Luiz Inácio Lula da Silva (d. 27 Ekim 1945, ) veya tanınan kısa adıyla Lula, Brezilyalı siyasetçi, sendikacı ve Brezilya devlet başkanıdır. Daha önce de iki dönem cumhurbaşkanlığı görevini yürütmüştü. Siyasi kariyeri boyunca gelir eşitsizliği, yoksullukla mücadele ve Amazon ormanlarını korumak konusunda çalıştı.
Luiz Inácio Lula da Silva | |
---|---|
2023'te Lula | |
Brezilya Devlet Başkanı | |
Görevde | |
Makama geliş 1 Ocak 2023 | |
Başkan Yardımcısı | |
Yerine geldiği | Jair Bolsonaro |
Görev süresi 1 Ocak 2003 - 1 Ocak 2011 | |
Başkan Yardımcısı | |
Yerine geldiği | Fernando Henrique Cardoso |
Yerine gelen | Dilma Rousseff |
Brezilya Devlet Başkanlığı Genel Sekreteri | |
Görev süresi 17 Mart 2016 - 18 Mart 2016 | |
Başkan | Dilma Rousseff |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | (Geçici) |
İşçi Partisi Başkanı | |
Görev süresi 10 Şubat 1980 - 24 Ocak 1994 | |
Yerine geldiği | Yeni makam |
Yerine gelen | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Luiz Inácio da Silva 27 Ekim 1945 , Brezilya |
Partisi | İşçi Partisi |
Evlilik(ler) | Maria de Lurdes da Silva (e. 1969; ö. 1971) Marisa Letícia Rocco Casa (e. 1974; ö. 2017) |
Bitirdiği okul | |
Dini | Roma Katoliği |
İmzası |
Daha önce 2002 ve 2006 yıllarında cumhurbaşkanı olarak seçilmiş ve 2003-2010 yılları arasında iki dönem cumhurbaşkanlığı görevini yürütmüştü. 2022 Brezilya genel seçimleri'nde tekrar cumhurbaşkanlığına seçildi. Selefi eski cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro'nun seçim sonuçlarını ve görevi devretmeyi reddetmesine rağmen Silva, 2023'te yemin ederek göreve başladı.
Brezilya İşçi Partisi'nin (Partido dos Trabalhadores, PT) kurucu üyesidir. Portekizcede Kalamar anlamına gelen "Lula" takma adını daha sonradan resmi adına dahil etti. İlk görevini Ekim 2010'da devlet başkanlığı seçimlerinde yerini aday gösterdiği halefi Dilma Rousseff'a devretti. 2022 Brezilya seçimleri'nde tekrar aday oldu ve Brezilya tarihinde iki dönem görev yapan ilk cumhurbaşkanı seçildi.
1974'ten bu yana Marisa Letícia ile evlidir ve beş çocuk sahibidir.
Gençlik
Pernambuco eyaletinin kentinde doğdu. 1952'den itibaren São Paulo'da büyüdü. Sekiz çocuklu Aristides Inácio da Silva ve Eurídice Ferreira de Mello çiftinin yedinci çocuğuydu. Yoksulluktan dolayı okula çok az gidebildi ve 12 yaşından itibaren ayakkabı boyacılığı, postacılık, çamaşırhane işçiliği gibi çeşitli işlerde çalıştı.
Daha sonra bir metal fabrikasında çalışmaya başladı ve metal işçiliği eğitimi gördü. 1966'dan sonra São Bernardo do Campo'da büyük bir metal işletmesinde çalışmaya başladı.
Sendikacılık ve politikaya giriş
Kardeşi üzerinden sendika hareketine katıldı. 1969'da metal işçileri sendikasının bölge grubu başkanı seçildi. 1975 yılında %92 oy alarak sendika başkanı oldu ve 100 bin kadar işçiyi temsil etmeye başladı.
1970'lerden itibaren aralarında büyük çaplı grevlerin de olduğu sendika faaliyetlerinin örgütlenmesinde yer aldı. Tutuklandı, bir ay tutuklu kaldı. Grevlerin başarısızlığı üzerine başka sendikacılar, aydınlar ve toplumun farklı kesimlerinin temsilcileriyle birlikte 10 Şubat 1980'de İşçi Partisi'ni (PT) kurdu. PT daha kuruluşunun ilk yıllarında ülkenin geniş kesimine yayıldı ve yüz binlerce üyeye ulaştı.
1986 yılında Brezilya kongresine seçildi. Yeni sivil anayasanın hazırlanmasına aktif olarak katılan PT bu sayede işçi haklarıyla ilgili önemli kazanımlara anayasal güvence altına almayı başardı. Ancak toprak mülkiyeti gibi konularda aynı başarıyı gösteremedi. 1989 yılında PT'nin adayı olarak sosyalist bir programla başkanlık seçimlerine katıldı. Ancak özellikle sermaye çevrelerinin karşı çıkması sonucu seçilemedi.
Daha sonra yapılan bütün başkanlık seçimlerine katıldı. 2002 yılındaki seçim kampanyasında işçi imajını değiştirerek ilk defa takım elbise giydi. Ayrıca Brezilya'nın dış borçlarını ödememesi gerektiğine yönelik taleplerini vurgulamaktan vazgeçti. Bunun yerine programında açlık ve yoksullukla mücadele ve daha iyi eğitim olanakları ön plana çıktı. Ayrıca sermeye çevreleriyle de yavaş yavaş güven ilişkisi geliştirmeye başladı. Bunu Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) güvenini kazanması izledi.
Birinci Başkanlık dönemi
27 Ekim 2002 tarihinde yapılan ikinci tur seçimlerini adayı 'ya karşı başarıyla tamamladı ve 1995 yılından beri başkanlık görevinde bulunan Fernando Henrique Cardoso'nun yerine Brezilya devlet başkanı oldu.
Aynı zamanda Mato Grosso valisi olan ve Greenpeace'in Brezilya'daki yağmur ormanlarının tahrip edilmesinden sorumlu tuttuğu sanayici gibi isimlerle yakınlığı yüzünden çokça eleştirildi. 2006 yılında yapılan seçimlerde rakibi sosyal demokrat 'e karşı yeniden başarılı olarak başkanlık görevini sürdürdü.
Hapis cezası
12 Temmuz 2017'de eski cumhurbaşkanı Lula da Silva, yolsuzluk nedeniyle hüküm giymiş ve hakim Sérgio Moro tarafından tartışmalı bir şekilde dokuz yıl altı ay hapse mahkûm edilmiştir. Savcılar, Lula'nın 3.7 milyon real (yaklaşık 1.2 milyon dolar) değerinde rüşvet aldığını, bu parayla da Sao Paulo'daki tatil kasabası Guaruja'da bulunan lüks apartman dairesi aldığını ve daireyi yeniden inşa ettiğini iddia etti. Kesinleşen 12 yıl 1 aylık hapis cezası sonrasında 2018 yılının Nisan ayında polise teslim oldu. Yolsuzluk ve kara para aklama suçlamaları nedeniyle yaklaşık 2 yıl hapiste kalan Lula Da Silva, 8 Kasım 2019'da hapishaneden tahliye edildi.
Silva'ya mahkûmiyet kararı vererek 'nde siyasi yasaklı olmasına sebep olan hakim Sergio Moro, daha sonra Silva'nın selefi Bolsonaro'nun kabinesinde Adalet ve Kamu Güvenliği bakanı olarak yer aldı. Kasım 2019'da Yüksek Federal Mahkeme, temyiz bekleyen hapsetmelerin hukuka aykırı olduğuna karar verdi ve sonuç olarak Lula cezaevinden serbest bırakıldı.
Mart 2021'de Federal Mahkeme, Silva'nın yargılanmasının yargı yetkisi bulunmayan bir mahkeme tarafından yapıldığına hükmederek verilen cezaları kaldırdı. Bu sayede Silva siyasal haklarını tekrar elde etti. Aynı yıl mahkeme hakim Sergio Moro'nun önyargılı bir yargılama yaptığına karar vererek Moro'nun Silva hakkındaki tüm suçlamalarını iptal etti.
Ödülleri
- 2009 "Chatham House Ödülü"
Kaynakça
- ^ "Brazil Election: Who Is Lula Da Silva, The Leftist Former President". Outlook India. 13 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2023.
- ^ "Brazil's Lula picks Amazon defender to run environment ministry". Al Jazeera. 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2023.
- ^ "Lula: Former Brazilian president surrenders to police". BBC. 7 Nisan 2018. 6 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Nisan 2018.
- ^ "Brezilya eski Devlet Başkanı Lula serbest bırakıldı". Cumhuriyet. 8 Kasım 2019. 12 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2019.
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Fernando Henrique Cardoso | Brezilya Devlet Başkanı 2003-2011 | Sonra gelen: Dilma Rousseff |
Önce gelen: | Brezilya Devlet Başkanlığı Genel Sekreteri 2016 | Sonra gelen: (Geçici) |
Parti siyasi görevi | ||
Önce gelen: Yeni makam | İşçi Partisi Başkanı 1980-1994 | Sonra gelen: |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Luiz Inacio Lula da Silva d 27 Ekim 1945 veya taninan kisa adiyla Lula Brezilyali siyasetci sendikaci ve Brezilya devlet baskanidir Daha once de iki donem cumhurbaskanligi gorevini yurutmustu Siyasi kariyeri boyunca gelir esitsizligi yoksullukla mucadele ve Amazon ormanlarini korumak konusunda calisti Luiz Inacio Lula da Silva2023 te LulaBrezilya Devlet BaskaniGorevdeMakama gelis 1 Ocak 2023Baskan YardimcisiYerine geldigi Jair BolsonaroGorev suresi 1 Ocak 2003 1 Ocak 2011Baskan YardimcisiYerine geldigi Fernando Henrique CardosoYerine gelen Dilma RousseffBrezilya Devlet Baskanligi Genel SekreteriGorev suresi 17 Mart 2016 18 Mart 2016Baskan Dilma RousseffYerine geldigiYerine gelen Gecici Isci Partisi BaskaniGorev suresi 10 Subat 1980 24 Ocak 1994Yerine geldigi Yeni makamYerine gelenKisisel bilgilerDogum Luiz Inacio da Silva 27 Ekim 1945 78 yasinda BrezilyaPartisi Isci PartisiEvlilik ler Maria de Lurdes da Silva e 1969 o 1971 Marisa Leticia Rocco Casa e 1974 o 2017 Bitirdigi okulDini Roma KatoligiImzasiLula sag Rio de Janeiro eyaleti valisi Sergio Cabral Filho sol ile Christo Redentor un Dunyanin Yeni Yedi Harikasi secilebilmesi icin gerceklestirilen Vote no Cristo Isa ya oy ver kampanyasinin cercevesinde ziyaret ettigi Rio de Janeiro sehrinin Corcovado tepesinde 14 Haziran 2007 Temmuz ayinin basina kadar 10 000 000 dan fazla Brezilyali telefon veya internet yoluyla oy kullandi ve 7 Temmuz 2007 de Lizbon da Christo Redentor ve diger alti harikanin secildigi aciklandi Daha once 2002 ve 2006 yillarinda cumhurbaskani olarak secilmis ve 2003 2010 yillari arasinda iki donem cumhurbaskanligi gorevini yurutmustu 2022 Brezilya genel secimleri nde tekrar cumhurbaskanligina secildi Selefi eski cumhurbaskani Jair Bolsonaro nun secim sonuclarini ve gorevi devretmeyi reddetmesine ragmen Silva 2023 te yemin ederek goreve basladi Brezilya Isci Partisi nin Partido dos Trabalhadores PT kurucu uyesidir Portekizcede Kalamar anlamina gelen Lula takma adini daha sonradan resmi adina dahil etti Ilk gorevini Ekim 2010 da devlet baskanligi secimlerinde yerini aday gosterdigi halefi Dilma Rousseff a devretti 2022 Brezilya secimleri nde tekrar aday oldu ve Brezilya tarihinde iki donem gorev yapan ilk cumhurbaskani secildi 1974 ten bu yana Marisa Leticia ile evlidir ve bes cocuk sahibidir GenclikPernambuco eyaletinin kentinde dogdu 1952 den itibaren Sao Paulo da buyudu Sekiz cocuklu Aristides Inacio da Silva ve Euridice Ferreira de Mello ciftinin yedinci cocuguydu Yoksulluktan dolayi okula cok az gidebildi ve 12 yasindan itibaren ayakkabi boyaciligi postacilik camasirhane isciligi gibi cesitli islerde calisti Daha sonra bir metal fabrikasinda calismaya basladi ve metal isciligi egitimi gordu 1966 dan sonra Sao Bernardo do Campo da buyuk bir metal isletmesinde calismaya basladi Sendikacilik ve politikaya girisKardesi uzerinden sendika hareketine katildi 1969 da metal iscileri sendikasinin bolge grubu baskani secildi 1975 yilinda 92 oy alarak sendika baskani oldu ve 100 bin kadar isciyi temsil etmeye basladi 1970 lerden itibaren aralarinda buyuk capli grevlerin de oldugu sendika faaliyetlerinin orgutlenmesinde yer aldi Tutuklandi bir ay tutuklu kaldi Grevlerin basarisizligi uzerine baska sendikacilar aydinlar ve toplumun farkli kesimlerinin temsilcileriyle birlikte 10 Subat 1980 de Isci Partisi ni PT kurdu PT daha kurulusunun ilk yillarinda ulkenin genis kesimine yayildi ve yuz binlerce uyeye ulasti 1986 yilinda Brezilya kongresine secildi Yeni sivil anayasanin hazirlanmasina aktif olarak katilan PT bu sayede isci haklariyla ilgili onemli kazanimlara anayasal guvence altina almayi basardi Ancak toprak mulkiyeti gibi konularda ayni basariyi gosteremedi 1989 yilinda PT nin adayi olarak sosyalist bir programla baskanlik secimlerine katildi Ancak ozellikle sermaye cevrelerinin karsi cikmasi sonucu secilemedi Daha sonra yapilan butun baskanlik secimlerine katildi 2002 yilindaki secim kampanyasinda isci imajini degistirerek ilk defa takim elbise giydi Ayrica Brezilya nin dis borclarini odememesi gerektigine yonelik taleplerini vurgulamaktan vazgecti Bunun yerine programinda aclik ve yoksullukla mucadele ve daha iyi egitim olanaklari on plana cikti Ayrica sermeye cevreleriyle de yavas yavas guven iliskisi gelistirmeye basladi Bunu Uluslararasi Para Fonu nun IMF guvenini kazanmasi izledi Birinci Baskanlik donemi27 Ekim 2002 tarihinde yapilan ikinci tur secimlerini adayi ya karsi basariyla tamamladi ve 1995 yilindan beri baskanlik gorevinde bulunan Fernando Henrique Cardoso nun yerine Brezilya devlet baskani oldu Ayni zamanda Mato Grosso valisi olan ve Greenpeace in Brezilya daki yagmur ormanlarinin tahrip edilmesinden sorumlu tuttugu sanayici gibi isimlerle yakinligi yuzunden cokca elestirildi 2006 yilinda yapilan secimlerde rakibi sosyal demokrat e karsi yeniden basarili olarak baskanlik gorevini surdurdu Hapis cezasi12 Temmuz 2017 de eski cumhurbaskani Lula da Silva yolsuzluk nedeniyle hukum giymis ve hakim Sergio Moro tarafindan tartismali bir sekilde dokuz yil alti ay hapse mahkum edilmistir Savcilar Lula nin 3 7 milyon real yaklasik 1 2 milyon dolar degerinde rusvet aldigini bu parayla da Sao Paulo daki tatil kasabasi Guaruja da bulunan luks apartman dairesi aldigini ve daireyi yeniden insa ettigini iddia etti Kesinlesen 12 yil 1 aylik hapis cezasi sonrasinda 2018 yilinin Nisan ayinda polise teslim oldu Yolsuzluk ve kara para aklama suclamalari nedeniyle yaklasik 2 yil hapiste kalan Lula Da Silva 8 Kasim 2019 da hapishaneden tahliye edildi Silva ya mahkumiyet karari vererek nde siyasi yasakli olmasina sebep olan hakim Sergio Moro daha sonra Silva nin selefi Bolsonaro nun kabinesinde Adalet ve Kamu Guvenligi bakani olarak yer aldi Kasim 2019 da Yuksek Federal Mahkeme temyiz bekleyen hapsetmelerin hukuka aykiri olduguna karar verdi ve sonuc olarak Lula cezaevinden serbest birakildi Mart 2021 de Federal Mahkeme Silva nin yargilanmasinin yargi yetkisi bulunmayan bir mahkeme tarafindan yapildigina hukmederek verilen cezalari kaldirdi Bu sayede Silva siyasal haklarini tekrar elde etti Ayni yil mahkeme hakim Sergio Moro nun onyargili bir yargilama yaptigina karar vererek Moro nun Silva hakkindaki tum suclamalarini iptal etti Odulleri2009 Chatham House Odulu Kaynakca Brazil Election Who Is Lula Da Silva The Leftist Former President Outlook India 13 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2023 Brazil s Lula picks Amazon defender to run environment ministry Al Jazeera 1 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2023 Lula Former Brazilian president surrenders to police BBC 7 Nisan 2018 6 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Nisan 2018 Brezilya eski Devlet Baskani Lula serbest birakildi Cumhuriyet 8 Kasim 2019 12 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2019 Siyasi goreviOnce gelen Fernando Henrique Cardoso Brezilya Devlet Baskani 2003 2011 Sonra gelen Dilma RousseffOnce gelen Brezilya Devlet Baskanligi Genel Sekreteri 2016 Sonra gelen Gecici Parti siyasi goreviOnce gelen Yeni makam Isci Partisi Baskani 1980 1994 Sonra gelen