Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Iosif Stalin tankı (veya IS olarak da bilinen Josef Stalin tankı), II. Dünya Savaşı döneminde Sovyetler Birliği tarafından Eylül 1943 tarihinde ağır sınıf tank olarak geliştirildi ve ilk olarak Kursk bölgesinde kullanıldı. Ayrıca JS veya ИС tankları olarak da bilinirler.
| Iosif Stalin | |
|---|---|
 | |
| Çeşidi | Ağır tank |
| Uyruğu |  Sovyetler Birliği |
| Hizmet geçmişi | |
| Hizmet | 1943 - 1995 |
| Kullanıcılar | Sovyetler Birliği |
| Kullanıldığı savaşlar | İkinci Dünya Savaşı, Macaristan, Altı Gün Savaşı, Çekoslovakya |
| Üretim tarihi | |
| Tasarımcı | Zh. Kotin, N. Dukhov |
| Tasarlandığı tarih | 1943 |
| Üretici | Kirov Fabrikası, UZTM |
| Üretildiği tarih | 1943-1970 |
| Üretim adedi | 3.854 (IS-2) 2.311 (IS-3) 250 (IS-4) |
| Çeşitleri | 1943 (IS-2), 1944 (IS-3), 1944-1945 (IS-4) |
| Özellikler | |
| Ağırlık | 46 ton |
| Uzunluk | 9,90 m |
| Genişlik | 3,09 m |
| Yükseklik | 2,73 m |
| Mürettebat | 4 |
| Zırhı | Gövde önü; 60° eğimli 120 mm, yanlar 9-25° eğimli 90-130 mm, Taret önü; yuvarlak şekilli 100 mm, yanlar 20° 90 mm, top koruması; yuvarlak şekilli 155 mm |
| Ana silahı | D25-T 122 mm |
| Diğer silahları | 2 x DT, 1x DShK makineli tüfekler |
| Motor | 12-silindir dizel model V-2 600 hp (beygir gücü) (450 kW (kilowatt)) |
| Güç/ağırlık oranı | 13 hp/ton |
| Süspansiyon donanımı | burulma çubuğu |
| Depo kapasitesi | 820 lt |
| Harekat menzili | 240 km (150 mil) |
| Azami hızı | 37 km/h (23 mph) |
Almanların 88mm ağır toplarına dayanabilecek ve Alman Tiger ve Panther tanklarını imha edebilecek şekilde tasarlanmıştır. Bu tank genellikle öncü olarak kullanıldı ve düşman cephesini yarıp geçme görevini üstlendi. Nisan 1944 yılında hizmete giren IS-2 tankı da, Berlin Savaşı'nda Kızıl Ordu tarafından koçbaşı olarak kullanıldı.
Tasarım ve üretim
KV ve IS-1
KV serisi tankların aşırı hantal oluşu ve T-34 tankıyla aynı silah donanımına sahip olmasına rağmen T-34'e göre daha yavaş kalması eleştiri alıyordu. 1942 yılında bu sorunu çözmek için kısmen daha hafif ve daha hızlı KV-1S tankları geliştirildi. KV serisi büyük muharebe başarıları elde edemiyordu ve T-34 tankına oranla üretimi çok daha pahalıydı; ağır tank programı 1943 yılında Stalin tarafından iptal edildi. Ancak, Kursk savaşı esnasındaki Tiger ve Panther tanklarının üstünlüğü Sovyetler Birliğinde önceliğin değişmesine neden oldu. Buna karşılık, Sovyet tankı sektöründeki isyanla KV-85 ortaya çıktı. Sonradan daha gelişmiş zırh düzeni ve daha güçlü ana silah ile bir tank yapabilmek için KV-13 tasarım programı oluşturuldu. IS-85(Object 237), IS-1 ağır tankı için üretilen ilk prototip oldu.
IS-2
Silah seçimi
Kullanıma aday iki top vardı; A-19 122 mm'lik top ve BS-3 100 mm'lik top. BS-3'ün zırh delme kapasitesi daha fazlaydı (160mm'ye kıyasla 185mm.) ancak patlayıcı mermileri verimsizdi. Ayrıca, A-19 topu ve mühimmatında bolluk yaşanırken, BS-3 tedarik sıkıntısı yaşanan yeni bir silahtı. Daha eski olan 76.2 mm'lik topa karşılık, A-19'un, Alman Panther'inde kullanılan çok etkili 75mm'lik yüksek hızlı topa yakın deliş gücü, eski F-34'ün kinetik enerjisinin 3,5 katına ulaşıyordu.
Hem BS-3'ün hem de A-19'un test edilmesinden sonra, özellikle hazırda bulunmasından ve Alman mevziilerine saldırırken etkili olabilecek büyük patlayıcı mermisinden dolayı A-19 seçildi. A-19, kovan ve barut ateşleyicisini ayrı ayrı kullanmaktaydı, bu da atış sıklığının ve cephane kapasitesinin düşüşüne neden olduğundan tanklara karşı girilen çatışmalarda ciddi bir dezavantaj demekti. Bununla beraber top çok güçlüydü, her ne kadar 122 mm'lik zırh delici mermisi, muadili Alman 75 mm ve 88 mm toplarına kıyasla daha düşük namlu çıkış hızına sahip olsa da Sovyet tecrübe çalışmaları A-19'un Alman Panther tankının ön zırhını delebileceğini dolayısıyla da anti-tank rolünde yeterli sayılabileceğini gösterdi.
Alman Ordu verilerine göre 122 mm'lik A-19 topu, gelen atış yönüne göre 30 derecelik bir açıyla duran Panther tankına göre çok daha az etkiliydi. A-19, Panther'in eğimli tabakasını herhangi bir mesafeden, ön alt tabakasını ise sadece 100 metreden delebiliyordu. Ama anti-personel yönüyle oldukça etkili çıkan patlayıcı mermi, bu topun asıl güçlü yönüydü. Topun ebatları IS-2 için sorun olmaya devam ediyordu ve iki parçalı cephanesinin kullanımı zor, doldurulması yavaştı (atış sıklığı yaklaşık dakikada iki atıştı). Topun ebatlarının kısıtladığı bir diğer şey de mühimmat yükü idi, tankın içerisinde sadece 28 top mermisi taşınabiliyordu.
IS-2 üretimi
IS-122 prototipi IS-85'in yerini aldı ve IS-2'nin seri üretimi başladı. 85 mm.'lik toplar, yeni T-34-85 tankı için saklanabilecek ve IS-1'lerin bir kısmı da yeniden silahlandırılıp IS-2 olarak kayıtlara geçecekti.
Ana üretim modeli güçlü topu A-19 ile donatılmış IS-2 idi. KV serisinin en ağırı 1942 modelinden biraz daha hızlı ve hafifti ayrıca çok daha gelişmiş bir taret tasarımına sahipti. Tank zırh yapısından dolayı KV serisine kıyasla daha hafif ama daha kalın bir zırha sahipti. IS serisi ön zırhına odaklanırken, KV serisinin zırh şekli daha kötüydü ve arkada bile kalın bir zırha sahipti. IS-2, Alman Panther'inin ağırlığındaydı, Alman ağır tank Tiger serisinden hafifti ve her ikisinden de daha alçaktı.
İlk IS-2'ler küçük sürücü vizörü ve basamaklı ön gövde yapıyısıyla kolaylıkla ayırt ediliyordu. İlk tanklarda top hareket emniyeti, uçaksavar makineli tüfeği bulunmuyordu ve top kalkanı dardı.
IS-3
1944'ün sonlarında tasarım yükseltildi ve IS-3 (Object 703) meydana çıktı. Bu tankın zırh düzeni düzeltildi ve savaş sonrası Sovyet tanklarının damgası haline gelen hemisferik dökme taret(devrik bir çorba kasesine benzeyen) kullanıldı. Bu alçak hemisferik taret, korumayı geliştirmiştir. Aynı zamanda, özellikle yükleyici için çalışma alanı önemli ölçüde azaldı(genel olarak Sovyet tankları Batı tanklarına nazaran rahatsız küçük iç mekan ile karakterize edilir). IS-3, II. Dünya Savaşı için çok geç geldi. Bu tank Almanlara karşı kullanılamadı ancak bir alay Japonlara karşı Mançurya'da konuşlandırıldı.
1960 yılında başlayan modernizasyonlarla IS-3, hafif IS-2M benzeri bir şekilde, IS-3M olarak modernize edilmiştir.
IS-4
Başlangıçta IS-3 ile rekabet edecek şekilde geliştirilen IS-4 (Object 245), IS-2 benzeri geniş bir tasarıma sahipti. Gövde, ekstra tekerlekler ve geliştirilmiş motor ile uzatıldı. Gövde ve taret zırhı geliştirildi. Sonuçta IS-2'nin orijinal 122 mm silahını muhafaza etmesine rağmen birkaç alternatif silahlanma, kâğıt üzeri çalışmalarda araştırılmıştır. Aynı zamanda Panzer V Panther tankı üzerinde yapılan çalışmalar, IS-4 motor soğutma sisteminin düzenini etkiledi. Tank 1948 yılında seri üretim için onaylandı ama hayal kırıklığına neden olan hız ve hareketlilik nedeniyle sadece 200 adet üretildi. Bunların çoğu 1951 yılında Kore Savaşına müdahale için hazırlık olarak bölgeye aktarılmışlardır. Bu işlem iptal edildiğinde, tanklar 1960'lara kadar yine bu bölgelerde konuşlandırıldı.
IS-6
IS-6 (Object 252) ağır tankları, pratik elektrik iletim sistemi geliştirmek için bir girişim oldu. Benzer sistemler önceden Fransa ve Amerika Birleşik Devletleri tarafından test edilmiş ve aslında Almanlar tarafından Ferdinand (Elefant) tank destroyeri ile başarılı olmuştur. Deneysel iletim, çok güvenilmez olduğunu kanıtladı ve aşırı tehlikeliydi. İletim daha da geliştirilerek IS-6 şasisi oluşturuldu.
IS-7
IS-7 ağır tankı, 1948 yılında geliştirilmiştir. 68 ton ağırlık, kalınca tasarlanmış zırh ve 130mm C-70 silah ile şimdiye kadar SSCB(Sovyetler Birliği) tarafından geliştirilen en büyük tank oldu. Birçok açıdan yenilikçi bir tasarım olmasına rağmen, mücadele bölmesinin çok pratik düzenlenmesi nedeniyle seri üretim için asla kabul edilmedi.İnanılmaz bir taret zırhına sahipti ve 150 mm'lik ön zırhı eğiminden dolayı iki katından fazla etki yaratıyordu.
T-10
IS-10 (Object 730 Okunuşu: Obyekt 730 olarak da bilinir) KV ve IS serisi tankların son tasarım ürünüdür. Bu tank IS-10 olarak 1952 yılında hizmete kabul edildi. Ancak 1953 yılında Stalin'in ölümünün ardından siyasi iklim nedeniyle bu isim T-10M olarak değiştirildi.
Doğrudan atası olan IS-3'ten büyük farkla uzun bir gövde, 6 çift yol tekerlekleri yerine 7 çift tekerlek, geliştirilmiş bir dizel motor ve artan zırh ile duman çıkarıcılı yeni bir silah monte edilmiş büyük bir tarete sahipti. T-10 daha fazla cephane taşıyabilmesine rağmen genel performansı IS-3 ile benzer bulunmuştur. T-10M'lerın ordularına ait bağımsız tank taburları ve bağımsız tankı alayları konuşlandırıldı. Bu bağımsız tank birlikleri piyade operasyonlarını desteklemek ve atılımlar gerçekleştirmek için mekanize birliklere bağlı olabilirdi.
Bu hizmete giren son Sovyet ağır tankı oldu. Zamanla geliştirilen T-64 MBT tankları T-10M'lerın yerine cephede görev almaya başladı.
Hizmet geçmişi
IS-2 tankı, ilk kez 1944 yılının ilkbaharında savaş gördü. IS-2'ler, ağır tank alayları oluşturmak için 21'li gruplara ayrıldı. Bu alaylar, büyük taarruz operasyonları sırasında en önemli saldırı sektörlerini güçlendirmek için kullanılmıştır. Taktik olarak, bu tanklar atılım tankı olarak istihdam edilmişlerdir. Bu tankların savaş alanındaki rolü, büyük kalibre silahları sayesinde engelleri, binaları ve çeşitli ufak hedefleri yok ederek piyadeye destek olmaktır. Bu tanklar eğer gerekirse herhangi bir Alman tankını etkisiz hale getirebilecek yeteneğe de sahiptiler. Bir kez atılım gerçekleştirilebilirse, daha hızlı olan T-34 tankları bölgeyi devralabiliyordu.
IS-3, ilk kez Batılı gözlemciler tarafından Eylül 1945'te Allied Victory Parade Berlin'de göründü. IS-3, kendi ağır tank tasarımları ile karşılaştıran İngiliz gözlemcilerin gözünde etkileyici bir gelişim oldu.
1950'lere gelindiğinde ortaya çıkan ana muharebe tankı konsepti, orta tankların hareketliliği ile yüksek vuruş gücüne sahip topların birleştirilmesi üzerineydi. 1960'ların sonlarında kalan Sovyet ağır tankları, Kızıl Ordu rezerv hizmeti ve depolama bölümlerine devredilmiştir. 1944 model IS-2, Küba, Çin ve Kuzey Kore'nin ordularında uzun süre kullanılmıştır. Ancak Çinli bir alayın IS-2'leri Kore Savaşı'nda kullanıma hazır olmasına rağmen savaşta görev almamıştır. Sovyetler Birliği ve Çin arasındaki sınır anlaşmazlıklarına yanıt olarak, bazı Sovyet IS-3'leri Sovyet-Çin sınırı boyunca sabit pillboxes (gözetmen) olarak bekletilmiştir. IS-3'ler, 1956 yılındaki Macar Devrimi ve 1968 yılındaki Prag Baharı'nda kullanılmışlardır.
1950'lerin başında tüm IS-3'ler IS-3M olarak modernize edilmiştir. Mısır Ordusu, Sovyetler Birliğinden 100 adet IS-3M satın almıştır. Altı Gün Savaşı sırasında, Refah'taki Mısırlı 7. Piyade Tümeni, 125. Tank Tugayı ile konuşlandırılırken Kuntilla'da 6. Mekanize Bölümü de 60 adet IS-3M tankı ile donatılmıştır. Bu sebeplerle İsrail'in bazukalı piyadeleri ve paraşütçüleri IS-3M'in kalın zırhıyla karşılaşarak zorluk çektiler. Hatta İsrail Savunma Kuvvetleri'ne ait 90 mm AP mermili M48 Patton tankları bile IS-3M'in zırhını delememiştir. İsrail Savunma Kuvvetlerinin 7. Zırhlı Tugayına ait M48A2 Patton tankları ile Mısır mevzilerini koruyan IS-3M'ler arasındaki çarpışmalarda IS-3M'lerin M48A2 Patton tanklarını etkisiz hale getirdikleri görülmüştür. Ancak, 90MM silahlı M48A3 bölüğü ile IS-3M taburu arasındaki çatışmada, 7 adet IS-3M imha edilmiştir. Düşük atış hızı, zayıf motor performansı(motoru sıcak iklim şartları için uygun değildi) ve ilkel yangın söndürme mekanizması sebebiyle 73 adet IS-3M tankı 1967 savaşı sırasında imha edilmiştir. Çoğu Mısırlı IS-3M tankları hizmetten çekilmesine rağmen 1973 yılına kadar en az bir alayda IS-3M tankları muhafaza edildi. İsrail Savunma Kuvvetleride ele geçirdiği IS-3M'leri savaş esnasında kullandı, ancak hızlı çöl tankları yanında bu tankların yakışmadığı düşünüldü; hurdaya çıkan tanklarda koruyucu engel olarak Ürdün Nehri civarında kullanıldı. Kore Savaşı'ndan sonra, Çinli mühendisler IS-2/IS-3 tankları üzerinde çalışarak Type 122 orta tankı projesini oluşturdular. Ancak proje, Sovyet T-54A tankının kopyası olan Type 59 projesi için iptal edildi.
Kaynakça
- www.Tanktarihi.tr.gg - Iosif Stalin Tank 9 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- http://en.wikipedia.org/wiki/Iosif_Stalin_tank 1 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Josef Stalin tankı ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iosif Stalin tanki veya IS olarak da bilinen Josef Stalin tanki II Dunya Savasi doneminde Sovyetler Birligi tarafindan Eylul 1943 tarihinde agir sinif tank olarak gelistirildi ve ilk olarak Kursk bolgesinde kullanildi Ayrica JS veya IS tanklari olarak da bilinirler Iosif StalinCesidi Agir tankUyrugu Sovyetler BirligiHizmet gecmisiHizmet 1943 1995Kullanicilar Sovyetler Birligi Kuba Cin Kuzey Kore MisirKullanildigi savaslar Ikinci Dunya Savasi Macaristan Alti Gun Savasi CekoslovakyaUretim tarihiTasarimci Zh Kotin N DukhovTasarlandigi tarih 1943Uretici Kirov Fabrikasi UZTMUretildigi tarih 1943 1970Uretim adedi 3 854 IS 2 2 311 IS 3 250 IS 4 Cesitleri 1943 IS 2 1944 IS 3 1944 1945 IS 4 OzelliklerAgirlik 46 tonUzunluk 9 90 mGenislik 3 09 mYukseklik 2 73 mMurettebat 4Zirhi Govde onu 60 egimli 120 mm yanlar 9 25 egimli 90 130 mm Taret onu yuvarlak sekilli 100 mm yanlar 20 90 mm top korumasi yuvarlak sekilli 155 mmAna silahi D25 T 122 mmDiger silahlari 2 x DT 1x DShK makineli tufeklerMotor 12 silindir dizel model V 2 600 hp beygir gucu 450 kW kilowatt Guc agirlik orani 13 hp tonSuspansiyon donanimi burulma cubuguDepo kapasitesi 820 ltHarekat menzili 240 km 150 mil Azami hizi 37 km h 23 mph Almanlarin 88mm agir toplarina dayanabilecek ve Alman Tiger ve Panther tanklarini imha edebilecek sekilde tasarlanmistir Bu tank genellikle oncu olarak kullanildi ve dusman cephesini yarip gecme gorevini ustlendi Nisan 1944 yilinda hizmete giren IS 2 tanki da Berlin Savasi nda Kizil Ordu tarafindan kocbasi olarak kullanildi Tasarim ve uretimKV ve IS 1 KV serisi tanklarin asiri hantal olusu ve T 34 tankiyla ayni silah donanimina sahip olmasina ragmen T 34 e gore daha yavas kalmasi elestiri aliyordu 1942 yilinda bu sorunu cozmek icin kismen daha hafif ve daha hizli KV 1S tanklari gelistirildi KV serisi buyuk muharebe basarilari elde edemiyordu ve T 34 tankina oranla uretimi cok daha pahaliydi agir tank programi 1943 yilinda Stalin tarafindan iptal edildi Ancak Kursk savasi esnasindaki Tiger ve Panther tanklarinin ustunlugu Sovyetler Birliginde onceligin degismesine neden oldu Buna karsilik Sovyet tanki sektorundeki isyanla KV 85 ortaya cikti Sonradan daha gelismis zirh duzeni ve daha guclu ana silah ile bir tank yapabilmek icin KV 13 tasarim programi olusturuldu IS 85 Object 237 IS 1 agir tanki icin uretilen ilk prototip oldu IS 2Silah secimi Kullanima aday iki top vardi A 19 122 mm lik top ve BS 3 100 mm lik top BS 3 un zirh delme kapasitesi daha fazlaydi 160mm ye kiyasla 185mm ancak patlayici mermileri verimsizdi Ayrica A 19 topu ve muhimmatinda bolluk yasanirken BS 3 tedarik sikintisi yasanan yeni bir silahti Daha eski olan 76 2 mm lik topa karsilik A 19 un Alman Panther inde kullanilan cok etkili 75mm lik yuksek hizli topa yakin delis gucu eski F 34 un kinetik enerjisinin 3 5 katina ulasiyordu Hem BS 3 un hem de A 19 un test edilmesinden sonra ozellikle hazirda bulunmasindan ve Alman mevziilerine saldirirken etkili olabilecek buyuk patlayici mermisinden dolayi A 19 secildi A 19 kovan ve barut atesleyicisini ayri ayri kullanmaktaydi bu da atis sikliginin ve cephane kapasitesinin dususune neden oldugundan tanklara karsi girilen catismalarda ciddi bir dezavantaj demekti Bununla beraber top cok gucluydu her ne kadar 122 mm lik zirh delici mermisi muadili Alman 75 mm ve 88 mm toplarina kiyasla daha dusuk namlu cikis hizina sahip olsa da Sovyet tecrube calismalari A 19 un Alman Panther tankinin on zirhini delebilecegini dolayisiyla da anti tank rolunde yeterli sayilabilecegini gosterdi Alman Ordu verilerine gore 122 mm lik A 19 topu gelen atis yonune gore 30 derecelik bir aciyla duran Panther tankina gore cok daha az etkiliydi A 19 Panther in egimli tabakasini herhangi bir mesafeden on alt tabakasini ise sadece 100 metreden delebiliyordu Ama anti personel yonuyle oldukca etkili cikan patlayici mermi bu topun asil guclu yonuydu Topun ebatlari IS 2 icin sorun olmaya devam ediyordu ve iki parcali cephanesinin kullanimi zor doldurulmasi yavasti atis sikligi yaklasik dakikada iki atisti Topun ebatlarinin kisitladigi bir diger sey de muhimmat yuku idi tankin icerisinde sadece 28 top mermisi tasinabiliyordu IS 2 uretimi IS 122 prototipi IS 85 in yerini aldi ve IS 2 nin seri uretimi basladi 85 mm lik toplar yeni T 34 85 tanki icin saklanabilecek ve IS 1 lerin bir kismi da yeniden silahlandirilip IS 2 olarak kayitlara gececekti Ana uretim modeli guclu topu A 19 ile donatilmis IS 2 idi KV serisinin en agiri 1942 modelinden biraz daha hizli ve hafifti ayrica cok daha gelismis bir taret tasarimina sahipti Tank zirh yapisindan dolayi KV serisine kiyasla daha hafif ama daha kalin bir zirha sahipti IS serisi on zirhina odaklanirken KV serisinin zirh sekli daha kotuydu ve arkada bile kalin bir zirha sahipti IS 2 Alman Panther inin agirligindaydi Alman agir tank Tiger serisinden hafifti ve her ikisinden de daha alcakti Ilk IS 2 ler kucuk surucu vizoru ve basamakli on govde yapiyisiyla kolaylikla ayirt ediliyordu Ilk tanklarda top hareket emniyeti ucaksavar makineli tufegi bulunmuyordu ve top kalkani dardi IS 31944 un sonlarinda tasarim yukseltildi ve IS 3 Object 703 meydana cikti Bu tankin zirh duzeni duzeltildi ve savas sonrasi Sovyet tanklarinin damgasi haline gelen hemisferik dokme taret devrik bir corba kasesine benzeyen kullanildi Bu alcak hemisferik taret korumayi gelistirmistir Ayni zamanda ozellikle yukleyici icin calisma alani onemli olcude azaldi genel olarak Sovyet tanklari Bati tanklarina nazaran rahatsiz kucuk ic mekan ile karakterize edilir IS 3 II Dunya Savasi icin cok gec geldi Bu tank Almanlara karsi kullanilamadi ancak bir alay Japonlara karsi Mancurya da konuslandirildi 1960 yilinda baslayan modernizasyonlarla IS 3 hafif IS 2M benzeri bir sekilde IS 3M olarak modernize edilmistir IS 3 hemisferik taret ile Bu IS 3 Bruksel Belcika Silahli Kuvvetleri ve Askeri Tarih Kraliyet Muzesi nde sergilenmektedir IS 4Baslangicta IS 3 ile rekabet edecek sekilde gelistirilen IS 4 Object 245 IS 2 benzeri genis bir tasarima sahipti Govde ekstra tekerlekler ve gelistirilmis motor ile uzatildi Govde ve taret zirhi gelistirildi Sonucta IS 2 nin orijinal 122 mm silahini muhafaza etmesine ragmen birkac alternatif silahlanma kagit uzeri calismalarda arastirilmistir Ayni zamanda Panzer V Panther tanki uzerinde yapilan calismalar IS 4 motor sogutma sisteminin duzenini etkiledi Tank 1948 yilinda seri uretim icin onaylandi ama hayal kirikligina neden olan hiz ve hareketlilik nedeniyle sadece 200 adet uretildi Bunlarin cogu 1951 yilinda Kore Savasina mudahale icin hazirlik olarak bolgeye aktarilmislardir Bu islem iptal edildiginde tanklar 1960 lara kadar yine bu bolgelerde konuslandirildi IS 6IS 6 Object 252 agir tanklari pratik elektrik iletim sistemi gelistirmek icin bir girisim oldu Benzer sistemler onceden Fransa ve Amerika Birlesik Devletleri tarafindan test edilmis ve aslinda Almanlar tarafindan Ferdinand Elefant tank destroyeri ile basarili olmustur Deneysel iletim cok guvenilmez oldugunu kanitladi ve asiri tehlikeliydi Iletim daha da gelistirilerek IS 6 sasisi olusturuldu IS 7IS 7 agir tanki 1948 yilinda gelistirilmistir 68 ton agirlik kalinca tasarlanmis zirh ve 130mm C 70 silah ile simdiye kadar SSCB Sovyetler Birligi tarafindan gelistirilen en buyuk tank oldu Bircok acidan yenilikci bir tasarim olmasina ragmen mucadele bolmesinin cok pratik duzenlenmesi nedeniyle seri uretim icin asla kabul edilmedi Inanilmaz bir taret zirhina sahipti ve 150 mm lik on zirhi egiminden dolayi iki katindan fazla etki yaratiyordu T 10IS 10 Object 730 Okunusu Obyekt 730 olarak da bilinir KV ve IS serisi tanklarin son tasarim urunudur Bu tank IS 10 olarak 1952 yilinda hizmete kabul edildi Ancak 1953 yilinda Stalin in olumunun ardindan siyasi iklim nedeniyle bu isim T 10M olarak degistirildi Dogrudan atasi olan IS 3 ten buyuk farkla uzun bir govde 6 cift yol tekerlekleri yerine 7 cift tekerlek gelistirilmis bir dizel motor ve artan zirh ile duman cikaricili yeni bir silah monte edilmis buyuk bir tarete sahipti T 10 daha fazla cephane tasiyabilmesine ragmen genel performansi IS 3 ile benzer bulunmustur T 10M lerin ordularina ait bagimsiz tank taburlari ve bagimsiz tanki alaylari konuslandirildi Bu bagimsiz tank birlikleri piyade operasyonlarini desteklemek ve atilimlar gerceklestirmek icin mekanize birliklere bagli olabilirdi Bu hizmete giren son Sovyet agir tanki oldu Zamanla gelistirilen T 64 MBT tanklari T 10M lerin yerine cephede gorev almaya basladi Hizmet gecmisiIS 2 tanki ilk kez 1944 yilinin ilkbaharinda savas gordu IS 2 ler agir tank alaylari olusturmak icin 21 li gruplara ayrildi Bu alaylar buyuk taarruz operasyonlari sirasinda en onemli saldiri sektorlerini guclendirmek icin kullanilmistir Taktik olarak bu tanklar atilim tanki olarak istihdam edilmislerdir Bu tanklarin savas alanindaki rolu buyuk kalibre silahlari sayesinde engelleri binalari ve cesitli ufak hedefleri yok ederek piyadeye destek olmaktir Bu tanklar eger gerekirse herhangi bir Alman tankini etkisiz hale getirebilecek yetenege de sahiptiler Bir kez atilim gerceklestirilebilirse daha hizli olan T 34 tanklari bolgeyi devralabiliyordu IS 2 IS 3 ilk kez Batili gozlemciler tarafindan Eylul 1945 te Allied Victory Parade Berlin de gorundu IS 3 kendi agir tank tasarimlari ile karsilastiran Ingiliz gozlemcilerin gozunde etkileyici bir gelisim oldu 1950 lere gelindiginde ortaya cikan ana muharebe tanki konsepti orta tanklarin hareketliligi ile yuksek vurus gucune sahip toplarin birlestirilmesi uzerineydi 1960 larin sonlarinda kalan Sovyet agir tanklari Kizil Ordu rezerv hizmeti ve depolama bolumlerine devredilmistir 1944 model IS 2 Kuba Cin ve Kuzey Kore nin ordularinda uzun sure kullanilmistir Ancak Cinli bir alayin IS 2 leri Kore Savasi nda kullanima hazir olmasina ragmen savasta gorev almamistir Sovyetler Birligi ve Cin arasindaki sinir anlasmazliklarina yanit olarak bazi Sovyet IS 3 leri Sovyet Cin siniri boyunca sabit pillboxes gozetmen olarak bekletilmistir IS 3 ler 1956 yilindaki Macar Devrimi ve 1968 yilindaki Prag Bahari nda kullanilmislardir 1950 lerin basinda tum IS 3 ler IS 3M olarak modernize edilmistir Misir Ordusu Sovyetler Birliginden 100 adet IS 3M satin almistir Alti Gun Savasi sirasinda Refah taki Misirli 7 Piyade Tumeni 125 Tank Tugayi ile konuslandirilirken Kuntilla da 6 Mekanize Bolumu de 60 adet IS 3M tanki ile donatilmistir Bu sebeplerle Israil in bazukali piyadeleri ve parasutculeri IS 3M in kalin zirhiyla karsilasarak zorluk cektiler Hatta Israil Savunma Kuvvetleri ne ait 90 mm AP mermili M48 Patton tanklari bile IS 3M in zirhini delememistir Israil Savunma Kuvvetlerinin 7 Zirhli Tugayina ait M48A2 Patton tanklari ile Misir mevzilerini koruyan IS 3M ler arasindaki carpismalarda IS 3M lerin M48A2 Patton tanklarini etkisiz hale getirdikleri gorulmustur Ancak 90MM silahli M48A3 bolugu ile IS 3M taburu arasindaki catismada 7 adet IS 3M imha edilmistir Dusuk atis hizi zayif motor performansi motoru sicak iklim sartlari icin uygun degildi ve ilkel yangin sondurme mekanizmasi sebebiyle 73 adet IS 3M tanki 1967 savasi sirasinda imha edilmistir Cogu Misirli IS 3M tanklari hizmetten cekilmesine ragmen 1973 yilina kadar en az bir alayda IS 3M tanklari muhafaza edildi Israil Savunma Kuvvetleride ele gecirdigi IS 3M leri savas esnasinda kullandi ancak hizli col tanklari yaninda bu tanklarin yakismadigi dusunuldu hurdaya cikan tanklarda koruyucu engel olarak Urdun Nehri civarinda kullanildi Kore Savasi ndan sonra Cinli muhendisler IS 2 IS 3 tanklari uzerinde calisarak Type 122 orta tanki projesini olusturdular Ancak proje Sovyet T 54A tankinin kopyasi olan Type 59 projesi icin iptal edildi Kaynakcawww Tanktarihi tr gg Iosif Stalin Tank 9 Aralik 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde http en wikipedia org wiki Iosif Stalin tank 1 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ayrica bakinizII Dunya Savasi zirhli arac listesi Wikimedia Commons ta Josef Stalin tanki ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur