Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Watt, SI'de, uluslararası standart güç birimidir.
Buhar makinesi mucidi James Watt'a (1736-1819) atfen SI birim sisteminde güç birimi olarak kabul edilmiştir. Enerji dönüşümü oranını ölçen birimdir. Joule bölü saniye olarak tanımlanır. Kısaca W harfiyle gösterilir.
Watt (W), güç birimi olarak kullanılır ve bir devreden akan akımın, devreden geçen gerilimle çarpımının sonucu olarak hesaplanır. Watt, bir devredeki enerji akışının hızını ifade eder.
Watt ölçümü, bir wattmetre kullanılarak gerçekleştirilir. Wattmetre, bir elektrik devresindeki gücü ölçmek için kullanılan bir ölçü aletidir. Wattmetreler, analog veya dijital olarak mevcuttur ve devredeki gücün DC (doğru akım) veya AC (alternatif akım) olmasına bağlı olarak farklı şekillerde kullanılabilir.
Bir watt, bir amper akımın bir voltaj ile çarpımı olarak ifade edilir ve aşağıdaki formülle hesaplanır:
W = V * I
Burada, W: Güç (watt) V: Voltaj (volt) I: Akım (amper)
Örneğin, bir ampulün voltajı 220 volt ve akımı 0.5 amper ise, güç aşağıdaki şekilde hesaplanabilir:
W = V * I = 220 V * 0.5 A = 110 W
Bu ampulün gücü 110 watt veya 110 W olarak ifade edilir.
Tanımlama
- Klasik mekanik'te, bir cismin hızı sabit tutulduğunda bir metre bölü saniyedeki bir newtonluk kuvvet bir watt eder, şöyle ki;
![image]()
.
- Elektromanyetizm'de, bir voltluk (V) elektriksel potansiyel farkta bir amperlik (A) akım aktığında yapılan iş bir watt eder, şöyle ki:
![image]()
* PF (POWER FACTOR)
- Watt için iki ek yukarıdaki denklem ve Ohm Kanunu kullanılarak bulunabilir, şöyle ki:
![image]()
- Burada R .
Örnekler
Bir kişi, 100 kilogramlık bir kütleyi 3 metrelik merdivene 5 saniyede çıkartırsa yaptığı iş yaklaşık 3.000 (j=Nm) olur.
[Not: g: yerçekimi ivmesi yaklaşık 10 m/sn² dir. Dolayısıyla cismin ağırlığı 100 kg x 10 m/sn² = 1.000 newtondur. Çünkü iş, (joule) = kuvvet (Newton) x yoldur (metre).]
Güç ise bu işin ne kadar hızlı yapılması ile ilgilenir. Dolayısıyla güç çok ise aynı iş çabuk biter. Az ise geç biter.
Güç = iş / zamandır. Örneğimizde, 3.000 Nmlik iş 5 sn de yapıldığına göre Güç (Watt) = 3000/5 (Nm/sn) = 600 Watt olarak bulunur.
Orta oylumlu bir otomobil motoru 50-100 kWlıktır (kilowatt). Sabit hızla giderken bunun yarısı kadar güç üretir. Daha büyük veya daha başarımlı araçların daha güçlü motorları vardır.
Olağan bir ev ampulü 25 ile 100 watt arasında güce sahiptir. Floresan lambalar benzer miktarda ışık üretmek için olağan olarak 5 ile 30 watt tüketirken benzer LED lambalar yaklaşık 0,5 ile 6 watt arasında güç kullanır.
Sıradan bir hidroelektrik santrali 200-300 MW (megawatt) güç üretir.
SI birimi olarak doğuşu ve benimsenmesi
Buhar makinesinin gelişmesine yaptığı katkılardan dolayı James Watt'ın ölümünden sonra watt kullanılmaya başlandı. Birim, 1889'daki Bilimin Gelişimi için İngiliz Derneğinin İkinci Kongresinde kabul edildi. 1960'taki 11. , Uluslararası Birimler Sistemi (SI) içinde güç ölçümü olarak benimsendi.
Çarpanları
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pikowatt
Pikowatt, wattın trilyonda birine eşittir. Pikowattla ölçülen teknolojik açıdan önemli güçler, normalde radyo ve radar alıcılarında ve ayrıca radyo astronomi biliminde kullanılır.
Nanowatt
Nanowatt, wattın milyarda birine eşittir. Topraktaki bir metre karelik bir alan yüzeyi, +3,5 görünür boyuttati tek bir yıldızdan bir nanowattlık güç alır. Nanowatt ile ölçülen güçlerin önemi, yine radyo ve radar alıcılarında anlaşılır.
Mikrowatt
Mikrowatt, wattın milyonda biridir. Mikrowatt ile ölçülen güçlerin önemi, EEG ve EKG gibi anlaşılır. Diğer birçok bilim ve mühendislik dallarında ayrıca radyo ve radar alıcılarında da kullanılır.
Miliwatt
Miliwatt, wattın binde biridir. Normal bir yaklaşık beş miliwattlık ışık gücü kullanırken, normal insanların kullandığı bir miliwattan daha az güç harcar.
Kilowatt
Kilowatt, wattın bin katıdır. Bu birim normal motorların çıkış gücünü ifade ettiği gibi, aletler ve makinelerin güç tüketimini de ifade eder. Ayrıca radyo vericilerin elektromanyetik güçünü ifade etmek için de kullanılır.
Bir kilowattlık güç yaklaşık olarak 1,34 beygir gücüne (HP) eşittir. 1 HP=0,746 kW'dır. Bir ısıtma elemanına sahip küçük bir elektrikli ısıtıcı 1 kilowatt kullanabilir. 2008'de yıllık kişi başına Türkiye'de elektrik tüketimi yaklaşık 2.264 kilowatt-saat idi. Bu da saatlik yaklaşık 0,258 kW eder.
Megawatt
Megawatt, wattın bir milyon katıdır. Çoğu olay veya makineler üretir veya bu şekilde çalışır. Örneğin: sokak aydınlatmaları, büyük elektrik motorları, uçak gemileri, kruvazörler ve denizaltları gibi büyük savaş gemileri, mühendislik donanımları ve gibi bazı bilim araştırma ekipmanları ve çok büyük lazerlerin çıkış darbeleri. Büyük apartmanlar, büyük oteller, büyük alış-veriş merkezler birkaç megawattlık elektrik gücü tüketebilir.
Generatörlerin üretim kapasitesi üretici şirket tarafından çoğunlukla MW olarak ifade edilir. Demiryollarında, modern yüksek güçlü elektrikli lokomotifler, normal olarak 5 veya 6 MW'lık güce sahiptirler.
Gigawatt
Gigawatt, wattın bir milyar katıdır. Bu birim bazen büyük güç santralleri için kullanılır. Örneğin; 1992'de işletmeye alınan Türkiye'deki Atatürk Barajı ve Hidroelektrik Santralinin 8 türbininin kurulu gücü 2,4 GW'tır.
Terawatt
Terawatt, wattın bir trilyon katıdır. Tüm dünyadaki insanların kullandığı toplam güç genellikle bu birimle ölçülür. 1960'ların ortalarından 1990'ların ortalarına kadar en güçlü lazerler terawatt olarak güç üretti. Fakat sadece nanosaniyelik sürede gerçekleşti. Şimşek çarpmasında ortalama 1 terawattlık güç açığa çıkar, fakat bu çarpma sadece son 30 mikrosaniyede olur.
Petawatt
Petawatt, wattın bir katrilyon katıdır ve lazerlerin akım üretimi tarafından femtosaniyede (10−15 s) üretilebilir. Güneşin toplam parlaklığı 1,366 kW/m2dir ve Güneş ışığından dünyanın atmosferine yansıyan toplam enerji akışı 174 PW olarak ifade edilir. Eğer bu güç tamamen emilirse (absorbe edilirse), Toprak 1,94 kg/s'lik kütle kazanır.
Elektriksel ve ısısal wattlar
Elektrik güç endüstrisinde megawatt elektrik (kısaltması: MWe veya MWe elektrik gücü iken, megawatt ısı veya ısısal megawatt (kısaltması: MWt, MWth, MWt veya MWth) ısısal güç üretimini ifade eder. Bazen diğer kullanılır. Örneğin; gigawatt elektrik (GWe).
Örneğin Arjantin'deki 2109 MWt'lik ısı üretmesi için bir nükleer reaktör kullanır. Bu da bir türbini sürmesi (çalıştırması) için buhar oluşturarak 648 MWe'lik elektrik üretir. Fark, buhar türbin generatörlerinin verimsizliliğinden ve teorik carnot çevriminin sınırlamalarından dolayı oluşur.
Watt, watt saat ve watt bölü saat arasındaki karışıklıklar
Güç ve enerji, sıklıkla karıştırılır. Güç, birim zaman başına üretilen ve tüketilen enerjidir.
Örneğin, 100 W değerinde bir ampul bir saatliğine yakıldığında, kullanılan enerji 100 watt saat (W·h), 0.1 kilowatt saat veya 360 kJ olur. Aynı miktardaki enerji 40 wattlık bir lambayı 2,5 saat yakarken 50 wattlık lambayı 2 saat yakar. Güç istasyonu wattın üskatları ile ifade edilir. Fakat yıllık enerji satışı kilowatt saat, megawatt saat gibi watt saatin katlarıyla ifade edilir. Bir kilowatt saatlik enerji miktarı, sabit gücün 1 saat boyunca ürettiği enerjiye veya 3,6 MJ'e eşittir.
Watt bölü saat terimler çoğunlukla yanlış kullanılıyor. Watt bölü saat tam anlamıyla gücün saatteki değişimidir. Watt bölü saat (W/h), elektrik santralinin hareketini arttırmak için kullanılabilir. Örneğin; bir elektrik santrali, 15 dakika içinde 0 MW'tan 1 MW'a ulaşırsa, 4 MW/h'lik bir arttırıma sahip demektir. Hidroelektrik santraller çok yüksek arttırım değerine sahiptir. Bu özellik onları tepe yüklerinde ve acil durumlarda kullanışlı kılar.
Büyük enerji üretim veya tüketimi çoğunlukla, yıllık veya finansal periyotlarda terawatt saat olarak ifade edilir. Bir terawatt saatlik enerjiyi, yaklaşık 114 megawattla bir yıl boyunca aralıksız çalışmayla ulaşılır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "TEİAŞ 2008 istatistikleri". 13 Şubat 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ağustos 2010.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Watt SI de uluslararasi standart guc birimidir Buhar makinesi mucidi James Watt a 1736 1819 atfen SI birim sisteminde guc birimi olarak kabul edilmistir Enerji donusumu oranini olcen birimdir Joule bolu saniye olarak tanimlanir Kisaca W harfiyle gosterilir Watt W guc birimi olarak kullanilir ve bir devreden akan akimin devreden gecen gerilimle carpiminin sonucu olarak hesaplanir Watt bir devredeki enerji akisinin hizini ifade eder Watt olcumu bir wattmetre kullanilarak gerceklestirilir Wattmetre bir elektrik devresindeki gucu olcmek icin kullanilan bir olcu aletidir Wattmetreler analog veya dijital olarak mevcuttur ve devredeki gucun DC dogru akim veya AC alternatif akim olmasina bagli olarak farkli sekillerde kullanilabilir Bir watt bir amper akimin bir voltaj ile carpimi olarak ifade edilir ve asagidaki formulle hesaplanir W V I Burada W Guc watt V Voltaj volt I Akim amper Ornegin bir ampulun voltaji 220 volt ve akimi 0 5 amper ise guc asagidaki sekilde hesaplanabilir W V I 220 V 0 5 A 110 W Bu ampulun gucu 110 watt veya 110 W olarak ifade edilir TanimlamaKlasik mekanik te bir cismin hizi sabit tutuldugunda bir metre bolu saniyedeki bir newtonluk kuvvet bir watt eder soyle ki 1 W 1 Js 1 N ms 1 kg m2s3 displaystyle 1 rm W 1 dfrac rm J rm s 1 dfrac rm N cdot m rm s 1 dfrac rm kg cdot rm m 2 rm s 3 Elektromanyetizm de bir voltluk V elektriksel potansiyel farkta bir amperlik A akim aktiginda yapilan is bir watt eder soyle ki W VA displaystyle mathrm W VA PF POWER FACTOR Watt icin iki ek yukaridaki denklem ve Ohm Kanunu kullanilarak bulunabilir soyle ki W V2R A2R displaystyle mathrm W frac V 2 R A 2 R Burada R OrneklerBir kisi 100 kilogramlik bir kutleyi 3 metrelik merdivene 5 saniyede cikartirsa yaptigi is yaklasik 3 000 j Nm olur Not g yercekimi ivmesi yaklasik 10 m sn dir Dolayisiyla cismin agirligi 100 kg x 10 m sn 1 000 newtondur Cunku is joule kuvvet Newton x yoldur metre Guc ise bu isin ne kadar hizli yapilmasi ile ilgilenir Dolayisiyla guc cok ise ayni is cabuk biter Az ise gec biter Guc is zamandir Ornegimizde 3 000 Nmlik is 5 sn de yapildigina gore Guc Watt 3000 5 Nm sn 600 Watt olarak bulunur Orta oylumlu bir otomobil motoru 50 100 kWliktir kilowatt Sabit hizla giderken bunun yarisi kadar guc uretir Daha buyuk veya daha basarimli araclarin daha guclu motorlari vardir Olagan bir ev ampulu 25 ile 100 watt arasinda guce sahiptir Floresan lambalar benzer miktarda isik uretmek icin olagan olarak 5 ile 30 watt tuketirken benzer LED lambalar yaklasik 0 5 ile 6 watt arasinda guc kullanir Siradan bir hidroelektrik santrali 200 300 MW megawatt guc uretir SI birimi olarak dogusu ve benimsenmesiBuhar makinesinin gelismesine yaptigi katkilardan dolayi James Watt in olumunden sonra watt kullanilmaya baslandi Birim 1889 daki Bilimin Gelisimi icin Ingiliz Derneginin Ikinci Kongresinde kabul edildi 1960 taki 11 Uluslararasi Birimler Sistemi SI icinde guc olcumu olarak benimsendi Carpanlariwatt W SI carpanlari Alt katlar KatlarDeger SI sembolu Adi Deger SI sembolu Adi10 1 W dW desiwatt 101 W daW dekawatt10 2 W cW santiwatt 102 W hW hektowatt10 3 W mW miliwatt 103 W kW kilowatt10 6 W µW mikrowatt 106 W MW megawatt10 9 W nW nanowatt 109 W GW gigawatt10 12 W pW pikowatt 1012 W TW terawatt10 15 W fW femtowatt 1015 W PW petawatt10 18 W aW attowatt 1018 W EW egzawatt10 21 W zW zeptowatt 1021 W ZW zettawatt10 24 W yW yoktowatt 1024 W YW yottawatt10 27 W rW rontowatt 1027 W RW ronnawatt10 30 W qW quectowatt 1030 W QW quettawattYaygin carpanlar kalin harfle yazilmistirPikowatt Pikowatt wattin trilyonda birine esittir Pikowattla olculen teknolojik acidan onemli gucler normalde radyo ve radar alicilarinda ve ayrica radyo astronomi biliminde kullanilir Nanowatt Nanowatt wattin milyarda birine esittir Topraktaki bir metre karelik bir alan yuzeyi 3 5 gorunur boyuttati tek bir yildizdan bir nanowattlik guc alir Nanowatt ile olculen guclerin onemi yine radyo ve radar alicilarinda anlasilir Mikrowatt Mikrowatt wattin milyonda biridir Mikrowatt ile olculen guclerin onemi EEG ve EKG gibi anlasilir Diger bircok bilim ve muhendislik dallarinda ayrica radyo ve radar alicilarinda da kullanilir Miliwatt Miliwatt wattin binde biridir Normal bir yaklasik bes miliwattlik isik gucu kullanirken normal insanlarin kullandigi bir miliwattan daha az guc harcar Kilowatt Kilowatt wattin bin katidir Bu birim normal motorlarin cikis gucunu ifade ettigi gibi aletler ve makinelerin guc tuketimini de ifade eder Ayrica radyo vericilerin elektromanyetik gucunu ifade etmek icin de kullanilir Bir kilowattlik guc yaklasik olarak 1 34 beygir gucune HP esittir 1 HP 0 746 kW dir Bir isitma elemanina sahip kucuk bir elektrikli isitici 1 kilowatt kullanabilir 2008 de yillik kisi basina Turkiye de elektrik tuketimi yaklasik 2 264 kilowatt saat idi Bu da saatlik yaklasik 0 258 kW eder Megawatt Megawatt wattin bir milyon katidir Cogu olay veya makineler uretir veya bu sekilde calisir Ornegin sokak aydinlatmalari buyuk elektrik motorlari ucak gemileri kruvazorler ve denizaltlari gibi buyuk savas gemileri muhendislik donanimlari ve gibi bazi bilim arastirma ekipmanlari ve cok buyuk lazerlerin cikis darbeleri Buyuk apartmanlar buyuk oteller buyuk alis veris merkezler birkac megawattlik elektrik gucu tuketebilir Generatorlerin uretim kapasitesi uretici sirket tarafindan cogunlukla MW olarak ifade edilir Demiryollarinda modern yuksek guclu elektrikli lokomotifler normal olarak 5 veya 6 MW lik guce sahiptirler Gigawatt Gigawatt wattin bir milyar katidir Bu birim bazen buyuk guc santralleri icin kullanilir Ornegin 1992 de isletmeye alinan Turkiye deki Ataturk Baraji ve Hidroelektrik Santralinin 8 turbininin kurulu gucu 2 4 GW tir Terawatt Terawatt wattin bir trilyon katidir Tum dunyadaki insanlarin kullandigi toplam guc genellikle bu birimle olculur 1960 larin ortalarindan 1990 larin ortalarina kadar en guclu lazerler terawatt olarak guc uretti Fakat sadece nanosaniyelik surede gerceklesti Simsek carpmasinda ortalama 1 terawattlik guc aciga cikar fakat bu carpma sadece son 30 mikrosaniyede olur Petawatt Petawatt wattin bir katrilyon katidir ve lazerlerin akim uretimi tarafindan femtosaniyede 10 15 s uretilebilir Gunesin toplam parlakligi 1 366 kW m2dir ve Gunes isigindan dunyanin atmosferine yansiyan toplam enerji akisi 174 PW olarak ifade edilir Eger bu guc tamamen emilirse absorbe edilirse Toprak 1 94 kg s lik kutle kazanir Elektriksel ve isisal wattlarElektrik guc endustrisinde megawatt elektrik kisaltmasi MWe veya MWe elektrik gucu iken megawatt isi veya isisal megawatt kisaltmasi MWt MWth MWt veya MWth isisal guc uretimini ifade eder Bazen diger kullanilir Ornegin gigawatt elektrik GWe Ornegin Arjantin deki 2109 MWt lik isi uretmesi icin bir nukleer reaktor kullanir Bu da bir turbini surmesi calistirmasi icin buhar olusturarak 648 MWe lik elektrik uretir Fark buhar turbin generatorlerinin verimsizliliginden ve teorik carnot cevriminin sinirlamalarindan dolayi olusur Watt watt saat ve watt bolu saat arasindaki karisikliklarGuc ve enerji siklikla karistirilir Guc birim zaman basina uretilen ve tuketilen enerjidir Ornegin 100 W degerinde bir ampul bir saatligine yakildiginda kullanilan enerji 100 watt saat W h 0 1 kilowatt saat veya 360 kJ olur Ayni miktardaki enerji 40 wattlik bir lambayi 2 5 saat yakarken 50 wattlik lambayi 2 saat yakar Guc istasyonu wattin uskatlari ile ifade edilir Fakat yillik enerji satisi kilowatt saat megawatt saat gibi watt saatin katlariyla ifade edilir Bir kilowatt saatlik enerji miktari sabit gucun 1 saat boyunca urettigi enerjiye veya 3 6 MJ e esittir Watt bolu saat terimler cogunlukla yanlis kullaniliyor Watt bolu saat tam anlamiyla gucun saatteki degisimidir Watt bolu saat W h elektrik santralinin hareketini arttirmak icin kullanilabilir Ornegin bir elektrik santrali 15 dakika icinde 0 MW tan 1 MW a ulasirsa 4 MW h lik bir arttirima sahip demektir Hidroelektrik santraller cok yuksek arttirim degerine sahiptir Bu ozellik onlari tepe yuklerinde ve acil durumlarda kullanisli kilar Buyuk enerji uretim veya tuketimi cogunlukla yillik veya finansal periyotlarda terawatt saat olarak ifade edilir Bir terawatt saatlik enerjiyi yaklasik 114 megawattla bir yil boyunca araliksiz calismayla ulasilir Ayrica bakinizVolt amper Guc faktoru WattmetreKaynakca TEIAS 2008 istatistikleri 13 Subat 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Agustos 2010