Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
F-tipi ana kol yıldızı (F V), (tayf tipi) F ve aydınlatma sınıfı V olan ana kol (hidrojen-yakan) yıldızıdır. Bu tip yıldızlar Güneş'in kütlesinin 1 ila 1,4 katı kütleye ve 6.000 ila 7.600 K arasında yüzey sıcaklığına sahiptir. Bu sıcaklık aralığı F tipi yıldızlara sarı-beyaz bir renk verir. Bir ana kol yıldızı, cüce yıldız olarak da belirtildiği için bu yıldız sınıfı aynı zamanda sarı-beyaz cüce olarak da adlandırılabilir (yıldız evriminin olası bir son aşaması olan beyaz cüce yıldızlarla karıştırılmamalıdır). Kayda değer örnekler arasında; Procyon A, A ve B ile sayılabilir.
Spektral standart yıldızlar
| (Tayf tipi) | Kütle (M⊙) | (Yarıçap) (R⊙) | Aydınlatma gücü (L⊙) | Etkin sıcaklık (K) | Renk ölçeği (B − V) |
|---|---|---|---|---|---|
| F0V | 1,61 | 1,728 | 7,24 | 7.220 | 0,30 |
| F1V | 1,50 | 1,679 | 6,17 | 7.020 | 0,33 |
| F2V | 1,46 | 1,622 | 5,13 | 6.820 | 0,37 |
| F3V | 1,44 | 1,578 | 4.68 | 6,750 | 0,39 |
| F4V | 1,38 | 1,533 | 4,17 | 6.670 | 0,41 |
| F5V | 1,33 | 1,473 | 3.63 | 6,550 | 0,44 |
| F6V | 1,25 | 1,359 | 2,69 | 6.350 | 0,49 |
| F7V | 1,21 | 1,324 | 2,45 | 6.280 | 0,50 |
| F8V | 1,18 | 1,221 | 1,95 | 6.180 | 0,53 |
| F9V | 1,13 | 1,167 | 1,66 | 6.050 | 0,56 |
Gözden geçirilmiş Yerkes Atlas sistemi (Johnson & Morgan 1953), F tipi cüce spektral standart yıldızların kalabalık bir dizgesini listelemişti, fakat bunların hepsi bugüne kadar istikrarlı standartlar olarak hayatta kalmadı. (MK spektral sınıflandırma) sisteminin F-tipi ana kol cüce yıldızlar arasındaki dayanak noktaları, yani yıllar içinde değişmeden kalan ve sistemi tanımlamak için kullanılabilecek standart yıldızlar; (F2 V) ve pi3 Orionis (F6 V) olarak kabul edilir. Bu iki standart yıldıza ek olarak Morgan & Keenan (1973); (F3 V), (F5 V), (F8 V), (F9 V) ve Beta Virginis'i (F9 V) referans standartları olarak kabul etmiştir. Diğer başlıca MK standart yıldızları arasında (F0 V), (F3 V) ve (F5 V) yer alır. Hemen hemen aynı HD adlarına sahip iki Hyades üyesinin (HD 27524 ve HD 27534) her ikisinin de güçlü F5 V standart yıldızları olarak kabul edildiği ve neredeyse aynı renk ve büyüklükleri paylaştığı unutulmamalıdır. Gray & Garrison (1989), çok sıcak F-tipi yıldızlar için modern bir cüce standartları tablosu sunmuştur. F1 ve F7 cüce standart yıldızları nadiren listelenir, fakat uzman sınıflandırıcılar arasında yıllar içinde biraz değişmiştir. Bu sınıfta sıklıkla kullanılan standart yıldızlar arasında (F1 V) ve (F7 V) bulunur. Şu anda henüz resmi olarak yayınlanan hiçbir F4 V standart yıldızı bulunmamaktadır. Maalesef F9 V, Morgan tarafından sınıflandırılan sıcak yıldızlar ile Keenan tarafından sınıflandırılan daha soğuk yıldızlar arasındaki sınırı en alt basamakta tanımlar ve literatürde yıldızların F/G cüce sınırının tanımlamasında tutarsızlıklar bulunur. Morgan & Keenan (1973)Beta Virginis ve 'ü F9 V standartları olarak listelemiş, fakat Keenan & McNeil (1989) F9 V standardı olarak HD 10647'yi listelemiştir. Eta Cassiopeiae A'yı standart bir yıldız olarak görmekten kaçınmak gerekir, belki sınırdaki bir yıldız olarak görülebilir, çünkü Keenan'ın yayınlarında genellikle F9 V tipi olarak kabul edilirken, Morgan'ın yayınlarında G0 V olarak gösterilmiştir.
Yaşam döngüsü
F-tipi yıldızlar, G-tipi yıldızlara benzer bir yaşam döngüsüne sahiptir. Hidrojen yakarlar ve sonunda hidrojen kaynakları tükendikten sonra hidrojen yerine helyum yakan bir kırmızı dev haline dönüşeceklerdir. Helyum da tükendikten sonra karbonu yakmaya başlarlar. Bu da tükendiğinde dış katmanlarını saçarak gezegenimsi bulutsu oluşturur ve bulutsunun merkezinde sıcak bir beyaz cüce kalıntısı bırakırlar. Bu tip yıldızlar ~2-4 milyar yıl boyunca kararlı kalabilirken, Güneş gibi G tipi yıldızlar ~10 milyar yıl boyunca kararlı kalırlar.
Gezegenler
Gezegenlere sahip olduğu bilinen en yakın F-tipi yıldızlardan bazıları; Upsilon Andromedae, , HD 10647, , , ve 'dur.
Ayrıca bakınız
- (Yıldız sınıflandırma), F sınıfı
Kaynakça
- ^ Habets, G. M. H. J.; Heintze, J. R. W. (Kasım 1981). "Empirical bolometric corrections for the main-sequence". Astronomy and Astrophysics Supplement. Cilt 46. ss. 193-237. Bibcode:1981A&AS...46..193H.
- ^ . SIMBAD. 11 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ . Sky & Telescope. 21 Ekim 2015. 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ Pecaut, Mark J.; Mamajek, Eric E. (1 Eylül 2013). "Intrinsic Colors, Temperatures, and Bolometric Corrections of Pre-main-sequence Stars". The Astrophysical Journal Supplement Series. 208 (1). s. 9. arXiv:1307.2657 $2. Bibcode:2013ApJS..208....9P. doi:10.1088/0067-0049/208/1/9. ISSN 0067-0049.
- ^ Mamajek, Eric (2 Mart 2021). . University of Rochester, Department of Physics and Astronomy. 5 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ Fundamental stellar photometry for standards of spectral type on the revised system of the Yerkes spectral atlas 2 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . H.L. Johnson & W.W. Morgan, 1953, Astrophysical Journal, 117, 313
- ^ MK Anchor Points 25 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Robert F. Garrison
- ^ a b Spectral Classification 14 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., W.W. Morgan & P.C. Keenan, 1973, Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol. 11, p.29
- ^ a b Revised MK Spectral Atlas for stars earlier than the sun 5 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., W.W. Morgan, W. W., H.A. Abt, J.W. Tapscott, 1978, Williams Bay: Yerkes Observatory, and Tucson: Kitt Peak National Observatory
- ^ The early F-type stars – Refined classification, confrontation with Stromgren photometry, and the effects of rotation, R. O. Gray & R. F. Garrison, R. F., 1989, Astrophysical Journal Supplement Series, vol. 69, p. 301
- ^ a b The Perkins Catalog of Revised MK Types for the Cooler Stars 11 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., P.C. Keenan & R.C McNeil, "Astrophysical Journal Supplement Series" 71 (Ekim 1989), pp. 245–266.
- ^ . 23 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hertzsprung Russell diyagrami Tayf tipi O B A F G K M L T Kahverengi cuceler Beyaz cuceler Kirmizi cuceler Alt cuceler Ana kol cuceler Alt devler Devler Kirmizi devler Mavi devler Parlak devler Ust devler Kirmizi ust dev Ustun devler mutlak parlaklik MV F tipi ana kol yildizi F V tayf tipi F ve aydinlatma sinifi V olan ana kol hidrojen yakan yildizidir Bu tip yildizlar Gunes in kutlesinin 1 ila 1 4 kati kutleye ve 6 000 ila 7 600 K arasinda yuzey sicakligina sahiptir Bu sicaklik araligi F tipi yildizlara sari beyaz bir renk verir Bir ana kol yildizi cuce yildiz olarak da belirtildigi icin bu yildiz sinifi ayni zamanda sari beyaz cuce olarak da adlandirilabilir yildiz evriminin olasi bir son asamasi olan beyaz cuce yildizlarla karistirilmamalidir Kayda deger ornekler arasinda Procyon A A ve B ile sayilabilir Spektral standart yildizlarTipik F tipi ana kol yildizlarinin ozellikleri Tayf tipi Kutle M Yaricap R Aydinlatma gucu L Etkin sicaklik K Renk olcegi B V F0V 1 61 1 728 7 24 7 220 0 30F1V 1 50 1 679 6 17 7 020 0 33F2V 1 46 1 622 5 13 6 820 0 37F3V 1 44 1 578 4 68 6 750 0 39F4V 1 38 1 533 4 17 6 670 0 41F5V 1 33 1 473 3 63 6 550 0 44F6V 1 25 1 359 2 69 6 350 0 49F7V 1 21 1 324 2 45 6 280 0 50F8V 1 18 1 221 1 95 6 180 0 53F9V 1 13 1 167 1 66 6 050 0 56 Gozden gecirilmis Yerkes Atlas sistemi Johnson amp Morgan 1953 F tipi cuce spektral standart yildizlarin kalabalik bir dizgesini listelemisti fakat bunlarin hepsi bugune kadar istikrarli standartlar olarak hayatta kalmadi MK spektral siniflandirma sisteminin F tipi ana kol cuce yildizlar arasindaki dayanak noktalari yani yillar icinde degismeden kalan ve sistemi tanimlamak icin kullanilabilecek standart yildizlar F2 V ve pi3 Orionis F6 V olarak kabul edilir Bu iki standart yildiza ek olarak Morgan amp Keenan 1973 F3 V F5 V F8 V F9 V ve Beta Virginis i F9 V referans standartlari olarak kabul etmistir Diger baslica MK standart yildizlari arasinda F0 V F3 V ve F5 V yer alir Hemen hemen ayni HD adlarina sahip iki Hyades uyesinin HD 27524 ve HD 27534 her ikisinin de guclu F5 V standart yildizlari olarak kabul edildigi ve neredeyse ayni renk ve buyuklukleri paylastigi unutulmamalidir Gray amp Garrison 1989 cok sicak F tipi yildizlar icin modern bir cuce standartlari tablosu sunmustur F1 ve F7 cuce standart yildizlari nadiren listelenir fakat uzman siniflandiricilar arasinda yillar icinde biraz degismistir Bu sinifta siklikla kullanilan standart yildizlar arasinda F1 V ve F7 V bulunur Su anda henuz resmi olarak yayinlanan hicbir F4 V standart yildizi bulunmamaktadir Maalesef F9 V Morgan tarafindan siniflandirilan sicak yildizlar ile Keenan tarafindan siniflandirilan daha soguk yildizlar arasindaki siniri en alt basamakta tanimlar ve literaturde yildizlarin F G cuce sinirinin tanimlamasinda tutarsizliklar bulunur Morgan amp Keenan 1973 Beta Virginis ve u F9 V standartlari olarak listelemis fakat Keenan amp McNeil 1989 F9 V standardi olarak HD 10647 yi listelemistir Eta Cassiopeiae A yi standart bir yildiz olarak gormekten kacinmak gerekir belki sinirdaki bir yildiz olarak gorulebilir cunku Keenan in yayinlarinda genellikle F9 V tipi olarak kabul edilirken Morgan in yayinlarinda G0 V olarak gosterilmistir Yasam dongusuF tipi yildizlar G tipi yildizlara benzer bir yasam dongusune sahiptir Hidrojen yakarlar ve sonunda hidrojen kaynaklari tukendikten sonra hidrojen yerine helyum yakan bir kirmizi dev haline donuseceklerdir Helyum da tukendikten sonra karbonu yakmaya baslarlar Bu da tukendiginde dis katmanlarini sacarak gezegenimsi bulutsu olusturur ve bulutsunun merkezinde sicak bir beyaz cuce kalintisi birakirlar Bu tip yildizlar 2 4 milyar yil boyunca kararli kalabilirken Gunes gibi G tipi yildizlar 10 milyar yil boyunca kararli kalirlar GezegenlerF tipi bir yildiz HD 181327 nin etrafindaki enkaz diski Gezegenlere sahip oldugu bilinen en yakin F tipi yildizlardan bazilari Upsilon Andromedae HD 10647 ve dur Ayrica bakinizYildiz siniflandirma F sinifiKaynakca Habets G M H J Heintze J R W Kasim 1981 Empirical bolometric corrections for the main sequence Astronomy and Astrophysics Supplement Cilt 46 ss 193 237 Bibcode 1981A amp AS 46 193H SIMBAD 11 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Eylul 2022 Sky amp Telescope 21 Ekim 2015 5 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2022 Pecaut Mark J Mamajek Eric E 1 Eylul 2013 Intrinsic Colors Temperatures and Bolometric Corrections of Pre main sequence Stars The Astrophysical Journal Supplement Series 208 1 s 9 arXiv 1307 2657 2 Bibcode 2013ApJS 208 9P doi 10 1088 0067 0049 208 1 9 ISSN 0067 0049 Mamajek Eric 2 Mart 2021 University of Rochester Department of Physics and Astronomy 5 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 Fundamental stellar photometry for standards of spectral type on the revised system of the Yerkes spectral atlas 2 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde H L Johnson amp W W Morgan 1953 Astrophysical Journal 117 313 MK Anchor Points 25 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Robert F Garrison a b Spectral Classification 14 Kasim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde W W Morgan amp P C Keenan 1973 Annual Review of Astronomy and Astrophysics vol 11 p 29 a b Revised MK Spectral Atlas for stars earlier than the sun 5 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde W W Morgan W W H A Abt J W Tapscott 1978 Williams Bay Yerkes Observatory and Tucson Kitt Peak National Observatory The early F type stars Refined classification confrontation with Stromgren photometry and the effects of rotation R O Gray amp R F Garrison R F 1989 Astrophysical Journal Supplement Series vol 69 p 301 a b The Perkins Catalog of Revised MK Types for the Cooler Stars 11 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde P C Keenan amp R C McNeil Astrophysical Journal Supplement Series 71 Ekim 1989 pp 245 266 23 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Mayis 2016