Anadolu hiyeroglifleri, yaklaşık 500 işaretten oluşan bir logografik yazı biçimi. Önceleri Hitit hiyeroglifleri olarak biliniyorlardı fakat kullanıldığı dilin Hititçe değil Luvice olduğu kanıtlandı ve ardından bazı İngilizce kaynaklarda Luvi hiyeroglifi olarak anılmaya başlandı. Son zamanlarda ise bu yazı sistemi kullanılarak daha başka dillerde yazılmış yazıtlar ortaya çıkınca bu tanım yerine, coğrafyayı işaret edecek şekilde "Anadolu Hiyeroglifi" kullanımı kabul görmeye başladı. Tipolojik olarak Mısır hiyeroglifleri'ne benzeseler de grafiksel olarak bir ilişkileri yoktur. Mısır hiyeroglifleri'ne benzer bir şekilde bu Hiyeroglif yazı biçiminin de kutsal bir rol oynadığı kesinlik kazanmamıştır. Hitit çivi yazısı ile kanıtlanabilir bir bağlantısı yoktur.
Anadolu hiyeroglifleri | |
---|---|
Tür | Logografik |
Diller | (Major languages using the writing system) |
Dönem | Tunç Çağı |
ISO 15924 | , |
Bu sayfa fonetik Unicode semboller içerir. Doğru bir bulunmadığı takdirde, veya diğer Unicode karakterleri görebilirsiniz. IPA sembolleri ile ilgili rehberi okumak için, bakınız . |
Tarihçe
Anadolu hiyeroglifinin kullanımı, Anadolu’da ve modern Suriye’de MÖ ilk bin yılın başlarında görülür. En eski örnekler kişisel mühürlerde ortaya çıkar, ancak bunlar yalnızca isimlerden, başlıklardan ve uğurlu işaretlerden oluşur ve dili temsil ettikleri kesin değildir. Asıl metinlerin çoğu taş üzerinde anıtsal yazıtlar olarak bulunur, ancak kurşun şeritler üzerinde birkaç belge de günümüze dek ulaşabilmiştir.
Luvice yazılmış ilk yazıtlar Geç Tunç Çağı’na, MÖ 14 ila 13. yüzyıl arasına tarihlendirilir. İki yüzyıl boyunca seyrek kullanımının ardından hiyeroglifler erken Demir Çağı'nda, MÖ 10. - 8. yüzyıllar arası yeniden görülür. MÖ 7. yüzyılın başlarında, Anadolu hiyeroglif yazı sistemi, 700 yıl boyunca kullanıldıktan sonra, diğer alfabetik yazı sistemleri ile rekabet edemeyerek unutuldu.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Anatolian hieroglyphs ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
- , logografik ve hece okumaları ile
- The invention of Luwian hieroglyphic script (by Isabelle Klock-Fontanille)24 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Anatolianscripts.com - Anadolu Hiyeroglifi25 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Yazı sistemi, alfabe veya harf ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Anadolu hiyeroglifleri yaklasik 500 isaretten olusan bir logografik yazi bicimi Onceleri Hitit hiyeroglifleri olarak biliniyorlardi fakat kullanildigi dilin Hititce degil Luvice oldugu kanitlandi ve ardindan bazi Ingilizce kaynaklarda Luvi hiyeroglifi olarak anilmaya baslandi Son zamanlarda ise bu yazi sistemi kullanilarak daha baska dillerde yazilmis yazitlar ortaya cikinca bu tanim yerine cografyayi isaret edecek sekilde Anadolu Hiyeroglifi kullanimi kabul gormeye basladi Tipolojik olarak Misir hiyeroglifleri ne benzeseler de grafiksel olarak bir iliskileri yoktur Misir hiyeroglifleri ne benzer bir sekilde bu Hiyeroglif yazi biciminin de kutsal bir rol oynadigi kesinlik kazanmamistir Hitit civi yazisi ile kanitlanabilir bir baglantisi yoktur Anadolu hiyeroglifleriTurLogografikDiller Major languages using the writing system DonemTunc CagiISO 15924 Bu sayfa UFA fonetik Unicode semboller icerir Dogru bir goruntuleme desteginiz bulunmadigi takdirde veya diger Unicode karakterleri gorebilirsiniz IPA sembolleri ile ilgili rehberi okumak icin bakiniz Yardim IPA Anadolu hiyerogliflerinin cografi dagilimi Kalin cizgiler buluntu yogunlugunun en fazla oldugu bolgeyi temsil ediyor TarihceAnadolu hiyeroglifinin kullanimi Anadolu da ve modern Suriye de MO ilk bin yilin baslarinda gorulur En eski ornekler kisisel muhurlerde ortaya cikar ancak bunlar yalnizca isimlerden basliklardan ve ugurlu isaretlerden olusur ve dili temsil ettikleri kesin degildir Asil metinlerin cogu tas uzerinde anitsal yazitlar olarak bulunur ancak kursun seritler uzerinde birkac belge de gunumuze dek ulasabilmistir Luvice yazilmis ilk yazitlar Gec Tunc Cagi na MO 14 ila 13 yuzyil arasina tarihlendirilir Iki yuzyil boyunca seyrek kullaniminin ardindan hiyeroglifler erken Demir Cagi nda MO 10 8 yuzyillar arasi yeniden gorulur MO 7 yuzyilin baslarinda Anadolu hiyeroglif yazi sistemi 700 yil boyunca kullanildiktan sonra diger alfabetik yazi sistemleri ile rekabet edemeyerek unutuldu Dis baglantilarWikimedia Commons ta Anatolian hieroglyphs ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur logografik ve hece okumalari ile The invention of Luwian hieroglyphic script by Isabelle Klock Fontanille 24 Eylul 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Anatolianscripts com Anadolu Hiyeroglifi25 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yazi sistemi alfabe veya harf ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz