Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Turpgiller (Brassicaceae) familyası tek yıllık, iki yıllık veya çok yıllık otsu bitkiler, yarı çalılar, çalılar veya nadiren küçük ağaçlardan oluşmuştur. Brassicaceae familyası istilacı bitkilerin önemli bir kısmını barındıran ve aynı zamanda kolza (Brassica napus subsp. oleifera), beyaz hardal (Sinapis alba), kara hardal (B. nigra), kırmızı hardal (B. juncea), yağ şalgamı (B. rapa subsp. oleifera), kır lahanası (B. campestris) turp (Raphanus sativus), çin marulu (Brassica rapa subsp. pekinensis), başlahana (B. oleracea var. capitata), kale (karalahana) (B. oleracea var. acephala), brüksel lahanası (B. oleracea var. geminifera), brokoli (B. oleracea var. italica), çin brokolisi (B.oleracea var. alboglabra), karnabahar (B.oleracea var. botrytis), yer lahanası (B. oleracea var. gongylodes), roka (Eruca sativa), tere (Lepidium sativum), çoban çantası (Capsella bursa-pastoris) gibi ekonomik önemi olan birçok bitkiyi içermektedir. Brasicaceae familyası, dünyanın hemen her yerinde bulunabilmektedir. Ancak kuzey ılıman kuşak ve özellikle Akdeniz havzası, Orta ve Güneybatı Asya’da daha yoğun yayılış göstermektedir. Tropiklerde ve Güney yarımkürede tür sayısı azdır. Brassicaceae familyası Dünya’da 337 cins ve yaklaşık 3350 tür ile geniş yayılış gösterirken, Türkiye Florası içerisinde 98 cins, 605 tür ve 676 takson içeren 4. büyük familyadır.
| Turpgiller | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Lahana (Brassica oleracea) | |||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||
| |||||||||||
| Cinsler | |||||||||||
| Metne bakınız. | |||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||
| Cruciferae | |||||||||||
Bu maddede bulunmasına karşın yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir. (Haziran 2020) () |
Morfolojik özellikleri
Çoğunlukla otsu formlar ile birkaç çalımsı form içeren kozmopolit bir familyadır. En iyi bilinen anatomik karakterleri arasında mirosin içeren salgı hücreleri yer almakta olup Brassicaceae’da yaygın olarak bulunmaktadır. Ancak çevresel şartlara ve besin ihtiyacına göre sayıları değişmektedir. Bitkinin herhangi bir kısmında ve hemen hemen her dokusunda bulunabilmektedir. Mirosin içeren idioblastların dağılımı ve karakteri taksonomik açıdan önem taşımaktadır. Kök ksileminde trakeler küçük, basit delikli, intervasküler çukurlaşma ile horizontal delikler alternat, üyeleri kısadır. Paratrakeal parankima hücreleri çok seyrektir. Öz ışınları 2 – 4 sıra bazen daha fazla hücreden oluşmaktadır.Heterojen yapıdadır. Küçük kenarlı geçitleri olan sklerenkima lifleri kısadır. Gövde epidermisi genellikle iç çeperi daha kalın olan hücrelerden oluşmuştur. Primer korteksin dış kısmı sıklıkla kollenkima içerir. Gövde korteksinin iç kısmı ya da perisiklda mantarlaşma mevcuttur. Gövdede iletim demetine komşu olan ksilem lifleri ile interfasiküler doku arasında erken dönemde ligninleşme başlamıştır. Bu nedenle parankimatik primer öz kolları çoğunlukla bulunmamaktadır. Brassica L., Capsella Medik., Lepidium L., Nasturtium R. Br., Sinapis L. ve diğer cinslere ait türlerde endodermis tabakası iyi bilinmektedir. Brassica, Draba L. ve Lunaria L.’yi kapsayan pek çok cinste perisikl iyi gelişmiş lifler veya devamlı halka şeklinde lifler içerir.Kalsiyum oksalat kristallerine çok sık rastlanmaz. Capsella bursa-pastoris (L.) Medik. te bulunduğu kayıtlarda yer almaktadır. Yapraklarda tüyler daima tek hücrelidir. Basit, dallanmamış, Y şeklinde, 2 kollu, peltat veya çok kollu yapıda da olabilir. Hücre çeperlerinde bazen kalsiyum karbonat birikimi gözlenmektedir. Salgı tüylerine nadir rastlanmaktadır. 10 Su depolayan hücrelere özellikle yaprak epidermisinde sık rastlanmaktadır. Heliophila spp., Isatis tinctoria L., Senebiera coronopus Poir. taksonlarında bu hücreler tekli veya gruplar halinde yerleşim göstermektedir.Birkaç türde (Diplotaxis acris (Forsk.) Boiss., D. tenuifolia (L.) DC., Eremobium aegyptiacum (Spreng.) Hochreut., Moricandia arvensis (L.) DC., Raphanus sativus L.) ise bir ağ örgüsü şeklinde yer almaktadır. Stomalar, Sabularia gibi bazı türlerin dışında biri diğer ikisinden küçük 3 komşu hücre ile çevrilidir (anizositik). Genel olarak yaprağın her iki yüzünde bulunur. Yapraklarda mezofil yapısı değişkenlik gösterir. Aynı türlerde üst gövde yapraklarındaki palizat dokusu her iki yüzde de bulunmaktadır. Cakie edentula Hook. daki palizat dokusu da her iki yüzde bulunur. Cakile maritima Scop.’daki mezofil tabakası palizat ve sünger parankiması şeklinde farklılaşmamıştır. Her iki yüzü de mum tabakası ile kaplıdır. Palizat dokusu genellikle 1-3 sıra hücreden oluşmaktadır.
Çiçeğin anatomisi
Çiçek yapısı incelendiğinde ovaryum üst durumludur. Hermofrodittir. Simetri durumu bilateral veya nadiren zigomorf olup tam veya çok nadir eksiktir. Sepaller 4, kiremitsi (imbrikat), çoğu zaman serbest, genellikle erken düşücü, bir çift olan lateral sepaller (içtekiler) sıklıkla kese veya nadiren mahmuzludur. Petaller genellikle 4 olup nadiren eksik olabilir. Petaller sepallerle münavebeli, serbest, genellikle tırnaklı, kiremitsi, tam veya nadiren bölmelidir. Stamenler genellikle 6, nadiren 2 veya 4, çok nadir 8-24 tane, genellikle tetradinam, nadiren eşit uzunlukta veya 3 çifti farklı uzunluklarda, filamentler ipliksi, bazen kanatlı veya tabandan ekli, serbest veya nadiren bir çifti ortalarından bitişik, anterler tetrasporangiat, içe veya dışa yöneliktir.
Tohum anatomisi
Tohumlar hemen hemen albuminsiz, kanatlı veya kanatsız, tohum kabuğu bazen nemlendiğinde müsilajlı, embriyo yağlı, kuvvetli olarak eğri veya değişik katlı şekillerdedir. Çimlenme sırasında kotiledonlar toprak üstünde gelişir.
Gövde anatomisi
Gövde dairesel yapıda olup, epidermis tek sıralı oval veya yuvarlak hücrelerden oluşmaktadır. Epidermis hücrelerinin alt ve üst çeperleri yan çeperlere nazaran kalındır. Epidermis üzerinde tüy yapısına rastlanmamıştır.
Yaprak anatomisi
Yaprak orta damarından ve damarlar arası bölgelerden oluşur. Yaprak enine kesitte üst epidermis bir sıra halinde olup yuvarlak, oval veya köşeli yuvarlak şekillerde hücreler içerir. Epidermisin üzeri ince bir kutikula ile kaplıdır. Epidermis üzerinde tüy yapısına rastlanmamıştır.
Cinsler
Kaynakça
Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır. () |
- Simson, M.G. . Elsevier Academic Pres. Kaliforniya, 2006
- https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-sciences/brassicaceae 12 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B978012404699300004
- https://www.wildflowers-and-weeds.com/Plant_Families/Brassicaceae.htm 14 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- https://gobotany.nativeplanttrust.org/family/brassicaceae/ 23 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
- NCBI Taksonomi tarayıcı2 Nisan 2003 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Brassicaceae25 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turpgiller Brassicaceae familyasi tek yillik iki yillik veya cok yillik otsu bitkiler yari calilar calilar veya nadiren kucuk agaclardan olusmustur Brassicaceae familyasi istilaci bitkilerin onemli bir kismini barindiran ve ayni zamanda kolza Brassica napus subsp oleifera beyaz hardal Sinapis alba kara hardal B nigra kirmizi hardal B juncea yag salgami B rapa subsp oleifera kir lahanasi B campestris turp Raphanus sativus cin marulu Brassica rapa subsp pekinensis baslahana B oleracea var capitata kale karalahana B oleracea var acephala bruksel lahanasi B oleracea var geminifera brokoli B oleracea var italica cin brokolisi B oleracea var alboglabra karnabahar B oleracea var botrytis yer lahanasi B oleracea var gongylodes roka Eruca sativa tere Lepidium sativum coban cantasi Capsella bursa pastoris gibi ekonomik onemi olan bircok bitkiyi icermektedir Brasicaceae familyasi dunyanin hemen her yerinde bulunabilmektedir Ancak kuzey iliman kusak ve ozellikle Akdeniz havzasi Orta ve Guneybati Asya da daha yogun yayilis gostermektedir Tropiklerde ve Guney yarimkurede tur sayisi azdir Brassicaceae familyasi Dunya da 337 cins ve yaklasik 3350 tur ile genis yayilis gosterirken Turkiye Florasi icerisinde 98 cins 605 tur ve 676 takson iceren 4 buyuk familyadir TurpgillerLahana Brassica oleracea Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif MagnoliopsidaTakim BrassicalesFamilya Brassicaceae BurnettCinslerMetne bakiniz SinonimlerCruciferaeBu maddede kaynak listesi bulunmasina karsin metin ici kaynaklarin yetersizligi nedeniyle bazi bilgilerin hangi kaynaktan alindigi belirsizdir Lutfen kaynaklari uygun bicimde metin icine yerlestirerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Haziran 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Morfolojik ozellikleriCogunlukla otsu formlar ile birkac calimsi form iceren kozmopolit bir familyadir En iyi bilinen anatomik karakterleri arasinda mirosin iceren salgi hucreleri yer almakta olup Brassicaceae da yaygin olarak bulunmaktadir Ancak cevresel sartlara ve besin ihtiyacina gore sayilari degismektedir Bitkinin herhangi bir kisminda ve hemen hemen her dokusunda bulunabilmektedir Mirosin iceren idioblastlarin dagilimi ve karakteri taksonomik acidan onem tasimaktadir Kok ksileminde trakeler kucuk basit delikli intervaskuler cukurlasma ile horizontal delikler alternat uyeleri kisadir Paratrakeal parankima hucreleri cok seyrektir Oz isinlari 2 4 sira bazen daha fazla hucreden olusmaktadir Heterojen yapidadir Kucuk kenarli gecitleri olan sklerenkima lifleri kisadir Govde epidermisi genellikle ic ceperi daha kalin olan hucrelerden olusmustur Primer korteksin dis kismi siklikla kollenkima icerir Govde korteksinin ic kismi ya da perisiklda mantarlasma mevcuttur Govdede iletim demetine komsu olan ksilem lifleri ile interfasikuler doku arasinda erken donemde ligninlesme baslamistir Bu nedenle parankimatik primer oz kollari cogunlukla bulunmamaktadir Brassica L Capsella Medik Lepidium L Nasturtium R Br Sinapis L ve diger cinslere ait turlerde endodermis tabakasi iyi bilinmektedir Brassica Draba L ve Lunaria L yi kapsayan pek cok cinste perisikl iyi gelismis lifler veya devamli halka seklinde lifler icerir Kalsiyum oksalat kristallerine cok sik rastlanmaz Capsella bursa pastoris L Medik te bulundugu kayitlarda yer almaktadir Yapraklarda tuyler daima tek hucrelidir Basit dallanmamis Y seklinde 2 kollu peltat veya cok kollu yapida da olabilir Hucre ceperlerinde bazen kalsiyum karbonat birikimi gozlenmektedir Salgi tuylerine nadir rastlanmaktadir 10 Su depolayan hucrelere ozellikle yaprak epidermisinde sik rastlanmaktadir Heliophila spp Isatis tinctoria L Senebiera coronopus Poir taksonlarinda bu hucreler tekli veya gruplar halinde yerlesim gostermektedir Birkac turde Diplotaxis acris Forsk Boiss D tenuifolia L DC Eremobium aegyptiacum Spreng Hochreut Moricandia arvensis L DC Raphanus sativus L ise bir ag orgusu seklinde yer almaktadir Stomalar Sabularia gibi bazi turlerin disinda biri diger ikisinden kucuk 3 komsu hucre ile cevrilidir anizositik Genel olarak yapragin her iki yuzunde bulunur Yapraklarda mezofil yapisi degiskenlik gosterir Ayni turlerde ust govde yapraklarindaki palizat dokusu her iki yuzde de bulunmaktadir Cakie edentula Hook daki palizat dokusu da her iki yuzde bulunur Cakile maritima Scop daki mezofil tabakasi palizat ve sunger parankimasi seklinde farklilasmamistir Her iki yuzu de mum tabakasi ile kaplidir Palizat dokusu genellikle 1 3 sira hucreden olusmaktadir Cicegin anatomisiCicek yapisi incelendiginde ovaryum ust durumludur Hermofrodittir Simetri durumu bilateral veya nadiren zigomorf olup tam veya cok nadir eksiktir Sepaller 4 kiremitsi imbrikat cogu zaman serbest genellikle erken dusucu bir cift olan lateral sepaller ictekiler siklikla kese veya nadiren mahmuzludur Petaller genellikle 4 olup nadiren eksik olabilir Petaller sepallerle munavebeli serbest genellikle tirnakli kiremitsi tam veya nadiren bolmelidir Stamenler genellikle 6 nadiren 2 veya 4 cok nadir 8 24 tane genellikle tetradinam nadiren esit uzunlukta veya 3 cifti farkli uzunluklarda filamentler ipliksi bazen kanatli veya tabandan ekli serbest veya nadiren bir cifti ortalarindan bitisik anterler tetrasporangiat ice veya disa yoneliktir Tohum anatomisiTohumlar hemen hemen albuminsiz kanatli veya kanatsiz tohum kabugu bazen nemlendiginde musilajli embriyo yagli kuvvetli olarak egri veya degisik katli sekillerdedir Cimlenme sirasinda kotiledonlar toprak ustunde gelisir Govde anatomisiGovde dairesel yapida olup epidermis tek sirali oval veya yuvarlak hucrelerden olusmaktadir Epidermis hucrelerinin alt ve ust ceperleri yan ceperlere nazaran kalindir Epidermis uzerinde tuy yapisina rastlanmamistir Yaprak anatomisiYaprak orta damarindan ve damarlar arasi bolgelerden olusur Yaprak enine kesitte ust epidermis bir sira halinde olup yuvarlak oval veya koseli yuvarlak sekillerde hucreler icerir Epidermisin uzeri ince bir kutikula ile kaplidir Epidermis uzerinde tuy yapisina rastlanmamistir Cinsler Alyssum Arabis Barbarea Brassica Cakile Crambe Draba Erysimum Hesperis Hesperis acris Iberis Isatis Lepidium Lunaria Matthiola Raphanus Sinapis Thlaspi Capsella Eruca sativaKaynakcaBu madde onerilmeyen bicimde kaynaklandirilmistir Gosterilen kaynaklar kaynak gosterme sablonlari kullanilarak dipnot belirtme bicemine uygun olarak duzenlenmelidir Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Simson M G Elsevier Academic Pres Kaliforniya 2006 https www sciencedirect com topics agricultural and biological sciences brassicaceae 12 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde https www sciencedirect com science article pii B978012404699300004 https www wildflowers and weeds com Plant Families Brassicaceae htm 14 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde https gobotany nativeplanttrust org family brassicaceae 23 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarNCBI Taksonomi tarayici2 Nisan 2003 tarihinde Wayback Machine sitesinde Brassicaceae25 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde