Saniye, Uluslararası Birimler Sistemine (SI) (Fransızca: Système International d’unités) göre en düşük enerji seviyesindeki (ground state) Sezyum-133 atomunun (133 Cs atom çekirdeği) iki hyperfine seviye arasındaki geçiş radyasyonunun 9.192.631.770 periyoduna karşılık gelen süredir, (13. CGPM, 1967). 1997 deki CIPM toplantısında bu tanımın durağan ve 0 K termodinamik sıcaklıkta Sezyum atomu için geçerli olduğu onaylandı. Değişkendir.
saniye | |
---|---|
Her saniye tıklayan bir saatin sarkaçla yönetilen eşapman | |
Genel bilgi | |
Birim sistemi | SI |
Neyin birimi | zaman |
Sembol | s |
Saniye, zaman ölçüsü birimidir ve uluslararası birim sistemi (SI) tarafından tanımlanmıştır. Saniye, bir dakikanın 60, bir saatin ise 3600 eşit parçaya bölünmesiyle elde edilir.
Saniyenin tanımı, 1967 yılında kabul edilmiştir ve Cesium-133 atomunun iki hiperfein seviyesi arasındaki geçiş süresi esas alınarak yapılmıştır. Bu süre, "saniye" olarak tanımlanmıştır ve uluslararası standart saniye olarak kullanılmaktadır.
Saniye, zamana ilişkin birçok ölçüm ve hesaplama yapmak için kullanılır. Örneğin, fizikte ve astronomide, zaman dilimleri, hareketlerin süreleri, ışık hızı gibi birçok kavram saniye cinsinden ifade edilir. Saniye ayrıca, atomik saatler ve diğer zaman ölçüm cihazları gibi birçok teknolojik araçta da kullanılır.
Etimoloji
Sözcük, kökenini Arapça "iki" sayısı olan "isnân"dan almaktadır. Bunun nedeni ise Biruni'nin zaman birimlerini adlandırırken sayısal sıralamalar kullanmasıdır (örneğin, "salise" de "üç" anlamındaki "selâse"den gelmektedir).
Alt katlar | Katlar | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Değer | SI sembolü | Adı | Değer | SI sembolü | Adı | |
10−1 s | ds | desisaniye | 101 s | das | dekasaniye | |
10−2 s | cs | santisaniye | 102 s | hs | hektosaniye | |
10−3 s | ms | milisaniye | 103 s | ks | kilosaniye | |
10−6 s | µs | mikrosaniye | 106 s | Ms | megasaniye | |
10−9 s | ns | nanosaniye | 109 s | Gs | gigasaniye | |
10−12 s | ps | pikosaniye | 1012 s | Ts | terasaniye | |
10−15 s | fs | femtosaniye | 1015 s | Ps | petasaniye | |
10−18 s | as | attosaniye | 1018 s | Es | egzasaniye | |
10−21 s | zs | zeptosaniye | 1021 s | Zs | zettasaniye | |
10−24 s | ys | yoktosaniye | 1024 s | Ys | yottasaniye | |
10−27 s | rs | rontosaniye | 1027 s | Rs | ronnasaniye | |
10−30 s | qs | quectosaniye | 1030 s | Qs | quettasaniye |
Kaynakça
- ^ "Temel Birimler". 1 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2023.
Ayrıca bakınız
Zaman ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Saniye Uluslararasi Birimler Sistemine SI Fransizca Systeme International d unites gore en dusuk enerji seviyesindeki ground state Sezyum 133 atomunun 133 Cs atom cekirdegi iki hyperfine seviye arasindaki gecis radyasyonunun 9 192 631 770 periyoduna karsilik gelen suredir 13 CGPM 1967 1997 deki CIPM toplantisinda bu tanimin duragan ve 0 K termodinamik sicaklikta Sezyum atomu icin gecerli oldugu onaylandi Degiskendir saniyeHer saniye tiklayan bir saatin sarkacla yonetilen esapmanGenel bilgiBirim sistemiSINeyin birimizamanSembols Saniye zaman olcusu birimidir ve uluslararasi birim sistemi SI tarafindan tanimlanmistir Saniye bir dakikanin 60 bir saatin ise 3600 esit parcaya bolunmesiyle elde edilir Saniyenin tanimi 1967 yilinda kabul edilmistir ve Cesium 133 atomunun iki hiperfein seviyesi arasindaki gecis suresi esas alinarak yapilmistir Bu sure saniye olarak tanimlanmistir ve uluslararasi standart saniye olarak kullanilmaktadir Saniye zamana iliskin bircok olcum ve hesaplama yapmak icin kullanilir Ornegin fizikte ve astronomide zaman dilimleri hareketlerin sureleri isik hizi gibi bircok kavram saniye cinsinden ifade edilir Saniye ayrica atomik saatler ve diger zaman olcum cihazlari gibi bircok teknolojik aracta da kullanilir EtimolojiSozcuk kokenini Arapca iki sayisi olan isnan dan almaktadir Bunun nedeni ise Biruni nin zaman birimlerini adlandirirken sayisal siralamalar kullanmasidir ornegin salise de uc anlamindaki selase den gelmektedir saniye s SI carpanlari Alt katlar KatlarDeger SI sembolu Adi Deger SI sembolu Adi10 1 s ds desisaniye 101 s das dekasaniye10 2 s cs santisaniye 102 s hs hektosaniye10 3 s ms milisaniye 103 s ks kilosaniye10 6 s µs mikrosaniye 106 s Ms megasaniye10 9 s ns nanosaniye 109 s Gs gigasaniye10 12 s ps pikosaniye 1012 s Ts terasaniye10 15 s fs femtosaniye 1015 s Ps petasaniye10 18 s as attosaniye 1018 s Es egzasaniye10 21 s zs zeptosaniye 1021 s Zs zettasaniye10 24 s ys yoktosaniye 1024 s Ys yottasaniye10 27 s rs rontosaniye 1027 s Rs ronnasaniye10 30 s qs quectosaniye 1030 s Qs quettasaniyeKaynakca Temel Birimler 1 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2023 Ayrica bakinizSaliseZaman ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz