Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Akıncı, (Osmanlı Türkçesi: آقنجى Aḳıncı) veya çoğul şekli ile Akıncılar, Osmanlı İmparatorluğu'nun askerî teşkilâtında, sınır bölgelerinde, düşman ülkelerine akınlar, baskınlar tertipleyerek yıpratma harekâtında bulunan hafif süvari birlikleridir.
Etimoloji
“Akıncı” sözü Türkçe kökenlidir. Ak- “akmak” fiilinden gelişen sözün yapısında fiilden isim yapım eki “-n” ve isimden isim yapım eki “+CI” vardır: Ak-ı-n+cı. Sözün anlamı “ak-” fiilinin “art arda ve toplu olarak gitmek” “akın etmek, istilâ etmek, hücum etmek” anlamlarından kurulmuştur.
Tarih
Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk yıllarında görülen ve sınır boylarında gaza amacıyla saldırılar düzenleyen "Alperenler" zamanla akıncılara dönüşmüştür. Savaşta onların ana rolü ön saflarda yer alarak düşmanı demoralize etmek ve bu amaçla gerilla taktiklerini kullanarak düşman birliklerini bozmak veya şoke etmekti.
Osmanlı akıncıları çeşitli bölgelerde bulunup her bir birliğin başında kumandanları vardı. Bin kişinin kumandanına binbaşı, yüz kişinin kumandanına yüzbaşı, on kişinin kumandanına onbaşı denirdi. Akıncılar, Avrupa'da korku uyandıran gözüpek savaşçılardı.Arnavutluk ve Dalmaçya'da Gazi Evrenos ve oğulları, Mora ve Yunanistan'da Gazi Turhan Bey ve oğulları, Bulgaristan'da Gazi Mihal Bey ve oğulları, Bosna ve çevresinde Malkoçoğlu ailesi gibi akıncı aileleri babadan oğula akıncılığı sürdürmüşlerdir. Akıncılık bir sistem hâlini almış ve Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa fetihlerinde büyük öneme sahip olmuştur.
Edebiyatta akıncılar
Tarihî dönemde edebiyatta akıncılar, akıncılıkla ilgili konular işlenmiştir. Savaş, akın ve kahramanlıkla örülü akıncı tarzı hayat, halk arasında yaygın bir romantik-fantastik tür olmuştur. Osmanlı halk edebiyatında çok sayıda örnekleri vardır. Serhat türküleri tarzı, Alişimin Kaşları Kara, Estergon Kalası gibi çeşitli türküler bunlara örnektir. Türk şair Yahya Kemal Beyatlı'nın "Akıncı" adlı bir şiiri bulunmaktadır.
Resimler
-
![image]()
Bir akıncı muharebeye katılıyor -
![image]()
Budapeşte'de bir akıncı mezarlığı -
![image]()
Bir akıncı düello sonucu Macar şövalyesini yeniyor ve sürüklüyor. (Süleymanname) -
![image]()
Osmanlı minyatüründe akıncılardan Sinan Bey’in (sol) Macar şövalye Eugene ile dövüşmesi (Süleymanname, 1526) -
![image]()
Sultanın Akıncı beyine asker toplamasına ilişkin Mühimme Defteri'ne kayıtlı emri (1573)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ “Akıncı” 28 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Türk Dil Kurumu
- ^ “Akmak” 28 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Türk Dil Kurumu
- ^ George F. Nafziger ve Mark W. Walton. Islam at War: A History, s. 95. (İngilizce)
- ^ İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Enver Ziya Karal, Osmanlı Tarihi, 1. Cilt. Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1947, s. 518. ,
- ^ Sâmiha Ayverdi, Türk Tarihinde Osmanlı Asırları, Kubbealtı Yayıncılık, 1999, s. 271. ,
- ^ Sâmiha Ayverdi, Arkamızda Dönen Dolaplar, Kubbealtı Yayıncılık, 2007, s. 103. ,
- ^ Sâmiha Ayverdi, Türk Tarihinde Osmanlı Asırları, Kubbealtı Yayıncılık, 1999, s. 272. ,
- ^ Yahya Kemal, Kendi Gök Kubbemiz, “Akıncı”, MEB, İstanbul 1989, s. 16-17.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Akinci Osmanli Turkcesi آقنجى Aḳinci veya cogul sekli ile Akincilar Osmanli Imparatorlugu nun askeri teskilatinda sinir bolgelerinde dusman ulkelerine akinlar baskinlar tertipleyerek yipratma harekatinda bulunan hafif suvari birlikleridir Akinci beylerinin Mohac Muharebesi ndeki 1526 mucadelesini anlatan bir minyatur Suleymanname Etimoloji Akinci sozu Turkce kokenlidir Ak akmak fiilinden gelisen sozun yapisinda fiilden isim yapim eki n ve isimden isim yapim eki CI vardir Ak i n ci Sozun anlami ak fiilinin art arda ve toplu olarak gitmek akin etmek istila etmek hucum etmek anlamlarindan kurulmustur TarihOsmanli Imparatorlugu nun ilk yillarinda gorulen ve sinir boylarinda gaza amaciyla saldirilar duzenleyen Alperenler zamanla akincilara donusmustur Savasta onlarin ana rolu on saflarda yer alarak dusmani demoralize etmek ve bu amacla gerilla taktiklerini kullanarak dusman birliklerini bozmak veya soke etmekti Osmanli akincilari cesitli bolgelerde bulunup her bir birligin basinda kumandanlari vardi Bin kisinin kumandanina binbasi yuz kisinin kumandanina yuzbasi on kisinin kumandanina onbasi denirdi Akincilar Avrupa da korku uyandiran gozupek savascilardi Arnavutluk ve Dalmacya da Gazi Evrenos ve ogullari Mora ve Yunanistan da Gazi Turhan Bey ve ogullari Bulgaristan da Gazi Mihal Bey ve ogullari Bosna ve cevresinde Malkocoglu ailesi gibi akinci aileleri babadan ogula akinciligi surdurmuslerdir Akincilik bir sistem halini almis ve Osmanli Imparatorlugu nun Avrupa fetihlerinde buyuk oneme sahip olmustur Edebiyatta akincilarTarihi donemde edebiyatta akincilar akincilikla ilgili konular islenmistir Savas akin ve kahramanlikla orulu akinci tarzi hayat halk arasinda yaygin bir romantik fantastik tur olmustur Osmanli halk edebiyatinda cok sayida ornekleri vardir Serhat turkuleri tarzi Alisimin Kaslari Kara Estergon Kalasi gibi cesitli turkuler bunlara ornektir Turk sair Yahya Kemal Beyatli nin Akinci adli bir siiri bulunmaktadir ResimlerBir akinci muharebeye katiliyor Budapeste de bir akinci mezarligi Bir akinci duello sonucu Macar sovalyesini yeniyor ve surukluyor Suleymanname Osmanli minyaturunde akincilardan Sinan Bey in sol Macar sovalye Eugene ile dovusmesi Suleymanname 1526 Sultanin Akinci beyine asker toplamasina iliskin Muhimme Defteri ne kayitli emri 1573 Ayrica bakinizBasibozuklar Yeniceriler SipahilerKaynakca Akinci 28 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turk Dil Kurumu Akmak 28 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turk Dil Kurumu George F Nafziger ve Mark W Walton Islam at War A History s 95 Ingilizce Ismail Hakki Uzuncarsili Enver Ziya Karal Osmanli Tarihi 1 Cilt Turk Tarih Kurumu Basimevi 1947 s 518 ISBN 9751600103 ISBN 9789751600103 Samiha Ayverdi Turk Tarihinde Osmanli Asirlari Kubbealti Yayincilik 1999 s 271 ISBN 9757663522 ISBN 9789757663522 Samiha Ayverdi Arkamizda Donen Dolaplar Kubbealti Yayincilik 2007 s 103 ISBN 9756444452 ISBN 9789756444450 Samiha Ayverdi Turk Tarihinde Osmanli Asirlari Kubbealti Yayincilik 1999 s 272 ISBN 9757663522 ISBN 9789757663522 Yahya Kemal Kendi Gok Kubbemiz Akinci MEB Istanbul 1989 s 16 17 ISBN 975 11 0336 3