Tepecik ya da stigma, çiçek tozlarının ulaşıp tutunduğu genişlemiş üst kısmı.
Tanım
Stigma, yumurtalık ile birlikte, bir bitkinin jinekium veya dişi üreme organının bir parçası olan pistili içermektedir. Stigma, stilin veya stilodianın distal kısmını oluşturmaktadır. Stigma, polen alıcı hücreler olan stigmatik papilladan oluşmaktadır. Bunlar, çiçeğin zirvesiyle sınırlı olabilir veya özellikle rüzgarla tozlaşan türlerde geniş bir yüzey kaplayabilir.
Stigma, poleni alır ve polen tanesinin filizlendiği bölüm stigma üzerindedir. Genellikle yapışkan olan stigma, çeşitli tüyler veya kanatçıklar ile poleni yakalamak ve hapsetmek için çeşitli şekillerde uyarlanmaktadır.Polen, havadan (rüzgar kaynaklı polen, anemofili), ziyaret eden böceklerden veya diğer hayvanlardan (biyotik tozlaşma) veya nadir durumlarda çevredeki sudan (hidrofili) yakalanabilir. Stigma, uzun, ince veya küre şeklinden tüylüye kadar değişik şekillerde olabilir.
Polen, bir ercik başına geldiğinde tipik olarak yüksek oranda kurur. Stigmanın polenin dehidrasyonuna ve polen tüpünün çimlenmesini teşvik etmeye yardımcı olduğu gösterilmiştir. Stigma ayrıca doğru polen türlerinin uygun şekilde yapışmasını sağlar. Stigma, polen ayrımcılığında aktif bir rol oynayabilir. Aynı veya genetik olarak benzer bitkilerden gelen poleni reddeden bazı kendi kendine uyumsuzluk reaksiyonları, stigma ile polen tanesinin yüzeyi arasındaki etkileşimi içermektedir.
Şekil
Stigma genellikle loblara bölünmektedir: üç parçalı (üç loblu), bir toplu iğnenin başı kadar olan kapitat ve bir nokta şeklinde (noktasal) olabilir. Stigmanın şekli önemli ölçüde değişebilir:
Stil
Yapısı
Stil, yumurtalığın yukarı doğru dar bir uzantısıdır ve onu stigmatik papillaya bağlamaktadır. Stigmanın sapsız olarak adlandırılması durumunda bazı bitkilerde bulunmayabilir. Stiller genellikle tüpe benzemektedir, uzun veya kısa olabilirler. Stil, müsilaj ile doldurulabilen bir merkezi kanal ile açık olabilmektedir. Merkezi kısımda çok az hücre içerir veya hiç hücre içermez. Alternatif olarak, stil kapalı olabilir. Bu durumda, yoğun bir şekilde hücrelerle doludur. Çoğu senkarpöz monokotlar ve bazı eudicotlar açık stillere sahipken, birçok senkarpöz ödikotlar ve çimenler, stigmayı yumurtalığın merkezine bağlayan özel salgı ileten doku içeren kapalı (katı) stillere sahiptir. Bu, polen tüpünün büyümesi için besin açısından zengin bir yol oluşturmaktadır.
Pistilde birden fazla karpel olduğunda, her birinin stil benzeri ayrı bir stili olabilir veya ortak bir stili paylaşabilmektedir. Süsenlerde ve Iridaceae familyasındaki diğer türlerde, stil, neredeyse stilin tabanına kadar üç petal benzeri (petaloid) dala (bazen 'stylodia' olarak da adlandırılır) ayrılır ve tribrachiate olarak adlandırılmaktadır. Bunlar, çanak yaprağın üzerindeki periant tüpünden uzanan doku kanatlarıdır. Stigma, dalın alt tarafında, uç lobların yakınında bir kenardır. Stil dalları ayrıca Dietes, Pardanthopsis ve çoğu Moraea türünde görülmektedir.
Çiğdemlerde, bir tüp oluşturan üç bölünmüş stil dalı vardır. Hesperantha'nın yayılan bir stil bölümü de vardır. Alternatif olarak, stil dallanmak yerine loblu olabilmektedir. Gladiolus'un iki loblu bir dalı (bilobate) vardır. Frezya, Lapeirousia, Romulea, Savannosiphon ve Watsonia çatallı (iki dallı) ve kıvrımlı stil dallarına sahiptir.
Yumurtalığa yapışma
Terminal (apikal) stil pozisyonu, yumurtalığın tepesindeki eki ifade eder ve en yaygın modeldir. Subapikal modelde stil, apeksin biraz altında olan tarafa doğru yükselmektedir. Yumurtalığın yanından yanal bir stil ortaya çıkar ve Rosaceae'de bulunmaktadır. Jinobazik stil, yumurtalığın tabanından veya yumurtalık lobları arasından kaynaklanır ve Boraginaceae'nin karakteristiğidir. Subjinobazik stiller Allium'u karakterize etmektedir.
Tozlaşma
Polen tüpleri, yumurtalara ulaşmak için stilin uzunluğunu uzatır ve bazı durumlarda stildeki kendi kendine uyumsuzluk reaksiyonları, polen tüplerinin tam büyümesini engellemektedir. En azından Gasteria dahil olmak üzere bazı türlerde polen tüpü, stile göre yumurtanın mikropiline yönlendirilmektedir.
Kaynakça
- ^ a b c Dahlgren, Clifford & Yeo 1985, Gynoecium p. 11
- ^ The Penguin Dictionary of Botany, edited by Elizabeth Toothill, Penguin Books 1984
- ^ a b Rudall 2007.
- ^ Edlund, Swanson & Preuss 2004.
- ^ González & Arbo 2016, Estilo y estigma
- ^ Klaus Kubitzki (Editor) Google Kitaplar'da Flowering Plants. Dicotyledons: Celastrales, Oxalidales, Rosales, Cornales and Ericales, s. 208,
- ^ Weberling 1989, pp. 182-186.
- ^ . herbs2000.com. 21 Nisan 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2015.
- ^ a b Klaus Kubitzki (Editor) Google Kitaplar'da Flowering Plants. Monocotyledons: Lilianae (except Orchidaceae), s. 305,
- ^ Michael Hickey, Clive King Google Kitaplar'da 100 Families of Flowering Plants, s. 562,
- ^ Simpson 2011, Style position p. 378
- ^ Christophe Clement, Ettore Pacini, Jean-Claude Audran (Editors) Google Kitaplar'da Anther and Pollen: From Biology to Biotechnology, s. 151,
Bibliyografi
- ; Clifford, H.T.; Yeo, P.F. (1985). The families of the monocotyledons. Berlin: Springer-Verlag. ISBN . 30 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Şubat 2014.
- Edlund, Anna F.; Swanson, Robert; Preuss, Daphne (2004). "Pollen and stigma structure and function: the role of diversity in pollination". . 16 (Supplement): 84-97. doi:10.1105/tpc.015800. (PMC) 2643401 $2. (PMID) 15075396. 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Haziran 2021.
- (2007). Anatomy of flowering plants: an introduction to structure and development (3.3 bas.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN . 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ocak 2015.
- Simpson, Michael G. (2011). Plant Systematics. Academic Press. ISBN . 27 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Haziran 2021.
- González, A.M.; Arbo, M.M. (2016). (İspanyolca). Corrientes, Argentina: Facultad de Ciencias Agrarias, Universidad Nacional del Nordeste. 20 Nisan 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2016.
- Weberling, Focko (1989) [1981]. Morphologie der Blüten und der Blütenstände [Morphology of Flowers and Inflorescences]. trans. Richard J. Pankhurst. CUP Archive. ISBN . Erişim tarihi: 8 Şubat 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tepecik ya da stigma cicek tozlarinin ulasip tutundugu genislemis ust kismi TepecikCicegin tepesine sabitlenmis stigmayi yumurtaligin yukari dogru dar bir uzantisini gosteren cicek basi diyagrami TanimPolenli bir Tulipa turunun stigmasiStigmanin yakindan cekilmis hali Stigma yumurtalik ile birlikte bir bitkinin jinekium veya disi ureme organinin bir parcasi olan pistili icermektedir Stigma stilin veya stilodianin distal kismini olusturmaktadir Stigma polen alici hucreler olan stigmatik papilladan olusmaktadir Bunlar cicegin zirvesiyle sinirli olabilir veya ozellikle ruzgarla tozlasan turlerde genis bir yuzey kaplayabilir Stigma poleni alir ve polen tanesinin filizlendigi bolum stigma uzerindedir Genellikle yapiskan olan stigma cesitli tuyler veya kanatciklar ile poleni yakalamak ve hapsetmek icin cesitli sekillerde uyarlanmaktadir Polen havadan ruzgar kaynakli polen anemofili ziyaret eden boceklerden veya diger hayvanlardan biyotik tozlasma veya nadir durumlarda cevredeki sudan hidrofili yakalanabilir Stigma uzun ince veya kure seklinden tuyluye kadar degisik sekillerde olabilir Polen bir ercik basina geldiginde tipik olarak yuksek oranda kurur Stigmanin polenin dehidrasyonuna ve polen tupunun cimlenmesini tesvik etmeye yardimci oldugu gosterilmistir Stigma ayrica dogru polen turlerinin uygun sekilde yapismasini saglar Stigma polen ayrimciliginda aktif bir rol oynayabilir Ayni veya genetik olarak benzer bitkilerden gelen poleni reddeden bazi kendi kendine uyumsuzluk reaksiyonlari stigma ile polen tanesinin yuzeyi arasindaki etkilesimi icermektedir SekilStigma genellikle loblara bolunmektedir uc parcali uc loblu bir toplu ignenin basi kadar olan kapitat ve bir nokta seklinde noktasal olabilir Stigmanin sekli onemli olcude degisebilir Misir stigmalariStigmanin sekliKapitatUc loblu Variations in style and stigma shape and sizeStilYapisi Stil yumurtaligin yukari dogru dar bir uzantisidir ve onu stigmatik papillaya baglamaktadir Stigmanin sapsiz olarak adlandirilmasi durumunda bazi bitkilerde bulunmayabilir Stiller genellikle tupe benzemektedir uzun veya kisa olabilirler Stil musilaj ile doldurulabilen bir merkezi kanal ile acik olabilmektedir Merkezi kisimda cok az hucre icerir veya hic hucre icermez Alternatif olarak stil kapali olabilir Bu durumda yogun bir sekilde hucrelerle doludur Cogu senkarpoz monokotlar ve bazi eudicotlar acik stillere sahipken bircok senkarpoz odikotlar ve cimenler stigmayi yumurtaligin merkezine baglayan ozel salgi ileten doku iceren kapali kati stillere sahiptir Bu polen tupunun buyumesi icin besin acisindan zengin bir yol olusturmaktadir Pistilde birden fazla karpel oldugunda her birinin stil benzeri ayri bir stili olabilir veya ortak bir stili paylasabilmektedir Susenlerde ve Iridaceae familyasindaki diger turlerde stil neredeyse stilin tabanina kadar uc petal benzeri petaloid dala bazen stylodia olarak da adlandirilir ayrilir ve tribrachiate olarak adlandirilmaktadir Bunlar canak yapragin uzerindeki periant tupunden uzanan doku kanatlaridir Stigma dalin alt tarafinda uc loblarin yakininda bir kenardir Stil dallari ayrica Dietes Pardanthopsis ve cogu Moraea turunde gorulmektedir Cigdemlerde bir tup olusturan uc bolunmus stil dali vardir Hesperantha nin yayilan bir stil bolumu de vardir Alternatif olarak stil dallanmak yerine loblu olabilmektedir Gladiolus un iki loblu bir dali bilobate vardir Frezya Lapeirousia Romulea Savannosiphon ve Watsonia catalli iki dalli ve kivrimli stil dallarina sahiptir Stil morfolojisiIris versicolor iki ust uste binen dudak bir ust petaloid tarzi dal ve bir ercigi cevreleyen bir alt tepalIris missouriensis sarkik tac yapragiCrocus speciosus Yumurtaliga yapisma Stil konumlariTerminal apikal LateralJinobazik Terminal apikal stil pozisyonu yumurtaligin tepesindeki eki ifade eder ve en yaygin modeldir Subapikal modelde stil apeksin biraz altinda olan tarafa dogru yukselmektedir Yumurtaligin yanindan yanal bir stil ortaya cikar ve Rosaceae de bulunmaktadir Jinobazik stil yumurtaligin tabanindan veya yumurtalik loblari arasindan kaynaklanir ve Boraginaceae nin karakteristigidir Subjinobazik stiller Allium u karakterize etmektedir Tozlasma Polen tupleri yumurtalara ulasmak icin stilin uzunlugunu uzatir ve bazi durumlarda stildeki kendi kendine uyumsuzluk reaksiyonlari polen tuplerinin tam buyumesini engellemektedir En azindan Gasteria dahil olmak uzere bazi turlerde polen tupu stile gore yumurtanin mikropiline yonlendirilmektedir Kaynakca a b c Dahlgren Clifford amp Yeo 1985 Gynoecium p 11 The Penguin Dictionary of Botany edited by Elizabeth Toothill Penguin Books 1984 0 14 051126 1 a b Rudall 2007 Edlund Swanson amp Preuss 2004 Gonzalez amp Arbo 2016 Estilo y estigma Klaus Kubitzki Editor Google Kitaplar da Flowering Plants Dicotyledons Celastrales Oxalidales Rosales Cornales and Ericales s 208 Weberling 1989 pp 182 186 herbs2000 com 21 Nisan 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Temmuz 2015 a b Klaus Kubitzki Editor Google Kitaplar da Flowering Plants Monocotyledons Lilianae except Orchidaceae s 305 Michael Hickey Clive King Google Kitaplar da 100 Families of Flowering Plants s 562 Simpson 2011 Style position p 378 Christophe Clement Ettore Pacini Jean Claude Audran Editors Google Kitaplar da Anther and Pollen From Biology to Biotechnology s 151 Bibliyografi Clifford H T Yeo P F 1985 The families of the monocotyledons Berlin Springer Verlag ISBN 978 3 642 64903 5 30 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Subat 2014 Edlund Anna F Swanson Robert Preuss Daphne 2004 Pollen and stigma structure and function the role of diversity in pollination 16 Supplement 84 97 doi 10 1105 tpc 015800 PMC 2643401 2 PMID 15075396 30 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Haziran 2021 2007 Anatomy of flowering plants an introduction to structure and development 3 3 bas Cambridge Cambridge University Press ISBN 9780521692458 9 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ocak 2015 Simpson Michael G 2011 Plant Systematics Academic Press ISBN 978 0 08 051404 8 27 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Haziran 2021 Gonzalez A M Arbo M M 2016 Ispanyolca Corrientes Argentina Facultad de Ciencias Agrarias Universidad Nacional del Nordeste 20 Nisan 2003 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Haziran 2016 Weberling Focko 1989 1981 Morphologie der Bluten und der Blutenstande Morphology of Flowers and Inflorescences trans Richard J Pankhurst CUP Archive ISBN 0 521 43832 2 Erisim tarihi 8 Subat 2014