Bu madde, uygun değildir.Nisan 2015) ( |
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Ocak 2023) () ( |
Uludağ Millî Parkı, Bursa ilinin güney ve güneydoğusunda 13.024 hektarlık bir alanda 1961 yılında Millî Park olarak ilan edilerek koruma altına alınmıştır. Millî parka ulaşım karayolu ve teleferik ile yapılabilmektedir. Dağın Kuzey ve Güney yamaçlarında çok sayıda patikalar sayesinde park içindeki vadiler ve tepeler arasında ulaşım mümkündür.
Uludağ Millî Parkı | |
---|---|
Uludağ Millî Parkı (Türkiye) | |
Tür | Millî Park |
Konum | Uludağ, Bursa |
Yüzölçümü | 13.024 |
Açılış | 1961 |
Durum | Faaliyette |
Resmî site | Uludağ Millî Parkı |
Tarihçe
1963 yılından 1972 yılına kadar Uludağ Millî Parkı Orman Bölge Şefliği olarak 1500 metre yükseklikteki Kirazlıyayla'dan yönetilmiştir. Yüksek Orman Mühendisi Orhan Camcı millî parkın kurucu bölge şefi olarak 1972 yılına kadar alt yapının geliştirilmesi çalışmalarını yönetmiştir. Bu dönemde tamamlanan projeler arasında Kirazlıyayla yönetim merkezinin geliştirilmesi, Sarıalan yolunun açılması, Birinci Oteller Bölgesinin geliştirilmesi, Karabelen Millî Park giriş alanının düzenlenmesi, çok sayıda çesmenin inşası, Sarıalan kamp alanının inşası ve Çobankaya kamp alanlarının düzenlenmesidir. Orhan Camcı'nın Millî Park içinde yaptığı en önemli katkılardan birisi de o dönemde park idare merkezi ve tabiat tarihi müzesi olarak 1900 metre oteller bölgesinde yapılan yönetim merkezi olmuştur. O dönemde Etibank'ın işlettiği Wolfram madenine elektrik getirilmesi, maden yolunun park standardlarına uygun olarak açılması, kayak alanlarının düzenlenip geliştirilmesi ve Yeşiltarla'daki geyik üretme alanının geliştirilmesi ve kamp alanlarında yol işaretleri ve tabelaların belli bir Millî Park standardına göre üretilmesi de dikkate değer çalışmalardandır. 1972 yılında bölge şefliği Millî Park Orman İşletme Müdürlüğü haline getirilmiştir.
Koruma Statüsü
Milli parkın koruma statüsü kendi içinde değişkenlik göstermektedir. Alanın büyüklüğü zaman zaman değiştirilmektedir. Örneğin Bakanlar Kurulu'nun 13 Mart 2006 tarihinde almış olduğu bir kararla toplam 1.600 hektar saha Millî Park alanı dışına çıkarılmıştır. 2006 yılında tanımlanan doğal sit alanları statüsüne göre bölgenin yaklaşık %86'sı 1. derece doğal sit alanı (11.219 ha), %14 ise 2. derece doğal sit alanı (1804 ha) olarak tanımlanmıştır. Daha sonra 2009 yılında yapılan yönetmelik değişikliğine göre alan , ve olmak üzere 3 bölgeye ayrılmıştır. 10.850 ha'lık kısım, alanın %84'ünü oluşturmakta ve Mutlak Koruma Alanı olarak tanımlanmaktadır. Parkın 1925 ha'lık kısmı Sınırlı Kullanım Alanı, 248 ha'lık bir alan ise Kontrollü Kullanım Alanı olarak tanımlanmıştır. Kullanım derecelerine göre yapılaşmaya izin verilmektedir. Milli Park içinde yer alan tesisler Mutlak Koruma Alanı dışında yer alan %16'lık kesimdedir. Turizm tesislerinin olduğu alanlar ise 1. ve 2. Gelişim Bölgeleri olarak bilinmektedir. 1. Gelişim Bölgesinde tüm yatırımlar tamamlanmış olup yeni tesislere izin verilmemektedir. Bu bölgede 17'si kamu yatırımı, 19'u özel olmak üzere toplam 36 konaklama ve dinlenme tesisi bulunmaktadır. 1986 yılında turizm alanı ilan edilen 2. Gelişim Bölgesinde ise 4 otel mevcuttur.
2022 yılı Aralık ayında AKP Bursa milletvekillerinin verdiği bir teklifle bölgenin yönetimi yeni oluşturulmak istenen Uludağ Alan Başkanlığı adıyla yeni bir yönetim sistemi oluşturulmak istenmiştir. Teklif ile birlikte DKMP'nin yetkileri Uludağ Alan Başkanlığı aracılıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı'na verilmek istenmektedir. Milli Parkların tabi olduğu kanunlar sıkı koruma sağlamaktadır. Çevreciler bu koruma kalkanın kalkacağını savunmaktadır.
Kullanım
Alanda en yaygın faaliyet 1933 yılından beri yapılan kayak turizmidir. 9'u telesiyej, 14'ü teleski ve biri gondol olmak üzere toplam 24 mekanik tesis bulunmaktadır. Ayrıca kayak merkezinde toplam uzunluğı 35 km'ye ulaşan 31 farklı pist vardır. Kayak tesisleri 2017 yılından beri Milli Park içindeki otel sahipleri tarafından kurulmuş olan Uludağ A.Ş. tarafından işletilmektedir. Milli Parkta ayrıca yürüyüş, trekking, tırmanış, dağcılık, kanyoning, kar yürüyüşü gibi rekreasyon faaliyetleri gerçekleştirilmektedir.
Milli Park Bursa şehrine yakınlığının dışında, park ile etkileşimde olan 7 kırsal yerleşim vardır. Bunlar Kirazlı, Süleymaniye, Soğukpınar, Bağlı, Hüseyinalan, Alaçam ve Saitabat yerleşimleridir. Büyükşehir yasasıyla köyden mahalle statüsüne geçen bu yerleşimlerin geçimleri bir kısmı Milli Park sınırları içinde gerçekleştirdikleri tarım, ormancılık ve arıcılık gibi faaliyetlerdir.
Güncel durum ve tehditler
2021 yılında yapılan bir çalışmaya göre alan ciddi biçimde erozyondan etkilenmektedir ve arazide bozulmalar gerçekleşmektedir. 1985-2019 yılları karşılaştırıldığında kayak merkezi ve oteller bölgesinde erozyon artışı ve vegetasyon kaybı gözlemlenmiştir. Ayrıca zirve bölgesinde su yüzeylerinde küçülme ve çıplak kaya oranında bir artış vardır. Buna karşın insan erişiminin olmadığı bölgelerde az da olsa doğal yoğun ormanlarda bir artış tespit edilmiştir.
Turistik tesis yapılaşmasının görüldüğü yaklaşık 2 bin hektarlık kısmının 15 Temmuz 2023 tarihli cumhurbaşkanı kararı ile Uludağ Alan Başkanlığına devredilerek millî park statüsü iptal edilmiştir.
Resim galerisi
- Uludağ Kayak Merkezi
- Sarıalan Yaylası
- Keşiş Tepe 2486 m (arkada) görünümü
- Eski Uludağ Teleferik İstasyonu (Teferrüç)
- Eski Uludağ Teleferiği
- Eski Uludağ Teleferik İstasyonu (Sarıalan)
- Eski Sarıalan Telesiyej İstasyonu
- Eski Sarıalan Çobankaya Telesiyeji
- Eski Sarıalan-Çobankaya Telesiyeji
- Eski Çobankaya Telesiyej İstasyonu
- Uludağ Millî Parkı Girişi (Karabelen)
- Uludağ Millî Parkı Bilgi Tabelası (Kirazlıyayla)
- Kirazlıyayla
- Kirazlıyayla Piknik alanı
- Sarıalan-Oteller Kavşağı (Uludağ Yolu)
- Sarıalan Yaylası'ndan Fatintepe,Cennetkaya Tepesi,Zirvetepe ve Keşiş Tepe (2486m)
- Sarıalan Yaylası
- Sarıalan Yaylası
- Sarıalan Yaylası
- Sarıalan Yaylası
- Sarıalan Kamp Alanı
- Çobankaya Kamp Alanı
- Bakacak haberleşme İstasyonu ve Seyir Terası
-
-
- Cennetkaya Tepesi'nin (1990 m), Fatintepe'den(2045 m) görünümü
- Karkay Telesiyeji
- Aydınyıldız Oteli
Kaynakça
- ^ "Korunan Alanlar Listesi" (PDF). Tarım ve Orman Bakanlığı DKMP Genel Müdürlüğü. 7 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 12 Ocak 2023.
- ^ "13/03/2006 tarihli Bakanlar Kurulu kararı". Resmi Gazete. 12 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2023.
- ^ a b Gökhan ÖZSOY (2021). "Uludağ Milli Parkında Çok Yıllık Arazi Kullanım/Örtü Değişiminin CBS İçinde Analizi". Bursa Uludag Üniv. Ziraat Fak. Derg. 35 (1). ss. 119 - 144.
- ^ "Uludağ Milli Parkı - Bursa". Kültür Portalı. 16 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2023.
- ^ Çeri, Ufuk (8 Ocak 2023). "60 yıllık Uludağ Milli Parkı'nı bekleyen tehlike: Alan Başkanlığı". Medyascope. 12 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2023.
- ^ "Uludağ Info". Uludağ A.Ş. 11 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2023.
- ^ "Uludağ'ın iki bin hektarlık bölümü artık 'milli park' değil". T24. 15 Temmuz 2023. 23 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2023.
Wikimedia Commons'ta Uludağ Millî Parkı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Nisan 2015 Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Uludag Milli Parki haber gazete kitap akademik JSTOR Ocak 2023 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Uludag Milli Parki Bursa ilinin guney ve guneydogusunda 13 024 hektarlik bir alanda 1961 yilinda Milli Park olarak ilan edilerek koruma altina alinmistir Milli parka ulasim karayolu ve teleferik ile yapilabilmektedir Dagin Kuzey ve Guney yamaclarinda cok sayida patikalar sayesinde park icindeki vadiler ve tepeler arasinda ulasim mumkundur Uludag Milli ParkiUludag Milli Parki Turkiye TurMilli ParkKonumUludag BursaYuzolcumu13 024Acilis1961DurumFaaliyetteResmi siteUludag Milli Parki Tarihce 1963 yilindan 1972 yilina kadar Uludag Milli Parki Orman Bolge Sefligi olarak 1500 metre yukseklikteki Kirazliyayla dan yonetilmistir Yuksek Orman Muhendisi Orhan Camci milli parkin kurucu bolge sefi olarak 1972 yilina kadar alt yapinin gelistirilmesi calismalarini yonetmistir Bu donemde tamamlanan projeler arasinda Kirazliyayla yonetim merkezinin gelistirilmesi Sarialan yolunun acilmasi Birinci Oteller Bolgesinin gelistirilmesi Karabelen Milli Park giris alaninin duzenlenmesi cok sayida cesmenin insasi Sarialan kamp alaninin insasi ve Cobankaya kamp alanlarinin duzenlenmesidir Orhan Camci nin Milli Park icinde yaptigi en onemli katkilardan birisi de o donemde park idare merkezi ve tabiat tarihi muzesi olarak 1900 metre oteller bolgesinde yapilan yonetim merkezi olmustur O donemde Etibank in islettigi Wolfram madenine elektrik getirilmesi maden yolunun park standardlarina uygun olarak acilmasi kayak alanlarinin duzenlenip gelistirilmesi ve Yesiltarla daki geyik uretme alaninin gelistirilmesi ve kamp alanlarinda yol isaretleri ve tabelalarin belli bir Milli Park standardina gore uretilmesi de dikkate deger calismalardandir 1972 yilinda bolge sefligi Milli Park Orman Isletme Mudurlugu haline getirilmistir Koruma Statusu Milli parkin koruma statusu kendi icinde degiskenlik gostermektedir Alanin buyuklugu zaman zaman degistirilmektedir Ornegin Bakanlar Kurulu nun 13 Mart 2006 tarihinde almis oldugu bir kararla toplam 1 600 hektar saha Milli Park alani disina cikarilmistir 2006 yilinda tanimlanan dogal sit alanlari statusune gore bolgenin yaklasik 86 si 1 derece dogal sit alani 11 219 ha 14 ise 2 derece dogal sit alani 1804 ha olarak tanimlanmistir Daha sonra 2009 yilinda yapilan yonetmelik degisikligine gore alan ve olmak uzere 3 bolgeye ayrilmistir 10 850 ha lik kisim alanin 84 unu olusturmakta ve Mutlak Koruma Alani olarak tanimlanmaktadir Parkin 1925 ha lik kismi Sinirli Kullanim Alani 248 ha lik bir alan ise Kontrollu Kullanim Alani olarak tanimlanmistir Kullanim derecelerine gore yapilasmaya izin verilmektedir Milli Park icinde yer alan tesisler Mutlak Koruma Alani disinda yer alan 16 lik kesimdedir Turizm tesislerinin oldugu alanlar ise 1 ve 2 Gelisim Bolgeleri olarak bilinmektedir 1 Gelisim Bolgesinde tum yatirimlar tamamlanmis olup yeni tesislere izin verilmemektedir Bu bolgede 17 si kamu yatirimi 19 u ozel olmak uzere toplam 36 konaklama ve dinlenme tesisi bulunmaktadir 1986 yilinda turizm alani ilan edilen 2 Gelisim Bolgesinde ise 4 otel mevcuttur 2022 yili Aralik ayinda AKP Bursa milletvekillerinin verdigi bir teklifle bolgenin yonetimi yeni olusturulmak istenen Uludag Alan Baskanligi adiyla yeni bir yonetim sistemi olusturulmak istenmistir Teklif ile birlikte DKMP nin yetkileri Uludag Alan Baskanligi araciliyla Kultur ve Turizm Bakanligi na verilmek istenmektedir Milli Parklarin tabi oldugu kanunlar siki koruma saglamaktadir Cevreciler bu koruma kalkanin kalkacagini savunmaktadir Kullanim Alanda en yaygin faaliyet 1933 yilindan beri yapilan kayak turizmidir 9 u telesiyej 14 u teleski ve biri gondol olmak uzere toplam 24 mekanik tesis bulunmaktadir Ayrica kayak merkezinde toplam uzunlugi 35 km ye ulasan 31 farkli pist vardir Kayak tesisleri 2017 yilindan beri Milli Park icindeki otel sahipleri tarafindan kurulmus olan Uludag A S tarafindan isletilmektedir Milli Parkta ayrica yuruyus trekking tirmanis dagcilik kanyoning kar yuruyusu gibi rekreasyon faaliyetleri gerceklestirilmektedir Milli Park Bursa sehrine yakinliginin disinda park ile etkilesimde olan 7 kirsal yerlesim vardir Bunlar Kirazli Suleymaniye Sogukpinar Bagli Huseyinalan Alacam ve Saitabat yerlesimleridir Buyuksehir yasasiyla koyden mahalle statusune gecen bu yerlesimlerin gecimleri bir kismi Milli Park sinirlari icinde gerceklestirdikleri tarim ormancilik ve aricilik gibi faaliyetlerdir Guncel durum ve tehditler 2021 yilinda yapilan bir calismaya gore alan ciddi bicimde erozyondan etkilenmektedir ve arazide bozulmalar gerceklesmektedir 1985 2019 yillari karsilastirildiginda kayak merkezi ve oteller bolgesinde erozyon artisi ve vegetasyon kaybi gozlemlenmistir Ayrica zirve bolgesinde su yuzeylerinde kuculme ve ciplak kaya oraninda bir artis vardir Buna karsin insan erisiminin olmadigi bolgelerde az da olsa dogal yogun ormanlarda bir artis tespit edilmistir Turistik tesis yapilasmasinin goruldugu yaklasik 2 bin hektarlik kisminin 15 Temmuz 2023 tarihli cumhurbaskani karari ile Uludag Alan Baskanligina devredilerek milli park statusu iptal edilmistir Resim galerisiUludag Kayak Merkezi Sarialan Yaylasi Kesis Tepe 2486 m arkada gorunumu Eski Uludag Teleferik Istasyonu Teferruc Eski Uludag Teleferigi Eski Uludag Teleferik Istasyonu Sarialan Eski Sarialan Telesiyej Istasyonu Eski Sarialan Cobankaya Telesiyeji Eski Sarialan Cobankaya Telesiyeji Eski Cobankaya Telesiyej Istasyonu Uludag Milli Parki Girisi Karabelen Uludag Milli Parki Bilgi Tabelasi Kirazliyayla Kirazliyayla Kirazliyayla Piknik alani Sarialan Oteller Kavsagi Uludag Yolu Sarialan Yaylasi ndan Fatintepe Cennetkaya Tepesi Zirvetepe ve Kesis Tepe 2486m Sarialan Yaylasi Sarialan Yaylasi Sarialan Yaylasi Sarialan Yaylasi Sarialan Kamp Alani Cobankaya Kamp Alani Bakacak haberlesme Istasyonu ve Seyir Terasi Bakacak tan Osmangazi ve Yildirim in bir bolumu Bakacak tan Yildirim ve Kestel in bir bolumu Cennetkaya Tepesi nin 1990 m Fatintepe den 2045 m gorunumu Karkay Telesiyeji Aydinyildiz OteliKaynakca Korunan Alanlar Listesi PDF Tarim ve Orman Bakanligi DKMP Genel Mudurlugu 7 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 12 Ocak 2023 13 03 2006 tarihli Bakanlar Kurulu karari Resmi Gazete 12 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2023 a b Gokhan OZSOY 2021 Uludag Milli Parkinda Cok Yillik Arazi Kullanim Ortu Degisiminin CBS Icinde Analizi Bursa Uludag Univ Ziraat Fak Derg 35 1 ss 119 144 Uludag Milli Parki Bursa Kultur Portali 16 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2023 Ceri Ufuk 8 Ocak 2023 60 yillik Uludag Milli Parki ni bekleyen tehlike Alan Baskanligi Medyascope 12 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2023 Uludag Info Uludag A S 11 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2023 Uludag in iki bin hektarlik bolumu artik milli park degil T24 15 Temmuz 2023 23 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Temmuz 2023 Wikimedia Commons ta Uludag Milli Parki ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir