Akbaba, Yeni dünya akbabaları (Cathartidae) familyasını ve atmacagiller (Accipitridae) familyasına ait Eski Dünya akbabaları (Aegypiinae) alt familyasını oluşturan leş yiyici kuşların ortak ismidir. Akbaba terimi belirli bir taksonomik grubu karşılamaz. Günümüzde 16'sı Eski Dünya'ya ve 7'si Yeni Dünya'ya ait 23 akbaba türü bulunur.
Akbaba | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||
| |||||||||||
İçerdiği gruplar | |||||||||||
Aegypiinae (Eski Dünya akbabaları) Cathartidae (Yeni Dünya akbabaları) |
Özellikleri
Akbabaların başları kel kursakları büyüktür. Yürümeye ve leşleri tutup kaldırmaya uyum sağlamış olan ayakları iri ama güçsüz, tırnaklarıysa yassıdır. Gagaları genellikle eti ve deriyi koparabilecek kadar güçlü ve kalındır. Görme duyusu bütün türlerde, duyma duyusu ise hindi akbabasında gelişmiştir. Tekeşli bir üreme özelliği gösterirler.
Dağılımı ve soy tükenmesi tehlikesi
Akbabalar Avustralya ve Okyanus Adaları dışında bütün ılıman ve tropik bölgelere dağılmıştır.
Asyadaki özellikle de Hindistan ve Nepaldeki akbaba nüfusu son yıllarda hızlı bir yok oluşa sürüklenmiş ve bu durumun bazı ekolojik sonuçları olmuştur. Bu durumun veteriner hekimlikte kullanılan Diklofenak isimli ilaçla bağlantılı olabileceğini bazı araştırmalar ortaya koymuştur. Hindistan hükûmeti bu durumu değerlendirerek ilacın veteriner hekimliğinde kullanımını yasaklamıştır. Nepal'de de hükûmet bazı önlemler alarak kalan akbaba nüfusunun kendini yenilemesi yönünde adımlar atmıştır.
Beslenme
Çoğunun besin seçme alışkanlığı olmadığından genellikle leş, çöp ve ara sırada canlı hayvan gibi ne bulurlarsa yerler. Yalnızca bazı türleri kaplumbağa kuzu gibi savunmasız hayvanlara saldırır.
Yaşam şekli
Akbabalar uzun ve geniş kanatları üstünde zarif bir biçimde dönerek saatlerce havada kalabilirler. İçlerinde biri ölü ya da can çekişen bir hayvan bulduğunda öbürleri de kilometrelerce uzaktan uçarak gelir.
Besini paylaşırken gövdesi daha büyük ve gagası daha güçlü olana öncelik tanıyan topluluk düzenine sıkı sıkıya bağlı kalırlar. Akbabalar genellikle kümeler halinde tünedikleri ve yuva yaptıkları sarp kayaların ve yüksek ağaçların tepesinde ya da yerde yaşayabilirler. Dişisi bir ya da iki yumurta yumurtlar ve 7-8 hafta boyunca kuluçkaya yatar.
Eski Dünya akbabalarının avlarını kolayca yakalamaya elverişli kartal pençesine benzeyen kıvrık pençeleri vardır.
Kaynakça
Özel
- ^ "Dropping dead: causes and consequences of vulture population declines worldwide" (PDF). 2001. 1 Nisan 2017 tarihinde kaynağından (PDF).
- ^ Oaks, J. Lindsay (12 Şubat 2004). "Diclofenac residues as the cause of vulture population decline in Pakistan". Nature. 427 (6975). ss. 630-633. doi:10.1038/nature02317. (PMID) 14745453. 4 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Aralık 2013.
- ^ Prakash, Vibhu (7 Kasım 2012). "The Population Decline of Gyps Vultures in India and Nepal Has Slowed since Veterinary Use of Diclofenac was Banned". . 7 (11). doi:10.1371/journal.pone.0049118. 16 Ocak 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Şubat 2013.
Genel
- Encyclopaedia Britannica26 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .'nın Vulture (Akbaba) başlığından Türkçeye çevrilmiştir.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Akbaba Yeni dunya akbabalari Cathartidae familyasini ve atmacagiller Accipitridae familyasina ait Eski Dunya akbabalari Aegypiinae alt familyasini olusturan les yiyici kuslarin ortak ismidir Akbaba terimi belirli bir taksonomik grubu karsilamaz Gunumuzde 16 si Eski Dunya ya ve 7 si Yeni Dunya ya ait 23 akbaba turu bulunur Akbaba Yasadigi donem araligi 66 0 myo Senozoyik PreYeYeOSDCPTJKPgNKizil akbabaBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif Aves sirasiz NeognathaeKlad NeoavesIcerdigi gruplarAegypiinae Eski Dunya akbabalari Cathartidae Yeni Dunya akbabalari OzellikleriAkbabalarin baslari kel kursaklari buyuktur Yurumeye ve lesleri tutup kaldirmaya uyum saglamis olan ayaklari iri ama gucsuz tirnaklariysa yassidir Gagalari genellikle eti ve deriyi koparabilecek kadar guclu ve kalindir Gorme duyusu butun turlerde duyma duyusu ise hindi akbabasinda gelismistir Tekesli bir ureme ozelligi gosterirler Dagilimi ve soy tukenmesi tehlikesiAkbabalar Avustralya ve Okyanus Adalari disinda butun iliman ve tropik bolgelere dagilmistir Asyadaki ozellikle de Hindistan ve Nepaldeki akbaba nufusu son yillarda hizli bir yok olusa suruklenmis ve bu durumun bazi ekolojik sonuclari olmustur Bu durumun veteriner hekimlikte kullanilan Diklofenak isimli ilacla baglantili olabilecegini bazi arastirmalar ortaya koymustur Hindistan hukumeti bu durumu degerlendirerek ilacin veteriner hekimliginde kullanimini yasaklamistir Nepal de de hukumet bazi onlemler alarak kalan akbaba nufusunun kendini yenilemesi yonunde adimlar atmistir BeslenmeCogunun besin secme aliskanligi olmadigindan genellikle les cop ve ara sirada canli hayvan gibi ne bulurlarsa yerler Yalnizca bazi turleri kaplumbaga kuzu gibi savunmasiz hayvanlara saldirir Yasam sekliTuzluca Igdir karayolundaki akbabalar Akbabalar uzun ve genis kanatlari ustunde zarif bir bicimde donerek saatlerce havada kalabilirler Iclerinde biri olu ya da can cekisen bir hayvan buldugunda oburleri de kilometrelerce uzaktan ucarak gelir Besini paylasirken govdesi daha buyuk ve gagasi daha guclu olana oncelik taniyan topluluk duzenine siki sikiya bagli kalirlar Akbabalar genellikle kumeler halinde tunedikleri ve yuva yaptiklari sarp kayalarin ve yuksek agaclarin tepesinde ya da yerde yasayabilirler Disisi bir ya da iki yumurta yumurtlar ve 7 8 hafta boyunca kuluckaya yatar Eski Dunya akbabalarinin avlarini kolayca yakalamaya elverisli kartal pencesine benzeyen kivrik penceleri vardir KaynakcaOzel Dropping dead causes and consequences of vulture population declines worldwide PDF 2001 1 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan PDF Oaks J Lindsay 12 Subat 2004 Diclofenac residues as the cause of vulture population decline in Pakistan Nature 427 6975 ss 630 633 doi 10 1038 nature02317 PMID 14745453 4 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Aralik 2013 Prakash Vibhu 7 Kasim 2012 The Population Decline of Gyps Vultures in India and Nepal Has Slowed since Veterinary Use of Diclofenac was Banned 7 11 doi 10 1371 journal pone 0049118 16 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2013 Genel Encyclopaedia Britannica26 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde nin Vulture Akbaba basligindan Turkceye cevrilmistir