Tümülüs, Latince bir sözcük olup (çoğulu tümüli), bir mezar ya da mezarlık içeren, toprak yığılarak oluşturulmuş tepeciklere verilen addır. Höyük ve kurgan (Orta Asya'da) da denilen tümülüs yapma geleneğine sahip ulusların sayısı fazla değildir. Bunlara en çok Anadolu'da, Trakya'da, Orta Asya'da, Rusya'da ve Meksika'da rastlanır.
Traklar'ın mezarları bu şekildedir. Trakya'nın en görsel anıtları tümülüslerdir. Trakya'nın tekdüze doğal yapısını süsleyen ve ona bir hareketlilik getiren tümülüslerin tam bir envanteri çıkartılmamıştır. Genel olarak mezarın üzerine yapılan her türlü yükselti tümülüs olarak adlandırılsa da, yapıldıkları döneme, tepenin ve mezar odasının biçimine, niteliğine, ölünün gömülüş şekline göre mezar tepelerinin değişen geniş bir çeşitlenmesi vardır.
Mezarın yerini bir tepe ile belirleme geleneğinin bilinen ilk örnekleri Avrasya steplerinde, MÖ 4. binyılın başlarına aittir; kurgan olarak da adlandırılan bu mezar tepelerinin altında, ölü basit bir çukur ya da ahşap bir odaya yerleştirilmiştir. Bu geleneğin, steplerden gelen etki ile, Trakya'ya ilk olarak MÖ 3. binyıl içinde girdiği bilinmektedir. Trakya'nın Tunç çağ mezar tepeleri, daha sonraki dönemlerin tümülüslerine göre daha basık ve yayvan, çoğu kez de 2–3 m yüksekliğindeki tepeciklerdir; ancak Bulgaristan' da ender olarak yüksekliği 7 metreyi bulanlar da vardır. Tepelerin dolgularının toprak değil taş oluşturduğundan, bunlan "Taşlıtepe" olarak tanımlamaktayız. Bu tür mezar tepelerinde ölü, tepenin altındaki bir çukura ve çoğu kez uzun olarak yatırılarak gömülmüştür. Tepenin değişik kesimlerinde münferit mezarlara da rastlanır. Taşlıtepeler tek olabilecekleri gibi, bazen tümülüs mezarlığı gibi, sayıları 30'u bulan topluluklar da oluşturabilir.
İlk 'dan itibaren mezar tepeleri daha sivri ve konik bir biçim almış, dolgularında taş ile birlikte killi toprak da kullanılmıştır. Demir Çağı'nın ilk kısmına tarihlenen mezar tepelerinde gene ayrı bir mezar odası yoktur; ölü toprağa açılmış ve ahşap ile kaplanmış bir odanın içine yatırılmıştır. Orta Demir Çağı'ndan itibaren mezar odası ya da taş lahidi olan gerçek tümülüsler görülmeye başlar. Bu tür tümülüsler için genellikle uzaktan görülebilen sırt ve yamaçlar tercih edilmiştir İkili ya da üçlü tümülüsler yaygın olmakla birlikte, tümülüs mezarlığı şeklinde sayıları dokuz ile otuzaltı arasında değişen gruplara da rastlanmaktadır. toplu tümülüs mezarlıklarının, daha eski bir kutsal alanın üzerinde yer aldığı görülmektedir.
'deki Alyattes'in tümülüsü ile Nemrut Dağı'ndaki tümülüs Anadolu’nun bilinen en büyük tümülüsleri arasında yer alır. Frigyalılara ait tümülüsler de olmakla birlikte tümülüs yapımı daha çok Lidyalılar'da önem kazanmıştır. Aynı bölgede 100 Lidya tümülüsüne rastlanmıştır. Anadolu'nun en büyük tümülüsü olan Alyattes’inkinde 16 tonluk taş bloklar kullanılmıştır. Şamanist Türk ve Moğol boylarında ayrıca, Dünya Dağı’nı temsilen, “oba” adı verilen, taş yığınlarından kurgan (yapay tepe) oluşturma geleneği çok yaygındır.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tumulus Latince bir sozcuk olup cogulu tumuli bir mezar ya da mezarlik iceren toprak yigilarak olusturulmus tepeciklere verilen addir Hoyuk ve kurgan Orta Asya da da denilen tumulus yapma gelenegine sahip uluslarin sayisi fazla degildir Bunlara en cok Anadolu da Trakya da Orta Asya da Rusya da ve Meksika da rastlanir Midas in Babasi Gordidas in tumulusu GordiyonEvessen Tumulusu Traklar in mezarlari bu sekildedir Trakya nin en gorsel anitlari tumuluslerdir Trakya nin tekduze dogal yapisini susleyen ve ona bir hareketlilik getiren tumuluslerin tam bir envanteri cikartilmamistir Genel olarak mezarin uzerine yapilan her turlu yukselti tumulus olarak adlandirilsa da yapildiklari doneme tepenin ve mezar odasinin bicimine niteligine olunun gomulus sekline gore mezar tepelerinin degisen genis bir cesitlenmesi vardir Mezarin yerini bir tepe ile belirleme geleneginin bilinen ilk ornekleri Avrasya steplerinde MO 4 binyilin baslarina aittir kurgan olarak da adlandirilan bu mezar tepelerinin altinda olu basit bir cukur ya da ahsap bir odaya yerlestirilmistir Bu gelenegin steplerden gelen etki ile Trakya ya ilk olarak MO 3 binyil icinde girdigi bilinmektedir Trakya nin Tunc cag mezar tepeleri daha sonraki donemlerin tumuluslerine gore daha basik ve yayvan cogu kez de 2 3 m yuksekligindeki tepeciklerdir ancak Bulgaristan da ender olarak yuksekligi 7 metreyi bulanlar da vardir Tepelerin dolgu larinin toprak degil tas olusturdugundan bunlan Taslitepe olarak tanimlamaktayiz Bu tur mezar tepelerinde olu tepenin altindaki bir cukura ve cogu kez uzun olarak yatirilarak gomulmustur Tepenin degisik kesimlerinde munferit mezarlara da rastlanir Taslitepeler tek olabilecekleri gibi bazen tumulus mezarligi gibi sayilari 30 u bulan topluluklar da olusturabilir Ilk dan itibaren mezar tepeleri daha sivri ve konik bir bicim almis dolgularinda tas ile birlikte killi toprak da kullanilmistir Demir Cagi nin ilk kismina tarihlenen mezar tepelerinde gene ayri bir mezar odasi yoktur olu topraga acilmis ve ahsap ile kaplanmis bir odanin icine yatirilmistir Orta Demir Cagi ndan itibaren mezar odasi ya da tas lahidi olan gercek tumulusler gorulmeye baslar Bu tur tumulusler icin genellikle uzaktan gorulebilen sirt ve yamaclar tercih edilmistir Ikili ya da uclu tumulusler yaygin olmakla birlikte tumulus mezarligi seklinde sayilari dokuz ile otuzalti arasinda degisen gruplara da rastlanmaktadir toplu tumulus mezarliklarinin daha eski bir kutsal alanin uzerinde yer aldigi gorulmektedir deki Alyattes in tumulusu ile Nemrut Dagi ndaki tumulus Anadolu nun bilinen en buyuk tumulusleri arasinda yer alir Frigyalilara ait tumulusler de olmakla birlikte tumulus yapimi daha cok Lidyalilar da onem kazanmistir Ayni bolgede 100 Lidya tumulusune rastlanmistir Anadolu nun en buyuk tumulusu olan Alyattes inkinde 16 tonluk tas bloklar kullanilmistir Samanist Turk ve Mogol boylarinda ayrica Dunya Dagi ni temsilen oba adi verilen tas yiginlarindan kurgan yapay tepe olusturma gelenegi cok yaygindir Ayrica bakinizMegalit Hoyuk Kurgan