Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kuzguncuk İstanbul ilinin Anadolu yakasında Üsküdar ilçesinde yer alan bir semttir. Boğaziçi’nin Anadolu kıyısında, Üsküdar, Paşalimanı ile Beylerbeyi arasındaki yerleşme Kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda oluşmuş, Boğaziçi’ne açılan bir vadi içinde gelişmiştir.
| Kuzguncuk Mahallesi | |
|---|---|
 | |
 Mahallenin haritadaki yeri | |
 Türkiye'de bulunduğu yer | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | İstanbul |
| İlçe | Üsküdar |
| Bulunduğu yer | Anadolu Yakası  |
| Coğrafi bölge | Marmara |
| Nüfus (2014) | 4.447 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0216 |
| İl plaka kodu | 34 |
| Posta kodu | 34674 |
| İstatistiki bölge | İstanbul alt bölgesi |
Tarih
Kuzguncuk’un eski adının “Hrisokeramos” olduğu ve “Altın Kiremit” anlamına gelen bu adın yerleşmeye, II. İustinos(hd 565-578) tarafından yaptırılmış olan,çatısı altın yaldızlı kiremitlerle kaplı bir kiliseden geldiği yazılmaktadır. Kuzguncuk adının kökeniyle ilgili görüşlerden biri, eskiden “Kosinitza” adıyla anılan semtin, bu adının bozularak “Kuzguncuk” olduğu şeklindedir. Evliya Çelebiye göre ise bu ad, II. Mehmed (Fatih) zamanında (1451-1481) buraya yerleşmiş “Kuzgun Baba” adlı bir veliden kaynaklanmıştır.
İstanbul’un Asya kesimindeki ilk Musevi yerleşim bölgesi Kuzguncuk’tur. Musevilerin buraya geliş tarihleri bilinmemekle birlikte, 17. yüzyıl kaynaklarında Kuzguncuk’un bir Musevi köyü olarak anıldığı görülmektedir.
Kültür
Kuzguncuk’un Avrupa Musevileri tarafından “Kutsal topraklara varmadan önceki son durak” olarak kabul edildiği ve herhangi bir nedenle vadedilmiş topraklara gidemeyenlerin hiç değilse Kuzguncuk’a yerleşip orada ölmeyi ve gömülmeyi vasiyet ettikleri bilinir. Bu nedenle de, yerleşmede geniş bir Musevi mezarlığı olduğu 17. yüzyıldan itibaren sık sık vurgulanır. Bu tarihlerde Kuzguncuk’ta Museviler dışında Rumların da oturdukları bilinmektedir. Ermeniler ise, buraya 18. yüzyıldan itibaren yerleşmeye başlarlar ve 19. yüzyılda Kuzguncuk’ta oldukça büyük bir grup oluştururlar.
Daha çok gayrimüslim ağırlıklı bir yerleşme niteliği taşıyan Kuzguncuk, Müslüman Osmanlıların rağbet ettiği bir semt olmamıştır. Buna karşın hemen bitişiğindeki Öküz Limanı (Paşalimanı) kesimi, camii, çeşmesi, kayık iskelesi ve bahçeleriyle yalnız Türkler tarafından iskan edilmiştir. Yörenin adının, Rumeli yakasından getirilen öküzlerin Anadolu’ya götürülmek üzere Beşiktaş’tan kayıklarla buraya nakledilmesinden kaynaklandığı sanılmaktadır. Bir diğer ve daha eski ifade ise Boğaziçi'nin eski Yunanca'daki adı olan Bosphorosus (İnek Geçidi) adından gelmektedir.
[İo (Yunanca Ιώ), Yunan mitolojisinde nehir tanrısı İnahos'un kızıdır. İo'dan hoşlanan Zeus, onu eşi Hera'dan gizlemek amacıyla bulutlar arkasına saklar. Ancak Hera yine de şüphelenip olay yerine gelir. Bunun üzerine Zeus kendisini beyaz bir buluta, İo'yu ise bir ineğe çevirir. Aldanmayan Hera, ineği hediye olarak eşinden talep eder. Eşinden uzak tutmak adına onu Argos Panoptis adlı canavarın korumasında bırakır. Ancak Zeus Hermes'i yollayıp Argos'u öldürtür. Bunu başarmak için, Hermes, Argos'un uykuya dalıp 100 gözünden her birinin kapanmasını sağlar. Bunun üzerine Hera, ineğe dönüşmüş İo'yu sürekli rahatsız etmesi bir sinek yollar. Kaçıp İstanbul boğazını (veya o zamanki adı ile "Bosporus" yani öküz geçidi), geçen İo, Prometheus ile karşılaşır. Kafkasya'da zincirlenmiş olan Prometheus, İo'ya gelecekte insan haline kavuşacağını ve onun soyundan Herakles'in geleceğini haber verir. İo oradan Mısır'a geçer ve Zeus tarafından tekrar insana çevrildikten sonra Mısır kralı Telegonus ile evlenir.]
Tarihi bir değeri olan Kuzguncuk Bostanı'nda, kuzguncuk halkı tarafından her yıl Festivaller ve Hıdırellez şenlikleri yapılmaktadır.
kuzguncuk mahallesi sakinlerince 1951 yılında kurulmuş olup Kuzguncuk mahallesinin tarihi simgelerindendir. Müdavimler başta Can Yücel olmak üzere günümüzde hâlen birçok sanatçı tarafından ziyaret edilmektedir.
Ulaşım
Kuzguncuk’a ulaşımda, 19. yüzyıl’ın ikinci yarısında özellikle Şirket-i Hayriye vapurlarının önemli etkisi olmuştur. 1865-1866’da çıkan ve Kuzguncuk’ta büyük tahribata yol açan yangın sonrası yapılan iskele, deniz ulaşımını kolaylaştırmıştır.
Kuzguncuk’un gayrimüslim ağırlıklı bir semt olması nedeniyle burada, 19. yüzyılın sonlarına tarihlenen Üryanizade Mescidi ile 1952 tarihli Yeni Cami olmak üzere, yalnız iki cami bulunmaktadır. Üryanizade Mescidi, II. Abdülhamit’in 1876-1909) şeyhülislamlarından Uryanizade Ahmed Esad Efendi tarafından yaptırılmıştır. Şerefesi saçaklı minaresi, İstanbul’daki ahşap minarelerin en zengin ve dikkate değer örneklerinden biridir.
Kuzguncuk sahilinde yer alan yalılardan günümüze kalan görkemli örnek, Fethi Ahmed Paşa Yalısı’dır. İlk sahibi II. Mahmut (1808-1839) ve Abdülmecid (1839-1861) dönemlerinde önemli devlet görevlerinde bulunan Fethi Ahmet Paşa’dır. Harem ve selamlık olmak üzere iki ayrı kısımdan oluşan yalının ardında çam, çınar, köknar ağaçlarının çoğunlukta olduğu büyük bir koru bulunmaktadır. Günümüze yalnız selamlık bölümü kalan yalının korusu, halka açılması ve içinde yapı yapılmaması koşuluyla belediyeye bırakılmıştır.
Kuzguncuk’un köy içi dokusunu, bugüne dek geçirdiği yangınlardan kalabilen ve 19.yy’ın ikinci yarısıyla 20.yy’ın başına tarihlenen sıra evler, tek evler, köşkler ve son dönem apartmanları oluşturmaktadır. 1864 yangını sonrası yapılan ve semtin özgün dokusunu oluşturan, dar parselasyon üzerinde yükselen sıra evler,iki ile dört kat arasında değişmektedir. Bu yapılar ya tümüyle kâgir ya da kâgir zemin kat üzerinde yükselen ahşap üst katlardan oluşmaktadır.
Nüfus
1914’te Kuzguncuk’ta 70 Müslüman, 250 Rum, tepede İcadiye’dekiler de dahil 1.600 Ermeni, 400 Yahudi, 4 yabancı uyruklu hane tespit edilmişti. 1933’te başta Yahudiler, sonra Rum, Türk ve Ermeniler olmak üzere 580 hane ve 4.000 nüfus vardı.
Bugün Kuzguncuk’taki azınlık nüfus yok denecek kadar azdır. Semtten ayrılan geleneksel sakinler nedeniyle evlerin el değiştirmesi, bir kısmının iç ve dış özelliklerinin değişimini de etkilemektedir. 1994 itibarıyla asıl Kuzguncuk nüfusu 4.000 kadardır.
Son dönemlerde Kuzguncuk, İstanbulluların tercih ettikleri bir semt haline gelmiş ve eski evlerin restorasyonu hızlanmıştır. Kuzguncuk, yine de İstanbul’un, geleneksel Boğaziçi köylerinin özelliklerini bir ölçüde taşımayı sürdüren yerleşmelerinden biridir.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2015.
- ^ Fethi Ahmed Paşa Yalısı 2 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Hürriyet, erişim 14 Şubat 2013
Konuyla ilgili yayınlar
- Amy Mills, Hafızanın Sokakları: İstanbul'da Peyzaj, Hoşgörü ve Ulusal Kimlik, çev. Cem Soydemir, İstanbul, Koç Üniversitesi Yayınları, 2014.
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kuzguncuk Istanbul ilinin Anadolu yakasinda Uskudar ilcesinde yer alan bir semttir Bogazici nin Anadolu kiyisinda Uskudar Pasalimani ile Beylerbeyi arasindaki yerlesme Kuzeybati guneydogu dogrultusunda olusmus Bogazici ne acilan bir vadi icinde gelismistir Kuzguncuk MahallesiMahalleMahallenin haritadaki yeriTurkiye de bulundugu yerUlke TurkiyeIlIstanbulIlceUskudarBulundugu yerAnadolu Yakasi Cografi bolgeMarmaraNufus 2014 4 447Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0216Il plaka kodu34Posta kodu34674Istatistiki bolgeIstanbul alt bolgesi TarihKuzguncuk un eski adinin Hrisokeramos oldugu ve Altin Kiremit anlamina gelen bu adin yerlesmeye II Iustinos hd 565 578 tarafindan yaptirilmis olan catisi altin yaldizli kiremitlerle kapli bir kiliseden geldigi yazilmaktadir Kuzguncuk adinin kokeniyle ilgili goruslerden biri eskiden Kosinitza adiyla anilan semtin bu adinin bozularak Kuzguncuk oldugu seklindedir Evliya Celebiye gore ise bu ad II Mehmed Fatih zamaninda 1451 1481 buraya yerlesmis Kuzgun Baba adli bir veliden kaynaklanmistir Istanbul un Asya kesimindeki ilk Musevi yerlesim bolgesi Kuzguncuk tur Musevilerin buraya gelis tarihleri bilinmemekle birlikte 17 yuzyil kaynaklarinda Kuzguncuk un bir Musevi koyu olarak anildigi gorulmektedir KulturKuzguncuk ta bulunan Beth Yaakov Sinagogu Kuzguncuk Uskudar Rum Ortodoks kilisesi Uryanizade Camisi ve Bogaz Kuzguncuk Istanbul Turkiye source source source source source source Kuzguncuk semtinin Istanbul Bogazi ndan gorunumu sol tarafta teknenin arkasinda gorunen tarihi bina Fethi Ahmed Pasa Yalisi Subat 2013 Kuzguncuk un Avrupa Musevileri tarafindan Kutsal topraklara varmadan onceki son durak olarak kabul edildigi ve herhangi bir nedenle vadedilmis topraklara gidemeyenlerin hic degilse Kuzguncuk a yerlesip orada olmeyi ve gomulmeyi vasiyet ettikleri bilinir Bu nedenle de yerlesmede genis bir Musevi mezarligi oldugu 17 yuzyildan itibaren sik sik vurgulanir Bu tarihlerde Kuzguncuk ta Museviler disinda Rumlarin da oturduklari bilinmektedir Ermeniler ise buraya 18 yuzyildan itibaren yerlesmeye baslarlar ve 19 yuzyilda Kuzguncuk ta oldukca buyuk bir grup olustururlar Daha cok gayrimuslim agirlikli bir yerlesme niteligi tasiyan Kuzguncuk Musluman Osmanlilarin ragbet ettigi bir semt olmamistir Buna karsin hemen bitisigindeki Okuz Limani Pasalimani kesimi camii cesmesi kayik iskelesi ve bahceleriyle yalniz Turkler tarafindan iskan edilmistir Yorenin adinin Rumeli yakasindan getirilen okuzlerin Anadolu ya goturulmek uzere Besiktas tan kayiklarla buraya nakledilmesinden kaynaklandigi sanilmaktadir Bir diger ve daha eski ifade ise Bogazici nin eski Yunanca daki adi olan Bosphorosus Inek Gecidi adindan gelmektedir Io Yunanca Iw Yunan mitolojisinde nehir tanrisi Inahos un kizidir Io dan hoslanan Zeus onu esi Hera dan gizlemek amaciyla bulutlar arkasina saklar Ancak Hera yine de suphelenip olay yerine gelir Bunun uzerine Zeus kendisini beyaz bir buluta Io yu ise bir inege cevirir Aldanmayan Hera inegi hediye olarak esinden talep eder Esinden uzak tutmak adina onu Argos Panoptis adli canavarin korumasinda birakir Ancak Zeus Hermes i yollayip Argos u oldurtur Bunu basarmak icin Hermes Argos un uykuya dalip 100 gozunden her birinin kapanmasini saglar Bunun uzerine Hera inege donusmus Io yu surekli rahatsiz etmesi bir sinek yollar Kacip Istanbul bogazini veya o zamanki adi ile Bosporus yani okuz gecidi gecen Io Prometheus ile karsilasir Kafkasya da zincirlenmis olan Prometheus Io ya gelecekte insan haline kavusacagini ve onun soyundan Herakles in gelecegini haber verir Io oradan Misir a gecer ve Zeus tarafindan tekrar insana cevrildikten sonra Misir krali Telegonus ile evlenir Tarihi bir degeri olan Kuzguncuk Bostani nda kuzguncuk halki tarafindan her yil Festivaller ve Hidirellez senlikleri yapilmaktadir kuzguncuk mahallesi sakinlerince 1951 yilinda kurulmus olup Kuzguncuk mahallesinin tarihi simgelerindendir Mudavimler basta Can Yucel olmak uzere gunumuzde halen bircok sanatci tarafindan ziyaret edilmektedir UlasimKuzguncuk da restore edilmis bir konak Kuzguncuk a ulasimda 19 yuzyil in ikinci yarisinda ozellikle Sirket i Hayriye vapurlarinin onemli etkisi olmustur 1865 1866 da cikan ve Kuzguncuk ta buyuk tahribata yol acan yangin sonrasi yapilan iskele deniz ulasimini kolaylastirmistir Kuzguncuk un gayrimuslim agirlikli bir semt olmasi nedeniyle burada 19 yuzyilin sonlarina tarihlenen Uryanizade Mescidi ile 1952 tarihli Yeni Cami olmak uzere yalniz iki cami bulunmaktadir Uryanizade Mescidi II Abdulhamit in 1876 1909 seyhulislamlarindan Uryanizade Ahmed Esad Efendi tarafindan yaptirilmistir Serefesi sacakli minaresi Istanbul daki ahsap minarelerin en zengin ve dikkate deger orneklerinden biridir Kuzguncuk sahilinde yer alan yalilardan gunumuze kalan gorkemli ornek Fethi Ahmed Pasa Yalisi dir Ilk sahibi II Mahmut 1808 1839 ve Abdulmecid 1839 1861 donemlerinde onemli devlet gorevlerinde bulunan Fethi Ahmet Pasa dir Harem ve selamlik olmak uzere iki ayri kisimdan olusan yalinin ardinda cam cinar koknar agaclarinin cogunlukta oldugu buyuk bir koru bulunmaktadir Gunumuze yalniz selamlik bolumu kalan yalinin korusu halka acilmasi ve icinde yapi yapilmamasi kosuluyla belediyeye birakilmistir Kuzguncuk un koy ici dokusunu bugune dek gecirdigi yanginlardan kalabilen ve 19 yy in ikinci yarisiyla 20 yy in basina tarihlenen sira evler tek evler koskler ve son donem apartmanlari olusturmaktadir 1864 yangini sonrasi yapilan ve semtin ozgun dokusunu olusturan dar parselasyon uzerinde yukselen sira evler iki ile dort kat arasinda degismektedir Bu yapilar ya tumuyle kagir ya da kagir zemin kat uzerinde yukselen ahsap ust katlardan olusmaktadir Nufus1914 te Kuzguncuk ta 70 Musluman 250 Rum tepede Icadiye dekiler de dahil 1 600 Ermeni 400 Yahudi 4 yabanci uyruklu hane tespit edilmisti 1933 te basta Yahudiler sonra Rum Turk ve Ermeniler olmak uzere 580 hane ve 4 000 nufus vardi Bugun Kuzguncuk taki azinlik nufus yok denecek kadar azdir Semtten ayrilan geleneksel sakinler nedeniyle evlerin el degistirmesi bir kisminin ic ve dis ozelliklerinin degisimini de etkilemektedir 1994 itibariyla asil Kuzguncuk nufusu 4 000 kadardir Son donemlerde Kuzguncuk Istanbullularin tercih ettikleri bir semt haline gelmis ve eski evlerin restorasyonu hizlanmistir Kuzguncuk yine de Istanbul un geleneksel Bogazici koylerinin ozelliklerini bir olcude tasimayi surduren yerlesmelerinden biridir Kaynakca Arsivlenmis kopya 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2015 Fethi Ahmed Pasa Yalisi 2 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hurriyet erisim 14 Subat 2013Konuyla ilgili yayinlarAmy Mills Hafizanin Sokaklari Istanbul da Peyzaj Hosgoru ve Ulusal Kimlik cev Cem Soydemir Istanbul Koc Universitesi Yayinlari 2014 Dis baglantilar