Rabbi Se`adiah ben Yosef (d. Mısır 882/892, ö. Bağdat 942) (İbranice:סעדיה בן יוסף גאון, Arapça: سعيد بن يوسف الفيومي, Said bin Yusuf al-Fayyumi) Geonim döneminin ünlü hahamı, Yahudi filozofu ve Tanah yorumcusuydu. İbrani dilbilimi, Halaha ve Yahudi felsefesiyle ilgili çalışmalarıyla tanınır. "Yahudi Kelamı" olarak bilinen okulun en bilgili pratisyenlerindendi. Saadia Gaon'un felsefi bir çalışması olan Yahudi ilahiyatıyla Yunan felsefesini entegre etme girişiminde bulunulmuş ilk sistematik eserdir. Karaizm'e karşı aktif bir şekilde muhalefet etmiştir.
Hayatı
Saadia, "Sefer ha-Galui"da kendi Yahudi aile ağacını vurgular ve asil bir soy olan Yehuda'nın oğlu Şelah'ın soyundan geldiğini savunur (bkz: Chronicles 1 4:215 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .) ve 1. yüzyılın ünlü zahitlerinden olan 'nın soyundan geldiğini dile getirir. "Al-Fayyumi" lakabı Kutsal Topraklar'a gitmeden evvel yerlisi olduğu yukarı Mısır'daki Feyyum şehrinden gelir. Saadia genç yaşta evini terk edip Tiberya'daki Tora alimlerinin yanında çalışmaya gitti. 20 yaşında, ilk büyük çalışması olan isimli sözlüğünü bitirdi. 23 yaşında, başta Solomon ben Yeruham olmak üzere Karaizm'in kurucusu 'in takipçileri ile polemiğe girdi. Aynı yıl Mısır'dan çıkıp Filistin'e yerleşti. 928 yılında başka bir din adamı olan Ben Meir'in İbrani takviminde düzeltmeler yapılması gereği görüşüne karşı çıkıp yankı uyandırdı. Bu görüşüyle ilgi toplayan Saaida tarafından 'luğa (Akademi başkanlığına) getirildi.
Çalışmaları
Tefsirleri
Saadia, Tanah'ın büyük bir kısmını yorumlarını ekleyerek Arapça'ya tercüme etti.
İbrani dilbilimi
- "Tafsir al-Sabina Lafgah" - Tanah'ta ender olarak geçen 70 ila 90 sözcüğün açıklamalarıdır.
- Kitab al-Mawarith: Problematik Yahudi kanunlarının kısa paragraflar şeklinde açıklamaları.
- Kelale ha-Talmud: 'in 13 kuralına dair yorumları.
- Responsa: Günün gereklerine uygun Yahudi kanunları.
- Sidur - (Saadia Gaon'un Sidur'u).
- Azharot: Tevrat'ta geçen 613 emirle ilgili şiirsel metin.
Dini felsefe
- Emunoth ve-Deoth (Kitab al-Amanat wal-I'tkadat): Sistematik olarak Yahudi geleneğiyle felsefi öğretilerin sentez haline getirilmesinin ilk girişimi.
- "Tasvir Kitab al-Mabadi": 'in Arapça tercümesi ve yorumları.
Polemik yazıları
- "Kitab al-Radd": Karaizm'i çürütme amaçlı polemik (933).
- "Kitab al-Tamyiz": Saadia'nin en geniş polemik çalışması (926).
- Ben Zuta'ya karşı polemik.
- Rasyonalist Tora yorumcusu 'ye karşı polemik.
- "Kitab al-Shara'i": Din'in emirleri.
- "Kitab al-'Ibbur": Takvim kitabı - Karaizm'e karşı polemik.
- "Sefer ha-Moadim": Festivaller kitabı - Ben Meir'e karşı polemik.
- "Sefer ha-Galui": David ben Zakkai ve onun takipçilerine karşı özür dileme amaçlı yazılmış eser.
Kaynakça
- ^ Bar Ilan CD-ROM
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rabbi Se adiah ben Yosef d Misir 882 892 o Bagdat 942 Ibranice סעדיה בן יוסף גאון Arapca سعيد بن يوسف الفيومي Said bin Yusuf al Fayyumi Geonim doneminin unlu hahami Yahudi filozofu ve Tanah yorumcusuydu Ibrani dilbilimi Halaha ve Yahudi felsefesiyle ilgili calismalariyla taninir Yahudi Kelami olarak bilinen okulun en bilgili pratisyenlerindendi Saadia Gaon un felsefi bir calismasi olan Yahudi ilahiyatiyla Yunan felsefesini entegre etme girisiminde bulunulmus ilk sistematik eserdir Karaizm e karsi aktif bir sekilde muhalefet etmistir HayatiSaadia Sefer ha Galui da kendi Yahudi aile agacini vurgular ve asil bir soy olan Yehuda nin oglu Selah in soyundan geldigini savunur bkz Chronicles 1 4 215 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ve 1 yuzyilin unlu zahitlerinden olan nin soyundan geldigini dile getirir Al Fayyumi lakabi Kutsal Topraklar a gitmeden evvel yerlisi oldugu yukari Misir daki Feyyum sehrinden gelir Saadia genc yasta evini terk edip Tiberya daki Tora alimlerinin yaninda calismaya gitti 20 yasinda ilk buyuk calismasi olan isimli sozlugunu bitirdi 23 yasinda basta Solomon ben Yeruham olmak uzere Karaizm in kurucusu in takipcileri ile polemige girdi Ayni yil Misir dan cikip Filistin e yerlesti 928 yilinda baska bir din adami olan Ben Meir in Ibrani takviminde duzeltmeler yapilmasi geregi gorusune karsi cikip yanki uyandirdi Bu gorusuyle ilgi toplayan Saaida tarafindan luga Akademi baskanligina getirildi CalismalariTefsirleri Saadia Tanah in buyuk bir kismini yorumlarini ekleyerek Arapca ya tercume etti Ibrani dilbilimi Tafsir al Sabina Lafgah Tanah ta ender olarak gecen 70 ila 90 sozcugun aciklamalaridir Halaha yazilari Kitab al Mawarith Problematik Yahudi kanunlarinin kisa paragraflar seklinde aciklamalari Kelale ha Talmud in 13 kuralina dair yorumlari Responsa Gunun gereklerine uygun Yahudi kanunlari Sidur Saadia Gaon un Sidur u Azharot Tevrat ta gecen 613 emirle ilgili siirsel metin Dini felsefe Emunoth ve Deoth Kitab al Amanat wal I tkadat Sistematik olarak Yahudi gelenegiyle felsefi ogretilerin sentez haline getirilmesinin ilk girisimi Tasvir Kitab al Mabadi in Arapca tercumesi ve yorumlari Polemik yazilari Kitab al Radd Karaizm i curutme amacli polemik 933 Kitab al Tamyiz Saadia nin en genis polemik calismasi 926 Ben Zuta ya karsi polemik Rasyonalist Tora yorumcusu ye karsi polemik Kitab al Shara i Din in emirleri Kitab al Ibbur Takvim kitabi Karaizm e karsi polemik Sefer ha Moadim Festivaller kitabi Ben Meir e karsi polemik Sefer ha Galui David ben Zakkai ve onun takipcilerine karsi ozur dileme amacli yazilmis eser Kaynakca Bar Ilan CD ROM