Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türbe, devlet görevlilerinin veya din âlimlerinin mezarlarının bulunduğu oda şeklindeki yapıya verilen isimdir. İçerisinde çoğunlukla saygın kişilerin gömülü olduğu anıtsal tarihi mezarlar için de türbe kelimesi kullanılır.
Kelime Arapça ت mرْبَة turbah ("toprak/yer" anlamına gelir) kelimesinden gelir. Ancak kelime daha çok bir mezar kompleksi veya bir mezarlıktaki bir alan anlamına da gelebilir.
Ankara'da Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Atatürk için Anıtkabir, İstanbul'da ise eski başbakanlardan Adnan Menderes ve Turgut Özal için yapılan anıt mezarlar da yakın geçmişe ait türbe örnekleri olarak nitelendirilebilir.
Kelimenin kökeni
Mezar yapılarının farklı toplumlarda farklı adlarla anılır. Arapçada bu yapılara “kubbe” denilirken; Farsçada “künbed” olarak bilinir. Türkçede her iki kelime de kullanılır.
Türbe kültünün sebebi
Türbeler genel olarak din adamlarının mezarlarıdırlar. Bununla birlikte siyasi veya askeri kişilerin ya da varlıklı kimselerin de türbelerinin olduğu görülür.
Türbeler halkın bazı kesimleri arasında kutsal sayılır. Bazı din adamlarının buna karşı çıktığı görülmektedir. Türbeleri ziyaret eden kişiler buralarda dualar ederler, ritüeller yerine getirirler ve genellikle kendi özel yaşamlarıyla ilgili dileklerde bulunurlar. Bu dileklerin arasında birinin ev sahibi olma, kızını evlendirecek bir eş bulma gibi farklı dilekler bulunur. Bu kişilerden birçokları dileklerinin yerine geldiğini iddia etmektedirler.
Türbelerle ilgili görüşlerin arkasındaki temel nedenlerden biri ruh inancıdır. Bu inançların birçoğunda ölmüş kişiler ruh varlıklar şeklinde yaşamlarını sürdürmeye devam ederler. Ölenlerin kendileriyle iletişimde olduğunu hatta rüyalarına gördüklerini iddia ederler. Bu rüyaları görenler ise uyandıklarında bunu yalnızca bir rüya olarak görmezler. Çünkü uyandıkları zaman kendilerine verilen bazı mesajların gerçekleşmesine tanık olduklarını iddia ederler. Bu şekliyle rüyalarının doğru çıktığını görmeleri, bu kişilerde ölmüş kişilerin öbür alemden kendilerini gözeterek yardımcı oldukları fikrini vermesinin ötesinde, ölmüş kişilerin ruh varlıklar olarak yaşamlarını sürdürdükleri inancını verir.
İnanış yönüyle türbeler
Bazı kişiler, türbelerde yatan dini kişiliklerden kaynaklanan ya da onlarla ilgili olarak metafizik yönlerin bulunduğunu iddia ederler. Bu iddialara göre türbede yatan kişilerden kaynaklanan bazı doğaüstü olaylar vardır. Bunların en başta geleni, bu kişilerin bazı kişilerin rüyalarına girmesi olayıdır. Bundan başka vizyon şeklinde görünme ya da hiç görünmeyip bazı metafizik etkilerde bulunma gibi, kişilerin kendi anlatımlarına dayanan çok değişik deneyimler bulunur. Türbelerle ilgili yaşanan bunun gibi deneyimler, birçok kişinin bu mekanları kutsal ve buralarda yatan kişileri Allah katında kutsal kişiler olarak görmesindeki en başta gelen temeldir.
Maddeci anlayış metafizik olayların olabileceğini reddettiğinden, bu anlayışa sahip olanlar türbelerin kutsallığı ve buralarda yatan ölmüş kişilerin bazı metafizik etkilere neden olduğu iddialarını kabul etmezler. Onlara göre bütün bu deneyimler, olsa olsa bu kişilerin kendilerinden kaynaklanan halüsinasyonlar olabilir şeklindedir.
Metafizik olayların olabileceği görüşünü benimseyen kişilerden de bazı itirazlar bulunur. Türbelerin ve buralarda yatan kişilerin kutsal sayılarak, bu kişilere kendileri için Allah'a karşı aracılık etmeleri için dua edilmesi, dini bakımdan günah sayılan bir durumdur. Onlara göre, türbelerde dua ederek dileklerde bulunanlar, türbedeki kişiyi "Allah'a şirk koşma" - "Allah'a ortak etme" günahını işlerler.
Metafizik olayların olduğunu kabul eden diğer bir görüş ise, yukardakilerden tamamen farklıdır. Bu görüşe göre, birçok metafizik olayların arkasında yatan etken, cin adı verilen Tanrı'ya isyan etmiş bazı meleklerin olduğudur. Bu görüşe sahip olanlara göre cinler birçok metafizik ya da paranormal olarak adlandırılan doğaüstü sayılabilecek etkenlerin yardımıyla insanları aldatırlar. Onlara göre ölen bir kişinin ruhu yaşamaz. Bu öğretinin kaynağı, ölmüş kişilerin görüntülerini ve seslerini taklit ederek, bu kişilerin öbür alem denilen bir yerde yaşadıkları izlenimini uyandıran cinlerdir. Cinlerin bu tür aldatmalar yoluyla insanları dinsel anlamda kandırdıklarına inanırlar. Türbelerle ilgili olarak cinlerden kaynaklanan aldatmacanın temelinde, ruhun ölümsüzlüğü inancının yattığına inanırlar. Onlara göre insanın öldükten sonraki yaşamıyla ilgili dinsel gerçekler, ruhun ölümsüzlüğü olmayıp, toprağa dönmüş kişiler olarak ölenlerin yeniden yaşama döndürülmeleri anlamındaki dirilmedir. Ayrıca cinlerin ölülerin kimliğini kullanmalarının başka önemli bir nedeni olarak, cinlerin bu sayede insanlara verdikleri mesajların, insanların gözünde öbür alemden gelen mesajlar olarak, sanki Allah'tan gelen mesajlarmış gibi görünmesini sağlayabilmesidir. Çünkü bu sayede, kutsal sayılan ölmüş kişilerin kimliklerini kullanarak, dini konulardaki birçok yalan ve sahte inancı, Allah tarafından doğru görülen inançlarmış gibi, din adı altında insanlara sunmanın yolunu açtıklarına inanırlar.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Meri, Josef W. (2002). The cult of saints among Muslims and Jews in medieval Syria. Oxford [England]: Oxford University Press. ISBN . OCLC 49530252.
- ^ Önkal, Hakkı (1 Eylül 2009). "Türkiye'de Türbe Mimarisi Araştırmaları". Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi (14): 125-140. ISSN 1303-9369. 4 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turbe devlet gorevlilerinin veya din alimlerinin mezarlarinin bulundugu oda seklindeki yapiya verilen isimdir Icerisinde cogunlukla saygin kisilerin gomulu oldugu anitsal tarihi mezarlar icin de turbe kelimesi kullanilir Damad Ali Pasa turbesi Belgrad Kelime Arapca ت mر ب ة turbah toprak yer anlamina gelir kelimesinden gelir Ancak kelime daha cok bir mezar kompleksi veya bir mezarliktaki bir alan anlamina da gelebilir Ankara da Turkiye Cumhuriyeti nin kurucusu Ataturk icin Anitkabir Istanbul da ise eski basbakanlardan Adnan Menderes ve Turgut Ozal icin yapilan anit mezarlar da yakin gecmise ait turbe ornekleri olarak nitelendirilebilir Kelimenin kokeniMezar yapilarinin farkli toplumlarda farkli adlarla anilir Arapcada bu yapilara kubbe denilirken Farscada kunbed olarak bilinir Turkcede her iki kelime de kullanilir Turbe kultunun sebebiYesil Turbe Bursa Turbeler genel olarak din adamlarinin mezarlaridirlar Bununla birlikte siyasi veya askeri kisilerin ya da varlikli kimselerin de turbelerinin oldugu gorulur Turbeler halkin bazi kesimleri arasinda kutsal sayilir Bazi din adamlarinin buna karsi ciktigi gorulmektedir Turbeleri ziyaret eden kisiler buralarda dualar ederler ritueller yerine getirirler ve genellikle kendi ozel yasamlariyla ilgili dileklerde bulunurlar Bu dileklerin arasinda birinin ev sahibi olma kizini evlendirecek bir es bulma gibi farkli dilekler bulunur Bu kisilerden bircoklari dileklerinin yerine geldigini iddia etmektedirler Turbelerle ilgili goruslerin arkasindaki temel nedenlerden biri ruh inancidir Bu inanclarin bircogunda olmus kisiler ruh varliklar seklinde yasamlarini surdurmeye devam ederler Olenlerin kendileriyle iletisimde oldugunu hatta ruyalarina gorduklerini iddia ederler Bu ruyalari gorenler ise uyandiklarinda bunu yalnizca bir ruya olarak gormezler Cunku uyandiklari zaman kendilerine verilen bazi mesajlarin gerceklesmesine tanik olduklarini iddia ederler Bu sekliyle ruyalarinin dogru ciktigini gormeleri bu kisilerde olmus kisilerin obur alemden kendilerini gozeterek yardimci olduklari fikrini vermesinin otesinde olmus kisilerin ruh varliklar olarak yasamlarini surdurdukleri inancini verir Inanis yonuyle turbelerTurbede dua eden insanlar Bazi kisiler turbelerde yatan dini kisiliklerden kaynaklanan ya da onlarla ilgili olarak metafizik yonlerin bulundugunu iddia ederler Bu iddialara gore turbede yatan kisilerden kaynaklanan bazi dogaustu olaylar vardir Bunlarin en basta geleni bu kisilerin bazi kisilerin ruyalarina girmesi olayidir Bundan baska vizyon seklinde gorunme ya da hic gorunmeyip bazi metafizik etkilerde bulunma gibi kisilerin kendi anlatimlarina dayanan cok degisik deneyimler bulunur Turbelerle ilgili yasanan bunun gibi deneyimler bircok kisinin bu mekanlari kutsal ve buralarda yatan kisileri Allah katinda kutsal kisiler olarak gormesindeki en basta gelen temeldir Maddeci anlayis metafizik olaylarin olabilecegini reddettiginden bu anlayisa sahip olanlar turbelerin kutsalligi ve buralarda yatan olmus kisilerin bazi metafizik etkilere neden oldugu iddialarini kabul etmezler Onlara gore butun bu deneyimler olsa olsa bu kisilerin kendilerinden kaynaklanan halusinasyonlar olabilir seklindedir Metafizik olaylarin olabilecegi gorusunu benimseyen kisilerden de bazi itirazlar bulunur Turbelerin ve buralarda yatan kisilerin kutsal sayilarak bu kisilere kendileri icin Allah a karsi aracilik etmeleri icin dua edilmesi dini bakimdan gunah sayilan bir durumdur Onlara gore turbelerde dua ederek dileklerde bulunanlar turbedeki kisiyi Allah a sirk kosma Allah a ortak etme gunahini islerler Metafizik olaylarin oldugunu kabul eden diger bir gorus ise yukardakilerden tamamen farklidir Bu goruse gore bircok metafizik olaylarin arkasinda yatan etken cin adi verilen Tanri ya isyan etmis bazi meleklerin oldugudur Bu goruse sahip olanlara gore cinler bircok metafizik ya da paranormal olarak adlandirilan dogaustu sayilabilecek etkenlerin yardimiyla insanlari aldatirlar Onlara gore olen bir kisinin ruhu yasamaz Bu ogretinin kaynagi olmus kisilerin goruntulerini ve seslerini taklit ederek bu kisilerin obur alem denilen bir yerde yasadiklari izlenimini uyandiran cinlerdir Cinlerin bu tur aldatmalar yoluyla insanlari dinsel anlamda kandirdiklarina inanirlar Turbelerle ilgili olarak cinlerden kaynaklanan aldatmacanin temelinde ruhun olumsuzlugu inancinin yattigina inanirlar Onlara gore insanin oldukten sonraki yasamiyla ilgili dinsel gercekler ruhun olumsuzlugu olmayip topraga donmus kisiler olarak olenlerin yeniden yasama dondurulmeleri anlamindaki dirilmedir Ayrica cinlerin olulerin kimligini kullanmalarinin baska onemli bir nedeni olarak cinlerin bu sayede insanlara verdikleri mesajlarin insanlarin gozunde obur alemden gelen mesajlar olarak sanki Allah tan gelen mesajlarmis gibi gorunmesini saglayabilmesidir Cunku bu sayede kutsal sayilan olmus kisilerin kimliklerini kullanarak dini konulardaki bircok yalan ve sahte inanci Allah tarafindan dogru gorulen inanclarmis gibi din adi altinda insanlara sunmanin yolunu actiklarina inanirlar Ayrica bakinizRuh Olumden sonra yasam olum otesi deneyimi olum dosegi vizyonlari Idealizm Reenkarnasyon Spiritualizm Platon Mistisizm Gnostisizim Mozole Turkiye deki turbeler listesiKaynakca Meri Josef W 2002 The cult of saints among Muslims and Jews in medieval Syria Oxford England Oxford University Press ISBN 0 19 925078 2 OCLC 49530252 Onkal Hakki 1 Eylul 2009 Turkiye de Turbe Mimarisi Arastirmalari Turkiye Arastirmalari Literatur Dergisi 14 125 140 ISSN 1303 9369 4 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2024