Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şah damarı ya da internal karotid arter (İKA), boynun her iki tarafında derinde bulunan, köken alan ve beyin ve gözleri besleyen ana damarlardan biridir. 3. ve 4. omur seviyesinde dallanmasıyla İKA ve oluşur. Göğüs şah damarı boyun bölgesindeki organları, saçlı deriyi, yüzü, beyin zarlarını besler.
| internal karotid arter | |
|---|---|
 | |
karotid arterlerin yandan şematik gösterimi. Internal karotid arterin orijini [common karotid arterdir | |
| Latince isim | Arteria carotis interna |
| Toplardamar | |
| Tanımlayıcılar | |
| JSTOR | internal-carotid-artery |
| Microsoft Academic | 2778333808 |
| MeSH | D002343 |
| TA | 4463 |
| FMA | 3947 |
Sınıflandırma
Terminologia Anatomica (TA) tarafından 1998 yılında yapılan sınıflandırmada İKA, 4 parçada sınıflandırıldı. Bunlar boyunsal (servikal), kayası (petröz), kovuksu (kavernöz) ve beyinsel (serebral) katmanlardır. TA tarafından yapılan bu sınıflandırma İKA'nın daha çok damar görüntüleme (anjiyografik) görünümüne göre yapılmıştır. Günümüzde ise beyin cerrahları, sinir ışınbilimciler (nöroradyolog) ve sinirbilimciler (nörolog) tarafından kullanılan sistem 1996 yılında Bouthillier tarafından yapılan ve İKA'yı komşu gövdebilimsel (anatomik) yapılara ve cerrahi özelliklerine göre 7 parçaya ayıran sınıflandırmadır. Bu parçalar sayısal olarak sınıflandırılmıştır. tarafından döletsel (embriyonik) özelliklere göre yapılmış olan sınıflandırma işlevsel olarak kullanılmamaktadır. Fischer tarafından yapılmış başka bir sınıflandırmanın ise günümüzde sadece tarihi önemi vardır.Bouthillier tarafından yapılan sınıflandırma:
- C1, boyun parçası (servikal segment) olarak adlandırılır ve bu bölgede çıkan bir dal yoktur.
- C2, kayası parçanın (petröz segment) karşılığıdır.
- C3, Laserum parçası olarak adlandırılır.
- C2 ve C3 birlikte kayası parça (petröz segment) olarak da adlandırılır.
- C4, kovuksu parça (kavernöz segment), kovuksu girit (kavernöz sinüs) komşuluğunda bulunan parçadır.
- C5, klinoid parça, temel kemiğin klinoid çıkıntısına denk gelen gövdebilimsel parçadır.
- C6, göz parçası, (oftalmik arter) çıktığı seviyedir.
- C7, iletici parça (komünikan segment), ön iletici atardamarı seviyesine denk gelen parçadır.
- C6 ve C7 parçaları birlikte beyinsel parça olarak da adlandırılır.
Seyri/yönelim
ICA, 'den C3-4 servikal vertebra seviyesinde dallanmasıyla oluşur. Diğer dal . ICA başladığı yerde damar çapı olarak geniştir. Bu bölgeye karotid sinüs veya karotid bulb adı verilir. Karotid arter yukaru kafa tabanına doğru karotid kılıf içerisinde izler. Bu kılıfta ve vagus siniri vardır. Temporal kemiğin karotid kanal girişine kadar gelir. ICA'nın bu seviyeye kadar herhangi bir dalı bulunmaz.
C2, petröz segment, ICA'nın temporal kemik petröz parçası içerisinde seyrettiği kısımdır. Bu seyri esnasında 3 kısımda incelenir. Bunlardan ilki yukarı seyirli olan asendan parçadır. Daha sonra içe ve yatay seyri öncesi oluşan kıvrıma genu ve yatay seyirli olan parçaya da horizontal kısım denir. Horizontal kesimin hemen üzerindeki kemik duvarın üzerinde trigeminal sinirin ganglionunun oturduğu oluk bulunmaktadır. Bu seyri esnasında superior semptatik gangliondan gelen sinirler ICA etrafında ağ gibi dolanarak sempatik pleksusu oluşturular. ICA'nın petröz kemik içerisinde seyri esnasında iki dal verir. Bunlar ve .
C3, diğer adıyla lacerum segment olarak isimlendirilen segment, ICA'nın foramen lacerum üzerinden petrolingual ligamente kadar olan kısmı için kullanılır. Foramen lacerum herne kadar bir kanal olsa da burası ligament ve bağ dokusu ile kaplıdır ve içerisinden herhangi bir arter veya sinir geçmez. Bu nedenle lacerum segmentin for. lacerum içerisinden geçen kısım olarak düşünülmemesi gereklidir. ICA'nıon buradaki seyri hala ekstraduraldir.
C4, diğer adıyla kavernöz segment, ICA'nın petrolingual ligamentten, proksimal dural halkaya kadar olan kısmı için kullanılır. Bu segment posterir klinoid çıkıntı seviyesinde arterin yukarı seyri ile başlar. Sfenoid kemik önünde seyrederek anterior klinoid seviyesinde tekrar yukaru yönlenir. Bu segment kıvrım şeklinde yapısından dolayı Karotid sifon adını alır. Buradaki seyir esnasında ICA her iki tarafta kavernöz sinüs ile çevrilidir. Etrafında semptaik pleksus vardır ve dış tarafında abdusens siniri bulunur. Bu segmentten çıkan dallar; meningohipofizeal trunk ve inferolateral trunk olarak isimlendirilir.
C5, klinoid segment olarak isimlendirilir. Proksimal ve distal dural halka arasında kalan kısımdır. Kısa bir segmenttir. Distal dural halkadan sonraki seyri esnasında subaraknoid aralığa girerek intradural hale gelir. [[Dosya:Gray514.png|küçükresim| C6, oftalmik segment olarak isimlendirilir. Distal dural halkadan çıkan ICA burada subaraknoid aralığa girerek intradural yani intrakranial hale gelir. Buradan itibaren ICA'non çıkışına kadar olan kısma oftalmik segment ismi verilir. Bu segmentten ve superior hipofizeal arter çıkar.
C7, komünikan segment olarak isimlendirilir. Optik sinir ve okülomotor sinir arasında seyreden bu segment posterior komünikan arter ile ICA bifurkasyon bölgesi arasında kalır. Bu segmentten posterior komünikan arter ve çıkar. Bu seyrinden sonra ICA bifurkasyonda ICA iki ana dala ayrılır. Bunlar anterior serebral arter ve orta serebral arterdir. ICA burada beynin homojen kanlanmasını sağlayan ve kollateral bağlantılar içeren Willis poligonunun bir parçasını oluşturur.
Dallar
- C1: Servikal segment. Dal yoktur
- C2: Petröz segment
- Vidian arter
- karotikotimpanik arter
- C3: Lacerum segment. Dal yok
- C4: Kavernöz segment
- Meningohipofizeal arter
- Tentorial bazal arter
- Tentorial marginal arter (Bernasconi–Cassinari arteri)
- Meningeal arter
- Klival dal
- Inferior hipofizeal arter
- Kapsüler dal (McConnell'in kapsüler arteri)
- Meningohipofizeal arter
- C5: Klinoid segment. Dal yok
- C6: Oftalmik segment.
- C7: komünikan segment
Ek resimler
-
![image]()
-
![image]()
Beyin tabanındaki arteryel dolaşımın şematize edilmiş hali
Kaynakça
- ^ "Carotid Artery (Human Anatomy): Picture, Definition, Conditions, & More". WebMD (İngilizce). 7 Mart 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2020.
- ^ Kiel, Kiel (18 Şubat 2011). "The Ocular Circulation". Colloquium Series on Integrated Systems Physiology: From Molecule to Function. 3 (1). ss. 1-81. doi:10.4199/C00024ED1V01Y201012ISP012. (PMID) 21452447.
- ^ . www.meddean.luc.edu. 17 Eylül 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2020.
- ^ . web.archive.org. 20 Şubat 2009. 28 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2020.
- ^ Bouthillier, Bouthillier (Mart 1996). "Segments of the internal carotid artery: a new classification". Neurosurgery. 38 (3). ss. 425-32; discussion 432-3. doi:10.1097/00006123-199603000-00001. (PMID) 8837792.
- ^ Lasjaunias P, Santoyo-Vazquez A. Segmental agenesis of the internal carotid artery: angiographic aspects with embryological discussion. Anat Clin 1984;6:133–41
- ^ Fischer E. Die Lageabweichungen der vorderen Hirnarterie im Gefa¨ssbild. Zentralbl Neurochir 1938;3:300 –13
- ^ Fawzy, Peter. . Radiopaedia. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2020.
- ^ Rothe, Chris. . Radiopaedia. 7 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2020.
Dış bağlantılar
- SUNY Downstate Medical Center (kadavra)[]
- Radiopedia11 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- NeuroAngio.org3 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
| Wikimedia Commons'ta İnternal karotid arter ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sah damari ya da internal karotid arter IKA boynun her iki tarafinda derinde bulunan koken alan ve beyin ve gozleri besleyen ana damarlardan biridir 3 ve 4 omur seviyesinde dallanmasiyla IKA ve olusur Gogus sah damari boyun bolgesindeki organlari sacli deriyi yuzu beyin zarlarini besler internal karotid arterkarotid arterlerin yandan sematik gosterimi Internal karotid arterin orijini common karotid arterdirLatince isimArteria carotis internaToplardamarTanimlayicilarJSTORinternal carotid arteryMicrosoft Academic2778333808MeSHD002343TA4463FMA3947SiniflandirmaTerminologia Anatomica TA tarafindan 1998 yilinda yapilan siniflandirmada IKA 4 parcada siniflandirildi Bunlar boyunsal servikal kayasi petroz kovuksu kavernoz ve beyinsel serebral katmanlardir TA tarafindan yapilan bu siniflandirma IKA nin daha cok damar goruntuleme anjiyografik gorunumune gore yapilmistir Gunumuzde ise beyin cerrahlari sinir isinbilimciler nororadyolog ve sinirbilimciler norolog tarafindan kullanilan sistem 1996 yilinda Bouthillier tarafindan yapilan ve IKA yi komsu govdebilimsel anatomik yapilara ve cerrahi ozelliklerine gore 7 parcaya ayiran siniflandirmadir Bu parcalar sayisal olarak siniflandirilmistir tarafindan doletsel embriyonik ozelliklere gore yapilmis olan siniflandirma islevsel olarak kullanilmamaktadir Fischer tarafindan yapilmis baska bir siniflandirmanin ise gunumuzde sadece tarihi onemi vardir Bouthillier tarafindan yapilan siniflandirma C1 boyun parcasi servikal segment olarak adlandirilir ve bu bolgede cikan bir dal yoktur C2 kayasi parcanin petroz segment karsiligidir C3 Laserum parcasi olarak adlandirilir C2 ve C3 birlikte kayasi parca petroz segment olarak da adlandirilir dd C4 kovuksu parca kavernoz segment kovuksu girit kavernoz sinus komsulugunda bulunan parcadir C5 klinoid parca temel kemigin klinoid cikintisina denk gelen govdebilimsel parcadir C6 goz parcasi oftalmik arter ciktigi seviyedir C7 iletici parca komunikan segment on iletici atardamari seviyesine denk gelen parcadir C6 ve C7 parcalari birlikte beyinsel parca olarak da adlandirilir dd Seyri yonelimInternal karotid arterICA nin beyin MR anjiyografik gorunumu ICA den C3 4 servikal vertebra seviyesinde dallanmasiyla olusur Diger dal ICA basladigi yerde damar capi olarak genistir Bu bolgeye karotid sinus veya karotid bulb adi verilir Karotid arter yukaru kafa tabanina dogru karotid kilif icerisinde izler Bu kilifta ve vagus siniri vardir Temporal kemigin karotid kanal girisine kadar gelir ICA nin bu seviyeye kadar herhangi bir dali bulunmaz 6 Servikal vertebra seviyesinden kesitsel goruntu Bu seviyede arter ayrilmadan onceki fakat seyri boyunca komsulugu aynidirInternal karotid arter diseksiyon C2 petroz segment ICA nin temporal kemik petroz parcasi icerisinde seyrettigi kisimdir Bu seyri esnasinda 3 kisimda incelenir Bunlardan ilki yukari seyirli olan asendan parcadir Daha sonra ice ve yatay seyri oncesi olusan kivrima genu ve yatay seyirli olan parcaya da horizontal kisim denir Horizontal kesimin hemen uzerindeki kemik duvarin uzerinde trigeminal sinirin ganglionunun oturdugu oluk bulunmaktadir Bu seyri esnasinda superior semptatik gangliondan gelen sinirler ICA etrafinda ag gibi dolanarak sempatik pleksusu olusturular ICA nin petroz kemik icerisinde seyri esnasinda iki dal verir Bunlar ve C3 diger adiyla lacerum segment olarak isimlendirilen segment ICA nin foramen lacerum uzerinden petrolingual ligamente kadar olan kismi icin kullanilir Foramen lacerum herne kadar bir kanal olsa da burasi ligament ve bag dokusu ile kaplidir ve icerisinden herhangi bir arter veya sinir gecmez Bu nedenle lacerum segmentin for lacerum icerisinden gecen kisim olarak dusunulmemesi gereklidir ICA nion buradaki seyri hala ekstraduraldir Kavernoz sinusten kecen oblik kesit C4 diger adiyla kavernoz segment ICA nin petrolingual ligamentten proksimal dural halkaya kadar olan kismi icin kullanilir Bu segment posterir klinoid cikinti seviyesinde arterin yukari seyri ile baslar Sfenoid kemik onunde seyrederek anterior klinoid seviyesinde tekrar yukaru yonlenir Bu segment kivrim seklinde yapisindan dolayi Karotid sifon adini alir Buradaki seyir esnasinda ICA her iki tarafta kavernoz sinus ile cevrilidir Etrafinda semptaik pleksus vardir ve dis tarafinda abdusens siniri bulunur Bu segmentten cikan dallar meningohipofizeal trunk ve inferolateral trunk olarak isimlendirilir C5 klinoid segment olarak isimlendirilir Proksimal ve distal dural halka arasinda kalan kisimdir Kisa bir segmenttir Distal dural halkadan sonraki seyri esnasinda subaraknoid araliga girerek intradural hale gelir Dosya Gray514 png kucukresim C6 oftalmik segment olarak isimlendirilir Distal dural halkadan cikan ICA burada subaraknoid araliga girerek intradural yani intrakranial hale gelir Buradan itibaren ICA non cikisina kadar olan kisma oftalmik segment ismi verilir Bu segmentten ve superior hipofizeal arter cikar C7 komunikan segment olarak isimlendirilir Optik sinir ve okulomotor sinir arasinda seyreden bu segment posterior komunikan arter ile ICA bifurkasyon bolgesi arasinda kalir Bu segmentten posterior komunikan arter ve cikar Bu seyrinden sonra ICA bifurkasyonda ICA iki ana dala ayrilir Bunlar anterior serebral arter ve orta serebral arterdir ICA burada beynin homojen kanlanmasini saglayan ve kollateral baglantilar iceren Willis poligonunun bir parcasini olusturur DallarC1 Servikal segment Dal yoktur C2 Petroz segment Vidian arter karotikotimpanik arter C3 Lacerum segment Dal yok C4 Kavernoz segment Meningohipofizeal arter Tentorial bazal arter Tentorial marginal arter Bernasconi Cassinari arteri Meningeal arter Klival dal Inferior hipofizeal arter Kapsuler dal McConnell in kapsuler arteri C5 Klinoid segment Dal yok C6 Oftalmik segment C7 komunikan segment Posterior komunikan arter Orta serebral arter Anterior serebral arterEk resimlerWillis poligonu Beyin tabanindaki arteryel dolasimin sematize edilmis haliKaynakca Carotid Artery Human Anatomy Picture Definition Conditions amp More WebMD Ingilizce 7 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2020 Kiel Kiel 18 Subat 2011 The Ocular Circulation Colloquium Series on Integrated Systems Physiology From Molecule to Function 3 1 ss 1 81 doi 10 4199 C00024ED1V01Y201012ISP012 PMID 21452447 www meddean luc edu 17 Eylul 2000 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2020 web archive org 20 Subat 2009 28 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2020 Bouthillier Bouthillier Mart 1996 Segments of the internal carotid artery a new classification Neurosurgery 38 3 ss 425 32 discussion 432 3 doi 10 1097 00006123 199603000 00001 PMID 8837792 Lasjaunias P Santoyo Vazquez A Segmental agenesis of the internal carotid artery angiographic aspects with embryological discussion Anat Clin 1984 6 133 41 Fischer E Die Lageabweichungen der vorderen Hirnarterie im Gefa ssbild Zentralbl Neurochir 1938 3 300 13 Fawzy Peter Radiopaedia 16 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2020 Rothe Chris Radiopaedia 7 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2020 Dis baglantilarSUNY Downstate Medical Center kadavra olu kirik baglanti Radiopedia11 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde NeuroAngio org3 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Wikimedia Commons ta Internal karotid arter ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir