Gayriresmî imparatorluk, bir imparatorluğun ticari, askerî veya stratejik hedefleri doğrultusunda kolonisi olmayan bölgeler üzerinde etki sahibi olarak oluşturduğu etki alanıdır.
2010 yılında yazdıkları bir makalede Gregory Barton ve Brett Bennett "gayriresmî imparatorluk" için aşağıdaki tanımı sundular:
Ticari ve siyasi elitlerin yabancı bir bölgeyi, halkı veya kaynakları kontrol altına almaya yönelik başarılı girişimi. Kontrol mekanizmaları arasında imparatorluğun söz konusu bölgede sahip olduğu imtiyazların gereğinin yapılması ve ekonomik ve siyasi yaptırım tehdidi, bunlarla beraber sıkça olası diğer emperyal güçlerin önünü kesecek tedbirler yer alırdı. Görüşümüz "gayriresmî imparatorluk" teriminin kullanılabilmesi için tarihçilerin bir ülkenin elitlerinin veya hükûmetinin toprakları dışında hukuki kontrol ve de facto ekonomik hakimiyet sahibi olduğunu, etki sahibi ülkenin etkilenen ülkedeki çıkarları doğrultusunda o ülkedeki politikalara güçlü etki ettiğini göstermesinin şart olduğu yönündedir. |
Serbest ticaret politikaları sayesinde Britanya İmparatorluğu ekonomik yollardan gayriresmî imparatorluk sahibi olmayı başardı. Tarihçi ve 'ın "" ("Serbest Ticaretin Emperyalizmi") makalesine göre Britanya İmparatorluğu kolonilerin genişlemesinde kolonilerin üzerinde kurduğu resmî hakimiyet kadar oluşturduğu gayriresmî imparatorluk da rol oynadı. 20. yüzyılın başlarında Japonya İmparatorluğu'nun eşitsiz bir antlaşma sistemi aracılığıyla Çin üzerinde sağladığı hakimiyet de bu kavrama bir örnektir. Bununla beraber, "gayriresmî imparatorluk" kavramı "emperyalizm" kavramının tanımını haddinden fazla genişlettiği savıyla eleştirilmiştir.
Kaynakça
- ^ Barton, G.A. and B.M. Bennett. (2010) Forestry as Foreign Policy: Anglo-Siamese Relations and the Origins of Britain's Informal Empire in the Teak Forests of Northern Siam, 1883–1925 34 (1): 65-86
- ^ John Gallagher and Ronald Robinson, "The Imperialism of Free Trade", The Economic History Review, Second series, Vol. VI, no. 1 (1953) An online version of this seminal article is available at: . 21 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2008.
- ^ Duus, Peter S. (2014). The Japanese Informal Empire in China, 1895-1937. Princeton: Princeton University Press. ss. xiv-xv. 7 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2017.
![]() | Tarih ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gayriresmi imparatorluk bir imparatorlugun ticari askeri veya stratejik hedefleri dogrultusunda kolonisi olmayan bolgeler uzerinde etki sahibi olarak olusturdugu etki alanidir 2010 yilinda yazdiklari bir makalede Gregory Barton ve Brett Bennett gayriresmi imparatorluk icin asagidaki tanimi sundular Ticari ve siyasi elitlerin yabanci bir bolgeyi halki veya kaynaklari kontrol altina almaya yonelik basarili girisimi Kontrol mekanizmalari arasinda imparatorlugun soz konusu bolgede sahip oldugu imtiyazlarin gereginin yapilmasi ve ekonomik ve siyasi yaptirim tehdidi bunlarla beraber sikca olasi diger emperyal guclerin onunu kesecek tedbirler yer alirdi Gorusumuz gayriresmi imparatorluk teriminin kullanilabilmesi icin tarihcilerin bir ulkenin elitlerinin veya hukumetinin topraklari disinda hukuki kontrol ve de facto ekonomik hakimiyet sahibi oldugunu etki sahibi ulkenin etkilenen ulkedeki cikarlari dogrultusunda o ulkedeki politikalara guclu etki ettigini gostermesinin sart oldugu yonundedir Serbest ticaret politikalari sayesinde Britanya Imparatorlugu ekonomik yollardan gayriresmi imparatorluk sahibi olmayi basardi Tarihci ve in Serbest Ticaretin Emperyalizmi makalesine gore Britanya Imparatorlugu kolonilerin genislemesinde kolonilerin uzerinde kurdugu resmi hakimiyet kadar olusturdugu gayriresmi imparatorluk da rol oynadi 20 yuzyilin baslarinda Japonya Imparatorlugu nun esitsiz bir antlasma sistemi araciligiyla Cin uzerinde sagladigi hakimiyet de bu kavrama bir ornektir Bununla beraber gayriresmi imparatorluk kavrami emperyalizm kavraminin tanimini haddinden fazla genislettigi saviyla elestirilmistir Kaynakca Barton G A and B M Bennett 2010 Forestry as Foreign Policy Anglo Siamese Relations and the Origins of Britain s Informal Empire in the Teak Forests of Northern Siam 1883 1925 34 1 65 86 John Gallagher and Ronald Robinson The Imperialism of Free Trade The Economic History Review Second series Vol VI no 1 1953 An online version of this seminal article is available at 21 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Aralik 2008 Duus Peter S 2014 The Japanese Informal Empire in China 1895 1937 Princeton Princeton University Press ss xiv xv 7 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2017 Tarih ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz