Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Botter Apartmanı, İstanbul'un Avrupa yakasında, Beyoğlu ilçesi Şahkulu Mahallesinde bulunan tarihî bir apartmandır.
Casa Botter | |
 Botter Apartmanı'nın ön cephesinin görünümü, 2020 | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Mimari tarz | Art nouveau |
| Konum | İstiklal Caddesi |
| Koordinatlar | 41°01′45″K 28°58′31″D / 41.02917°K 28.97528°D |
| Başlama | 1900 |
| Tamamlanma | 1901 |
| Yenileme | 2023 |
| Tasarım ve inşaat | |
| Mimar(lar) | Raimondo D'Aronco |
İstiklal Caddesi üzerinde 235 numarada yer alır. Bugünkü İsveç Konsolosluğu binasının yanında 1900'lerde inşa edilmiştir. Padişah II. Abdülhamid tarafından sarayın resmi terzisi ve modacısı olan Hollanda uyruklu Jean Botter için yaptırılan bina, dönemin ünlü mimarı Raimondo D'Aronco'un eseridir. Örnekleri daha çok Avrupa'da görülen, hem iş yeri hem de konut olarak kullanılmak üzere tasarlanmış yapıların İstanbul'daki ilk örneğidir.
Cephesi bitki motifli bordürler, çiçeklerle bezenmiş insan başı figürleri ile süslü Botter Apartmanı, İstanbul'da inşa edilmiş Art Nouveau tarzı ilk bina olması nedeniyle mimarlık tarihi açısından önemlidir. Türkiye'de inşasında çelik konstrüksiyon kullanılan ilk apartman ve Pera Palas Oteli'nden sonra asansörü olan ikinci yapıdır. Botter Apartmanının giriş katı, "Botter Moda Evi" adıyla Türkiye'nin ilk modaevi olarak kullanılmıştır. Birinci derecede korunması gereken kültür varlığı olarak tescillidir.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne ait İBB Miras tarafından restorasyonu tamamlanan yapı, 15 Nisan 2023 tarihinde Casa Botter Sanat ve Tasarım Merkezi adıyla Melike Bayık küratörlüğündeki “Düşler, Hakikatler” sergisiyle yeniden açıldı.
Geçmişi ve mimari özellikleri
Bodrum katı ile birlikte toplam yedi katlı yapı, devrin saray mimarı Raimondo D'Aronco'nun eseridir. Adını, II. Abdülhamit devrinde sarayın resmî terzisi olan Hollanda'dan İstanbul'a göç etmiş modacı Jean Botter’den alır. Terzisi Botter'in modern ile klasik çizgileri harmanladığı tasarımlarını çok beğenen Sultan, terzisine verdiği değeri göstermek için bir moda evi yaptırmak üzere D'aronco'yu görevlendirmiştir. Mimar, meslekî çalışmalarını Avrupa'daki gibi kurumsallaşmış şekilde, bir moda evinden sürdürmeye karar veren Jean Botter için bu apartmanı hem moda evi hem de aile üyelerinin hayatlarını geçirebilecekleri bir yapı olarak inşa etmiştir.
Dar ve uzun bir arsa üzerine inşa edildiği için bina bitişik nizam olarak uzun ve yamuk tutulmuş bir dikdörtgen biçiminde inşa edilmiştir. Bodrum katı depo, yüksek tavanlı giriş katı mağaza olarak düzenlenmiş, birinci katı atölye ve depo, ikinci-üçüncü kat ile çekme katı konut olarak tasarlanmıştır. Apartman giriş kapısı ve mağaza kısmını süsleyen uzun dallar ve dalların üzerinde yer alan güller ilgi çekicidir. Mimarın en ince ayrıntılarına kadar düşündüğü bu yapıya ait projeler İtalya'daki Udine Kent Müzesi'ndedir.
Bina inşa edildikten sonra kısa zamanda, Pera'nın en popüler yapılarından birisi ve yakınında bulunan Lebon ve Markiz pastaneleri ile birlikte bir çekim merkezi oldu. İstanbul'un zenginlerine Avrupa modası burada düzenlenen defilelerle tanıtılmaktaydı. Mağaza katında bir çift merdivenle çıkılan ve defile için kullanılan bir asma kat, 1960'ta apartmanın banka şubesine dönüşmesi sırasında kaldırıldığı için günümüze gelememiştir.
Birinci katın ön yüzü büyük bir salon, arka tarafı yardımcı terzilerin odalarına; üst katlar ise Botter ailesinin fertlerine ayrılmıştır. Birinci kattaki balkon, üzerinde lamba görevi de gören, çiçeği andırır motiflerle süslü, dört adet dikme ile cepheye taşıtılmış ve alttan iki adet demir füruşla desteklenmiştir. Çiçeksi motifleri olan balkon korkuluğu, taşıyıcı dikmeler, füruşlar ve lambalar mimarın kendisine ait özgün tasarımlarıdır.
Paris’e gezmeye giden genç oğullarının hastalanarak ölmesiyle büyük bir acı yaşayan Botter Ailesi, Paris'e göç etmiş ve binayı II. Abdülhamid zamanında Donanma Nazırlığı yapmış Kaptan-ı derya Osman Paşa'nın oğlu Mahmut Nedim Efendi'ye satmıştır. Nedim Bey 1939'da genç yaşta hayatını kaybedince eşi Zeynep (Ovayar) Hanım, alt katları çeşitli ticari kuruluşlar tarafından ofis olarak kullanılmak üzere kiraladı. Bu dönemde şair Ferit Edgü, kurduğu reklam ajansı için binanın üçüncü katını kiralayıp restore ettirmiş, ajansın taşınmasından sonra da konut olarak kullanmıştır.
Zeynep Hanım'ın ölümünden sonra sahipsiz kalan yapıya Hazine el koydu. İkinci dereceden mirasçılar hak iddia etmesi üzerine başlayan ve yıllar süren hukuk süreci sonucu bina bakımsız kaldı. 2007'de Zeynep Ovyar’ın yeğenleri Botter Apartmanı’nı Hazine’den devraldılar.
Cephe süslemesi
Binanın batı cephesi hariç, tüm cepheleri sağır tutulmuştur. Batı cephe ise, süsleme özellikleri bakımından 19. yüzyıl Art Nouveau üslubunun en güzel örnekleri arasında kabul edilir. Bu cephede zemin kat, üç eşit dikdörtgen açıklığa bölünmüştür. Giriş kapısı en güneydeki açıklıktadır. Giriş kapısının bulunduğu bölümde alınlık kısmı çiçek, yaprak ve meyvelerden oluşan, yüzeyden taşkın bitkisel bezemeyle dekore edilmiştir. Bu kısım yan kısımlarındaki bir vazodan çıkan ve dağılan dallarla desteklenir.
Birinci kattaki dikdörtgen formlu üç pencerenin üst kısmında armalar yer alır. Üçüncü katın dikdörtgen formlu pencerelerinin alınlıkları ve alınlık köşelerinde, çiçek, yaprak ve meyve kaynaşımından oluşan çelenkler vardır. Köşelerdeki madalyonların uçlarından aşağı, çivi motiflerinden tutturulmuş kurdelalar sarkar. Köşelerde tında dalgalı saçları bitki motifleriyle kuşatılmış bir kadın yüzü ve onun boynunda ise madalyon biçimli bir kolyenin çevresinde yer alan dairelere tutturulmuş askılar görülür.
Üçüncü kat pencere alınlıklarında Cepheye bakar vaziyette dalgalı saçları ve tebessüm eden yüzleriyle dikkat çeken Demeter rölyefleri yer alır. Cephedeki tüm dekorasyon Art Nouveau figürlü bezemesinin genel özelliğini yansıtmaktadır.
Kaynakça
- ^ a b c Güç Çakın, Berrin. "19. yüzyılda inşa edilmiş olan, Beyoğlu Botter apartmanı mimari tezyinatının incelenip tezhip ve minyatür sanatıyla yorumlanması". Yer Bilgisi: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü yüksek lisans tezi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2020.
- ^ a b Keles, Canan (27 Şubat 2020). "Botter Apartmanı Binası". Themagger.com. 19 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
- ^ Görkay, Didem. "Ayşe Övür: "Botter Apartmanı'na çok yönlü bakmak gerekir."". Edebiyathaber.net sitesi, 17 Temmuz 2020. 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.
- ^ Ersen, Ahmet; Verdön, İrem. "Botter Apartmanı Cephesi Konvervasyon Projesi". Kagir Yapılarda Koruma ve Onarım Semineri (Eylül 2009) Kitabı,. 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.
- ^ . ankahaber.net. 12 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2023.
- ^ . Milliyet. 14 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2023.
- ^ a b c "Botter Apartmanı". Smartbeyoglu.com. 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
- ^ "Beyoğlu Botter Binası". Turanakinci.com sitesi. 14 Eylül 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
- ^ "Beyoğlu'nun hikayelere konu olan 7 tarihi binası". Milliyet.com.tr 7 Haziran 2019. 10 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
- ^ Karagünlü, Nurdan. "Pera Levanten Konut Mirası Ve Yeniden İşlevlendirilmesi Üzerine Bir Değerlendirme" (PDF). İTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi, Mayıs 2015. 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.
- ^ "Botter yardım istiyor". Arkitera.com 26 Şubat 2002. 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
- ^ a b "Türkiye'nin ilk modaevi kurtarılıyor". Hürriyet gazetesi, 26 Aralık 2009. 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
- ^ Öztürk, Sinem. "Botter Apartmanı, Jak Kamhi'nin eşi Tuli Kamhi'ye miras kaldı!". Emlaktasondakika.com 17 Eylül 2012. 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
- ^ Yiğitpaşa, Nadire Tuba. "XIX. yüzyıl Beyoğlu yapılarında heykel vce figürlü kabartmalar" (PDF). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Erzurum 2010. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Botter Apartmani Istanbul un Avrupa yakasinda Beyoglu ilcesi Sahkulu Mahallesinde bulunan tarihi bir apartmandir Botter ApartmaniCasa BotterBotter Apartmani nin on cephesinin gorunumu 2020Genel bilgilerMimari tarzArt nouveauKonumIstiklal CaddesiKoordinatlar41 01 45 K 28 58 31 D 41 02917 K 28 97528 D 41 02917 28 97528Baslama1900Tamamlanma1901Yenileme2023Tasarim ve insaatMimar lar Raimondo D Aronco Istiklal Caddesi uzerinde 235 numarada yer alir Bugunku Isvec Konsoloslugu binasinin yaninda 1900 lerde insa edilmistir Padisah II Abdulhamid tarafindan sarayin resmi terzisi ve modacisi olan Hollanda uyruklu Jean Botter icin yaptirilan bina donemin unlu mimari Raimondo D Aronco un eseridir Ornekleri daha cok Avrupa da gorulen hem is yeri hem de konut olarak kullanilmak uzere tasarlanmis yapilarin Istanbul daki ilk ornegidir Cephesi bitki motifli bordurler ciceklerle bezenmis insan basi figurleri ile suslu Botter Apartmani Istanbul da insa edilmis Art Nouveau tarzi ilk bina olmasi nedeniyle mimarlik tarihi acisindan onemlidir Turkiye de insasinda celik konstruksiyon kullanilan ilk apartman ve Pera Palas Oteli nden sonra asansoru olan ikinci yapidir Botter Apartmaninin giris kati Botter Moda Evi adiyla Turkiye nin ilk modaevi olarak kullanilmistir Birinci derecede korunmasi gereken kultur varligi olarak tescillidir Istanbul Buyuksehir Belediyesi ne ait IBB Miras tarafindan restorasyonu tamamlanan yapi 15 Nisan 2023 tarihinde Casa Botter Sanat ve Tasarim Merkezi adiyla Melike Bayik kuratorlugundeki Dusler Hakikatler sergisiyle yeniden acildi Gecmisi ve mimari ozellikleriBodrum kati ile birlikte toplam yedi katli yapi devrin saray mimari Raimondo D Aronco nun eseridir Adini II Abdulhamit devrinde sarayin resmi terzisi olan Hollanda dan Istanbul a goc etmis modaci Jean Botter den alir Terzisi Botter in modern ile klasik cizgileri harmanladigi tasarimlarini cok begenen Sultan terzisine verdigi degeri gostermek icin bir moda evi yaptirmak uzere D aronco yu gorevlendirmistir Mimar mesleki calismalarini Avrupa daki gibi kurumsallasmis sekilde bir moda evinden surdurmeye karar veren Jean Botter icin bu apartmani hem moda evi hem de aile uyelerinin hayatlarini gecirebilecekleri bir yapi olarak insa etmistir Gul motifli pencere vitrayi Dar ve uzun bir arsa uzerine insa edildigi icin bina bitisik nizam olarak uzun ve yamuk tutulmus bir dikdortgen biciminde insa edilmistir Bodrum kati depo yuksek tavanli giris kati magaza olarak duzenlenmis birinci kati atolye ve depo ikinci ucuncu kat ile cekme kati konut olarak tasarlanmistir Apartman giris kapisi ve magaza kismini susleyen uzun dallar ve dallarin uzerinde yer alan guller ilgi cekicidir Mimarin en ince ayrintilarina kadar dusundugu bu yapiya ait projeler Italya daki Udine Kent Muzesi ndedir Binanin cephesi bitki motifli bordurler ciceklerle bezenmis insan basi figurleri ile susludur Bina insa edildikten sonra kisa zamanda Pera nin en populer yapilarindan birisi ve yakininda bulunan Lebon ve Markiz pastaneleri ile birlikte bir cekim merkezi oldu Istanbul un zenginlerine Avrupa modasi burada duzenlenen defilelerle tanitilmaktaydi Magaza katinda bir cift merdivenle cikilan ve defile icin kullanilan bir asma kat 1960 ta apartmanin banka subesine donusmesi sirasinda kaldirildigi icin gunumuze gelememistir Birinci katin on yuzu buyuk bir salon arka tarafi yardimci terzilerin odalarina ust katlar ise Botter ailesinin fertlerine ayrilmistir Birinci kattaki balkon uzerinde lamba gorevi de goren cicegi andirir motiflerle suslu dort adet dikme ile cepheye tasitilmis ve alttan iki adet demir furusla desteklenmistir Ciceksi motifleri olan balkon korkulugu tasiyici dikmeler furuslar ve lambalar mimarin kendisine ait ozgun tasarimlaridir Paris e gezmeye giden genc ogullarinin hastalanarak olmesiyle buyuk bir aci yasayan Botter Ailesi Paris e goc etmis ve binayi II Abdulhamid zamaninda Donanma Nazirligi yapmis Kaptan i derya Osman Pasa nin oglu Mahmut Nedim Efendi ye satmistir Nedim Bey 1939 da genc yasta hayatini kaybedince esi Zeynep Ovayar Hanim alt katlari cesitli ticari kuruluslar tarafindan ofis olarak kullanilmak uzere kiraladi Bu donemde sair Ferit Edgu kurdugu reklam ajansi icin binanin ucuncu katini kiralayip restore ettirmis ajansin tasinmasindan sonra da konut olarak kullanmistir Zeynep Hanim in olumunden sonra sahipsiz kalan yapiya Hazine el koydu Ikinci dereceden mirascilar hak iddia etmesi uzerine baslayan ve yillar suren hukuk sureci sonucu bina bakimsiz kaldi 2007 de Zeynep Ovyar in yegenleri Botter Apartmani ni Hazine den devraldilar Botter apartmani giris kapisi uzerindeki demirden gul motifi ve mermer cicek detayi 2023Cephe suslemesiBinanin bati cephesi haric tum cepheleri sagir tutulmustur Bati cephe ise susleme ozellikleri bakimindan 19 yuzyil Art Nouveau uslubunun en guzel ornekleri arasinda kabul edilir Bu cephede zemin kat uc esit dikdortgen acikliga bolunmustur Giris kapisi en guneydeki acikliktadir Giris kapisinin bulundugu bolumde alinlik kismi cicek yaprak ve meyvelerden olusan yuzeyden taskin bitkisel bezemeyle dekore edilmistir Bu kisim yan kisimlarindaki bir vazodan cikan ve dagilan dallarla desteklenir Birinci kattaki dikdortgen formlu uc pencerenin ust kisminda armalar yer alir Ucuncu katin dikdortgen formlu pencerelerinin alinliklari ve alinlik koselerinde cicek yaprak ve meyve kaynasimindan olusan celenkler vardir Koselerdeki madalyonlarin uclarindan asagi civi motiflerinden tutturulmus kurdelalar sarkar Koselerde tinda dalgali saclari bitki motifleriyle kusatilmis bir kadin yuzu ve onun boynunda ise madalyon bicimli bir kolyenin cevresinde yer alan dairelere tutturulmus askilar gorulur Ucuncu kat pencere alinliklarinda Cepheye bakar vaziyette dalgali saclari ve tebessum eden yuzleriyle dikkat ceken Demeter rolyefleri yer alir Cephedeki tum dekorasyon Art Nouveau figurlu bezemesinin genel ozelligini yansitmaktadir Kaynakca a b c Guc Cakin Berrin 19 yuzyilda insa edilmis olan Beyoglu Botter apartmani mimari tezyinatinin incelenip tezhip ve minyatur sanatiyla yorumlanmasi Yer Bilgisi Mimar Sinan Guzel Sanatlar Universitesi Guzel Sanatlar Enstitusu yuksek lisans tezi Erisim tarihi 13 Kasim 2020 a b Keles Canan 27 Subat 2020 Botter Apartmani Binasi Themagger com 19 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2020 Gorkay Didem Ayse Ovur Botter Apartmani na cok yonlu bakmak gerekir Edebiyathaber net sitesi 17 Temmuz 2020 27 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2020 Ersen Ahmet Verdon Irem Botter Apartmani Cephesi Konvervasyon Projesi Kagir Yapilarda Koruma ve Onarim Semineri Eylul 2009 Kitabi 4 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2020 ankahaber net 12 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Nisan 2023 Milliyet 14 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Nisan 2023 a b c Botter Apartmani Smartbeyoglu com 4 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2020 Beyoglu Botter Binasi Turanakinci com sitesi 14 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2020 Beyoglu nun hikayelere konu olan 7 tarihi binasi Milliyet com tr 7 Haziran 2019 10 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2020 Karagunlu Nurdan Pera Levanten Konut Mirasi Ve Yeniden Islevlendirilmesi Uzerine Bir Degerlendirme PDF ITU Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi Mayis 2015 4 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Ekim 2020 Botter yardim istiyor Arkitera com 26 Subat 2002 4 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2020 a b Turkiye nin ilk modaevi kurtariliyor Hurriyet gazetesi 26 Aralik 2009 4 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2020 Ozturk Sinem Botter Apartmani Jak Kamhi nin esi Tuli Kamhi ye miras kaldi Emlaktasondakika com 17 Eylul 2012 4 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2020 Yigitpasa Nadire Tuba XIX yuzyil Beyoglu yapilarinda heykel vce figurlu kabartmalar PDF Ataturk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Doktora Tezi Erzurum 2010 Erisim tarihi 2 Ekim 2020