Futbol Savaşı (İspanyolca: La guerra del fútbol), 1970 FIFA Dünya Kupası elemelerinde karşılaşan iki komşu ülke El Salvador ve Honduras arasındaki üçüncü maç sonrası çıkan ve 100 saat süren savaş, dünya literatürüne 'Futbol savaşı' olarak geçmişti. Bilançosu 2,100 ölü ve 10 binden fazla yaralı olan bu savaş, araya giren Amerikan Devletleri Örgütü'nün müdahalesiyle son bulmuştu.
Futbol Savaşı Guerra del '69 | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Çatışmaların büyük çoğunluğunun gerçekleştiği Honduras'ın haritası. | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
El Salvador | Honduras | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
Salvador Henríquez | Óscar Colindres | ||||||||
Güçler | |||||||||
30,000 (Kara kuvvetleri) 1,000 (Hava kuvvetleri) | 23,000 (Kara kuvvetleri) 600 (Hava kuvvetleri) | ||||||||
Kayıplar | |||||||||
700 ölü (siviller dahil) | 2,100 ölü (siviller dahil) |
Savaşın nedenleri
Orta Amerika'nın yüzölçümü bakımından en küçük ülkesi olan El Salvador, kilometrekare başına 160 kişiyle tüm Amerika Kıtası'nın en yoğun nüfusuna sahipti. Bir tarım ülkesi olan El Salvador'da toprak ağaları yüzünden köylülerin üçte ikisinin hiç toprağı yoktu. Bu topraksız köylüler, Honduras'ın El Salvador'a göre altı kat daha büyük ve %50 daha az nüfusa sahip olmasından ötürü Honduras'a göç etmekteydiler. Salvadorlular, Honduras'ta yeni yerleşim bölgeleri kurup yaklaşık 300 bin nüfusa ulaşmışlardı. 1960'larda Honduras Devlet Başkanı 'nun ülke ekonomisindeki kötü gidişten Honduras'taki El Salvadorlu göçmenleri sorumlu tutan açıklamaları ve çözüm önerisi olarak Salvadorluların yerleştiği toprakları Honduraslı köylülere dağıtmayı içeren bir toprak reformunu dile getirmeye başlayınca Salvadorlular ile Honduraslılar arasındaki ilişkiler iyice gerginleşti. Bu gerginlik komşu iki ülkenin hükûmetlerine de yayıldı. İki ülke medyası diğer taraf aleyhine sürekli kışkırtıcı bir propaganda halindeydi.
Bu gergin dönem sürerken 1969'da yaklaşan FIFA Dünya Kupası finallerine katılabilmek için El Salvador ile Honduras ilk maçı 8 Haziran 1969'da Honduras'ta oynadılar. Fanatik Honduraslı taraftarların maçtan önceki gece çıkardıkları gürültülerle uyumalarına izin vermediği El Salvador millî futbol takımı maçı 1-0 kaybetti.
Bu olay üzerine, iki ülke arasındaki gergin olan ilişkiler daha da gerildi. 15 Haziran 1969'daki rövanş maçındaysa aynı tarife Honduras millî futbol takımına uygulandı. Ölen kızın posterleri ellerinde taşıyarak sahaya giren El Salvadorlular, maçı 3-0'lık skorla kazanıp 1970 FIFA Dünya Kupası'na katılmak için avantaj yakaladılar. Ancak, Honduraslı futbolcular da El Salvador ordusu yardımıyla ülkeyi terk ettikten sonra iki ülke arasında 27 Haziran 1969'da kimin Dünya Kupasına gideceğini belirleyecek olan play-off maçı oynandı ve Meksika'da tarafsız sahada yapılan maçı El Salvador, uzatmalarda bulduğu golle 3-2 kazandı. Maçın bitiş düdüğüyle birlikte iki ülke arasındaki olaylar artarak devam etti ve 14 Temmuz 1969'da resmen savaş çıktı. "Futbol Savaşı" adı verilen bu savaş yaklaşık 100 saat sürdü.
Savaşın sonuçları
İki komşu ülke arasında 20 Temmuz'da ateşkes sağlanmış, El Salvador birlikleri de Ağustos başında Honduras'tan çekilmişti. Kimsenin kazanmadığı, bir anlamda berabere biten savaş neticesinde Salvadorlu köylülerin bir kısmı yurtlarına dönmek zorunda bırakılırken, bir kısmı Honduras'ta kaldı. Dönenler, hiç de hoş karşılanmadı ve 10 yıl sonra El Salvador, tekrar bir kaosa sürüklenerek 11 yıl süren bir sahne oldu. Honduras ise ülkesindeki El Salvadorluları sınırdışı ettiği için daha sonra batı komşusuna tazminat ödemek zorunda kaldı. Honduras ile El Salvador devlet başkanlarının buluşup el sıkışması ise 2006 yılından önce gerçekleşmedi.
Kaynakça
- Kapuściński, Ryszard. (2000) Futbol Savaşı, Om Yayınevi: İstanbul.
Dış bağlantılar
- El Salvador vs Honduras, 1969: The 100-Hour War6 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- , International Court of Justice case registry
- , International Court of Justice case registry
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Futbol Savasi Ispanyolca La guerra del futbol 1970 FIFA Dunya Kupasi elemelerinde karsilasan iki komsu ulke El Salvador ve Honduras arasindaki ucuncu mac sonrasi cikan ve 100 saat suren savas dunya literaturune Futbol savasi olarak gecmisti Bilancosu 2 100 olu ve 10 binden fazla yarali olan bu savas araya giren Amerikan Devletleri Orgutu nun mudahalesiyle son bulmustu Futbol Savasi Guerra del 69Catismalarin buyuk cogunlugunun gerceklestigi Honduras in haritasi Tarih14 Temmuz 1969 18 Temmuz 1969BolgeEl Salvador HondurasSebepSalvadorlu ciftcilerin Honduras topraklarindan topyekun ve futbol maci SonucStatus quo ante bellum Amerikan Devletleri Orgutu nun mudahalesiyle ateskes TaraflarEl SalvadorHondurasKomutanlar ve liderlerSalvador Henriquezoscar ColindresGucler30 000 Kara kuvvetleri 1 000 Hava kuvvetleri 23 000 Kara kuvvetleri 600 Hava kuvvetleri Kayiplar700 olu siviller dahil 2 100 olu siviller dahil Savasin nedenleriOrta Amerika nin yuzolcumu bakimindan en kucuk ulkesi olan El Salvador kilometrekare basina 160 kisiyle tum Amerika Kitasi nin en yogun nufusuna sahipti Bir tarim ulkesi olan El Salvador da toprak agalari yuzunden koylulerin ucte ikisinin hic topragi yoktu Bu topraksiz koyluler Honduras in El Salvador a gore alti kat daha buyuk ve 50 daha az nufusa sahip olmasindan oturu Honduras a goc etmekteydiler Salvadorlular Honduras ta yeni yerlesim bolgeleri kurup yaklasik 300 bin nufusa ulasmislardi 1960 larda Honduras Devlet Baskani nun ulke ekonomisindeki kotu gidisten Honduras taki El Salvadorlu gocmenleri sorumlu tutan aciklamalari ve cozum onerisi olarak Salvadorlularin yerlestigi topraklari Hondurasli koylulere dagitmayi iceren bir toprak reformunu dile getirmeye baslayinca Salvadorlular ile Honduraslilar arasindaki iliskiler iyice gerginlesti Bu gerginlik komsu iki ulkenin hukumetlerine de yayildi Iki ulke medyasi diger taraf aleyhine surekli kiskirtici bir propaganda halindeydi Bu gergin donem surerken 1969 da yaklasan FIFA Dunya Kupasi finallerine katilabilmek icin El Salvador ile Honduras ilk maci 8 Haziran 1969 da Honduras ta oynadilar Fanatik Hondurasli taraftarlarin mactan onceki gece cikardiklari gurultulerle uyumalarina izin vermedigi El Salvador milli futbol takimi maci 1 0 kaybetti Bu olay uzerine iki ulke arasindaki gergin olan iliskiler daha da gerildi 15 Haziran 1969 daki rovans macindaysa ayni tarife Honduras milli futbol takimina uygulandi Olen kizin posterleri ellerinde tasiyarak sahaya giren El Salvadorlular maci 3 0 lik skorla kazanip 1970 FIFA Dunya Kupasi na katilmak icin avantaj yakaladilar Ancak Hondurasli futbolcular da El Salvador ordusu yardimiyla ulkeyi terk ettikten sonra iki ulke arasinda 27 Haziran 1969 da kimin Dunya Kupasina gidecegini belirleyecek olan play off maci oynandi ve Meksika da tarafsiz sahada yapilan maci El Salvador uzatmalarda buldugu golle 3 2 kazandi Macin bitis duduguyle birlikte iki ulke arasindaki olaylar artarak devam etti ve 14 Temmuz 1969 da resmen savas cikti Futbol Savasi adi verilen bu savas yaklasik 100 saat surdu Savasin sonuclariIki komsu ulke arasinda 20 Temmuz da ateskes saglanmis El Salvador birlikleri de Agustos basinda Honduras tan cekilmisti Kimsenin kazanmadigi bir anlamda berabere biten savas neticesinde Salvadorlu koylulerin bir kismi yurtlarina donmek zorunda birakilirken bir kismi Honduras ta kaldi Donenler hic de hos karsilanmadi ve 10 yil sonra El Salvador tekrar bir kaosa suruklenerek 11 yil suren bir sahne oldu Honduras ise ulkesindeki El Salvadorlulari sinirdisi ettigi icin daha sonra bati komsusuna tazminat odemek zorunda kaldi Honduras ile El Salvador devlet baskanlarinin bulusup el sikismasi ise 2006 yilindan once gerceklesmedi Kaynakca goal com 18 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2013 ntvmsnbc com 16 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2013 Kapuscinski Ryszard 2000 Futbol Savasi Om Yayinevi Istanbul ISBN 9799756827313Dis baglantilarEl Salvador vs Honduras 1969 The 100 Hour War6 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde International Court of Justice case registry International Court of Justice case registry