Moravya (Çekçe: Morava, Almanca: Mähren), Çekya'da bir eyâlet; Bohemya ve Silezya ile birlikte Çek Cumhuriyeti içindeki tarihi bölgelerden birisi. Moravya adı bölgenin kuzeybatısından doğan nehirden alır. Moravya'nın eski başkent Brünn'dür. (1641 yılında Brünn Moravya eyâletinin başkenti oldu.)
Morava | |
---|---|
Bayrak Arma | |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 22.348,87 (1935 yılında, Moravya yerleşim bölgeleri olmadan) km2 |
Moravyalılar Bohemyaca'nın değişik ağızlarını konuşan Slav bir topluluktur. Bazı Moravyalılar kendini etnik olarak ayrı bir grup olarak görse de kimileri kendilerini Çek olarak tanımlar.
Ayrıca Antik Moravya kültürüne hala itaat eden Doğu Moravya kilisesine üye olan Moravyalılar da vardır.
Moravya 2008 yapımı Wanted filmi ile de adından söz ettirmiştir. Çünkü filmdeki suikastçı çetesinin doğuş yeri Doğu Moravya Kilisesidir. Filmle kilise ve Moravya Halkı tekrar gündeme gelmiştir.
1918'e kadar Moravya eyâleti Avusturya İmparatorluğu'na aitti.
Bağımsızlık talebi
Resmi statüsü 1949 yılında kaldırılmış olsa da, hâlâ kendi kimliği olan bir bölge olarak algılanıyor. Parlamentoda bulunmayan Moravane adlı küçük bir parti, kendi kaderini tayin ve bağımsızlık talebiyle 2005 yılından bu yana destek toplamaya çalışıyor.
Büyük şehirler
En kalabalık şehirler
- Brno - 380 681
- Ostrava - 289.128 (Moravya ve Silezya arasındaki tarihi sınırın her iki tarafında yer alan, 177.506'sı Moravya, Moravya Ostrava ve diğer bölgelerde olmak üzere, Ostrava nüfusunun yaklaşık %61,4'ü)
- Olomouc - 100 523
- Zlín - 74 997
- Jihlava - 50 845 (başlangıçta sadece Moravya'da bulunuyordu, bugün tarihi Çek-Moravya il sınırının her iki tarafında da bulunuyor)
- Prostějov - 43 680
- Přerov - 43 186
- Třebíč - 35 691
- Znojmo - 33 780
- Kroměříž - 28 360
Diğer büyük şehirler
Tarihi açıdan önemli diğer kasabalar arasında Austerlitz Savaşı'na sahne olan Slavkov, Haná Atina olarak bilinen Kroměříž bulunmaktadır, Kurucu meclisin (Reichstag) 1848'de toplandığı ve şehrin birkaç ay boyunca Avusturya monarşisinin en önemli yeri haline geldiği yer, Hodonín ve Břeclav. Uherské Hradiště o zamanlar önemli bir Büyük Moravya arkeolojik alanı ile Moravya Slovakya'sının merkeziydi. Nový Jičín]]'de 1790 yılında 18. yüzyılın en büyük askeri liderlerinden biri olan Ernst Gideon von Laudon öldü.
Moravya şehirleri ayrıca, birkaç UNESCO Dünya Mirası Alanı (Brno, Kroměříž, Olomouc, Telč, Třebíč, , Žďár nad Sázavou) dahil olmak üzere çok sayıda önemli anıtla övünmektedir.
Moravya'dan önemli kişiler
- (14?? - Lizbon, 1518 veya 1519), matbaacı ve çevirmen
- Comenius (1592-1670), modern didaktiğin kurucusu
- (1788-1844), Peter II'nin Brezilya'daki şampiyonu
- Gregor Mendel (1822-1884), genetiğin kurucusu
- Sigmund Freud (1856-1939), psikanalizin kurucusu
- Ernst Mach (1838-1916), fizikçi ve filozof
- Edmund Husserl (1959-1938), fenomenolojinin kurucusu
- Alfons Mucha (1860-1939), Art Nouveau akımının önde gelen isimlerinden ressam ve grafik sanatçısı
- Joseph Schumpeter (1883-1950), 20. yüzyılın en önemli ekonomistlerinden biri
- Kurt Gödel (1906-1978), matematikçi, tüm zamanların en büyük mantıkçılarından biri olarak kabul edilir
- (1960), profesyonel tenis oyuncusu
- Petra Kvitová (1990), profesyonel tenis oyuncusu
- Tomáš Berdych (1985), profesyonel tenis oyuncusu
- (1621-1705), astronom ve Cizvit rahibi
- Oskar Schindler (Svitavy, 1908 - Hildesheim, 1974), Holokost sırasında 1200 Yahudi'yi ölümden kurtaran sanayici
- Leoš Janáček (1854-1928), besteci, müzik teorisyeni, folklorist, yayıncı ve öğretmen
- Otto Wichterle (1913-1998), esas olarak makromoleküler organik kimya alanında çalışan bilim adamı ve mucit (kontakt lens, silo)
- (1870-1933), mimar ve mimarlık kuramcısı; modern mimarinin bir klasiği ve mimari pürizmin önde gelen temsilcilerinden biri
- (1876-1932), ayakkabı üreticisi
- (1905-1955), Manhattan Projesi'nde yer alan fizikçi
- Tomáš Garrigue Masaryk (1850-1937), filozof ve siyasetçi, Çekoslovakya'nın ilk cumhurbaşkanı
- (1905-1981), ressam, kitap illüstratörü, paleontolojik rekonstrüktör
- Milan Kundera (1929-2023), yazar
hakkında daha fazla bilgi edinin | |
Vikisözlük'te tanımlar | |
Commons'ta dosyalar | |
Vikihaber'de haberler | |
Vikisöz'de alıntılar | |
Meta-Wiki'de tartışma |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Svoboda, Zbyšek; Fojtík, Pavel; Exner, Petr; Martykán, Jaroslav (2013). "Odborné vexilologické stanovisko k moravské vlajce" (PDF). Vexilologie. Zpravodaj České vexilologické společnosti, o.s. č. 169. Brno: Česká vexilologická společnost. ss. 3319, 3320. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından .
- ^ Pícha, František (2013). "Znaky a prapory v kronice Ottokara Štýrského" (PDF). Vexilologie. Zpravodaj České vexilologické společnosti, o.s. č. 169. Brno: Česká vexilologická společnost. ss. 3320-3324. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından .
- ^ a b c Katalonya ve ötesi: Avrupa'daki özerklik ve bağımsızlık hareketleri 31 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. bbc.com, 27 Ekim 2017
- ^ "Sochu Jošta v Brně ozdobil moravský znak, připomíná význam Moravy (Brno'daki Jošt heykeli, Moravya'nın önemini anımsatan Moravya amblemiyle süslendi)". 10 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2021.
Çekya'daki bir yerleşim yeri ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Moravya Cekce Morava Almanca Mahren Cekya da bir eyalet Bohemya ve Silezya ile birlikte Cek Cumhuriyeti icindeki tarihi bolgelerden birisi Moravya adi bolgenin kuzeybatisindan dogan nehirden alir Moravya nin eski baskent Brunn dur 1641 yilinda Brunn Moravya eyaletinin baskenti oldu MoravaBayrak ArmaYuzolcumu Toplam22 348 87 1935 yilinda Moravya yerlesim bolgeleri olmadan km2Bugunku idari alanlarla karsilastirmali olarak Cek topraklariMoravya bayragi Moravyalilar Bohemyaca nin degisik agizlarini konusan Slav bir topluluktur Bazi Moravyalilar kendini etnik olarak ayri bir grup olarak gorse de kimileri kendilerini Cek olarak tanimlar Ayrica Antik Moravya kulturune hala itaat eden Dogu Moravya kilisesine uye olan Moravyalilar da vardir Moravya 2008 yapimi Wanted filmi ile de adindan soz ettirmistir Cunku filmdeki suikastci cetesinin dogus yeri Dogu Moravya Kilisesidir Filmle kilise ve Moravya Halki tekrar gundeme gelmistir 1918 e kadar Moravya eyaleti Avusturya Imparatorlugu na aitti Bagimsizlik talebiResmi statusu 1949 yilinda kaldirilmis olsa da hala kendi kimligi olan bir bolge olarak algilaniyor Parlamentoda bulunmayan Moravane adli kucuk bir parti kendi kaderini tayin ve bagimsizlik talebiyle 2005 yilindan bu yana destek toplamaya calisiyor Buyuk sehirlerEn kalabalik sehirler Brno daki Moravske namesti Moravya Meydani uzerinde Jost Moravsky nin atli heykeli Sovalyenin tuttugu yuvarlak kalkan 26 Mart 2021 de Moravyali armasi ile saglandi Brno sehrinin temsilcileri bunu Cekya da 2021 Nufus Ev ve Konut Sayimini anmak icin kullaniyor Brno 380 681 Ostrava 289 128 Moravya ve Silezya arasindaki tarihi sinirin her iki tarafinda yer alan 177 506 si Moravya Moravya Ostrava ve diger bolgelerde olmak uzere Ostrava nufusunun yaklasik 61 4 u Olomouc 100 523 Zlin 74 997 Jihlava 50 845 baslangicta sadece Moravya da bulunuyordu bugun tarihi Cek Moravya il sinirinin her iki tarafinda da bulunuyor Prostejov 43 680 Prerov 43 186 Trebic 35 691 Znojmo 33 780 Kromeriz 28 360Diger buyuk sehirler Vranov nad Dyji de kayalik bir burun uzerindeki kale Tarihi acidan onemli diger kasabalar arasinda Austerlitz Savasi na sahne olan Slavkov Hana Atina olarak bilinen Kromeriz bulunmaktadir Kurucu meclisin Reichstag 1848 de toplandigi ve sehrin birkac ay boyunca Avusturya monarsisinin en onemli yeri haline geldigi yer Hodonin ve Breclav Uherske Hradiste o zamanlar onemli bir Buyuk Moravya arkeolojik alani ile Moravya Slovakya sinin merkeziydi Novy Jicin de 1790 yilinda 18 yuzyilin en buyuk askeri liderlerinden biri olan Ernst Gideon von Laudon oldu Moravya sehirleri ayrica birkac UNESCO Dunya Mirasi Alani Brno Kromeriz Olomouc Telc Trebic Zdar nad Sazavou dahil olmak uzere cok sayida onemli anitla ovunmektedir Moravya dan onemli kisiler 14 Lizbon 1518 veya 1519 matbaaci ve cevirmen Comenius 1592 1670 modern didaktigin kurucusu 1788 1844 Peter II nin Brezilya daki sampiyonu Gregor Mendel 1822 1884 genetigin kurucusu Sigmund Freud 1856 1939 psikanalizin kurucusu Ernst Mach 1838 1916 fizikci ve filozof Edmund Husserl 1959 1938 fenomenolojinin kurucusu Alfons Mucha 1860 1939 Art Nouveau akiminin onde gelen isimlerinden ressam ve grafik sanatcisi Joseph Schumpeter 1883 1950 20 yuzyilin en onemli ekonomistlerinden biri Kurt Godel 1906 1978 matematikci tum zamanlarin en buyuk mantikcilarindan biri olarak kabul edilir 1960 profesyonel tenis oyuncusu Petra Kvitova 1990 profesyonel tenis oyuncusu Tomas Berdych 1985 profesyonel tenis oyuncusu 1621 1705 astronom ve Cizvit rahibi Oskar Schindler Svitavy 1908 Hildesheim 1974 Holokost sirasinda 1200 Yahudi yi olumden kurtaran sanayici Leos Janacek 1854 1928 besteci muzik teorisyeni folklorist yayinci ve ogretmen Otto Wichterle 1913 1998 esas olarak makromolekuler organik kimya alaninda calisan bilim adami ve mucit kontakt lens silo 1870 1933 mimar ve mimarlik kuramcisi modern mimarinin bir klasigi ve mimari purizmin onde gelen temsilcilerinden biri 1876 1932 ayakkabi ureticisi 1905 1955 Manhattan Projesi nde yer alan fizikci Tomas Garrigue Masaryk 1850 1937 filozof ve siyasetci Cekoslovakya nin ilk cumhurbaskani 1905 1981 ressam kitap illustratoru paleontolojik rekonstruktor Milan Kundera 1929 2023 yazarVikipedi nin kardes projelerinden hakkinda daha fazla bilgi edininVikisozluk te tanimlarCommons ta dosyalarVikihaber de haberlerVikisoz de alintilarMeta Wiki de tartismaAyrica bakinizBohemya Cek Cumhuriyeti Avusturya Macaristan ImparatorluguKaynakca Svoboda Zbysek Fojtik Pavel Exner Petr Martykan Jaroslav 2013 Odborne vexilologicke stanovisko k moravske vlajce PDF Vexilologie Zpravodaj Ceske vexilologicke spolecnosti o s c 169 Brno Ceska vexilologicka spolecnost ss 3319 3320 26 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Picha Frantisek 2013 Znaky a prapory v kronice Ottokara Styrskeho PDF Vexilologie Zpravodaj Ceske vexilologicke spolecnosti o s c 169 Brno Ceska vexilologicka spolecnost ss 3320 3324 26 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan a b c Katalonya ve otesi Avrupa daki ozerklik ve bagimsizlik hareketleri 31 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde bbc com 27 Ekim 2017 Sochu Josta v Brne ozdobil moravsky znak pripomina vyznam Moravy Brno daki Jost heykeli Moravya nin onemini animsatan Moravya amblemiyle suslendi 10 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2021 Cekya daki bir yerlesim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz