Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cin Ali, Türkiye'de ilkokul öğrencilerine okumayı kolay öğretmek amacıyla geliştirilmiş 10 kitaplık hikâye serisi ve bu serinin kahramanı olan çöp adam karakterin adıdır.
 Serinin dördüncü kitabı | |
Cin Ali'nin Atı Cin Ali'nin Topu Cin Ali'nin Topacı Cin Ali'nin Kara Gözlü Kuzusu Cin Ali'nin Oyuncakları Cin Ali Okula Başlıyor Cin Ali Okulda Cin Ali Çocuk Bahçesinde Cin Ali ile Berber Fil Cin Ali Kır Gezisinde | |
| Yazar | Rasim Kaygusuz |
|---|---|
| Ülke | Türkiye |
| Dil | Türkçe |
| Tür | Çocuk |
| Yayımcı | İpek Matbaacılık (1968-1988) Artım Yayınevi Cin Ali Yayınları |
| Yayım tarihi | 1968-günümüz |
| Ortam türü | Basılı kitap |
| Kitap sayısı | 10 |
İlkokul öğretmeni Rasim Kaygusuz tarafından yaratıldı. İlk kitabı 1968'de yayımlandı. Çocuklar kolay çizebilsin diye çöp adam şeklinde çizilen Çin Ali karakteri, 2005 yılına kadar Türkiye'e ilkokul müfredatında yardımcı kitap olarak yer aldı.
Cin Ali kitapları okumayı fişleri kullanarak, çözümleme yöntemiyle öğrenen çocukların rahatça okuması için basitten zora doğru sıralanan kitaplardır. Öykülerde, 1968 yılında Türkiye’de bir orta sınıfa mensup bir ailenin çocuğunun günlük yaşantısı kısa cümlelerle anlatılır.
Kitapların kahramanı Cin Ali; yaramaz, yerinde duramayan, sürekli sorgulayan, araştıran bir çocuktur. Başında sürekli bir kasket ile çizilen Cin Ali, giysili değildir; gövdesi bir çizgiden ibarettir.
Geçmişi
Cin Ali, Anadolu köylerinde öğretmenlik yapan ilkokul öğretmeni Rasim Kaygusuz tarafından 1968 yılında yaratılmış bir kahramandı. Çocuklara, okumayı söktükleri anda okuyabilecekleri bir kitap sunma düşüncesiyle yaratılan kitap serisinin baş kahramanı Cin Ali karakteri, çocukların kolay çizebilmesi için çöp adam şeklinde tasarlandı. Cin Ali kitaplarının çizimlerini Rasim Kaygusuz'un öğrencisi Selçuk Seğmen yaptı.
19 Mart 1973 tarihli ve 1738 sayılı tebliğler dergisi ile Millî Eğitim Bakanlığı tarafından ilkokullara tavsiye edilen Cin Ali kitapları 20 yıl boyunca İpek Matbaacılık tarafından basıldı. İpek Matbaacılık, Rasim Kaygusuz'un dostu tarafından işletilmekteydi. Cin Ali adının, matbaa sahibi Ali İpek'in "Cin Ali" lakabından esinlenerek kitabın kahramanına verildiği anlatılmaktadır. Cin Ali'ye soyadı olarak da matbaacısı Ali İpek'in soyadı olan "İpek" verilmiştir.
Cin Ali kitaplarının yayım hakkı Rasim Kaygusuz'un 1988'deki ölümünün ardından arkadaşı ve Artım Yayınevi'nin sahibi Mustafa Torun'a bırakıldı. Rasim Kaygusuz'un ilk dokuz kitabı siyah-beyaz, onuncu kitabı renkli olarak tasarladığı Cin Ali serisi 1989'da renklendirildi. "Çöp Adam, çocukların görsel sağlığına aykırıdır" iddiası üzerine değiştirildi ve papyonlu, kulağı çiçekli, siyah saçlı, belirgin yüzlü, fiyonklu ayakkabıları olan bir çocuk olarak resmedilmeye başladı. Bu yeni imajı çizdi. Bu arada 12 tane taklit Cin Ali kitabı piyasaya sürüldü.
1992'ye kadar Cin Ali kitaplarını Cin Ali Yayınları yayımladı. 1992’de basım hakkı bir süre için başka bir yayıncıya verildi.
2005 yılında Türkiye'e ilköğretimde okuma yazma öğretiminde çözümleme yönteminden ses temelli öğretim yöntemine geçilince Cin Ali serisi ilköğretim müfredat programından kaldırıldı. Öğretim programındaki değişiklik basında "Cin Ali efsanesi tarihe karışıyor”, "Cin Ali Yasaklandı” gibi başlıklarla yer aldı. Cin Ali'nin eski baskılar sahaflarda çok yüksek fiyatlara satılmaya başladı. 2012’de geçiş, basında “Cin Ali gitti Bilge geldi” “Cin Ali artık yok” gibi başlıklarla yer buldu.
Cin Ali'nin yayın hakkı 2010'da yeniden Rasim Kaygusuz'un ailesine döndü ve Cin Ali 2013'te tekrar özgün haliyle yayımlandı. Bu yeni baskıda, okuma yazmayı Cin Ali ile öğrenmiş yetişkinler hedeflendi.
Cin Ali'yi yaşatmak üzere Rasim Kaygusuz'un kızları öncülüğünde 2016'da Cin Ali Eğitim ve Kültür Vakfı kurulmuştur. 2019'da Vakıf bünyesinde Ankara'da Cin Ali Müzesi açılmıştır.
Cin Ali kitaplarının özellikleri
Cin Ali serisi, her biri 16 sayfalık 10 kitaptan oluşur. 13×15 ebatlarında, sarı renk kağıda basılı kitaplardır. Her bir kitapta 1968 yılında Türkiye’de bir orta sınıfa mensup bir ailenin çocuğunun günlük yaşantısı kısa cümlelerle anlatılır.
Seri, çocuklara okuma yazmayı çözümleme yöntemiyle öğretmek amacıyla hazırlanmıştır. Çözümleme yöntemi, Türkiye’de okuma yazma öğretiminde 1948 yılından 2005-2006 öğretim yılına kadar kullanılmış bir yöntemdir. Bu yöntemde çocuklara kendi günlük dilinden alınan kısa cümlelerle başlanır, zamanla bu cümleler kelimelere, kelimeler hecelere bölünür. Daha sonra hecelerin içindeki sesler sezdirilmeye çalışılır.
Serinin ilk üç kitabı olan Cin Ali’nin Atı, Cin Ali’nin Topu, Cin Ali’nin Topacı adlı kitaplar, okuma yazma becerisi geliştirmeye yardımcı olması için öğrenciye fişlerle birlikte verilir.
Cin Ali kitapları sadece okumaya değil, yazmaya da yöneliktir. Kitaplarda resmedilen bazı nesnelerin altına isimleri de yazılmıştır; bazı nesnelerin altına ise "…." işareti yapılarak okuyucudan o nesnenin ismini yazması beklenir.
Serinin ilk kitabı olan Cin Ali'nin Atı, en basit olanıdır; kısa ve kolay sözcüklerden kurulan tümcelerden oluşmaktadır. Her kitap bir öncekinden zor, bir sonrakinden kolaydır. Kitapların son sayfasında velilere ve öğretmenler çocuklara kitap dizisini birinci kitaptan başlayarak, sıra ile okutmaları konusunda uyarılır.
Cin Ali’nin Atı, çocukların sözcükleri kolay ayırt edebilmesi için büyük puntolarla satır aralığı fazla olarak yazılmıştır. Bir iki istisna dışında tek ya da iki heceli sözcüklerden oluşan bir kitaptır. Örneğin; "Cin Ali bu at, o da ot." "Baba bu ata ot al", "Cin Ali bu ot, o da at, otu al, ata ver." Serinin 2. kitabı olan “Cin Ali’nin Topu “adlı öykü ise o yıllarda çocuklara okuma-yazma öğretilmesinde kullanılan fişlerde de bulun “Baba bana top al” cümlesiyle başlar
Serinin 7. kitabında Cin Ali'nin takma isim olduğu, asıl adının "Ali İpek" olduğu öğrenilir.
Son kitap olan Cin Ali Kır Gezisinde ise daha küçük puntoludur; daha zor sözcüklerden ve daha uzun tümcelerden oluşmaktadır.
Serinin ilk dokuz kitabı siyah beyazdır, sonuncu kitap ise renklidir.
Kitap Listesi
- Cin Ali'nin Atı
- Cin Ali'nin Topu
- Cin Ali'nin Topacı
- Cin Ali'nin Kara Gözlü Kuzusu
- Cin Ali'nin Oyuncakları
- Cin Ali Okula Başlıyor
- Cin Ali Okulda
- Cin Ali Çocuk Bahçesinde
- Cin Ali ile Berber Fil
- Cin Ali Kır Gezisinde
Kaynakça
- ^ Sevinç Özarslan, Yaşıtları Baba oldu, Cin Ali Çocuk Kaldı, Zaman Gazetesi, 15.09.2007[]
- ^ a b c d e Koçer, Devrim (29 Nisan 2021). "Cin Ali Hikaye Kitaplarında Metin, Konu, Resim". İmgelem.com.tr. 29 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ . 4 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2011.
- ^ Yener, Mavisel (3 Nisan 2014). "Cin Ali kitapları tekrar raflarda..." Cumhuriyet Kitap Eki. 29 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ "Alı Öktener, Cin Ali İmaj Yeniledi, Milliyet Gazetesi, 05.11.2001". 4 Ocak 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2011.
- ^ a b Tuncer Çetinkaya, İlköğretimdeki 35 yıllık Cin Ali efsanesi tarihe karışıyor, Zaman Gazetesi, 02.07.2005[]
- ^ a b Apaydın, Nevin (2019). . Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü yüksek lisans tezi. 5 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "Mavisel Yener, Eski Dostum: Cin Ali, Cumhuriyet gazetesi, 04.03.2014". 17 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ekim 2014.
- ^ a b "Cin Ali Kimdir". Cinali.com.tr sitesi. 19 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Eylül 2023.
Dış bağlantılar
- Cinali.com.tr sitesi 9 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cin Ali Turkiye de ilkokul ogrencilerine okumayi kolay ogretmek amaciyla gelistirilmis 10 kitaplik hikaye serisi ve bu serinin kahramani olan cop adam karakterin adidir Cin Ali SeruvenleriSerinin dorduncu kitabiCin Ali nin Ati Cin Ali nin Topu Cin Ali nin Topaci Cin Ali nin Kara Gozlu Kuzusu Cin Ali nin Oyuncaklari Cin Ali Okula Basliyor Cin Ali Okulda Cin Ali Cocuk Bahcesinde Cin Ali ile Berber Fil Cin Ali Kir GezisindeYazarRasim KaygusuzUlkeTurkiyeDilTurkceTurCocukYayimciIpek Matbaacilik 1968 1988 Artim Yayinevi Cin Ali YayinlariYayim tarihi1968 gunumuzOrtam turuBasili kitapKitap sayisi10 Ilkokul ogretmeni Rasim Kaygusuz tarafindan yaratildi Ilk kitabi 1968 de yayimlandi Cocuklar kolay cizebilsin diye cop adam seklinde cizilen Cin Ali karakteri 2005 yilina kadar Turkiye e ilkokul mufredatinda yardimci kitap olarak yer aldi Cin Ali kitaplari okumayi fisleri kullanarak cozumleme yontemiyle ogrenen cocuklarin rahatca okumasi icin basitten zora dogru siralanan kitaplardir Oykulerde 1968 yilinda Turkiye de bir orta sinifa mensup bir ailenin cocugunun gunluk yasantisi kisa cumlelerle anlatilir Kitaplarin kahramani Cin Ali yaramaz yerinde duramayan surekli sorgulayan arastiran bir cocuktur Basinda surekli bir kasket ile cizilen Cin Ali giysili degildir govdesi bir cizgiden ibarettir GecmisiCin Ali Anadolu koylerinde ogretmenlik yapan ilkokul ogretmeni Rasim Kaygusuz tarafindan 1968 yilinda yaratilmis bir kahramandi Cocuklara okumayi soktukleri anda okuyabilecekleri bir kitap sunma dusuncesiyle yaratilan kitap serisinin bas kahramani Cin Ali karakteri cocuklarin kolay cizebilmesi icin cop adam seklinde tasarlandi Cin Ali kitaplarinin cizimlerini Rasim Kaygusuz un ogrencisi Selcuk Segmen yapti 19 Mart 1973 tarihli ve 1738 sayili tebligler dergisi ile Milli Egitim Bakanligi tarafindan ilkokullara tavsiye edilen Cin Ali kitaplari 20 yil boyunca Ipek Matbaacilik tarafindan basildi Ipek Matbaacilik Rasim Kaygusuz un dostu tarafindan isletilmekteydi Cin Ali adinin matbaa sahibi Ali Ipek in Cin Ali lakabindan esinlenerek kitabin kahramanina verildigi anlatilmaktadir Cin Ali ye soyadi olarak da matbaacisi Ali Ipek in soyadi olan Ipek verilmistir Cin Ali kitaplarinin yayim hakki Rasim Kaygusuz un 1988 deki olumunun ardindan arkadasi ve Artim Yayinevi nin sahibi Mustafa Torun a birakildi Rasim Kaygusuz un ilk dokuz kitabi siyah beyaz onuncu kitabi renkli olarak tasarladigi Cin Ali serisi 1989 da renklendirildi Cop Adam cocuklarin gorsel sagligina aykiridir iddiasi uzerine degistirildi ve papyonlu kulagi cicekli siyah sacli belirgin yuzlu fiyonklu ayakkabilari olan bir cocuk olarak resmedilmeye basladi Bu yeni imaji cizdi Bu arada 12 tane taklit Cin Ali kitabi piyasaya suruldu 1992 ye kadar Cin Ali kitaplarini Cin Ali Yayinlari yayimladi 1992 de basim hakki bir sure icin baska bir yayinciya verildi 2005 yilinda Turkiye e ilkogretimde okuma yazma ogretiminde cozumleme yonteminden ses temelli ogretim yontemine gecilince Cin Ali serisi ilkogretim mufredat programindan kaldirildi Ogretim programindaki degisiklik basinda Cin Ali efsanesi tarihe karisiyor Cin Ali Yasaklandi gibi basliklarla yer aldi Cin Ali nin eski baskilar sahaflarda cok yuksek fiyatlara satilmaya basladi 2012 de 4 4 4 egitim sistemine gecis basinda Cin Ali gitti Bilge geldi Cin Ali artik yok gibi basliklarla yer buldu Cin Ali nin yayin hakki 2010 da yeniden Rasim Kaygusuz un ailesine dondu ve Cin Ali 2013 te tekrar ozgun haliyle yayimlandi Bu yeni baskida okuma yazmayi Cin Ali ile ogrenmis yetiskinler hedeflendi Cin Ali yi yasatmak uzere Rasim Kaygusuz un kizlari onculugunde 2016 da Cin Ali Egitim ve Kultur Vakfi kurulmustur 2019 da Vakif bunyesinde Ankara da Cin Ali Muzesi acilmistir Cin Ali kitaplarinin ozellikleriCin Ali serisi her biri 16 sayfalik 10 kitaptan olusur 13 15 ebatlarinda sari renk kagida basili kitaplardir Her bir kitapta 1968 yilinda Turkiye de bir orta sinifa mensup bir ailenin cocugunun gunluk yasantisi kisa cumlelerle anlatilir Seri cocuklara okuma yazmayi cozumleme yontemiyle ogretmek amaciyla hazirlanmistir Cozumleme yontemi Turkiye de okuma yazma ogretiminde 1948 yilindan 2005 2006 ogretim yilina kadar kullanilmis bir yontemdir Bu yontemde cocuklara kendi gunluk dilinden alinan kisa cumlelerle baslanir zamanla bu cumleler kelimelere kelimeler hecelere bolunur Daha sonra hecelerin icindeki sesler sezdirilmeye calisilir Serinin ilk uc kitabi olan Cin Ali nin Ati Cin Ali nin Topu Cin Ali nin Topaci adli kitaplar okuma yazma becerisi gelistirmeye yardimci olmasi icin ogrenciye fislerle birlikte verilir Cin Ali kitaplari sadece okumaya degil yazmaya da yoneliktir Kitaplarda resmedilen bazi nesnelerin altina isimleri de yazilmistir bazi nesnelerin altina ise isareti yapilarak okuyucudan o nesnenin ismini yazmasi beklenir Serinin ilk kitabi olan Cin Ali nin Ati en basit olanidir kisa ve kolay sozcuklerden kurulan tumcelerden olusmaktadir Her kitap bir oncekinden zor bir sonrakinden kolaydir Kitaplarin son sayfasinda velilere ve ogretmenler cocuklara kitap dizisini birinci kitaptan baslayarak sira ile okutmalari konusunda uyarilir Cin Ali nin Ati cocuklarin sozcukleri kolay ayirt edebilmesi icin buyuk puntolarla satir araligi fazla olarak yazilmistir Bir iki istisna disinda tek ya da iki heceli sozcuklerden olusan bir kitaptir Ornegin Cin Ali bu at o da ot Baba bu ata ot al Cin Ali bu ot o da at otu al ata ver Serinin 2 kitabi olan Cin Ali nin Topu adli oyku ise o yillarda cocuklara okuma yazma ogretilmesinde kullanilan fislerde de bulun Baba bana top al cumlesiyle baslar Serinin 7 kitabinda Cin Ali nin takma isim oldugu asil adinin Ali Ipek oldugu ogrenilir Son kitap olan Cin Ali Kir Gezisinde ise daha kucuk puntoludur daha zor sozcuklerden ve daha uzun tumcelerden olusmaktadir Serinin ilk dokuz kitabi siyah beyazdir sonuncu kitap ise renklidir Kitap Listesi Cin Ali nin Ati Cin Ali nin Topu Cin Ali nin Topaci Cin Ali nin Kara Gozlu Kuzusu Cin Ali nin Oyuncaklari Cin Ali Okula Basliyor Cin Ali Okulda Cin Ali Cocuk Bahcesinde Cin Ali ile Berber Fil Cin Ali Kir GezisindeKaynakca Sevinc Ozarslan Yasitlari Baba oldu Cin Ali Cocuk Kaldi Zaman Gazetesi 15 09 2007 olu kirik baglanti a b c d e Kocer Devrim 29 Nisan 2021 Cin Ali Hikaye Kitaplarinda Metin Konu Resim Imgelem com tr 29 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 4 Mart 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Eylul 2011 Yener Mavisel 3 Nisan 2014 Cin Ali kitaplari tekrar raflarda Cumhuriyet Kitap Eki 29 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 Ali Oktener Cin Ali Imaj Yeniledi Milliyet Gazetesi 05 11 2001 4 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2011 a b Tuncer Cetinkaya Ilkogretimdeki 35 yillik Cin Ali efsanesi tarihe karisiyor Zaman Gazetesi 02 07 2005 olu kirik baglanti a b Apaydin Nevin 2019 Ankara Universitesi Egitim Bilimleri Enstitusu yuksek lisans tezi 5 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Mavisel Yener Eski Dostum Cin Ali Cumhuriyet gazetesi 04 03 2014 17 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ekim 2014 a b Cin Ali Kimdir Cinali com tr sitesi 19 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Eylul 2023 Dis baglantilarCinali com tr sitesi 9 Kasim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde