Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Duygu Asena (19 Nisan 1946, İstanbul - 30 Temmuz 2006, İstanbul), Türk gazeteci ve yazar, kadın hakları savunucusu.
Duygu Asena | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 19 Nisan 1946 İstanbul, Türkiye |
| Ölüm | 30 Temmuz 2006 (60 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul |
| Meslek | Gazeteci, yazar |
Türkiye'de ikinci dalga feminizmin tanınmış isimlerindendir. Yayımlandığı dönemde Türkiye'de basın ve edebiyat dünyasında tabu sayılan cinsellik, kürtaj, taciz, bekâret ve aldatma gibi konuları işlediği Kadının Adı Yok adlı kitabı ile meşhur olmuştur.
1978-1992 yılları arasında Türkiye'de kadın dergiciliği alanında en önemli dergilerden 'nin yayın yönetmenliğini yapmıştır.
Hayatı
1946 yılında İstanbul'da doğdu. Annesi Nihal Öndersev, babası Muhtar Asena'dır. Babası susam ticaretiyle uğraşıyordu. Dedesi, CHP Gümüşhane milletvekili Ali Şevket Öndersev'dir. Şair İnci Asena'nın ablasıdır.
Ortaöğrenimini ’nde tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi Pedagoji bölümünde eğitim gördü. İki yıl Haseki Hastanesi Çocuk Kliniği ve İstanbul Üniversitesi Çocuklar Evi’nde pedagog olarak çalıştı.
Gazeteciliği 1972 yılında Hürriyet gazetesinde başladı. Gazetedeki ilk yazısı 1972 yılında Şirin takma adıyla gazetenin Kelebek ekinde yayımlandı. Bu tarihten itibaren çeşitli dergi ve gazetelerde gazeteci ve yönetici olarak bulundu. Yazıları ve kitaplarında değindiği temalar nedeniyle feminist yazar olarak tanındı.
1978’de Gelişim Yayınları’na Genel Yayın Yönetmeni olarak girdi. 1992'ye kadar, Türkiye'de kadın dergiciliği alanında en önemli dergilerden 'ni ve On yedi, Ev Kadını, Bella Bayan, First gibi pek çok dergiyi yönetti.
Bu dönemde ilk kitabı Kadının Adı Yok (1987) adlı ilk kitabı ile meşhur oldu. Kendi biyografisinden izler taşıyan kitap müstehcen bulunduğundan 1988’de yasaklandı. Uzun süren dava sonucunda kitabın tekrar yayımına izin verildi ve aynı yıl yönetmen Atıf Yılmaz tarafından filme çekilerek gişe rekoru kırdı. Türkiye'de basın ve edebiyat dünyasında tabu sayılan “cinsellik, kürtaj, taciz, bekâret ve aldatma gibi konuları işlemiş; birçok yönüyle tartışılmış ve bir yıl içinde 40 baskı yapmıştır. Kitap, Almanya, Hollanda ve Yunanistan’da, bu dillere çevrilerek yayımlandı.
İlk kitabının devamı niteliğindeki Aslında Aşk da Yok, 36.baskıya ulaştı. Bu kitap da Almanya, Hollanda ve Yunanistan’da yayınlandı.
1988-1995 arasında Umut Yarında Kaldı(1988), Yarın Cumartesi (1988), Bay E (1995) adlı filmlerde oyuncu olarak rol aldı. TRT 2 televizyon kanalında 1992-1997 yıllarında Ondan Sonra isimli bir program hazırlayıp sundu.
Yazarlığa 13 öyküden oluşan üçüncü kitabı Kahramanlar Hep Erkek ile devam etti. Kitap, 1992'de yayımlandı ve 18 baskı yaptı.
Dergi ve gazetelerdeki yazılarından derlediği dördüncü kitabı Değişen Bir Şey Yok (1994), haftada 70 bin adet satarak rekor kırdı. Beşinci kitabı olan Aynada Aşk Vardı (1997) dört ayda 12 baskı yaptı. “Aslında Özgürsün" (2001), Aşk Gidiyorum Demez (2003) romanlarının ardından yayımlanan Paramparça (2004) adlı romanından eşcinsel erkeklerin dünyasını konu edindi.
Ayşe Emel-Zeki Coşkun tarafından yazılan Ben Duygu (2008) adlı kitapta kendi ağzından hayatını anlattı.
Asena, beyin tümörü nedeniyle tedavi görmekte olduğu VKV Amerikan Hastanesi’nde 30 Temmuz 2006 günü öldü. Naaşı Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.
Anısı
Doğan Kitap, 2007 yılından itibaren her yıl 19 Nisan günü yapılan bir törenle Duygu Asena anısına roman ödülü vermektedir. İlk ödül, "Lal Kitap” adlı romanıyla Nur Yazgan'a verilmiştir.
Türkiye P.E.N. Yazarlar Derneği 2006 yılında Türkiye kadın hareketine hizmetleri nedeniyle Duygu Asena adına ödül koydu ve Pen Duygu Asena Ödüllerinin ilkini Latife Hanım biyografisi nedeniyle İpek Çalışlar'a verdi. Bu ödül, Doğan Kitap'ın da Asena adına bir ödül koyması gerekçesiyle 2013'te kaldırıldı.
Duygu Asena Anıtaşı
Kardeşi İnci Asena’nın girişimleriyle Duygu Asena için 2008'de bir anıt mezar tasarlandı. Toprağa bırakılmış bir kurdelayı anımsatan ve sonsuzluğu temsil eden ‘möbius eğrisi" şeklindeki anıtın tasarımını Haydar Karabey, grafiklerini Bülent Erkmen hazırladı.
Anıt, mezarlık yerine İstanbul'un Beşiktaş ilçesindeki Etiler Sanatçılar Parkı'na yerleştirilmiş ve Türk kadınına seçme ve seçilme hakkı verilmesinin 74. yıldönümünde açılmıştır.
 |  | |
Duygu Asena'nın Zincirlikuyu Mezarlığı'nda bulunan mezarı, İstanbul | ||
Kitapları
- 1987: Kadının Adı Yok
- 1989: Aslında Aşk da Yok
- 1992: Kahramanlar Hep Erkek
- 1994: Değişen Bir Şey Yok
- 1997: Aynada Aşk Vardı
- 2001: Aslında Özgürsün
- 2003: Aşk Gidiyorum Demez
- 2004: Paramparça
Ödülleri
- 1988: Nokta Dergisinden Doruktakiler ödülü
- 1988: Boğaziçi Üniversitesi'nden En İyi Yazar Ödülü (Kadının Adı Yok ile)
- 1995: Boğaziçi Üniversitesi'nden En İyi Yazar Ödülü
- 1998: Mimoza Dergisinden 75. Yılda 75 Başarılı Kadın Ödülü
Kaynakça
- ^ . Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2022.
- ^ . Filiz Karakuş. Çatlak Zemin. 1 Aralık 2020. 25 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021.
- ^ a b c Şayak, Ayşe Merve (2011). . Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 5 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "İlk Duygu Asena Ödülü İpek Çalışlara". Nilüfer Zengin Kürkçü. BİAMAG. 20 Nisan 2007. 23 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mart 2021.
- ^ "PEN Türkiye Duygu Asena Ödülünü Kaldırdı; Yazarlar Tepkili". bianet.org. 5 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2024.
- ^ "Mimarlığın Kendini Gösterdiği "Anıt Mezarlar"". v3.arkitera.com. 5 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2024.
Dış bağlantılar
- www.dogankitap.com13 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Ahmet Altan'ın 12 Ağustos 2006 tarihli köşe yazısı
- www.radikal.com.tr25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- www.milliyet.com.tr17 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- BBC Türkçe ile 1999'da yapılan röportaj7 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Duygu Asena 19 Nisan 1946 Istanbul 30 Temmuz 2006 Istanbul Turk gazeteci ve yazar kadin haklari savunucusu Duygu AsenaDogum19 Nisan 1946 1946 04 19 Istanbul TurkiyeOlum30 Temmuz 2006 60 yasinda Istanbul TurkiyeDefin yeriZincirlikuyu Mezarligi IstanbulMeslekGazeteci yazar Turkiye de ikinci dalga feminizmin taninmis isimlerindendir Yayimlandigi donemde Turkiye de basin ve edebiyat dunyasinda tabu sayilan cinsellik kurtaj taciz bekaret ve aldatma gibi konulari isledigi Kadinin Adi Yok adli kitabi ile meshur olmustur 1978 1992 yillari arasinda Turkiye de kadin dergiciligi alaninda en onemli dergilerden nin yayin yonetmenligini yapmistir Hayati1946 yilinda Istanbul da dogdu Annesi Nihal Ondersev babasi Muhtar Asena dir Babasi susam ticaretiyle ugrasiyordu Dedesi CHP Gumushane milletvekili Ali Sevket Ondersev dir Sair Inci Asena nin ablasidir Ortaogrenimini nde tamamladiktan sonra Istanbul Universitesi Pedagoji bolumunde egitim gordu Iki yil Haseki Hastanesi Cocuk Klinigi ve Istanbul Universitesi Cocuklar Evi nde pedagog olarak calisti Gazeteciligi 1972 yilinda Hurriyet gazetesinde basladi Gazetedeki ilk yazisi 1972 yilinda Sirin takma adiyla gazetenin Kelebek ekinde yayimlandi Bu tarihten itibaren cesitli dergi ve gazetelerde gazeteci ve yonetici olarak bulundu Yazilari ve kitaplarinda degindigi temalar nedeniyle feminist yazar olarak tanindi 1978 de Gelisim Yayinlari na Genel Yayin Yonetmeni olarak girdi 1992 ye kadar Turkiye de kadin dergiciligi alaninda en onemli dergilerden ni ve On yedi Ev Kadini Bella Bayan First gibi pek cok dergiyi yonetti Bu donemde ilk kitabi Kadinin Adi Yok 1987 adli ilk kitabi ile meshur oldu Kendi biyografisinden izler tasiyan kitap mustehcen bulundugundan 1988 de yasaklandi Uzun suren dava sonucunda kitabin tekrar yayimina izin verildi ve ayni yil yonetmen Atif Yilmaz tarafindan filme cekilerek gise rekoru kirdi Turkiye de basin ve edebiyat dunyasinda tabu sayilan cinsellik kurtaj taciz bekaret ve aldatma gibi konulari islemis bircok yonuyle tartisilmis ve bir yil icinde 40 baski yapmistir Kitap Almanya Hollanda ve Yunanistan da bu dillere cevrilerek yayimlandi Ilk kitabinin devami niteligindeki Aslinda Ask da Yok 36 baskiya ulasti Bu kitap da Almanya Hollanda ve Yunanistan da yayinlandi 1988 1995 arasinda Umut Yarinda Kaldi 1988 Yarin Cumartesi 1988 Bay E 1995 adli filmlerde oyuncu olarak rol aldi TRT 2 televizyon kanalinda 1992 1997 yillarinda Ondan Sonra isimli bir program hazirlayip sundu Yazarliga 13 oykuden olusan ucuncu kitabi Kahramanlar Hep Erkek ile devam etti Kitap 1992 de yayimlandi ve 18 baski yapti Dergi ve gazetelerdeki yazilarindan derledigi dorduncu kitabi Degisen Bir Sey Yok 1994 haftada 70 bin adet satarak rekor kirdi Besinci kitabi olan Aynada Ask Vardi 1997 dort ayda 12 baski yapti Aslinda Ozgursun 2001 Ask Gidiyorum Demez 2003 romanlarinin ardindan yayimlanan Paramparca 2004 adli romanindan escinsel erkeklerin dunyasini konu edindi Ayse Emel Zeki Coskun tarafindan yazilan Ben Duygu 2008 adli kitapta kendi agzindan hayatini anlatti Asena beyin tumoru nedeniyle tedavi gormekte oldugu VKV Amerikan Hastanesi nde 30 Temmuz 2006 gunu oldu Naasi Zincirlikuyu Mezarligi na defnedildi AnisiDogan Kitap 2007 yilindan itibaren her yil 19 Nisan gunu yapilan bir torenle Duygu Asena anisina roman odulu vermektedir Ilk odul Lal Kitap adli romaniyla Nur Yazgan a verilmistir Turkiye P E N Yazarlar Dernegi 2006 yilinda Turkiye kadin hareketine hizmetleri nedeniyle Duygu Asena adina odul koydu ve Pen Duygu Asena Odullerinin ilkini Latife Hanim biyografisi nedeniyle Ipek Calislar a verdi Bu odul Dogan Kitap in da Asena adina bir odul koymasi gerekcesiyle 2013 te kaldirildi Duygu Asena AnitasiKardesi Inci Asena nin girisimleriyle Duygu Asena icin 2008 de bir anit mezar tasarlandi Topraga birakilmis bir kurdelayi animsatan ve sonsuzlugu temsil eden mobius egrisi seklindeki anitin tasarimini Haydar Karabey grafiklerini Bulent Erkmen hazirladi Anit mezarlik yerine Istanbul un Besiktas ilcesindeki Etiler Sanatcilar Parki na yerlestirilmis ve Turk kadinina secme ve secilme hakki verilmesinin 74 yildonumunde acilmistir Duygu Asena nin Zincirlikuyu Mezarligi nda bulunan mezari IstanbulKitaplari1987 Kadinin Adi Yok 1989 Aslinda Ask da Yok 1992 Kahramanlar Hep Erkek 1994 Degisen Bir Sey Yok 1997 Aynada Ask Vardi 2001 Aslinda Ozgursun 2003 Ask Gidiyorum Demez 2004 ParamparcaOdulleri1988 Nokta Dergisinden Doruktakiler odulu 1988 Bogazici Universitesi nden En Iyi Yazar Odulu Kadinin Adi Yok ile 1995 Bogazici Universitesi nden En Iyi Yazar Odulu 1998 Mimoza Dergisinden 75 Yilda 75 Basarili Kadin OduluKaynakca Turk Edebiyati Isimler Sozlugu 11 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mart 2022 Filiz Karakus Catlak Zemin 1 Aralik 2020 25 Subat 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Mart 2021 a b c Sayak Ayse Merve 2011 Mugla Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi 5 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ilk Duygu Asena Odulu Ipek Calislara Nilufer Zengin Kurkcu BIAMAG 20 Nisan 2007 23 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mart 2021 PEN Turkiye Duygu Asena Odulunu Kaldirdi Yazarlar Tepkili bianet org 5 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2024 Mimarligin Kendini Gosterdigi Anit Mezarlar v3 arkitera com 5 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2024 Dis baglantilarwww dogankitap com13 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ahmet Altan in 12 Agustos 2006 tarihli kose yazisi www radikal com tr25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde www milliyet com tr17 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC Turkce ile 1999 da yapilan roportaj7 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde