İğdiş, hadım etme veya kastrasyon bir cerrahi, kimyasal uygulama ile erkeklerin cinsel fonksiyonlarını devre dışı bırakma işlemidir. Bu işlem ya cerrahi kastrasyon yani bilateral orşiektomi (her iki testisin de kesip çıkarılması (yani eksizyonu)) veya kimyasal kastrasyon yani farmasötik ilaçlar ile testislerin devre dışı bırakılması ile olur. İğdiş etme işlemlerinin neticesinde kişi kısırlaşmış (eskilerin tabiri ile akîm) olur. Bunun yanında Testosteron gibi bazı hormonların sentezinde de büyük azalmalar sebep olur.
Hayvanlarda cerrahi kastrasyon genellikle kısırlaştırma olarak adlandırılır. Genellikle hayvanların daha uysal olması sağlamak veya aşırı nüfus artışını önlemek için tatbik olunur.
Kastrasyon terimi bazen, ooferektomi yani dişideki yumurtalıkların alınması veya gonadektomi olarak bilinen iç testislerin çıkarılması anlamına da gelir.
Tarihçe
Tarihte ilk iğdiş işleminin nerede tatbik edildiği bilinmemekte olup muhtemelen birbirinden bağımsız yer ve zamanda ibda edildiği(yaratıldığı) tahmin edilmektedir. Arkeolojik kanıtlar en geç MÖ 4000 yıllarda pratik olarak İştar ve Uruk kültlerinde tatbik edildiğini gösterir. Muhtemelen geçmişi Neolitik Çağ'daki hayvancılık faaliyetlerine bağlıdır.
İğdiş sıklıkla bazı Avrupa, Güney ve Doğu Asya ve Afrika'da dini ve sosyal sebeplerle uygulanmaktaydı. Tabi hadım etme işlemine şiddetle karşı dinler de mevcuttur. Bunun bariz örneği olarak Yahudilik gösterilebilir. Levililer kitabı hadım ve kusurlu üreme organlı erkekleri rahiplikten dışlar ve kısırlaştırılmış hayvanların kurban edilmesini yasaklar.
Hadımlar sıklıkla özel bürokratik ve bilhassa saray haremindeki mevkilere getirilirdi. Hadımların Çin tarihi boyunca, özellikle geç Han, geç Tang ve geç Ming hanedanları zamanında önemli mevkilere gelip gücü gasp ettiği bilinir.
Antik zamanlarda kastrasyon sıklıkla emaskülasyona yani genital bölgenin tamamen alınması ile yapılırdı. Tabiiyetiyle bu kanama ve enfeksiyon kapma riskinden dolayı son derece ölümcüldü ve bu yüzden Bizans İmparatorluğu ve benzeri bazı devletlerde hadım etme, idam cezası ile aynı telakki olunuyordu (görülüyordu). Sadece testislerin alındığı yöntemler daha güvenliydi.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2021.
- ^ Reusch, Kathryn (2013). That Which Was Missing: The Archaeology of Castration (PhD). University of Oxford.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Igdis hadim etme veya kastrasyon bir cerrahi kimyasal uygulama ile erkeklerin cinsel fonksiyonlarini devre disi birakma islemidir Bu islem ya cerrahi kastrasyon yani bilateral orsiektomi her iki testisin de kesip cikarilmasi yani eksizyonu veya kimyasal kastrasyon yani farmasotik ilaclar ile testislerin devre disi birakilmasi ile olur Igdis etme islemlerinin neticesinde kisi kisirlasmis eskilerin tabiri ile akim olur Bunun yaninda Testosteron gibi bazi hormonlarin sentezinde de buyuk azalmalar sebep olur Bir hadim tasviri Hayvanlarda cerrahi kastrasyon genellikle kisirlastirma olarak adlandirilir Genellikle hayvanlarin daha uysal olmasi saglamak veya asiri nufus artisini onlemek icin tatbik olunur Kastrasyon terimi bazen ooferektomi yani disideki yumurtaliklarin alinmasi veya gonadektomi olarak bilinen ic testislerin cikarilmasi anlamina da gelir TarihceTarihte ilk igdis isleminin nerede tatbik edildigi bilinmemekte olup muhtemelen birbirinden bagimsiz yer ve zamanda ibda edildigi yaratildigi tahmin edilmektedir Arkeolojik kanitlar en gec MO 4000 yillarda pratik olarak Istar ve Uruk kultlerinde tatbik edildigini gosterir Muhtemelen gecmisi Neolitik Cag daki hayvancilik faaliyetlerine baglidir Igdis siklikla bazi Avrupa Guney ve Dogu Asya ve Afrika da dini ve sosyal sebeplerle uygulanmaktaydi Tabi hadim etme islemine siddetle karsi dinler de mevcuttur Bunun bariz ornegi olarak Yahudilik gosterilebilir Levililer kitabi hadim ve kusurlu ureme organli erkekleri rahiplikten dislar ve kisirlastirilmis hayvanlarin kurban edilmesini yasaklar Hadimlar siklikla ozel burokratik ve bilhassa saray haremindeki mevkilere getirilirdi Hadimlarin Cin tarihi boyunca ozellikle gec Han gec Tang ve gec Ming hanedanlari zamaninda onemli mevkilere gelip gucu gasp ettigi bilinir Antik zamanlarda kastrasyon siklikla emaskulasyona yani genital bolgenin tamamen alinmasi ile yapilirdi Tabiiyetiyle bu kanama ve enfeksiyon kapma riskinden dolayi son derece olumculdu ve bu yuzden Bizans Imparatorlugu ve benzeri bazi devletlerde hadim etme idam cezasi ile ayni telakki olunuyordu goruluyordu Sadece testislerin alindigi yontemler daha guvenliydi Kaynakca Arsivlenmis kopya 26 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2021 Arsivlenmis kopya 26 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2021 Arsivlenmis kopya 24 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2021 Reusch Kathryn 2013 That Which Was Missing The Archaeology of Castration PhD University of Oxford Ayrica bakinizVasektomi Igdis kompleksi Bu madde bir taslaktir Bu maddeyi gelistirerek veya ozellestirilmis taslak sablonlarindan birini koyarak Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz