Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sakigiller (Pitheciidae), Yeni Dünya maymunları grubundan bir primat familyası.
| Pitheciidae | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Sınıflandırma | |||||||||||||||||
| Metne bakınız. | |||||||||||||||||
Güney Amerika'nın kuzeyinde ve ortasında yaşayan bu familya iki alt familyaya ayrılır; Callicebinae alt familyası sadece cinsini içerir, Pitheciinae alt familyası ise Pithecia, ve cinslerini kapsar. Familyaya 43 yaşayan türün yanında birde soyu tükenen Xenotrichini de dahildir.
Özellikleri
Sakigilerin boyu 23 – 57 cm arası ve çoğu türlerde kuyruk neredeyse tekrar bir o kadar uzunluktadır. Sadece uakari cinsinin kuyruğu vücudunun yarı uzunluğu kadardır. Ağırlıkları 0,5 - 3,5 Kg arası ve sık tüylü postlarının rengi siyah, gri, kahverengi ve beyaz arası değişir. Yüzleri kısmen çıplak olabilir. Tutunmak değil, sadece dengeyi sağlamak için kullandıkları kuyrukları da post ile kaplıdır.
Yayılım
Sakigiller sadece Güney Amerika'da yaşar. Çoğu türler Amazonas bölgesinde, Kolumbiya'nın güneyinden Bolivyaya ve Brezilyaya kadar varan bir alanda yaşar. Sadece Callicebus cinsine ait birkaç tür Brezilyanın güneydoğusunda da yaşar. Çeşitli orman türlerinde yaşamaktalar; tropik yağmur ormanlarında, dağlık ve kuru ormanlarda rastlanabilirler.
Yaşam şekli
Sakigiller ağaçta yaşayan gündüz faal maymunlardır. İyi tırmanırlar ve ömürlerinin büyük bir kısmını ağaçta geçirirler. Dört ayak üzerinde yürür ve türden türe farklı miktarda atlayarak da ilerlerler.
Farklı büyüklükte gruplar içerisinde yaşarlar; titiler ve sakiler ömür boyu bir eşe sadık kalır, sakallı sakiler ve uakariler ise 50 bireye kadar üyesi olabilen gruplar içinde yaşar. Bu büyük gruplar gıda aramaya çıkıldığında daha küçük gruplara bölünür ve akşam uyumak için tekrar bir araya gelir.
Aralarında birçok farklı sesler ile iletişim kurarlar. En çok dikkati çeken sesler ince çığlıklar ve kuş ötüşünü andıran sesleridir.
Beslenme
Sakigiller hepçil olsalar da, beslenmelerinin büyük kısmı bitkisel gıdadan oluşur. Titi cinsi neredeyse sırf meyve ile beslenir, diğer cinsler ise sert kabuklu meyveleri ve çekirdekleri tercih eder. Bütün cinsler az bir oranda böcek ve diğer küçük hayvanlarla da beslenir.
Üreme
Sakigiller 5 - 6 ay süren bir gebelik sonrası tek bir yavru (nadir olarak ikiz) doğurur. Callicebus cinsinde yavruya bakma sorumluluğu babaya aittir. Bu davranış familyanın diğer cinslerinde yoktur ama Yeni Dünya maymunlarına ait Aotidae ve Callitrichidae'de de vardır. Birkaç ay sonra emzirme kesilir ve bir iki yıl içinde yavru ergenleşir. Tutsak bireyler 25 - 35 yaşlarına kadar varır.
Sınıflandırma
Sakigiller Yeni Dünya maymunları (Platyrrhini) arasında yer alır. En yakın akrabaları Atelidaedir. Familya 4 cinse ayrılan 43 yaşayan türden meydana gelmekte. Nesli tükenen Xenotrichini'de Callicebus cinsinin yakın akrabaları olarak bu familyaya koyulur.
- tahminen bin yıl evvel nesli tükenen bir maymun grubu:
- yüzlerinin çıplak olması ortak özelliklerinden biridir:
-
- Pithecia
Dış bağlantılar
- Animal Diversity Web'de bilgiler23 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
![image]()
Wikimedia Commons'ta Sakigiller ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.![image]()
Vikitür'de Sakigiller ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Kaynakça
- Thomas Geissmann: Vergleichende Primatologie, Springer-Verlag 2003,
- D. E. Wilson & D. M. Reeder: Mammal Species of the World. Johns Hopkins University Press, 2005,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sakigiller Pitheciidae Yeni Dunya maymunlari grubundan bir primat familyasi PitheciidaeBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim PrimatesAlt takim HaplorhiniInfra takim SimiiformesParvo takim PlatyrrhiniFamilya Pitheciidae 1865SiniflandirmaMetne bakiniz Guney Amerika nin kuzeyinde ve ortasinda yasayan bu familya iki alt familyaya ayrilir Callicebinae alt familyasi sadece cinsini icerir Pitheciinae alt familyasi ise Pithecia ve cinslerini kapsar Familyaya 43 yasayan turun yaninda birde soyu tukenen Xenotrichini de dahildir OzellikleriSakigilerin boyu 23 57 cm arasi ve cogu turlerde kuyruk neredeyse tekrar bir o kadar uzunluktadir Sadece uakari cinsinin kuyrugu vucudunun yari uzunlugu kadardir Agirliklari 0 5 3 5 Kg arasi ve sik tuylu postlarinin rengi siyah gri kahverengi ve beyaz arasi degisir Yuzleri kismen ciplak olabilir Tutunmak degil sadece dengeyi saglamak icin kullandiklari kuyruklari da post ile kaplidir YayilimSakigiller sadece Guney Amerika da yasar Cogu turler Amazonas bolgesinde Kolumbiya nin guneyinden Bolivyaya ve Brezilyaya kadar varan bir alanda yasar Sadece Callicebus cinsine ait birkac tur Brezilyanin guneydogusunda da yasar Cesitli orman turlerinde yasamaktalar tropik yagmur ormanlarinda daglik ve kuru ormanlarda rastlanabilirler Yasam sekliSakigiller agacta yasayan gunduz faal maymunlardir Iyi tirmanirlar ve omurlerinin buyuk bir kismini agacta gecirirler Dort ayak uzerinde yurur ve turden ture farkli miktarda atlayarak da ilerlerler Farkli buyuklukte gruplar icerisinde yasarlar titiler ve sakiler omur boyu bir ese sadik kalir sakalli sakiler ve uakariler ise 50 bireye kadar uyesi olabilen gruplar icinde yasar Bu buyuk gruplar gida aramaya cikildiginda daha kucuk gruplara bolunur ve aksam uyumak icin tekrar bir araya gelir Aralarinda bircok farkli sesler ile iletisim kurarlar En cok dikkati ceken sesler ince cigliklar ve kus otusunu andiran sesleridir Beslenmefamilyanin en kucuk ve en ilkel cinsidir Sakigiller hepcil olsalar da beslenmelerinin buyuk kismi bitkisel gidadan olusur Titi cinsi neredeyse sirf meyve ile beslenir diger cinsler ise sert kabuklu meyveleri ve cekirdekleri tercih eder Butun cinsler az bir oranda bocek ve diger kucuk hayvanlarla da beslenir UremeSakigiller 5 6 ay suren bir gebelik sonrasi tek bir yavru nadir olarak ikiz dogurur Callicebus cinsinde yavruya bakma sorumlulugu babaya aittir Bu davranis familyanin diger cinslerinde yoktur ama Yeni Dunya maymunlarina ait Aotidae ve Callitrichidae de de vardir Birkac ay sonra emzirme kesilir ve bir iki yil icinde yavru ergenlesir Tutsak bireyler 25 35 yaslarina kadar varir Siniflandirmaen cok taninan saki turudur Sakigiller Yeni Dunya maymunlari Platyrrhini arasinda yer alir En yakin akrabalari Atelidaedir Familya 4 cinse ayrilan 43 yasayan turden meydana gelmekte Nesli tukenen Xenotrichini de Callicebus cinsinin yakin akrabalari olarak bu familyaya koyulur Callicebus bernhardi tahminen bin yil evvel nesli tukenen bir maymun grubu yuzlerinin ciplak olmasi ortak ozelliklerinden biridir PitheciaDis baglantilarAnimal Diversity Web de bilgiler23 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Wikimedia Commons ta Sakigiller ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Sakigiller ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur KaynakcaThomas Geissmann Vergleichende Primatologie Springer Verlag 2003 ISBN 3 540 43645 6 D E Wilson amp D M Reeder Mammal Species of the World Johns Hopkins University Press 2005 ISBN 0 8018 8221 4