Karl Renner (Almanca telaffuz: ; d. 14 Aralık 1870, (şimdiki adıyla - ö. 31 Aralık 1950, Viyana) Avusturya Sosyaldemokrat Partisi (SPÖ) kurucularından ve Avusturya'nın İkinci Cumhuriyet'inin ilk devlet başkanıdır.
Karl Renner | |
---|---|
Avusturya Cumhurbaşkanı | |
Görev süresi 20 Aralık 1945 - 31 Aralık 1950 | |
Yerine geldiği | Wilhelm Miklas |
Yerine gelen | |
Avusturya Şansölyesi | |
Görev süresi 12 Kasım 1918 - 7 Temmuz 1920 | |
Yerine geldiği | Yeni makam |
Yerine gelen | Michael Mayr |
Görev süresi 27 Nisan 1945 - 20 Aralık 1945 | |
Yerine geldiği | Arthur Seyss-Inquart (1938) |
Yerine gelen | Leopold Figl |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 14 Aralık 1870 , Moravya Avusturya-Macaristan İmparatorluğu |
Ölüm | 31 Aralık 1950 (80 yaşında) Viyana, Avusturya |
Partisi | Avusturya Sosyaldemokrat Partisi |
Evlilik(ler) |
Renner önceleri Viyana'da parlamento kütüphanecisi olarak çalışıyordu. Sosyaldemokratlara katıldıktan sonra Rudolf Hilferding ve Otto Bauer'le birlikte çok uluslu bir devlete uyarlanmış evrimci bir sosyalizm anlayışı olan Avusturya Marksizmi'nin önemli bir temsilcisi haline geldi. Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun federalist bir şekilde yeniden yapılandırılmasını savundu. 1907'de parlamenter olan Renner, monarşinin 1918'de yıkılmasından sonra 1918-1920 arası hükûmet liderliği ve 1919-1920 yıllarında da dışişleri bakanlığı yaptı. I. Dünya Savaşı'ndan sonra yapılan Saint-Germain-en-Laye Barış Anlaşması'na katılan delegasyonun bir üyesi oldu. Renner hükûmeti geçici bir anayasa, Habsburg yasaları ve genişletilmiş bir sosyal yasa aracılığıyla Birinci Avusturya Cumhuriyeti'nin anayasal temellerini attı. Renner 1920'den 1934'e kadar Avusturya parlamentosu Ulusal Konsey'in bir üyesi ve 1931-1933 yılları arasındaysa parlamentonun başkanıydı.
Başbakan Engelbert Dollfuß'un 1934 yılında parlamentoyu kapatmasından sonra Renner tutuklandı. 1938 yılında Avusturya'nın Nazi Almanyası tarafından ilhak edilmesini destekledi.
Avusturya'nın Nazizm'den kurtarılmasından sonra Nisan 1945'te Renner Avusturya Cumhuriyeti'ni yeniden kuracak olan bir geçiş hükûmeti oluşturdu. Aynı yılın Aralık ayında da İkinci Cumhuriyet'in ilk devlet başkanı seçildi.
Renner 31 Aralık 1950'de Viyana'da öldü.
Kaynakça
Avusturyalı siyasetçi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen Avusturya Başbakanı olarak | Avusturya Şansölyesi 1918–1920 | Sonra gelen Michael Mayr |
Boş Başka isim ile kullanılan makam Arthur Seyß-Inquart | Avusturya Şansölyesi 1945 | Sonra gelen Leopold Figl |
Boş Başka isim ile kullanılan makam Wilhelm Miklas | Avusturya Cumhurbaşkanı 1945–1950 | Sonra gelen |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karl Renner Almanca telaffuz kaʁl ˈʀɛnɐ d 14 Aralik 1870 simdiki adiyla o 31 Aralik 1950 Viyana Avusturya Sosyaldemokrat Partisi SPO kurucularindan ve Avusturya nin Ikinci Cumhuriyet inin ilk devlet baskanidir Karl RennerAvusturya CumhurbaskaniGorev suresi 20 Aralik 1945 31 Aralik 1950Yerine geldigi Wilhelm MiklasYerine gelenAvusturya SansolyesiGorev suresi 12 Kasim 1918 7 Temmuz 1920Yerine geldigi Yeni makamYerine gelen Michael MayrGorev suresi 27 Nisan 1945 20 Aralik 1945Yerine geldigi Arthur Seyss Inquart 1938 Yerine gelen Leopold FiglKisisel bilgilerDogum 14 Aralik 1870 1870 12 14 Moravya Avusturya Macaristan ImparatorluguOlum 31 Aralik 1950 80 yasinda Viyana AvusturyaPartisi Avusturya Sosyaldemokrat PartisiEvlilik ler Renner onceleri Viyana da parlamento kutuphanecisi olarak calisiyordu Sosyaldemokratlara katildiktan sonra Rudolf Hilferding ve Otto Bauer le birlikte cok uluslu bir devlete uyarlanmis evrimci bir sosyalizm anlayisi olan Avusturya Marksizmi nin onemli bir temsilcisi haline geldi Avusturya Macaristan Imparatorlugu nun federalist bir sekilde yeniden yapilandirilmasini savundu 1907 de parlamenter olan Renner monarsinin 1918 de yikilmasindan sonra 1918 1920 arasi hukumet liderligi ve 1919 1920 yillarinda da disisleri bakanligi yapti I Dunya Savasi ndan sonra yapilan Saint Germain en Laye Baris Anlasmasi na katilan delegasyonun bir uyesi oldu Renner hukumeti gecici bir anayasa Habsburg yasalari ve genisletilmis bir sosyal yasa araciligiyla Birinci Avusturya Cumhuriyeti nin anayasal temellerini atti Renner 1920 den 1934 e kadar Avusturya parlamentosu Ulusal Konsey in bir uyesi ve 1931 1933 yillari arasindaysa parlamentonun baskaniydi Basbakan Engelbert Dollfuss un 1934 yilinda parlamentoyu kapatmasindan sonra Renner tutuklandi 1938 yilinda Avusturya nin Nazi Almanyasi tarafindan ilhak edilmesini destekledi Avusturya nin Nazizm den kurtarilmasindan sonra Nisan 1945 te Renner Avusturya Cumhuriyeti ni yeniden kuracak olan bir gecis hukumeti olusturdu Ayni yilin Aralik ayinda da Ikinci Cumhuriyet in ilk devlet baskani secildi Renner 31 Aralik 1950 de Viyana da oldu KaynakcaAvusturyali siyasetci ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Siyasi goreviOnce gelen Avusturya Basbakani olarak Avusturya Sansolyesi 1918 1920 Sonra gelen Michael MayrBosAlmanya tarafindan ilhakBaska isim ile kullanilan makamArthur Seyss Inquart Avusturya Sansolyesi 1945 Sonra gelen Leopold FiglBosAlmanya tarafindan ilhakBaska isim ile kullanilan makamWilhelm Miklas Avusturya Cumhurbaskani 1945 1950 Sonra gelen