Çahati (Gürcüce: ჭახათი), Gürcistan'a bağlı Acara Özerk Cumhuriyeti'nde, Kobuleti Belediyesi sınırları içinde bir köydür.
Tarihçe
Çahati köyünün bulunduğu yer, antik çağda Kolheti Krallığı'nın sınırları içindeydi. Orta Çağ'da Gürcü krallıkları ve prenslikleri idaresinde yer alıyordu. Osmanlılar bu yerleşimi 18. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirdiler. Osmanlı idaresinden önce başlamak üzere, bu bölge 17. yüzyılın ortalarından 1770'lere değin Tavdgiridze ailesinin mülküydü.
Çahati köyü, 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde Çahat (چخات) olarak geçer. Ancak bu salnamenin yeni baskısında köyün adı "Himat" şeklinde okunmuştur. Bu tarihte köy Trabzon vilayetinin Lazistan sancağının Çürüksu kazasına bağlıydı. Salnameye göre köyün nüfusu 70 hanede yaşayan 187 kişiden oluşuyordu. Ancak bu sayının sadece erkek nüfusu olması ihtimali vardır. Büyük bir yerleşim olan köyde vergiye tabi hayvan varlığı olarak sadece 7 inek, 8 at ve 11 keçi kaydedilmiştir.
Çahati köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından savaş tazminatının bir parçası olarak Rusya'ya bırakıldı. 1886 tarihli Rus nüfus sayımında Çahati (Чахатн) şeklinde kaydedilmiş olan yerleşim, Batum sancağının Kintrişi kazasına bağlı Çahati nahiyesinin iki köyünden biri ve bu nahiyenin idari merkeziydi. Nüfusu, 129'u erkek ve 123'ü kadın olmak üzere, 36 hanede yaşayan 252 kişiden oluşuyordu. Köy halkı, Müslüman Gürcü anlamında "Acaralı" şeklinde yazılmıştır. Çahati nahiyesinin diğer köyü Tkemakaravi idi.
Çahati köyü, Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakılmasının ardından Müslüman Gürcülerin göçüne de sahne olmuştur. Nitekim Gürcü tarihçi Zakaria Çiçinadze, 1891 yılında, bu köyden 10 hanenin Osmanlı ülkesine göç ettiğini yazmıştır. Oysa 1876 yılında köyde 70 hane varken, 1886 yılında hane sayısı 36'ya düşmüş bulunuyordu. Çiçinadze ise, aynı tarihte köyün nüfusunun 60 haneden oluştuğu belirtmiştir. Çiçinadze'nin verdiği bilgiye göre bu sırada köyde Hrisitiyan Gürcüler de bulunuyordu. Köyde bir adet cami vardı ve Leonide Okorpiriszde Hristiyan nüfusun rahibiydi. Batum ve Çürüksu bölgelerinin Osmanlıların Ruslara teslim etmesi sırasında bölgede bulunan Aleksandr Frenkel ise, 1879'da yayımlanan kitabında, Osmanlıların Çürüksu Gürcülerini, özellikle kadın ve çocukları zorla toplayıp Batum limanından Trabzon'a yolladığını yazmıştır.
Çahati köyünde Orta Çağ'dan kalma bir kale ve tek kemerli bir taş köprü bulunmaktadır. Elia Kalesi olarak bilinen kale Çahati Dağı'nde, köprü ise eskiden ayrı bir köy olan 'dadır.
Coğrafya
Çahati köyü, Çahati Deresi vadisinde, deniz seviyesinden yaklaşık 250 metre yükseklikte yer alır. Kobuleti kasabasına 17 km uzaklıktadır. Çahati Dağı olarak bilinen dağda Orta Çağ'dan kalma Elia Kalesi bulunmaktadır. Çahati köyü, eskiden bir köy olan (ცხემვანა) mahallesindeki kükürtlü kaplıca ve maden sularıyla da bilinmektedir.
Nüfus
Çahati köyünde 2002 yılında 576 kişi, 2014 yılında 390 kişi yaşıyordu.
Kaynakça
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 364-365, .
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Batum oblastı" 1308-1309". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024.
- ^ "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcülerin Osmanlı Ülkesine Büyük Göçü (ქარველ მაჰმადიანთ დიდი გადასახლება ოსმალეთში მუჰაჯირი-ემიგრაცია), Tiflis, 1912, s. 123". 7 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024.
- ^ "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcüler ve Gürcistan'daki Köyleri (მუსულმან ქართველობა და მათი სოფლები საქართველოში), Tiflis, 1913, s. 20". 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024.
- ^ "A. Frenkel, Очерки Чурук-су и Батума, Tiflis, 1879, s. 39, 107". 18 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024.
- ^ Aleksandr Samoyloviç Frenkel, Çürüksu ve Batum Notları - Osmanlı'nın Kafkaslara Vedası (Türkçesi: Eyüp Karakuş), İstanbul, 2023, s. 72, 163,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cahati Gurcuce ჭახათი Gurcistan a bagli Acara Ozerk Cumhuriyeti nde Kobuleti Belediyesi sinirlari icinde bir koydur TarihceEskiden ayri bir koy olan da bulunan tek kemerli tas kopru Cahati koyunun bulundugu yer antik cagda Kolheti Kralligi nin sinirlari icindeydi Orta Cag da Gurcu kralliklari ve prenslikleri idaresinde yer aliyordu Osmanlilar bu yerlesimi 18 yuzyilin ikinci yarisinda Gurculerden ele gecirdiler Osmanli idaresinden once baslamak uzere bu bolge 17 yuzyilin ortalarindan 1770 lere degin Tavdgiridze ailesinin mulkuydu Cahati koyu 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde Cahat چخات olarak gecer Ancak bu salnamenin yeni baskisinda koyun adi Himat seklinde okunmustur Bu tarihte koy Trabzon vilayetinin Lazistan sancaginin Curuksu kazasina bagliydi Salnameye gore koyun nufusu 70 hanede yasayan 187 kisiden olusuyordu Ancak bu sayinin sadece erkek nufusu olmasi ihtimali vardir Buyuk bir yerlesim olan koyde vergiye tabi hayvan varligi olarak sadece 7 inek 8 at ve 11 keci kaydedilmistir Cahati koyu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan savas tazminatinin bir parcasi olarak Rusya ya birakildi 1886 tarihli Rus nufus sayiminda Cahati Chahatn seklinde kaydedilmis olan yerlesim Batum sancaginin Kintrisi kazasina bagli Cahati nahiyesinin iki koyunden biri ve bu nahiyenin idari merkeziydi Nufusu 129 u erkek ve 123 u kadin olmak uzere 36 hanede yasayan 252 kisiden olusuyordu Koy halki Musluman Gurcu anlaminda Acarali seklinde yazilmistir Cahati nahiyesinin diger koyu Tkemakaravi idi Cahati koyu Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakilmasinin ardindan Musluman Gurculerin gocune de sahne olmustur Nitekim Gurcu tarihci Zakaria Cicinadze 1891 yilinda bu koyden 10 hanenin Osmanli ulkesine goc ettigini yazmistir Oysa 1876 yilinda koyde 70 hane varken 1886 yilinda hane sayisi 36 ya dusmus bulunuyordu Cicinadze ise ayni tarihte koyun nufusunun 60 haneden olustugu belirtmistir Cicinadze nin verdigi bilgiye gore bu sirada koyde Hrisitiyan Gurculer de bulunuyordu Koyde bir adet cami vardi ve Leonide Okorpiriszde Hristiyan nufusun rahibiydi Batum ve Curuksu bolgelerinin Osmanlilarin Ruslara teslim etmesi sirasinda bolgede bulunan Aleksandr Frenkel ise 1879 da yayimlanan kitabinda Osmanlilarin Curuksu Gurculerini ozellikle kadin ve cocuklari zorla toplayip Batum limanindan Trabzon a yolladigini yazmistir Cahati koyunde Orta Cag dan kalma bir kale ve tek kemerli bir tas kopru bulunmaktadir Elia Kalesi olarak bilinen kale Cahati Dagi nde kopru ise eskiden ayri bir koy olan dadir CografyaCahati koyu Cahati Deresi vadisinde deniz seviyesinden yaklasik 250 metre yukseklikte yer alir Kobuleti kasabasina 17 km uzakliktadir Cahati Dagi olarak bilinen dagda Orta Cag dan kalma Elia Kalesi bulunmaktadir Cahati koyu eskiden bir koy olan ცხემვანა mahallesindeki kukurtlu kaplica ve maden sulariyla da bilinmektedir NufusCahati koyunde 2002 yilinda 576 kisi 2014 yilinda 390 kisi yasiyordu Kaynakca Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 364 365 ISBN 9789157871117 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Batum oblasti 1308 1309 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Temmuz 2024 Zakaria Cicinadze Musluman Gurculerin Osmanli Ulkesine Buyuk Gocu ქარველ მაჰმადიანთ დიდი გადასახლება ოსმალეთში მუჰაჯირი ემიგრაცია Tiflis 1912 s 123 7 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Temmuz 2024 Zakaria Cicinadze Musluman Gurculer ve Gurcistan daki Koyleri მუსულმან ქართველობა და მათი სოფლები საქართველოში Tiflis 1913 s 20 15 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Temmuz 2024 A Frenkel Ocherki Churuk su i Batuma Tiflis 1879 s 39 107 18 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Temmuz 2024 Aleksandr Samoylovic Frenkel Curuksu ve Batum Notlari Osmanli nin Kafkaslara Vedasi Turkcesi Eyup Karakus Istanbul 2023 s 72 163 ISBN 978 625 6385 85 6