II. Hişam (Arapça: ھشام المؤيد بالله Hişam, el-Müeyyed Billâh d. 11 Haziran 965, Kurtuba - ö. 18 Mayıs 1013, Córdoba), 1 Ekim 976 – 15 Şubat 1009 ile 23 Temmuz 1010 – 18 Mayıs 1013 dönemlerinde iki kez Kurtuba halifesi olan Endülüs Emevi Devleti hükümdarı.
II. Hişam | |||||
---|---|---|---|---|---|
Endülüs Emevî Halifesi | |||||
Hüküm süresi | 1 Ekim 976 – 15 Șubat 1009 | ||||
Önce gelen | II. Hakem | ||||
Sonra gelen | II. Muhammed | ||||
Hüküm süresi | 23 Temmuz 1010 – 18 Mayıs 1013 | ||||
Önce gelen | |||||
Sonra gelen | |||||
Doğum | 11 Haziran 965 | ||||
Ölüm | 18 Mayıs 1013 | ||||
| |||||
Hanedan | Endülüs Emevîleri | ||||
Babası | II. Hakem | ||||
Annesi | Subh |
Hayat
Tahta çıkışı
Halife II. Hakem'in 976 yılında ölümü üzerine veliaht oğlu Hişâm, el-Müeyyed Billâh unvanıyla, Endülüs Emevî Devleti tahtının onuncu vârisi ve üçüncü halifesi olarak, Córdoba'da 1 Ekim 976'de henüz 10 veya 12 yaşındayken tahta çıktı. Ancak bu çıkış, vezir Cafer el-Müsafî ve destekçisi Mansur Ebu Emi Ebî Emir sayesinde olmuştu.
Fakat bir çocuğun halife olarak tahta çıkışı aleyhtarları çöktü. Sarayın Slav kökenli paralı asker muhafızları olan "Sakalıbe" birliği komutanları olan Faik ve Cevzer İ. Hakem döneminde önemli danışman olarak görev yapmışlardı. Hakim'in ölüm yatağında yanında bulunmuşlardı ve bu ölümü gizleyip iktidar gücünü kendi ellerine geçirmek istemekteydiler. Fakat Vezir Cafer el-Müstafı ve Mansur İbn Ebi Amir bu planın gerçekleşmesini önlemişlerdi. Fakat Hakem'in kardeşi ve Hisam'ın amcası olan 27 yaşında bulunan Muğîre b. Abdurrahman'ı halife yapma planları hazırladılar. Bunu Vezir Cafer el-Müstafı'ye bildirip onu da yanlarına almak istediler.
Fakat Vezir Cafer el-Müstafı ikili oynamaktaydı. Kendi yönetici kadrosuyla anlaşarak Hakem'in ölüm haberini almadan Muğîre b. Abdurrahman'ı öldürmeye karar aldılar. Bu kararın uygulanması o zaman I. Hakem döneminde hazinedarlık ve darphane eminliği ve orduda General Galip'in kethüdalığı görevlerini yapmış olan kişi olan Mansur İbn Ebî Emir tarafından üstlenildi ve Muğîre bin Abdurrahman boğularak öldürüldü. Böylece Sakalıbe'nin komplo planı elemine edilmiş oldu.
Naipler idaresi
II. Hisam'a taht naibi olarak annesi "Subh" ile vezir Cafer el-Mustafi tayin edilmişti. Hişâm’a biat töreninden sonra Mansur İbn Ebu Emir'in tavsiyesi ile bazı vergiler kaldırdıktan ve ahaliyi çekmek için 7 Ekim'de çocuk halife bir askeri törenle halka gösterildi. Vezir Cafer Mushafî "hacip (sedaret kethudasi)" ve Mansur İbn Ebî Âmir halifenin naibi olan annesi Subh'un isteği ile vezir olarak atandılar. Devletin yönetimi "" Cafer ei-Mustafî ile Subh destekli vezir Mansur İbn Ebî Âmir'in eline geçmiş oldu.
Bu arada Kurtuba devlet idaresinin, Hakem'in hastalığı ve küçük bir çocuğun tahta geçmesi ile zayıfladığını sanan Hristiyanlar kuzeyden Müslümanlara saldırı ve onlara karşı akınlar yapmalarına neden oldu. "Hajib" Cafer El-Mustafi bir asker olmadığı için bu saldırılara karşı uygun tedbirler alamamaktaydı. Diğer naip olan halifenin annesi Subh buna çareyi yeni vezir Mansur İbn Ebî Âmir'i teşvik etmekte buldu. Mansur İbn Ebî Âmir'de yeterli ödenek, teçhizat ve destek verilirse Hristiyanlar'ın saldırılarına karşı gelebileceğini ve onlara karşı seferler düzenleyerek onları yola getirebileceğini Subh'a inandırdı.
Mansur ibn Ebi Amir ("Almanzor") ve icraatı
976 yılı sonlarında Cafer el-Müsafî Hristiyanlara karşı bir sefer kararı çıkardı. Mansur İbn Ebî Âmir'in bu seferi komuta etmek için istediği 100.000 dinar altın ve asker seçme yetkilerinin hepsinin kendine verilmesi şartlarının koydu. Para miktarı fazla bulunmasına rağmen, başka gönüllü çıkmayınca istedikleri verildi ve böylece ilk sefere serdar olarak Mansur İbn Ebî Âmir seçildi. Bu İspanyol Hristiyan ve müslüman menkıbelerine (örneğin "Zikr bilad el-Endülüs") "Almanzor" (Mansur) olarak adı geçecek Müslüman askerin başlangıç seferi oldu.
Mansur İbn Ebî Âmir, Şubat 977 yılında, yeni ordusuyla Kurtuba'dan ilk akınını başlatıp. Kastâle (Castilla) topraklarındaki Talemenka (Ta-lamanca) bölgesinde bulunan Hisnu'l-Hâme (Los Banos) kalesini kuşattı ve büyük bir ganimetle muzaffer olarak Nisan ayında Kurtuba'ya döndü. Bundan sonra Mansur İbn Ebî Âmir 978 ile 1002 döneminde asgari 56 değişik yere akın yaptı. Bunlardan en önemlileri, tarihleri ve hedefleri şöyle verilebilir:
- 981 - Zamora
- 985 - Barselona
- 987 -
- 988 - ve Eşlonza Manastırı
- 997 - Braga ve Santiago de Compostela
- 999 - Pamplona
- 1000 - Çervera Muharebesi
- 1002 - San Millán de la Çoğolla
Tahta ikinci kez geçme
Bundan sonra ülke Araplar ile Berberler arasında çıkan iç savaş dolayısıyla ülke çok karışık anarşi durumuna girmiştir. Kurtuba, bu karışıklık durumunda birçok defa el değiştirmiş ve bazen Araplar elinde ve diğer zamanlar Berberler elinde kalmıştır. Bu karışıklık sırasında II. Hişam Kurtuba'da tutuklu olarak kalmıştır.
23 Haziran 1010'da II. Hişam el-Vahded komutası altında bulunan İslav kökenli paralı muhafız askerler olan Sakâlibe tarafından tekrar tahta getirilmiştir. II. Hişam'ın bu ikinci halifelik döneminde devletin idaresi halifeyi hapisten kurtaran muhafızlar komutanı el-Vahded'in elinde bulunmuştur. Fakat el-Vahded ve sakalıbe birliği ile II. Hişam ancak Kurtuba'da hükümlerini geçirebilmişlerdir. Berber birliklerini ne elemine edebilmişler ve ne de kontrol altına alabilmişlerdir. Ülkenin Kurtuba dışında kalan kısımlarında Kurtuba merkezinin hükmü geçmez olmuştur.
Sonunda Nisan ve Mayıs 1013'te berber birlikleri el-Vahded ve sakalıbe birliğine karşı galip gelerek Kurtuba'yı ellerine geçirmişler ve şehri talan etmişlerdir. Bu birlikler II. Hişam'ı tahttan indirmişler ve yerine tekrar 'yi tahta geçirmişlerdir. Berberler tarafından tahttan indirildikten II. Hişam'ın akıbeti hakkında hiçbir belge bulunmamaktadır. Büyük olasılıkla 18 Mayıs 1013'ta Kurtuba'yı ellerine geçirmiş olan Berber birlikleri tarafından öldürülmüştür.
Kaynakça
- Ispanyolca Wikipedia "Hisham_II" maddesi 2 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
- Claudio Sànchez-Albornoz, (1960) La España musulmana, Buenos Aires (İspanyolca)
II. Hişâm Alt kolu Beni Kureyş | ||
Önce gelen II. Hakem | Endülüs Emevî Halifesi 976 - 1009 | Sonra gelen II. Muhammed |
Önce gelen | Endülüs Emevî Halifesi 1010 - 1013 | Sonra gelen |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
II Hisam Arapca ھشام المؤيد باللهHisam el Mueyyed Billah d 11 Haziran 965 Kurtuba o 18 Mayis 1013 Cordoba 1 Ekim 976 15 Subat 1009 ile 23 Temmuz 1010 18 Mayis 1013 donemlerinde iki kez Kurtuba halifesi olan Endulus Emevi Devleti hukumdari II HisamEndulus Emevi HalifesiHukum suresi1 Ekim 976 15 Șubat 1009Once gelenII HakemSonra gelenII MuhammedHukum suresi23 Temmuz 1010 18 Mayis 1013Once gelenSonra gelenDogum11 Haziran 965Olum18 Mayis 1013Tam adiHisam bin Hakem el Mueyyed BillahHanedanEndulus EmevileriBabasiII HakemAnnesiSubhKurtuba da darp edilmis II Hisam altin dinar sikkesiHayatTahta cikisi Halife II Hakem in 976 yilinda olumu uzerine veliaht oglu Hisam el Mueyyed Billah unvaniyla Endulus Emevi Devleti tahtinin onuncu varisi ve ucuncu halifesi olarak Cordoba da 1 Ekim 976 de henuz 10 veya 12 yasindayken tahta cikti Ancak bu cikis vezir Cafer el Musafi ve destekcisi Mansur Ebu Emi Ebi Emir sayesinde olmustu Fakat bir cocugun halife olarak tahta cikisi aleyhtarlari coktu Sarayin Slav kokenli parali asker muhafizlari olan Sakalibe birligi komutanlari olan Faik ve Cevzer I Hakem doneminde onemli danisman olarak gorev yapmislardi Hakim in olum yataginda yaninda bulunmuslardi ve bu olumu gizleyip iktidar gucunu kendi ellerine gecirmek istemekteydiler Fakat Vezir Cafer el Mustafi ve Mansur Ibn Ebi Amir bu planin gerceklesmesini onlemislerdi Fakat Hakem in kardesi ve Hisam in amcasi olan 27 yasinda bulunan Mugire b Abdurrahman i halife yapma planlari hazirladilar Bunu Vezir Cafer el Mustafi ye bildirip onu da yanlarina almak istediler Fakat Vezir Cafer el Mustafi ikili oynamaktaydi Kendi yonetici kadrosuyla anlasarak Hakem in olum haberini almadan Mugire b Abdurrahman i oldurmeye karar aldilar Bu kararin uygulanmasi o zaman I Hakem doneminde hazinedarlik ve darphane eminligi ve orduda General Galip in kethudaligi gorevlerini yapmis olan kisi olan Mansur Ibn Ebi Emir tarafindan ustlenildi ve Mugire bin Abdurrahman bogularak olduruldu Boylece Sakalibe nin komplo plani elemine edilmis oldu Naipler idaresi II Hisam a taht naibi olarak annesi Subh ile vezir Cafer el Mustafi tayin edilmisti Hisam a biat toreninden sonra Mansur Ibn Ebu Emir in tavsiyesi ile bazi vergiler kaldirdiktan ve ahaliyi cekmek icin 7 Ekim de cocuk halife bir askeri torenle halka gosterildi Vezir Cafer Mushafi hacip sedaret kethudasi ve Mansur Ibn Ebi Amir halifenin naibi olan annesi Subh un istegi ile vezir olarak atandilar Devletin yonetimi Cafer ei Mustafi ile Subh destekli vezir Mansur Ibn Ebi Amir in eline gecmis oldu Bu arada Kurtuba devlet idaresinin Hakem in hastaligi ve kucuk bir cocugun tahta gecmesi ile zayifladigini sanan Hristiyanlar kuzeyden Muslumanlara saldiri ve onlara karsi akinlar yapmalarina neden oldu Hajib Cafer El Mustafi bir asker olmadigi icin bu saldirilara karsi uygun tedbirler alamamaktaydi Diger naip olan halifenin annesi Subh buna careyi yeni vezir Mansur Ibn Ebi Amir i tesvik etmekte buldu Mansur Ibn Ebi Amir de yeterli odenek techizat ve destek verilirse Hristiyanlar in saldirilarina karsi gelebilecegini ve onlara karsi seferler duzenleyerek onlari yola getirebilecegini Subh a inandirdi Mansur ibn Ebi Amir Almanzor ve icraati Mansur ibn Ebi Amir 976 yili sonlarinda Cafer el Musafi Hristiyanlara karsi bir sefer karari cikardi Mansur Ibn Ebi Amir in bu seferi komuta etmek icin istedigi 100 000 dinar altin ve asker secme yetkilerinin hepsinin kendine verilmesi sartlarinin koydu Para miktari fazla bulunmasina ragmen baska gonullu cikmayinca istedikleri verildi ve boylece ilk sefere serdar olarak Mansur Ibn Ebi Amir secildi Bu Ispanyol Hristiyan ve musluman menkibelerine ornegin Zikr bilad el Endulus Almanzor Mansur olarak adi gececek Musluman askerin baslangic seferi oldu Ibn Ebi Amir in Hristiyanlara karsi seferleri Haritada koyu yesil bolgeler fetih ettikleri yerleri gosterir Sari olarak gosterilen Hristiyan kalan bolgeler olup mevkilere yonelmis olan oklarin ucu seferin son hedefini gostermektedir Mansur Ibn Ebi Amir Subat 977 yilinda yeni ordusuyla Kurtuba dan ilk akinini baslatip Kastale Castilla topraklarindaki Talemenka Ta lamanca bolgesinde bulunan Hisnu l Hame Los Banos kalesini kusatti ve buyuk bir ganimetle muzaffer olarak Nisan ayinda Kurtuba ya dondu Bundan sonra Mansur Ibn Ebi Amir 978 ile 1002 doneminde asgari 56 degisik yere akin yapti Bunlardan en onemlileri tarihleri ve hedefleri soyle verilebilir 981 Zamora 985 Barselona 987 988 ve Eslonza Manastiri 997 Braga ve Santiago de Compostela 999 Pamplona 1000 Cervera Muharebesi 1002 San Millan de la CogollaTahta ikinci kez gecme Bundan sonra ulke Araplar ile Berberler arasinda cikan ic savas dolayisiyla ulke cok karisik anarsi durumuna girmistir Kurtuba bu karisiklik durumunda bircok defa el degistirmis ve bazen Araplar elinde ve diger zamanlar Berberler elinde kalmistir Bu karisiklik sirasinda II Hisam Kurtuba da tutuklu olarak kalmistir 23 Haziran 1010 da II Hisam el Vahded komutasi altinda bulunan Islav kokenli parali muhafiz askerler olan Sakalibe tarafindan tekrar tahta getirilmistir II Hisam in bu ikinci halifelik doneminde devletin idaresi halifeyi hapisten kurtaran muhafizlar komutani el Vahded in elinde bulunmustur Fakat el Vahded ve sakalibe birligi ile II Hisam ancak Kurtuba da hukumlerini gecirebilmislerdir Berber birliklerini ne elemine edebilmisler ve ne de kontrol altina alabilmislerdir Ulkenin Kurtuba disinda kalan kisimlarinda Kurtuba merkezinin hukmu gecmez olmustur Sonunda Nisan ve Mayis 1013 te berber birlikleri el Vahded ve sakalibe birligine karsi galip gelerek Kurtuba yi ellerine gecirmisler ve sehri talan etmislerdir Bu birlikler II Hisam i tahttan indirmisler ve yerine tekrar yi tahta gecirmislerdir Berberler tarafindan tahttan indirildikten II Hisam in akibeti hakkinda hicbir belge bulunmamaktadir Buyuk olasilikla 18 Mayis 1013 ta Kurtuba yi ellerine gecirmis olan Berber birlikleri tarafindan oldurulmustur KaynakcaIspanyolca Wikipedia Hisham II maddesi 2 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ispanyolca Claudio Sanchez Albornoz 1960 La Espana musulmana Buenos Aires Ispanyolca II HisamBeni UmeyyeAlt kolu Beni KureysOnce gelen II Hakem Endulus Emevi Halifesi 976 1009 Sonra gelen II MuhammedOnce gelen Endulus Emevi Halifesi 1010 1013 Sonra gelen