Yalova Katliamı, Nisan-Mayıs 1921'de Yunan ordusunun işgali ile birlikte yerli Rum ve Ermeniler tarafından Yalova bölgesinde Müslümanlara uygulanan mezalimdir. Bölgedeki Müslüman köylerinin neredeyse tamamı yakıldı, binlerce insan öldürüldü veya mülteci durumuna düştü.
Türk Kurtuluş Savaşı Batı Cephesi | |
Bölge | Osmanlı imparatorluğu, günümüz Yalova ve Bursa |
---|---|
Tarih | 1920-1921 |
Hedef | Türkler ve diğer Müslümanlar |
Saldırı türü | Etnik temizlik |
Ölü | 27 köy yakıldı. Hayatta kalan 177 kişi 35 kişinin öldüğünü, yaralandığını, dövüldüğünü veya kaybolduğunu bildirdi. Olaylardan sonra 7.000 Müslümanın 1.500'ü bölgede kaldı, 6.000'i ortadan kayboldu. |
İşleyenler | Yunanistan Krallığı Yerel Yunanlar, Ermeniler ve Çerkes grupları |
İnceleme heyeti
Olaylar Kızıl Haç temsilcilerinin de içinde bulunduğu uluslararası bir heyet tarafından incelendi. Heyet başkanı Maurice Gehri'ye göre, yaklaşık 6.000 insan öldürüldü. Osmanlı kaynakları ise daha geniş bir bölgeyi içine alarak toplam 9.100 ölüden bahsediyor. Başka kaynaklara göre sadece Yalova çevresinde 5.500 Müslüman öldürüldü. Bir kaynağa göre Gemlik ve Yalova kazalarında 27 köy yok edildi, Orhangazi kasabası kısmen yakıldı.Armutlu'da kadınlar sistematik bir biçimde tecavüz edildi. Birkaç bin Müslüman mülteci gemilerle İstanbula taşındı. İnceleme heyetinin içinde The Manchester Guardian muhabiri Arnold Toynbee'de yer alıyordu ve o zamana kadar Yunan sempatizanı olan Toynbee gördüklerinden sonra kendisinde Yunan işgali karşıtlığı başladı.
Rapor
İnceleme heyetinin raporunda vardığı sonuç şöyledir:
"Belirgin ve düzenli bir yöntemle köylerin imhası takip edilmiş görünüyor, grup ardından grup, son iki aylık sürede ... Türk köylerini ve Müslüman nüfusu imha etmek için sistematik bir plan var. Bu plan Yunan talimatları altında, Rum ve Ermeni çeteleri tarafından yürütülmektedir ve hatta bazen düzenli (Yunan) birliklerinin yardımı ile."
Popüler kültürde Yalova Katliamı
Kocadere'de bir anıt bulunuyor. Olaylar hakkında Mehmet Ballı tarafından Engere adlı bir roman yazılmıştır.
İnceleme Heyetinin çektiği resimler
- İstanbul'da resimleri çekilen mülteci kadın ve çocuklar.
- Uluslararası araştırma heyeti.
- Olayların yaşandığı bölgeyi gösteren harita.
- Kapaklı köyünün yanarken heyet tarafından çekilen resmi.
- Mültecileri taşıyan gemilerden bir tanesi.
- Müslüman katliamını teşvik eden papaz Georges Meneksopoulos.
- Sağ kalan iki küçük öksüz.
- Katliamı organize eden Yunan komutan Papa Grigoriou.
- Narlı köyünde öldürülmüş bir ihtiyarın cesedi.
- Çenesinden yaralanan 13 yaşındaki bir çocuk.
- Eli kesilmiş bir çocuk.
- Gemide mültecilerin yolculuğu.
- Yakıldıktan sonra Karamürselin harabeleri.
- Kapaklı köyünden yaralarından dolayı ölen çocuk.
- Hayatta kalan Müslümanlar.
- Armutlu'lu mülteciler.
- Tecavüzden dolayı aklını kaybetmiş bir kadın.
- Yaralanan Müslüman bir kadın (Safinaz Hanım), Gürcü köyü.
- Karamürsel'de bulunan öksüzler.
- Süngü ile başından yaralanan bir adam.
Yakılan köylerin listeleri
Osmanlı belgelerine göre yakılan köyler. sayfa 234-235 | |||||||
Köyler | Nüfus | Not | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Teşvîkiye | 430 | ||||||
Kocadere-i Bâlâ | 350 | ||||||
Kocadere-i Zîr | 550 | ||||||
Çınarcık | 550 | ||||||
Çalıca | 120 | ||||||
Kurdköy | 400 | ||||||
Ortaburun | 150 | ||||||
Günlük[Güllük] | 200 | ||||||
Gökçedere | 100 | ||||||
Üvezpınar | 150 | ||||||
Paşaköy | 350 | ||||||
Solucak [Soğucak] | 200 | ||||||
Kirazlı | 250 | ||||||
Yortan | 250 | ||||||
Dereköy | 250 | ||||||
Akköy | 550 | ||||||
Samanlı | 150 | ||||||
Reşadiye | 1250 | ||||||
Esediye | 250 | ||||||
Çakırlı | 550 | ||||||
Üreğil | 700 | ||||||
Cihanköy | 250 | ||||||
Dutluca | 850 | ||||||
Fıstıklı | 550 | ||||||
Karacaali | 650 | ||||||
Mecidiye | 200 | ||||||
Selimiye | 700 | ||||||
Lütfiye | 100 | ||||||
Hayriye | 250 | ||||||
Haydariye | 250 | ||||||
Ihsâniye | 100 | ||||||
Küçükkumla | 150 | ||||||
Sultaniye | 100 | ||||||
Büyükkumla | 620 | ||||||
Toplam: | 12,430 | Öldürülen: 9,143 |
Arnold Toynbee'nin yakılan Yalova köyleri listesi | |||||||
Köy | Ev | Yakılan ev sayısı | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Çalıca | 40–50 | tamamen | |||||
Kurdköy | 100 | tamamen | |||||
Ortaburun | 40 | tamamen | |||||
Güllük | 50–60 | tamamen | |||||
Gökçedere | 30–40 | tamamen | |||||
Üvezpınar | 50–60 | tamamen | |||||
Paşaköy | 80–90 | tamamen | |||||
Sığırcık | 80 | tamamen | |||||
Kirazlı | 60 | tamamen | |||||
Yortan | 40–60 | tamamen | |||||
Dereköy | 40–60 | tamamen | |||||
Resadiye | 400 | tamamen | |||||
Sultaniye | 10–40 | tamamen | |||||
Gacık | 100 | yarısı | |||||
Toplam | 1,160–1,300 | 14½ |
Kaynakça
- Notlar
- ^ a b . 19 Ağustos 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2002.
- ^ a b Toynbee, Arnold Joseph (1970). The Western Question in Greece and Turkey:A Study in the Contact of Civilizations (PDF). H. Fertig, originally: University of California. ss. 283-284. 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
‘The members of the Commission consider that, in the part of the kazas of Yalova and Guemlek occupied by the Greek army, there is a systematic plan of destruction of Turkish villages and extinction of the Moslem population. This plan is being carried out by Greek and Armenian bands, which appear to operate under Greek instructions and sometimes even with the assistance of detachments of regular troops
- ^ Oran Arslan, Nebahat (2003). Yalova, Gemlik, Orhangazi ve İzmit(Samandağlı) Bölgesinde Yaşanan Yunan Mezalimi ve Bölgeye Gönderilen Uluslararası Tahkik Heyetinin Çalışmaları. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı:22, Erzurum. ss. 295-303. 6 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
- ^ a b "Arşiv Belgelerine Göre Balkanlar'da ve Anadolu'da Yunan Mezâlimi 2". Scribd.com. 3 Ocak 2011. 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Eylül 2013.
- ^ a b c H. McNeill, William (1989). Arnold J. Toynbee: A Life. Oxford University Press. ISBN . 30 Haziran 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
- ^ a b Gingeras, Ryan (2009). Sorrowful Shores: Violence, Ethnicity, and the End of the Ottoman Empire 1912-1923. Oxford University Press. s. 111. ISBN . 30 Haziran 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2014.
- Kaynaklar
- Toynbee, Arnold (6 April 1922) [9 March 1922], "Letter", The Times (Turkey)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yalova Katliami Nisan Mayis 1921 de Yunan ordusunun isgali ile birlikte yerli Rum ve Ermeniler tarafindan Yalova bolgesinde Muslumanlara uygulanan mezalimdir Bolgedeki Musluman koylerinin neredeyse tamami yakildi binlerce insan olduruldu veya multeci durumuna dustu Yalova KatliamiTurk Kurtulus Savasi Bati CephesiBolgeOsmanli imparatorlugu gunumuz Yalova ve BursaTarih1920 1921HedefTurkler ve diger MuslumanlarSaldiri turuEtnik temizlikOlu27 koy yakildi Hayatta kalan 177 kisi 35 kisinin oldugunu yaralandigini dovuldugunu veya kayboldugunu bildirdi Olaylardan sonra 7 000 Muslumanin 1 500 u bolgede kaldi 6 000 i ortadan kayboldu IsleyenlerYunanistan Kralligi Yerel Yunanlar Ermeniler ve Cerkes gruplariYakilan Musluman koyleri Inceleme heyetiOlaylar Kizil Hac temsilcilerinin de icinde bulundugu uluslararasi bir heyet tarafindan incelendi Heyet baskani Maurice Gehri ye gore yaklasik 6 000 insan olduruldu Osmanli kaynaklari ise daha genis bir bolgeyi icine alarak toplam 9 100 oluden bahsediyor Baska kaynaklara gore sadece Yalova cevresinde 5 500 Musluman olduruldu Bir kaynaga gore Gemlik ve Yalova kazalarinda 27 koy yok edildi Orhangazi kasabasi kismen yakildi Armutlu da kadinlar sistematik bir bicimde tecavuz edildi Birkac bin Musluman multeci gemilerle Istanbula tasindi Inceleme heyetinin icinde The Manchester Guardian muhabiri Arnold Toynbee de yer aliyordu ve o zamana kadar Yunan sempatizani olan Toynbee gorduklerinden sonra kendisinde Yunan isgali karsitligi basladi RaporInceleme heyetinin raporunda vardigi sonuc soyledir Belirgin ve duzenli bir yontemle koylerin imhasi takip edilmis gorunuyor grup ardindan grup son iki aylik surede Turk koylerini ve Musluman nufusu imha etmek icin sistematik bir plan var Bu plan Yunan talimatlari altinda Rum ve Ermeni ceteleri tarafindan yurutulmektedir ve hatta bazen duzenli Yunan birliklerinin yardimi ile Populer kulturde Yalova KatliamiKocadere de bir anit bulunuyor Olaylar hakkinda Mehmet Balli tarafindan Engere adli bir roman yazilmistir Inceleme Heyetinin cektigi resimlerIstanbul da resimleri cekilen multeci kadin ve cocuklar Uluslararasi arastirma heyeti Olaylarin yasandigi bolgeyi gosteren harita Kapakli koyunun yanarken heyet tarafindan cekilen resmi Multecileri tasiyan gemilerden bir tanesi Musluman katliamini tesvik eden papaz Georges Meneksopoulos Sag kalan iki kucuk oksuz Katliami organize eden Yunan komutan Papa Grigoriou Narli koyunde oldurulmus bir ihtiyarin cesedi Cenesinden yaralanan 13 yasindaki bir cocuk Eli kesilmis bir cocuk Gemide multecilerin yolculugu Yakildiktan sonra Karamurselin harabeleri Kapakli koyunden yaralarindan dolayi olen cocuk Hayatta kalan Muslumanlar Armutlu lu multeciler Tecavuzden dolayi aklini kaybetmis bir kadin Yaralanan Musluman bir kadin Safinaz Hanim Gurcu koyu Karamursel de bulunan oksuzler Sungu ile basindan yaralanan bir adam Yakilan koylerin listeleriOsmanli belgelerine gore yakilan koyler sayfa 234 235Koyler Nufus NotTesvikiye 430Kocadere i Bala 350Kocadere i Zir 550Cinarcik 550Calica 120Kurdkoy 400Ortaburun 150Gunluk Gulluk 200Gokcedere 100Uvezpinar 150Pasakoy 350Solucak Sogucak 200Kirazli 250Yortan 250Derekoy 250Akkoy 550Samanli 150Resadiye 1250Esediye 250Cakirli 550Uregil 700Cihankoy 250Dutluca 850Fistikli 550Karacaali 650Mecidiye 200Selimiye 700Lutfiye 100Hayriye 250Haydariye 250Ihsaniye 100Kucukkumla 150Sultaniye 100Buyukkumla 620Toplam 12 430 Oldurulen 9 143Arnold Toynbee nin yakilan Yalova koyleri listesiKoy Ev Yakilan ev sayisiCalica 40 50 tamamenKurdkoy 100 tamamenOrtaburun 40 tamamenGulluk 50 60 tamamenGokcedere 30 40 tamamenUvezpinar 50 60 tamamenPasakoy 80 90 tamamenSigircik 80 tamamenKirazli 60 tamamenYortan 40 60 tamamenDerekoy 40 60 tamamenResadiye 400 tamamenSultaniye 10 40 tamamenGacik 100 yarisiToplam 1 160 1 300 14 KaynakcaNotlar a b 19 Agustos 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Agustos 2002 a b Toynbee Arnold Joseph 1970 The Western Question in Greece and Turkey A Study in the Contact of Civilizations PDF H Fertig originally University of California ss 283 284 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Mart 2014 The members of the Commission consider that in the part of the kazas of Yalova and Guemlek occupied by the Greek army there is a systematic plan of destruction of Turkish villages and extinction of the Moslem population This plan is being carried out by Greek and Armenian bands which appear to operate under Greek instructions and sometimes even with the assistance of detachments of regular troops Oran Arslan Nebahat 2003 Yalova Gemlik Orhangazi ve Izmit Samandagli Bolgesinde Yasanan Yunan Mezalimi ve Bolgeye Gonderilen Uluslararasi Tahkik Heyetinin Calismalari Turkiyat Arastirmalari Enstitusu Dergisi Sayi 22 Erzurum ss 295 303 6 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2014 a b Arsiv Belgelerine Gore Balkanlar da ve Anadolu da Yunan Mezalimi 2 Scribd com 3 Ocak 2011 2 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Eylul 2013 a b c H McNeill William 1989 Arnold J Toynbee A Life Oxford University Press ISBN 9780199923397 30 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2014 a b Gingeras Ryan 2009 Sorrowful Shores Violence Ethnicity and the End of the Ottoman Empire 1912 1923 Oxford University Press s 111 ISBN 9780191609794 30 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2014 Arsivlenmis kopya 25 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2014 KaynaklarToynbee Arnold 6 April 1922 9 March 1922 Letter The Times Turkey