Petek, Artvin ilinin Murgul ilçesine bağlı bir köydür.
Petek | |
---|---|
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Petek Petek'in Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Murgul |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 583 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 131 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08590 |
Tarihçe
Köyün eski adı Gurbin'dir. 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde ve Muvahhid Zeki'nin 1927 yılında yayımlanan Artvin vilayeti üzerine kitabında Gurbin (كوربین) olarak geçer.93 Harbi’nin ardından Livana kazasına hakim olan Ruslar ise köyün adını Gurbin / Kurbin (Гурбин / Курбин) biçiminde yazmıştır.
Gurbin'in bulunduğu Klarceti, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Osmanlı Devleti burayı, 1549 Gürcistan seferiyle Gürcülerden ele geçirdi. Uzun süre Çıldır Eyaleti içinde yer alan Gurbin, 19. yüzyılın ilk yarısında Trabzon eyaletinin bir parçası haline geldi. Osmanlı idaresinin vergi tahsil etme ve askere alma amacıyla 1835 yılında yaptığı nüfus tespitine göre Gurbin'de 22 hanede 119 erkek tespit edilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün nüfusunun yaklaşık 238 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Daha sonra Gurbin, 1867 yılında kurulan Trabzon vilayetinin Lazistan sancağına bağlandı. Bu sancağın Livana kazasının köylerinden biriydi. 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine göre Gurbin'de 29 hanede, muhtemelen sadece erkek nüfusu olarak 140 kişi (toplam nüfusu yaklaşık 280 kişi olmalı) tespit edilmiştir. Ertesi yıl başlayan savaşın sonucunda Gurbin Rusların eline geçti. Rus idaresinde Artvin sancağının (okrug) Artvin kazasına (uçastok) bağlı Çhaleti nahiyesinin bir köyüydü. 1886 yılında Rusların yaptığı tespite göre ise, köyde 45 hanede 312 yaşıyordu. Nüfusun tamamı Gürcü olarak kaydedilmiştir.
Gurbin, Rus hakimiyetinin sona ermesinden sonra, bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 1921 yılında, Sovyet Rusya'nın Gürcistan'ı işgali sırasında, Ankara Hükümeti'nin verdiği ültimatom üzerine Gürcüler Artvin ve Ardahan bölgelerinden çekildi. 16 Mart 1921'de, Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında imzalanan Moskova Antlaşması'yla da Gurbin Türkiye'ye bırakıldı. Bir yıl sonra, 1922 yılında köyün nüfusu 40 hanede yaşayan ve tamamı Gürcü olarak kaydedilmiş olan 220 kişiden oluşuyordu.
Artvin'de yer adlarının değiştirildiği 1925 yılında, Gurbin'e Petek adı verilmiştir. Buna rağmen köyün eski adı yeni adıyla birlikte “Petek (Gurbin)” biçimde uzun süre resmi kayıtlarda yer almıştır
Gurbin köyünde günümüze ulaşan tek tarihsel yapı bir kaledir. Genelde Murgul Kalesi olarak bilinen kale, Murgul kasabasının 500 metre güneyinde, Murgul Çayı’nın sol yakasında kayalık bir tepede inşa edilmiştir. Yıkık durumdaki kalede başka yapı kalıntıları da bulunmaktadır.
Coğrafya
Petek köyü, Murgul ilçe merkezine 7 km uzaklıktadır.
Nüfus
Rusların 1886 yılında ve Ankara Hükümeti'nin 1922 yılında yaptığı tespitlere göre köyün nüfusu Gürcülerden oluşuyordu. Petek köyünde bugün de kullanılan yer adlarının çoğunun Gürcüce olması da buranın bir Gürcü yerleşmesi olduğunu göstermektedir.
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 131 |
2020 | 109 |
2019 | 128 |
2018 | 222 |
2017 | 52 |
2016 | 59 |
2015 | 63 |
2014 | 122 |
2013 | 123 |
2012 | 91 |
2011 | 95 |
2010 | 96 |
2009 | 101 |
2008 | 98 |
2007 | 66 |
2000 | 195 |
1990 | 350 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 6 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2021.
- ^ a b c "Petek Köyü". YerelNet.org.tr. 8 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2009.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Murgul Petek Köy Nüfusu". Nufusune.com. 30 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 126, .
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 354, .
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 119". 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2021.
- ^ a b c "Artvin kazası (1886 Yılı)" (Rusça)"". 25 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2021.
- ^ "Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 39, ISBN 978-9941-0-8969-5". 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2021.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 355, .
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 3 cilt; 2. cilt, s. 41.
- ^ a b "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Temmuz 2021.
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 120". 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2021.
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Temmuz 2021.
- ^ "2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 141, ISBN 978-9941-9123-9-9". 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2021.
- ^ "2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 183, ISBN 978-9941-9123-9-9". 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2021.
Dış bağlantılar
- Petek, Murgul için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Petek Artvin ilinin Murgul ilcesine bagli bir koydur PetekKoyArtvin in Turkiye deki konumuPetekPetek in Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceMurgulCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim583 mNufus 2021 Toplam131Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu466Il plaka kodu08Posta kodu08590TarihceKoyun eski adi Gurbin dir 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde ve Muvahhid Zeki nin 1927 yilinda yayimlanan Artvin vilayeti uzerine kitabinda Gurbin كوربین olarak gecer 93 Harbi nin ardindan Livana kazasina hakim olan Ruslar ise koyun adini Gurbin Kurbin Gurbin Kurbin biciminde yazmistir Gurbin in bulundugu Klarceti tarihsel Gurcistan i olusturan bolgelerden biriydi Osmanli Devleti burayi 1549 Gurcistan seferiyle Gurculerden ele gecirdi Uzun sure Cildir Eyaleti icinde yer alan Gurbin 19 yuzyilin ilk yarisinda Trabzon eyaletinin bir parcasi haline geldi Osmanli idaresinin vergi tahsil etme ve askere alma amaciyla 1835 yilinda yaptigi nufus tespitine gore Gurbin de 22 hanede 119 erkek tespit edilmistir Erkek sayisi kadar kadin eklenince koyun nufusunun yaklasik 238 kisiden olustugu ortaya cikar Daha sonra Gurbin 1867 yilinda kurulan Trabzon vilayetinin Lazistan sancagina baglandi Bu sancagin Livana kazasinin koylerinden biriydi 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine gore Gurbin de 29 hanede muhtemelen sadece erkek nufusu olarak 140 kisi toplam nufusu yaklasik 280 kisi olmali tespit edilmistir Ertesi yil baslayan savasin sonucunda Gurbin Ruslarin eline gecti Rus idaresinde Artvin sancaginin okrug Artvin kazasina ucastok bagli Chaleti nahiyesinin bir koyuydu 1886 yilinda Ruslarin yaptigi tespite gore ise koyde 45 hanede 312 yasiyordu Nufusun tamami Gurcu olarak kaydedilmistir Gurbin Rus hakimiyetinin sona ermesinden sonra bir sure bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde kaldi 1921 yilinda Sovyet Rusya nin Gurcistan i isgali sirasinda Ankara Hukumeti nin verdigi ultimatom uzerine Gurculer Artvin ve Ardahan bolgelerinden cekildi 16 Mart 1921 de Sovyet Rusya ile Ankara Hukumeti arasinda imzalanan Moskova Antlasmasi yla da Gurbin Turkiye ye birakildi Bir yil sonra 1922 yilinda koyun nufusu 40 hanede yasayan ve tamami Gurcu olarak kaydedilmis olan 220 kisiden olusuyordu Artvin de yer adlarinin degistirildigi 1925 yilinda Gurbin e Petek adi verilmistir Buna ragmen koyun eski adi yeni adiyla birlikte Petek Gurbin bicimde uzun sure resmi kayitlarda yer almistir Gurbin koyunde gunumuze ulasan tek tarihsel yapi bir kaledir Genelde Murgul Kalesi olarak bilinen kale Murgul kasabasinin 500 metre guneyinde Murgul Cayi nin sol yakasinda kayalik bir tepede insa edilmistir Yikik durumdaki kalede baska yapi kalintilari da bulunmaktadir CografyaPetek koyu Murgul ilce merkezine 7 km uzakliktadir NufusRuslarin 1886 yilinda ve Ankara Hukumeti nin 1922 yilinda yaptigi tespitlere gore koyun nufusu Gurculerden olusuyordu Petek koyunde bugun de kullanilan yer adlarinin cogunun Gurcuce olmasi da buranin bir Gurcu yerlesmesi oldugunu gostermektedir Yillara gore koy nufus verileri2021 1312020 1092019 1282018 2222017 522016 592015 632014 1222013 1232012 912011 952010 962009 1012008 982007 662000 1951990 350Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 6 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Eylul 2021 a b c Petek Koyu YerelNet org tr 8 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2009 a b c d e f g h i j k l m n o p Artvin Murgul Petek Koy Nufusu Nufusune com 30 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2022 Taner Artvinli Artvin Yer Adlari Sozlugu Istanbul 2013 s 126 ISBN 9786055708856 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 354 ISBN 9789157871117 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 119 29 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2021 a b c Artvin kazasi 1886 Yili Rusca 25 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2021 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 39 ISBN 978 9941 0 8969 5 9 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2021 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 355 ISBN 9789157871117 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1934 3 cilt 2 cilt s 41 a b Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Temmuz 2021 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 120 29 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2021 1980 Genel Nufus Sayimi Ankara 1981 PDF 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Temmuz 2021 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 141 ISBN 978 9941 9123 9 9 6 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2021 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 183 ISBN 978 9941 9123 9 9 6 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2021 Dis baglantilarPetek Murgul icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft