Erhan Bener (19 Nisan 1929, Lefkoşa - 8 Aralık 2007, Ankara), Türk yazar ve bürokrattır.
Erhan Bener | |
---|---|
Doğum | 19 Nisan 1929 Kıbrıs |
Ölüm | 8 Aralık 2007 (78 yaşında) Ankara, Türkiye |
Meslek | Yazar |
Evlilik | Neşecan Otyam |
Çocuk(lar) | Yiğit Bener, Yaprak Bener Chapdelaine |
Ebeveyn(ler) | Mustafa Raşit Bener, Mediha Bener |
Akraba(lar) | Cemil Sena Ongun (amcası) |
Aile | Vüs'at O. Bener (kardeşi) Bilge Bener Bölükbaşı (kardeşi) |
Türk edebiyatının 1950 kuşağı yazarlarındandır. Roman, öykü, anı, deneme ve tiyatro oyunları yazarlığının yanı sıra, çocuk kitapları, radyo oyunları ve senaryolar yazdı, çeviriler yaptı. Eserleriyle çok sayıda ödül kazandı.
Böcek, Sisli Yaz, Ölü Bir Deniz ve Yalnızlar romanları sinemaya aktarıldı. Böcek filmi, 32. Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi Film Ödülü'ne değer görüldü.
Yaşamı
1929 yılında Lefkoşa'da doğdu. Babası Türkiye'nin ilk fen doktorlarından Mustafa Raşit Bey, annesi Mediha Hanım'dır. Babasının Kıbrıs Türk Lisesi'nde fen bilgisi öğretmenliği yaptığı sırada doğdu. Ailenin ikinci çocuğu idi. Ağabeyi öykücü Vüs'at O. Bener onun yetişmesinde etkili oldu. Amcası felsefeci Cemil Sena Ongun ise çocukluk ve gençlik yıllarında değil ama sonraki yıllarda onun düşüncelerinde etkili oldu. Kız kardeşi Bilge, kendisinden on yıl sonra doğdu.
Ortaöğrenimini, öğretmen olan babasının sık sık görev yerinin değişmesinden ötürü Anadolu’nun çeşitli il ve ilçe merkezlerinde tamamladı. İlkokul yıllarından itibaren yazarlığa heves duydu. Öğrenimi sırasında en uzun süre kaldığı yer olan Kayseri'de geçirdiği yıllar, düşünsel ve edebi yaşamında önemli yeri oldu. İlk şiirleri ve ilk öyküsü Küçük İstasyon, Kayseri Halkevi Dergisi olan Erciyes'te yayımlandı. 1948'de Sesler adlı şiir kitabını babası Kayseri'de kendi bütçesinden karşılayarak bastırdı.
1946 yılında girdiği Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden 1950 yılında mezun oldu. Üniversite öğrenimi sırasında edebiyat tutkusu devam etti. Öğrenciliği sırasında iki roman yazdı ve Ahmet Halit Yaşaroğlu'na başvurarak yayımlatmak istedi ancak o yaşta bir gencin bu tarz romanlar yazamayacağı gerekçesiyle reddedildi.
1950'de Maliye Bakanlığı'na memur olarak girdi; müfettiş yardımcılığı, hesap uzmanlığı ve hazine genel müdür yardımcılığı, kambiyo kontrol dairesi başkanlığı görevlerinde bulundu. Bu dönemde maliye üzerine eserler yazdı. Uzman yardımcısı olduğu üç yıllık dönemde görevi gereği Anadolu kentlerinde gezdi, işinden arta kalan zamanı yazarak değerlendirdi. Bu dönemin ürünü olarak ilk romanı Acemiler'i 1952 yılında yayımladı. Ardından Yalnızlar romanı, Bülent Ecevit'in arka kapak yazısı ile Ulus gazetesinde tefrika edildi.
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden 1956’da lisans diploması aldı. 1957'de Neşecan Otyam ile evlendi. 1957'de staj için bir yıllığına Brüksel'e gönderildi. İlk çocuğu Yiğit Bener, Brüksel'de bulundukları sırada doğdu. Erhan Bener bu görev sırasında katıldığı Expo’58'e ilişkin izlenimlerini Batıdan başlığıyla bir yıl boyunca Varlık dergisinde yayımladı.'nin Roma'daki genel kuruluna katılarak birçok batılı yazarla tanıştı.
1963-1966 ve 1969-1973 yıllarında Paris'te, önce Türkiye Büyükelçiliği maliye müşaviri daha sonra da OECD Türkiye Daimi Temsilciliği başkan yardımcısı olarak görev yaptı. Ara Kapı adıyla 1961'de yayımladığı romanı ilk yurtdışı görevi sırasında 1965'te Fransızcaya çevrilerek Le Chat et la mort adıyla yayımlandı; Fransız-Türk Kültür Cemiyeti Büyük Roman Ödülü’ne değer görüldü (Fransızca baskısı sonrasında yazar, eserinin ismini Kedi ve Ölüm olarak değiştirmiştir).
1966'da ilk yurtdışı görevinden sonra edebiyat çalışmalarına ara verdi. 1966'da yayımlanan Baharla Gelen romanından sonra 1977'ye kadar eser yayımlamadı. İkinci çocuğu Yaprak, 1967'de Ankara'da doğdu.
1975’te, Emekli Sandığı genel müdürüyken kendi isteğiyle emekliye ayrıldı; 1990 yılına kadar özel sektörde danışmanlık, 1992-1994 arasında avukatlık yaptı. Emeklilik yaşamında yazarlığını sürdürdü ve siyasetle uğraştı. İlk siyasi deneyimi, 1975'te CHP'ye üye olması idi. Parti ile aynı çizgideki Özgür İnsan dergisinin genel yayın yönetmenliğini üstlendi. İkinci siyasi deneyimi ise 1999 yılında ÖDP'ye üye olmasıdır. Bener, bu partiden Ankara 1. Bölge milletvekili adayı oldu.
Emekli olduktan sonra edebiyat alanındaki ilk çalışması, bürokrasi yaşamındaki gözlemlerine dayanan Bürokratlar adlı öykü kitabı oldu. Eser önce Milliyet gazetesinde tefrika edildi ve büyük ilgi gördü. Ardından Yalnızlar romanını yeniden yazdı. Eser, Tuncer Baytok tarafından televizyona uyarlandı; dokuz bölümlük dizi olarak çekildi. Bener, eski kitaplarının yeni baskıları ile birlikte art arda eserler yayımladı ve birçok edebiyat ödülüne değer görüldü. 1980 Askeri Darbesinin ardından yazdığı Oyuncu (1981), Böcek (1982) ve Ortadakiler (1988) romanlarında toplumsallığa daha yoğun vurgu yaptı.
Ölü Bir Deniz (1983) romanı 1989'da Atıf Yılmaz tarafından; Böcek (1982) adlı roman ise 1995'te tarafından sinemaya uyarlandı. Böcek filmi, 32. Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi Film, 9. Altın Koza Film Festivali'nde En İyi İkinci Film seçildi.[]
8 Aralık 2007'de Ankara'da öldü.
Ödülleri
- Yunus Nadi Roman Ödülü
- 1962 - Fransız-Türk Kültür Cemiyeti Büyük Roman Ödülü / Kedi ve Ölüm
- 1979 - Muhsin Ertuğrul Oyun Ödülü / Hızır Doktor
- 1992 - Yunus Nadi Ödülü / En İyi Öykü - Aşk-ı Muhabbet Sevda
- 1993 - Haldun Taner Öykü Ödülü / Alabalık
- 1996 - Dil Derneği Ömer Asım Aksoy Ödülü / Öykü - Günbatımı Öyküleri
- 1999 - Edebiyatçılar Derneği Onur Ödülü Altın Madalyası
- 2000 - Fransa Sanat ve Edebiyat Üstadı Nişanı (l’Officier des Arts et des Lettres)
- 2003 - Orhan Kemal Roman Armağanı / İlişkiler
Eserleri
Roman
- Acemiler (1953)
- Yalnızlar (1956, ilk yayımlanışındaki adı: Gordium)
- Loş Ayna (1961)
- Ara Kapı (1961)
- Kedi ve Ölüm (1961)
- Baharla Gelen (1966'da Paris'te Fransızca basıldı, Türkçe ilk basım 1969)
- Elifin Öyküsü (1980)
- Macellos da Vinci'nin Serüvenleri (1981)
- Oyuncu (1981)
- Böcek (1982)
- Ölü Bir Deniz (1983)
- Sisli Yaz (1984)
- Ortadakiler (1988)
- Tekilleşme (1990)
- Bir Büyük Bürokratın Romanı (1991)
- Anafor (1993)
- Hınzır Kız (1995)
- Dönüşler (1997)
- Köleler ve Tutkular (1999)
- Işığın Gölgesi (2001)
- İlişkiler (2002)
- Sıradışı Bir Kadının Otobiyografisi (2004)
- Macelos Da Vinci-Asya Seferi (2006)
- Macellos Da Vinci-Çıldırtan Yağmurlar (2006)
- Eski Dostlar (ölümünden sonra yayınlandı, 2008)
- Loş Ayna/Alâimi Semâ Burcu (ölümünden sonra yayınlandı, 2022)
Öykü
- Aşk-ı Muhabbet Sevda (1992)
- Gece Gelen Ölüm (1993)
- Günbatımı Öyküleri (1995)
- Denizaşırı Öyküler (1996)
- Yaralı Aşklar (1998)
- Bir Demet Mimoza (2003)
- Aşk Nereye Kadar (2003)
- Yaşam Bir Düş (2005)
- Türküsünü Arayan Adam (ölümünden sonra yayınlandı, 2008)
Oyun
- Çıldırtan Yağmurlar (1980)
- Hızır Doktor (1980)
- Bürokratlar (1981)
- Şahmeran (1985)
Anı-Deneme
- Arabalarım
- Sonbahar Yaprakları (2001)
- Açık Pencere (ölümünden sonra yayınlandı, 2008)
Kaynakça
- ^ a b c d Özçelebi, Betül (2004). "Erhan Bener, hayatı, sanatı ve eserleri". Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü doktora tezi.
- ^ Ankara Büyükşehir Belediyesi Mezarlık Bilgi Sistemi, Karşıyaka Mezarlığı, Ada: T21, Parsel: 29
- ^ . Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. 23 Ocak 2020. 23 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2022.
- ^ Dirican, Senem (2011). . Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Çıkla, Murat (2019). . Uluslararası Folklor Akademi Dergisi. 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Milliyet. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2022.
- ^ Etem, Behiye (2008). . Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Hürriyet. 9 Aralık 2007. 5 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2022.
- ^ "Onur ödülleri verildi..." 13 Ekim 2023. 20 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ekim 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Erhan Bener 19 Nisan 1929 Lefkosa 8 Aralik 2007 Ankara Turk yazar ve burokrattir Erhan BenerDogum19 Nisan 1929 1929 04 19 KibrisOlum8 Aralik 2007 78 yasinda Ankara TurkiyeMeslekYazarEvlilikNesecan OtyamCocuk lar Yigit Bener Yaprak Bener ChapdelaineEbeveyn ler Mustafa Rasit Bener Mediha BenerAkraba lar Cemil Sena Ongun amcasi AileVus at O Bener kardesi Bilge Bener Bolukbasi kardesi Turk edebiyatinin 1950 kusagi yazarlarindandir Roman oyku ani deneme ve tiyatro oyunlari yazarliginin yani sira cocuk kitaplari radyo oyunlari ve senaryolar yazdi ceviriler yapti Eserleriyle cok sayida odul kazandi Bocek Sisli Yaz Olu Bir Deniz ve Yalnizlar romanlari sinemaya aktarildi Bocek filmi 32 Altin Portakal Film Festivali nde En Iyi Film Odulu ne deger goruldu Yasami1929 yilinda Lefkosa da dogdu Babasi Turkiye nin ilk fen doktorlarindan Mustafa Rasit Bey annesi Mediha Hanim dir Babasinin Kibris Turk Lisesi nde fen bilgisi ogretmenligi yaptigi sirada dogdu Ailenin ikinci cocugu idi Agabeyi oykucu Vus at O Bener onun yetismesinde etkili oldu Amcasi felsefeci Cemil Sena Ongun ise cocukluk ve genclik yillarinda degil ama sonraki yillarda onun dusuncelerinde etkili oldu Kiz kardesi Bilge kendisinden on yil sonra dogdu Ortaogrenimini ogretmen olan babasinin sik sik gorev yerinin degismesinden oturu Anadolu nun cesitli il ve ilce merkezlerinde tamamladi Ilkokul yillarindan itibaren yazarliga heves duydu Ogrenimi sirasinda en uzun sure kaldigi yer olan Kayseri de gecirdigi yillar dusunsel ve edebi yasaminda onemli yeri oldu Ilk siirleri ve ilk oykusu Kucuk Istasyon Kayseri Halkevi Dergisi olan Erciyes te yayimlandi 1948 de Sesler adli siir kitabini babasi Kayseri de kendi butcesinden karsilayarak bastirdi 1946 yilinda girdigi Ankara Universitesi Siyasal Bilgiler Fakultesi nden 1950 yilinda mezun oldu Universite ogrenimi sirasinda edebiyat tutkusu devam etti Ogrenciligi sirasinda iki roman yazdi ve Ahmet Halit Yasaroglu na basvurarak yayimlatmak istedi ancak o yasta bir gencin bu tarz romanlar yazamayacagi gerekcesiyle reddedildi 1950 de Maliye Bakanligi na memur olarak girdi mufettis yardimciligi hesap uzmanligi ve hazine genel mudur yardimciligi kambiyo kontrol dairesi baskanligi gorevlerinde bulundu Bu donemde maliye uzerine eserler yazdi Uzman yardimcisi oldugu uc yillik donemde gorevi geregi Anadolu kentlerinde gezdi isinden arta kalan zamani yazarak degerlendirdi Bu donemin urunu olarak ilk romani Acemiler i 1952 yilinda yayimladi Ardindan Yalnizlar romani Bulent Ecevit in arka kapak yazisi ile Ulus gazetesinde tefrika edildi Ankara Universitesi Hukuk Fakultesi nden 1956 da lisans diplomasi aldi 1957 de Nesecan Otyam ile evlendi 1957 de staj icin bir yilligina Bruksel e gonderildi Ilk cocugu Yigit Bener Bruksel de bulunduklari sirada dogdu Erhan Bener bu gorev sirasinda katildigi Expo 58 e iliskin izlenimlerini Batidan basligiyla bir yil boyunca Varlik dergisinde yayimladi nin Roma daki genel kuruluna katilarak bircok batili yazarla tanisti 1963 1966 ve 1969 1973 yillarinda Paris te once Turkiye Buyukelciligi maliye musaviri daha sonra da OECD Turkiye Daimi Temsilciligi baskan yardimcisi olarak gorev yapti Ara Kapi adiyla 1961 de yayimladigi romani ilk yurtdisi gorevi sirasinda 1965 te Fransizcaya cevrilerek Le Chat et la mort adiyla yayimlandi Fransiz Turk Kultur Cemiyeti Buyuk Roman Odulu ne deger goruldu Fransizca baskisi sonrasinda yazar eserinin ismini Kedi ve Olum olarak degistirmistir 1966 da ilk yurtdisi gorevinden sonra edebiyat calismalarina ara verdi 1966 da yayimlanan Baharla Gelen romanindan sonra 1977 ye kadar eser yayimlamadi Ikinci cocugu Yaprak 1967 de Ankara da dogdu 1975 te Emekli Sandigi genel muduruyken kendi istegiyle emekliye ayrildi 1990 yilina kadar ozel sektorde danismanlik 1992 1994 arasinda avukatlik yapti Emeklilik yasaminda yazarligini surdurdu ve siyasetle ugrasti Ilk siyasi deneyimi 1975 te CHP ye uye olmasi idi Parti ile ayni cizgideki Ozgur Insan dergisinin genel yayin yonetmenligini ustlendi Ikinci siyasi deneyimi ise 1999 yilinda ODP ye uye olmasidir Bener bu partiden Ankara 1 Bolge milletvekili adayi oldu Emekli olduktan sonra edebiyat alanindaki ilk calismasi burokrasi yasamindaki gozlemlerine dayanan Burokratlar adli oyku kitabi oldu Eser once Milliyet gazetesinde tefrika edildi ve buyuk ilgi gordu Ardindan Yalnizlar romanini yeniden yazdi Eser Tuncer Baytok tarafindan televizyona uyarlandi dokuz bolumluk dizi olarak cekildi Bener eski kitaplarinin yeni baskilari ile birlikte art arda eserler yayimladi ve bircok edebiyat odulune deger goruldu 1980 Askeri Darbesinin ardindan yazdigi Oyuncu 1981 Bocek 1982 ve Ortadakiler 1988 romanlarinda toplumsalliga daha yogun vurgu yapti Olu Bir Deniz 1983 romani 1989 da Atif Yilmaz tarafindan Bocek 1982 adli roman ise 1995 te tarafindan sinemaya uyarlandi Bocek filmi 32 Altin Portakal Film Festivali nde En Iyi Film 9 Altin Koza Film Festivali nde En Iyi Ikinci Film secildi kaynak belirtilmeli 8 Aralik 2007 de Ankara da oldu OdulleriYunus Nadi Roman Odulu 1962 Fransiz Turk Kultur Cemiyeti Buyuk Roman Odulu Kedi ve Olum 1979 Muhsin Ertugrul Oyun Odulu Hizir Doktor 1992 Yunus Nadi Odulu En Iyi Oyku Ask i Muhabbet Sevda 1993 Haldun Taner Oyku Odulu Alabalik 1996 Dil Dernegi Omer Asim Aksoy Odulu Oyku Gunbatimi Oykuleri 1999 Edebiyatcilar Dernegi Onur Odulu Altin Madalyasi 2000 Fransa Sanat ve Edebiyat Ustadi Nisani l Officier des Arts et des Lettres 2003 Orhan Kemal Roman Armagani IliskilerEserleriRoman Acemiler 1953 Yalnizlar 1956 ilk yayimlanisindaki adi Gordium Los Ayna 1961 Ara Kapi 1961 Kedi ve Olum 1961 Baharla Gelen 1966 da Paris te Fransizca basildi Turkce ilk basim 1969 Elifin Oykusu 1980 Macellos da Vinci nin Seruvenleri 1981 Oyuncu 1981 Bocek 1982 Olu Bir Deniz 1983 Sisli Yaz 1984 Ortadakiler 1988 Tekillesme 1990 Bir Buyuk Burokratin Romani 1991 Anafor 1993 Hinzir Kiz 1995 Donusler 1997 Koleler ve Tutkular 1999 Isigin Golgesi 2001 Iliskiler 2002 Siradisi Bir Kadinin Otobiyografisi 2004 Macelos Da Vinci Asya Seferi 2006 Macellos Da Vinci Cildirtan Yagmurlar 2006 Eski Dostlar olumunden sonra yayinlandi 2008 Los Ayna Alaimi Sema Burcu olumunden sonra yayinlandi 2022 Oyku Ask i Muhabbet Sevda 1992 Gece Gelen Olum 1993 Gunbatimi Oykuleri 1995 Denizasiri Oykuler 1996 Yarali Asklar 1998 Bir Demet Mimoza 2003 Ask Nereye Kadar 2003 Yasam Bir Dus 2005 Turkusunu Arayan Adam olumunden sonra yayinlandi 2008 Oyun Cildirtan Yagmurlar 1980 Hizir Doktor 1980 Burokratlar 1981 Sahmeran 1985 Ani Deneme Arabalarim Sonbahar Yapraklari 2001 Acik Pencere olumunden sonra yayinlandi 2008 Kaynakca a b c d Ozcelebi Betul 2004 Erhan Bener hayati sanati ve eserleri Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu doktora tezi Ankara Buyuksehir Belediyesi Mezarlik Bilgi Sistemi Karsiyaka Mezarligi Ada T21 Parsel 29 Turk Edebiyati Isimler Sozlugu 23 Ocak 2020 23 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Haziran 2022 Dirican Senem 2011 Gazi Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi 21 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Cikla Murat 2019 Uluslararasi Folklor Akademi Dergisi 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Milliyet 21 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Haziran 2022 Etem Behiye 2008 Cumhuriyet Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi 21 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Hurriyet 9 Aralik 2007 5 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Haziran 2022 Onur odulleri verildi 13 Ekim 2023 20 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ekim 2023