Güneydoğu Avrupa işbirliği Süreci GDAü 1996 yılında Bulgaristan ın girişimiyle başlatıldı Bulgaristan başk

Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci (GDAÜ) 1996 yılında Bulgaristan'ın girişimiyle başlatıldı. Bulgaristan başkanlığında Sofya'da düzenlenen toplantıda, Güneydoğu Avrupa (GDA) ülkeleri bir güven ortamı, iyi komşuluk ilişkileri ve istikrar yaratmak amacıyla bölgesel işbirliğinin temellerini attılar.

Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci

South-East European Cooperation Process

Arma

Tür

Uluslararası kuruluş

Merkez

Saraybosna (RCC)
Sofya (SEECP PA)

Üyelik

- Arnavutluk
- Bosna Hersek
- Bulgaristan
- Yunanistan
- Kuzey Makedonya
- Romanya
- Sırbistan
- Türkiye
- Hırvatistan
- Moldova
- Karadağ
- Slovenya
- Kosova

Liderler

• Dönem Başkanı	Kuzey Makedonya
• RCC Genel Sekreteri
• SEECP PA Başkanı

Tarihçe

• SEECP'nin kuruluşu	1996
• RCC'nin kuruluşu	2008

Resmî site

rcc.int
seecp.info
rspcsee.org

GDAÜ'nün özelliği, bazı uluslararası örgütlerin veya ülkelerin inisiyatifiyle değil; kendi inisiyatifleriyle bölge ülkeleri arasında başlatılan özgün bir işbirliği biçimi olmasıdır. Bu bağlamda, GDAÜ kendisini , veya İstikrar ve Ortaklık Sürecini tamamlayan GDA'nın gerçek bir sesi olarak tanımlamayı amaçlamaktadır .

GDAÜ içindeki bölgesel işbirliğinin temel hedefleri arasında güvenliğin ve siyasi durumun güçlendirilmesi, ekonomik ilişkilerin ve insan kaynakları, demokrasi, adalet ve yasadışı faaliyetlere karşı mücadele alanlarında işbirliğinin yoğunlaştırılması yer alıyor. GDAÜ'nün amacı, iyi komşuluk ilişkilerinin güçlendirilmesi ve bölgenin bir barış ve istikrar alanına dönüştürülmesi yoluyla üyelerinin Avrupa ve Avrupa-Atlantik yapılarına yaklaşmalarını sağlamaktır.

Üyelik

Güneydoğu Avrupalı liderler İstanbul, Türkiye'deki GDAÜ Zirvesi sırasında aile fotoğrafı çektirdiler

Kurucu üyeler:
- Arnavutluk
- Bosna Hersek
- Bulgaristan
- Yunanistan
- Kuzey Makedonya
- Romanya
- Sırbistan (Sırbistan ve Karadağ olarak katıldı)
- Türkiye
Daha sonra katılanlar:
- Hırvatistan(2005)
- Moldova(2006)
- Karadağ (2007)
- Slovenya(2010)
- Kosova(2014)

Yapı

GDAÜ, başkanlık eden ülke tarafından koordine edilen bölgesel, kurumsallaştırılmamış bir süreçtir. GDAÜ başkanlığı bir yıl sürer ve üyeler arasında dönüşümlü olarak yapılır. Başkanlık eden ülke, süreci uluslararası toplantılarda sunar ve yıllık devlet ve hükûmet başkanları toplantısına, dışişleri bakanları toplantısına ve bir dizi siyasi direktör toplantısına ev sahipliği yapar. Duruma göre, başkanlık eden ülke olağanüstü toplantıya çağırabilir.

Bölgesel İşbirliği Konseyi

Bölgesel İşbirliği Konseyi, GDAÜ'den dışişleri bakanlarının 2008 yılındaki bir toplantısında kuruldu. Örgüt, GDAÜ katılımcıları tarafından kuruldu ve Avrupa entegrasyonunu ve işbirliğini daha da ilerletmek için kısmen Avrupa Birliği tarafından finanse ediliyor. BİK, şu anda Genel Sekreter tarafından yönetiliyor ve 46 katılımcıdan oluşuyor. Katılımcılar, bölgenin istikrarı ve gelişimi ile ilgilenen diğer ülkeler ve uluslarüstü kuruluşlarla birlikte GDAÜ ülkelerinden oluşmaktadır.

Başkanlık

Başkanlık ülkesi her yıl değiştirilir:

1996–97, Bulgaristan
1997–98, Yunanistan
1998–99, Türkiye
1999–2000, Romanya
2000-01, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti
2001-02, Arnavutluk
2002–03, Sırbistan ve Karadağ
2003–04, Bosna-Hersek
Nisan 2004 – Mayıs 2005, Romanya
Mayıs 2005 – Mayıs 2006, Yunanistan
Mayıs 2006 – Mayıs 2007, Hırvatistan
Mayıs 2007 – Mayıs 2008, Bulgaristan
2008-09, Moldova
2009-10, Türkiye
2010-11, Karadağ
2011–12, Sırbistan
2012-13, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti
2013–14, Romanya
2014–15, Arnavutluk
2015-16, Bulgaristan
2016-17, Hırvatistan
2017–18, Slovenya
2018–19, Bosna-Hersek
2019-20, Kosova
2020–21, Türkiye
2021–22, Yunanistan
2022–23, Karadağ

Yapılan toplantılar

Devlet ve hükûmet toplantıları başkanları:

2-4 Kasım 1997, Girit
12-13 Ekim 1998, Antalya
12 Şubat 2000, Bükreş
25 Ekim 2000, Üsküp (olağanüstü toplantı)
23 Şubat 2001, Üsküp
28 Mart 2002, Tiran
9 Nisan 2003, Belgrad
21 Nisan 2004, Saraybosna
11 Mayıs 2005, Bükreş
4 Mayıs 2006, Selanik
11 Mayıs 2007, Zagreb
21 Mayıs 2008, Pomorie
5 Haziran 2009, Kişinev
21–23 Haziran 2010, İstanbul
1 Haziran 2013, Ohri (iptal edildi)
25 Haziran 2014, Bükreş
26 Mayıs 2015, Tiran
1 Haziran 2016, Sofya
30 Haziran 2017, Dubrovnik
24 Nisan 2018, Kranj
8–9 Temmuz 2019, Saraybosna (Kosova tarafından reddedildi)
2020, Priştine (COVID-19 nedeniyle iptal edildi)
17-18 Haziran 2021, Antalya
10–11 Haziran 2022, Atina

Dışişleri bakanları toplantıları:

6-7 Temmuz 1996, Sofya
5-6 Haziran 1997, Selanik
8-9 Haziran 1998, İstanbul
19 Mart 1999, Bükreş
2 Aralık 1999, Bükreş
14 Temmuz 2000, Ohri
16 Mayıs 2001, Tiran
19 Haziran 2002, Belgrad
9 Haziran 2003, Saraybosna
22 Ekim 2004, Bükreş
24 Ocak 2006, Atina
1 Mart 2007, Zagreb
14 Haziran 2012, Belgrad
22 Mayıs 2015, Tiran
23 Nisan 2018, Kranj
5 Eylül 2018, Banja Luka
25 Haziran 2020, Priştine (Çevrimiçi)
6 Kasım 2020, Antalya

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ . Regional Cooperation Council. 15 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020.
^ . 2 Haziran 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ . www.mfa.gr. 7 Mart 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ . 5 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2007.
^ . 14 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2010.
^ . Gadebate.un.org. 26 Eylül 2012. 30 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2012.
^ . 21 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ . 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1] . Regional Cooperation Council. 15 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020.

[2] . 2 Haziran 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[3] . www.mfa.gr. 7 Mart 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[4] . 5 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2007.

[5] . 14 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2010.

[6] . Gadebate.un.org. 26 Eylül 2012. 30 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2012.

[7] . 21 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[8] . 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.