmustur Senaristligini ve yonetmenligini Ilke Isisag in ustlendigi filmde Atakan i Ozge Borak canlandirdi Film ulusal ve uluslararasi film festivallerine katilarak cesitli odullere deger gorulmustur Kaynakca Leyla Atakan i andik Ozgur Kocaeli Gazetesi 2020 21 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Ahmet OZER Ilk Kadin Belediye Baskani Leyla Atakan Cumhuriyet 16 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mart 2022 a b c d e f g Cetinkaya Selma Gokturk 2020 Halkin Sectigi Ilk Kadin Belediye Baskani Leyla Atakan Milli Mucadelede Servetiye Cephesi ve Kocaeli Tarihi kulturu Sempozyumu VI Kocaeli Buyuksehir Belediyesi ISBN 978 605 5116 80 4 27 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ocak 2024 Esma Torun Celik Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi 27 Haziran 2018 15 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Mart 2022 a b c Unal Muzeyyen 31 Ekim 2023 Cumhuriyet Doneminde Kocaeli deki Kadin Belediye Baskanlarimiz Kocaeli Gazetesi 27 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ocak 2024 Turkiye de Toplumcu Belediyecilik Izmit Ornegi Sezgin Sezgin Kirklareli Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakultesi Dergisi 2017 18 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2022 Yerel Secimler Belgeseli NTV 2020 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Leyla Hanim Filmi Adim Adim ve Profesyonelce Ilerliyor Izmit Belediyesi web sitesi 25 Mart 2022 1 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ocak 2024 Leyla Atakan in hayati film oluyor Hurriyet 17 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mart 2022 Leyla Hanim a bir odul de Berlin den Hurriyet 10 Agustos 2022 27 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ocak 2024 Leyla Hanim belgesine buyuk odul Cumhuriyet 15 Haziran 2022 27 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ocak 2024 Leyla Hanim a Bir Odul de Turk Dunyasindan Izmit Belediyesi web sitesi 14 Ekim 2022 10 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ocak 2024