Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Pınargözü Mağarası, Isparta ilinin Yenişarbademli ilçesinin 18 kilometre batısında yer alan bir mağaradır. Türkiye'nin en uzun mağarası olarak kabul edilir, ancak henüz tamamen keşfedilmemiş olup, keşfedilen kısmın kesin uzunluğu tartışmalıdır.
| Pınargözü Düdeni | |
|---|---|
 | |
 | |
| Konumu | Yenişarbademli, Isparta |
| Koordinatlar | 37°41′48.58″K 31°18′27.06″D / 37.6968278°K 31.3075167°D |
| Derinliği | +720 |
| Uzunluğu | 8.950 m |
| Rakım | 1550 m |
| Keşfedilişi | 1964 |
| Jeoloji | Kireçtaşı |
| Giriş izni | Sınırlı |
| Özellikleri | Yatay mağara |
| Web sitesi | http://www.ispartakulturturizm.gov.tr/TR,70984/magaralar.html |
Giriş, Kızıldağ Millî Parkı'nın ormanlık bir alanında, 1.550 metre rakımda Dedegöl Dağı'nın yamaçlarında yer alır. Devamlı olarak ağzından akan Devre Su isimli bir su akıntısına sahiptir. Dar olan mağara girişinden nedeniyle sürekli olarak 166 km/saat şiddetle esen bir rüzgar vardır.
Kesfedildiğinden bu yana, mağaradaki sayısız şelale ve suyla dolu geçitler nedeniyle araştırmacılar tarafından keşfi son derece zor olarak görülmüştür. Bu nedenle, mağara halka açık Türk mağaraları listesinde yer almamaktadır. Giriş için sadece uygun mağaracılık ekipmanına sahip yetkili kişilere izin verilmektedir.
Keşfi
Mağara, 1964 yılında Türkiye'nin "mağara babası" olarak bilinen tarafından keşfedildi. ile birlikte mağaraya yaptığı kısa keşif girişimi, girişte bulunan suyla dolu bir geçit nedeniyle yarıda kaldı. Daha sonra, Spéléo-club de Paris'ten Fransız speleologlar yerel Türk mağaracılarla birlikte çalışarak mağaranın esas keşfini gerçekleştirdiler. Ekip üyeleri J. L. Pintaux ve Doniat, Ağustos 1965'te su dolu geçitten geçerek mağaranın içini keşfeden ilk kişiler oldu. Ağustos 1968'de, Spéléo-club de Paris'ten Claude Chabert ve Michel Bakalowicz, İngiliz Speleoloji Derneği'nden Michael Clarke'ın eşliğinde, giriş su yolunu geçen ikinci grup oldu. Mağaranın iç kısımları keşfedilmeye devam edildi ve ilk şelale belgelendi. Fakat girişte 80 metre yukarıda bulunan bir su dolu geçit, keşifleri engelledi. Bu noktada, mağaranın araştırması Chelsea Speleoloji Topluluğu'ndan oluşan İngiliz ekibine devredildi. Ağustos 1969'da geri dönen İngiliz ekibi, durmaya zorlanmadan önce yaklaşık 1.600 metre ilerlemeyi başardı. Bu keşifler, onları girişte 138 metre yukarıya taşıdı.
Ağustos 1970'te , Michael Clarke'ın da eşliğinde boyunca 3.220 metre daha ilerlemeyi başardı ve girişe 190 metre yükseğe ulaştı. Ancak burada bir şelale keşiflerini engelledi. Clarke, bir yıl sonra, Ağustos 1971'de Fransız Alpin Kulübü ile tekrar mağaraya girdi. Bu sefere Türkiye Speleoloji Kurumu üyeleri de ekibe katıldı. Grup, fosil içeren galerilerden geçen nehri takip ederek 248 metre derinlikteki 15 metrelik bir kuyuya kadar ilerledi. Bu keşifle birlikte Pınargözü Mağarası'nda toplam 4.685 metrelik geçit belgelenmiş oldu. Eylül 1975'te Red Rose Cave & Pothole Club, "Affluent sump" olarak adlandırdıkları bir yan geçidi keşfedip araştırdı. Red Rose ekibinin ayrılmasının hemen ardından Bristol Üniversitesi Speleoloji Derneği'nden beş kişilik bir ekip mağaraya girdi. Bu ekip, mağaranın sonundaki 7 metrelik su dolu geçidi serbest dalışla aşmayı başardı ancak 18 metrelik bir şelalenin ötesine ilerleyemedi.
1970'lerin ortalarına kadar mağara, girişte 248 metre yükseklikte ve yaklaşık 5.275 metre uzunlukta olarak kaydedildi. İçerisinde 100'den fazla özerk mağara haritalandırıldı.
1987, 1988 ve 1989 yıllarının Ağustos aylarında 'ndan bir ekip mağaraya daha derinlere inmeye çalıştı. 1989'daki son gezilerinde, Bristol Üniversitesi Ekibini durduran şelaleyi aşmayı başardılar ve sonunda girişte 661,5 metre derinliğe ulaştılar. Bu keşif gezileri sırasında toplam 4 kilometre yeni geçit keşfedildi ve 2,4 kilometre yeni galeri haritalandırıldı.
1992 yılına gelindiğinde, mağaranın uzunluğunun 12 kilometreye kadar ulaştığı öne sürüldü. 2011 yılında ise bir Fransız ekibin mağarayı 16 kilometreden fazla bir uzunlukta haritalandırdığı iddia edildi.
2011 yılında Türk hükûmeti, Kızıldağ Millî Parkı içindeki mağaraları, özellikle de Pınargözü Mağarası'nı kataloglamak ve araştırmak amacıyla "Kızıldağ Millî Parkı Mağaralarının Araştırılması Projesi"ni başlattı. Projenin başlangıçta 2014 yılına kadar sürmesi planlanmıştı ancak mağaranın aşırı zorlu yapısı nedeniyle 12 kişilik ekip 2015 yılında hâlâ araştırma çalışmalarına devam ediyordu. Ağustos 2015'te proje müdürü Selim Erdoğan, Fransız ekibinin 16 kilometrelik tahmininin kanıtlanmadığını açıkladı. Onun ekibi mağaranın 10,5 kilometre içlerine kadar ilerlemeyi başarmıştı. Pınargözü Mağarası'nın tam uzunluğu halen tam olarak tespit edilememiştir.
Jeoloji
Pınargözü Mağarası, yaklaşık 40.000 km2 büyüklüğünde bir alanı kaplayan Batı Toros Dağları'nın karst bölgesi içerisinde yer almaktadır. Bu bölgedeki karst Triyas dönemi kireçtaşından oluşmaktadır. Kireçtaşının aşırı gözenekli yapısı nedeniyle aşınmaya karşı oldukça dayanıksızdır; karst alanları tipik olarak çok sayıda mağara ve galeriye sahiptir ve Pınargözü Mağarası da bu duruma bir istisna değildir. Bölgedeki mağara sayısına ilişkin tahminler büyük farklılık göstermektedir. Türkiye Arkeolojik Yerleşmeler Projesi (TAY) bölgede 2.400'den biraz fazla mağara olduğunu tahmin ederken, Kültür ve Turizm Bakanlığı ise 20.000'den fazla olabileceğini iddia ediyor.
Pınargözü Mağarası çoğunlukla yatay olarak uzanmakta olup, yatay galeriler ve geçitler arasında sayısız dikey bacalar ve şelaleler bulunmaktadır. Toplamda, mağara, 1.550 metre yükseklikteki Dedegöl Dağı yamacında bulunan, 0,5 metre genişliğindeki girişinden yaklaşık 720 metre yukarıya yükselmektedir.
Hidroloji
Pınargözü Mağarası aktif bir mağaradır, yani içinde su akışı mevcuttur. Mağaranın içinden çıkan bir kaynaktan su dışarı aktığı için, çıkışlı bir mağara olarak kabul edilir. Kaynağın konumu henüz tespit edilememiş olsa da, mağaranın üst kısmındaki arazide yarı kalıcı kar alanları ve büyük bir buzul gölü bulunmaktadır.
Pınargözü Mağarası, keşfini oldukça zorlaştıran birçok su kaynağını barındırır. Bunlar arasında büyük şelaleler, göletler, sarkıt havuzları, su birikintileri ve sifonlar bulunur. Su akış hızı mevsime göre değişir; yılın büyük bir bölümünde saniyede 700 litrenin üzerinde seyrederken daha az akışlı yaz mevsiminde ise bu değer saniyede 500-600 litreye kadar düşer. Bu nedenle mağarayı keşfetmek için tek uygun dönem yaz mevsimidir. Su sıcaklığı yıl boyunca yaklaşık 4-5 °C civarındadır, bu da dalgıçların mağaranın su dolu kısımlarını keşfederken kalın koruyucu giysiler giymelerini gerektirir. Mağara sisteminin çoğunluğundaki hava sıcaklığı ise 5 °C'dir.
Rüzgâr
Mağaranın ağzından çıkan rüzgârın hızı saatte 100 kilometreden 160 kilometrenin üzerine kadar ölçüldü. Karşılaştırma yapmak gerekirse, Beaufort rüzgâr şiddeti skalası, saatte 89 kilometreden fazla hızla esen rüzgarları "şiddetli fırtına" olarak sınıflandırır, saatte 118 kilometreden fazla esen rüzgârlar ise "kasırga şiddeti rüzgâr" olarak tanımlanır.
Bu rüzgăr, çekiş etkisi nedeniyle oluşmaktadır. Yüksek ve alçak irtifalardaki açıklıklar arasındaki sıcaklık farklılıkları, daha düşük konumdaki girişten güçlü rüzgâr akımlarının gelmesine neden olur.
Kaynakça
Özel
- ^ a b c Gunn, John (2004). Encyclopedia of caves and karst science. New York: Fitzroy Dearborn. s. 1587. ISBN . OCLC 252813655.
- ^ Ümit Günhan (14 Aralık 2021). "Türkiye'nin En Uzun ve En Derin Mağaraları". TUMAF (Mağara Federasyonu). 30 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2022.
- ^ a b c d e Bayari & Özbek 1995, s. 90.
- ^ a b c d . tayproject.org. 1 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2017.
- ^ a b "Pınargözü Mağarası İncelenecek". Haberler.com. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2018.
- ^ Scheffel, Richard L.; Wernet, Susan J., (Ed.) (1980). Natural Wonders of the World. New York City: . ss. 294-95. ISBN .
- ^ Hanson, Jeanne K.; Nash, Geoffrey H. (2007). Caves. Infobase. s. 98. ISBN .
- ^ Aydoğan, Muhammed (2010). "Caves of Turkey". Evelpidou, Niki; deFigueiredo, Tomás; Mauro, Francesco; Tecim, Vahap; Vassilopoulos, Andreas (Ed.). Natural Heritage from East to West: Case studies from 6 EU countries. Springer. ss. 287-301. ISBN .
- ^ a b c d e f g h i French Federation of Speleology 1990, s. 6.
- ^ a b c Cassely 1976, s. 185.
- ^ a b . www.speleoclubdeparis.fr (Fransızca). Spéléo-club de Paris. 26 Nisan 2009. 25 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2017.
- ^ a b c Scheffel, Richard L.; Wernet, Susan J., (Ed.) (1980). Natural Wonders of the World. New York City: . ss. 294-95. ISBN .
- ^ Yamaç, Ali. "Claude Chabert And The Mapping Of Ayvaini Cave - Turkey".
- ^ French Federation of Speleology 1990, s. 34.
- ^ French Federation of Speleology 1990, s. 36, Top right end of hand-drawn map.
- ^ French Federation of Speleology 1990, s. 25.
- ^ a b c d e . Eğirdir Haber Akın Gazetesi. 24 Ağustos 2015. Archived from the original on 1 Ekim 2016. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2017.
- ^ a b "Mağaralar". www.ispartakulturturizm.gov.tr. 7 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ağustos 2018.
- ^ a b c Cassely 1976, ss. 185–188.
- ^ Aydoğan, Muhammed (2010). "Caves of Turkey". Evelpidou, Niki; deFigueiredo, Tomás; Mauro, Francesco; Tecim, Vahap; Vassilopoulos, Andreas (Ed.). Natural Heritage from East to West: Case studies from 6 EU countries. Springer. ss. 287-301. ISBN .
- ^ a b Bayari & Özbek 1995, s. 83.
- ^ Silvestru, Emil (2008). The Cave Book. New Leaf. s. 38. ISBN .
- ^ Clarke 1970, ss. 11.
- ^ Clarke 1970, ss. 14.
- ^ Hanson, Jeanne K.; Nash, Geoffrey H. (2007). Caves. Infobase. s. 98. ISBN .
Genel
- Bayari, C. Serdar; Özbek, Onur (May 1995). "An Inventory of Karstic Caves in the Taurus Mountain Range (Southern Turkey): Preliminary Evaluation of Geographic and Hydrologic Features" (PDF). Cave and Karst Science. 21 (3): 81-92.
- Cassely, Ian (1976). "Turkey 1975" (PDF). Proceedings of the University of Bristol Spelaeological Society. 14 (2): 185-188 – ubss.org.uk vasıtasıyla.
- Clarke, Mike (December 1970). "Pinar Gozu". Bulletin of the British Speleological Association. New Series No. 2: 11-14 – British Caving Library vasıtasıyla.
- French Federation of Speleology (1990). Rapport D'Expedition A Pinargôzü Turquie 1988-1989 (PDF). ss. 1-35. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2018 – Fédération Française de Spéléologie vasıtasıyla.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pinargozu Magarasi Isparta ilinin Yenisarbademli ilcesinin 18 kilometre batisinda yer alan bir magaradir Turkiye nin en uzun magarasi olarak kabul edilir ancak henuz tamamen kesfedilmemis olup kesfedilen kismin kesin uzunlugu tartismalidir Pinargozu DudeniKonumuYenisarbademli IspartaKoordinatlar37 41 48 58 K 31 18 27 06 D 37 6968278 K 31 3075167 D 37 6968278 31 3075167Derinligi 720Uzunlugu8 950 mRakim1550 mKesfedilisi1964JeolojiKirectasiGiris izniSinirliOzellikleriYatay magaraWeb sitesihttp www ispartakulturturizm gov tr TR 70984 magaralar html Giris Kizildag Milli Parki nin ormanlik bir alaninda 1 550 metre rakimda Dedegol Dagi nin yamaclarinda yer alir Devamli olarak agzindan akan Devre Su isimli bir su akintisina sahiptir Dar olan magara girisinden nedeniyle surekli olarak 166 km saat siddetle esen bir ruzgar vardir Kesfedildiginden bu yana magaradaki sayisiz selale ve suyla dolu gecitler nedeniyle arastirmacilar tarafindan kesfi son derece zor olarak gorulmustur Bu nedenle magara halka acik Turk magaralari listesinde yer almamaktadir Giris icin sadece uygun magaracilik ekipmanina sahip yetkili kisilere izin verilmektedir KesfiMagara 1964 yilinda Turkiye nin magara babasi olarak bilinen tarafindan kesfedildi ile birlikte magaraya yaptigi kisa kesif girisimi giriste bulunan suyla dolu bir gecit nedeniyle yarida kaldi Daha sonra Speleo club de Paris ten Fransiz speleologlar yerel Turk magaracilarla birlikte calisarak magaranin esas kesfini gerceklestirdiler Ekip uyeleri J L Pintaux ve Doniat Agustos 1965 te su dolu gecitten gecerek magaranin icini kesfeden ilk kisiler oldu Agustos 1968 de Speleo club de Paris ten Claude Chabert ve Michel Bakalowicz Ingiliz Speleoloji Dernegi nden Michael Clarke in esliginde giris su yolunu gecen ikinci grup oldu Magaranin ic kisimlari kesfedilmeye devam edildi ve ilk selale belgelendi Fakat giriste 80 metre yukarida bulunan bir su dolu gecit kesifleri engelledi Bu noktada magaranin arastirmasi Chelsea Speleoloji Toplulugu ndan olusan Ingiliz ekibine devredildi Agustos 1969 da geri donen Ingiliz ekibi durmaya zorlanmadan once yaklasik 1 600 metre ilerlemeyi basardi Bu kesifler onlari giriste 138 metre yukariya tasidi Agustos 1970 te Michael Clarke in da esliginde boyunca 3 220 metre daha ilerlemeyi basardi ve girise 190 metre yuksege ulasti Ancak burada bir selale kesiflerini engelledi Clarke bir yil sonra Agustos 1971 de Fransiz Alpin Kulubu ile tekrar magaraya girdi Bu sefere Turkiye Speleoloji Kurumu uyeleri de ekibe katildi Grup fosil iceren galerilerden gecen nehri takip ederek 248 metre derinlikteki 15 metrelik bir kuyuya kadar ilerledi Bu kesifle birlikte Pinargozu Magarasi nda toplam 4 685 metrelik gecit belgelenmis oldu Eylul 1975 te Red Rose Cave amp Pothole Club Affluent sump olarak adlandirdiklari bir yan gecidi kesfedip arastirdi Red Rose ekibinin ayrilmasinin hemen ardindan Bristol Universitesi Speleoloji Dernegi nden bes kisilik bir ekip magaraya girdi Bu ekip magaranin sonundaki 7 metrelik su dolu gecidi serbest dalisla asmayi basardi ancak 18 metrelik bir selalenin otesine ilerleyemedi 1970 lerin ortalarina kadar magara giriste 248 metre yukseklikte ve yaklasik 5 275 metre uzunlukta olarak kaydedildi Icerisinde 100 den fazla ozerk magara haritalandirildi 1987 1988 ve 1989 yillarinin Agustos aylarinda ndan bir ekip magaraya daha derinlere inmeye calisti 1989 daki son gezilerinde Bristol Universitesi Ekibini durduran selaleyi asmayi basardilar ve sonunda giriste 661 5 metre derinlige ulastilar Bu kesif gezileri sirasinda toplam 4 kilometre yeni gecit kesfedildi ve 2 4 kilometre yeni galeri haritalandirildi 1992 yilina gelindiginde magaranin uzunlugunun 12 kilometreye kadar ulastigi one suruldu 2011 yilinda ise bir Fransiz ekibin magarayi 16 kilometreden fazla bir uzunlukta haritalandirdigi iddia edildi 2011 yilinda Turk hukumeti Kizildag Milli Parki icindeki magaralari ozellikle de Pinargozu Magarasi ni kataloglamak ve arastirmak amaciyla Kizildag Milli Parki Magaralarinin Arastirilmasi Projesi ni baslatti Projenin baslangicta 2014 yilina kadar surmesi planlanmisti ancak magaranin asiri zorlu yapisi nedeniyle 12 kisilik ekip 2015 yilinda hala arastirma calismalarina devam ediyordu Agustos 2015 te proje muduru Selim Erdogan Fransiz ekibinin 16 kilometrelik tahmininin kanitlanmadigini acikladi Onun ekibi magaranin 10 5 kilometre iclerine kadar ilerlemeyi basarmisti Pinargozu Magarasi nin tam uzunlugu halen tam olarak tespit edilememistir JeolojiPinargozu Magarasi yaklasik 40 000 km2 buyuklugunde bir alani kaplayan Bati Toros Daglari nin karst bolgesi icerisinde yer almaktadir Bu bolgedeki karst Triyas donemi kirectasindan olusmaktadir Kirectasinin asiri gozenekli yapisi nedeniyle asinmaya karsi oldukca dayaniksizdir karst alanlari tipik olarak cok sayida magara ve galeriye sahiptir ve Pinargozu Magarasi da bu duruma bir istisna degildir Bolgedeki magara sayisina iliskin tahminler buyuk farklilik gostermektedir Turkiye Arkeolojik Yerlesmeler Projesi TAY bolgede 2 400 den biraz fazla magara oldugunu tahmin ederken Kultur ve Turizm Bakanligi ise 20 000 den fazla olabilecegini iddia ediyor Pinargozu Magarasi cogunlukla yatay olarak uzanmakta olup yatay galeriler ve gecitler arasinda sayisiz dikey bacalar ve selaleler bulunmaktadir Toplamda magara 1 550 metre yukseklikteki Dedegol Dagi yamacinda bulunan 0 5 metre genisligindeki girisinden yaklasik 720 metre yukariya yukselmektedir Hidroloji Pinargozu Magarasi aktif bir magaradir yani icinde su akisi mevcuttur Magaranin icinden cikan bir kaynaktan su disari aktigi icin cikisli bir magara olarak kabul edilir Kaynagin konumu henuz tespit edilememis olsa da magaranin ust kismindaki arazide yari kalici kar alanlari ve buyuk bir buzul golu bulunmaktadir Pinargozu Magarasi kesfini oldukca zorlastiran bircok su kaynagini barindirir Bunlar arasinda buyuk selaleler goletler sarkit havuzlari su birikintileri ve sifonlar bulunur Su akis hizi mevsime gore degisir yilin buyuk bir bolumunde saniyede 700 litrenin uzerinde seyrederken daha az akisli yaz mevsiminde ise bu deger saniyede 500 600 litreye kadar duser Bu nedenle magarayi kesfetmek icin tek uygun donem yaz mevsimidir Su sicakligi yil boyunca yaklasik 4 5 C civarindadir bu da dalgiclarin magaranin su dolu kisimlarini kesfederken kalin koruyucu giysiler giymelerini gerektirir Magara sisteminin cogunlugundaki hava sicakligi ise 5 C dir Ruzgar Magaranin agzindan cikan ruzgarin hizi saatte 100 kilometreden 160 kilometrenin uzerine kadar olculdu Karsilastirma yapmak gerekirse Beaufort ruzgar siddeti skalasi saatte 89 kilometreden fazla hizla esen ruzgarlari siddetli firtina olarak siniflandirir saatte 118 kilometreden fazla esen ruzgarlar ise kasirga siddeti ruzgar olarak tanimlanir Bu ruzgăr cekis etkisi nedeniyle olusmaktadir Yuksek ve alcak irtifalardaki acikliklar arasindaki sicaklik farkliliklari daha dusuk konumdaki giristen guclu ruzgar akimlarinin gelmesine neden olur KaynakcaOzel a b c Gunn John 2004 Encyclopedia of caves and karst science New York Fitzroy Dearborn s 1587 ISBN 0203483855 OCLC 252813655 Umit Gunhan 14 Aralik 2021 Turkiye nin En Uzun ve En Derin Magaralari TUMAF Magara Federasyonu 30 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2022 a b c d e Bayari amp Ozbek 1995 s 90 a b c d tayproject org 1 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Temmuz 2017 a b Pinargozu Magarasi Incelenecek Haberler com Erisim tarihi 25 Agustos 2018 Scheffel Richard L Wernet Susan J Ed 1980 Natural Wonders of the World New York City ss 294 95 ISBN 0 89577 087 3 Hanson Jeanne K Nash Geoffrey H 2007 Caves Infobase s 98 ISBN 9781438106656 Aydogan Muhammed 2010 Caves of Turkey Evelpidou Niki deFigueiredo Tomas Mauro Francesco Tecim Vahap Vassilopoulos Andreas Ed Natural Heritage from East to West Case studies from 6 EU countries Springer ss 287 301 ISBN 9783642015779 a b c d e f g h i French Federation of Speleology 1990 s 6 a b c Cassely 1976 s 185 a b www speleoclubdeparis fr Fransizca Speleo club de Paris 26 Nisan 2009 25 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Temmuz 2017 a b c Scheffel Richard L Wernet Susan J Ed 1980 Natural Wonders of the World New York City ss 294 95 ISBN 0 89577 087 3 Yamac Ali Claude Chabert And The Mapping Of Ayvaini Cave Turkey Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link French Federation of Speleology 1990 s 34 French Federation of Speleology 1990 s 36 Top right end of hand drawn map French Federation of Speleology 1990 s 25 a b c d e Egirdir Haber Akin Gazetesi 24 Agustos 2015 Archived from the original on 1 Ekim 2016 Erisim tarihi 12 Temmuz 2017 KB1 bakim BOT esas url durumu bilinmeyen link a b Magaralar www ispartakulturturizm gov tr 7 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Agustos 2018 a b c Cassely 1976 ss 185 188 Aydogan Muhammed 2010 Caves of Turkey Evelpidou Niki deFigueiredo Tomas Mauro Francesco Tecim Vahap Vassilopoulos Andreas Ed Natural Heritage from East to West Case studies from 6 EU countries Springer ss 287 301 ISBN 9783642015779 a b Bayari amp Ozbek 1995 s 83 Silvestru Emil 2008 The Cave Book New Leaf s 38 ISBN 9780890514962 Clarke 1970 ss 11 Clarke 1970 ss 14 Hanson Jeanne K Nash Geoffrey H 2007 Caves Infobase s 98 ISBN 9781438106656 Genel Bayari C Serdar Ozbek Onur May 1995 An Inventory of Karstic Caves in the Taurus Mountain Range Southern Turkey Preliminary Evaluation of Geographic and Hydrologic Features PDF Cave and Karst Science 21 3 81 92 Cassely Ian 1976 Turkey 1975 PDF Proceedings of the University of Bristol Spelaeological Society 14 2 185 188 ubss org uk vasitasiyla Clarke Mike December 1970 Pinar Gozu Bulletin of the British Speleological Association New Series No 2 11 14 British Caving Library vasitasiyla French Federation of Speleology 1990 Rapport D Expedition A Pinargozu Turquie 1988 1989 PDF ss 1 35 Erisim tarihi 25 Agustos 2018 Federation Francaise de Speleologie vasitasiyla