Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tüylü yılan, Kolomb öncesi Mezoamerika uygarlıklarında önemli doğaüstü varlık ya da tanrı.
Bu inanışa ve yılan-tanrı tasvirlerine Meksika’dan Peru’ya kadar uzanan geniş bölgede pek çok tradisyonda rastlanır. Derisi pul yerine tüylerle kaplı olan bu tüylü yılan ya da kuş-yılan tanrının Kiçe Mayalarındaki adı Gucumatz’dır (Gukumatz). Eski uygarlıklardan Toltekler ve Aztekler’deki adı “sakallı yılan” anlamında Quetzalcoatl (Nahuatl dilinde “ketsalkoatl” okunur) idi. Bu ad Pueblo kızılderililerinin dilinde ise “sakallı yılan”, Meksika kızılderililerinin dilinde ise “kuş-yılan” anlamına gelir. Yukatek Mayalarında bu tanrı “tüylerle kaplı yılanların Efendisi” anlamında Kukul-Kan adını almıştır. Maya dilinde “yılan” ile “gökyüzü” sözcükleri telaffuzları bakımından eşseslidir ve “kaan” olarak telaffuz edilirler. Bu tanrın Maya dillerindeki okunuşu aslında Kukuul kaan'dır. Proto-Türk kültürü araştırmacıları,[] benzer bir tüylü yılan sembolünün Türk geleneklerinde de bulunduğunu bildirmektedir.
Mitoloji
Bu tanrıla ilgili inanış ve efsanelerin, kültürden kültüre (Miştek, Toltek, Aztek, Maya, İnka, Kızılderili kabileleri) farklılıklar gösterdiğinin görülmesinin yanı sıra, her kültürde de tarihsel süreç içinde farklı versiyonlarının oluştuğu görülmektedir.
Kimi tasvirlerde tüylü yılan olarak gösterilmekle birlikte, eski metinlerde onun aslında bir yılan olmadığı, beyaz insan ırkına mensup olduğu açıkça belirtilir. İlah kimi zaman tüylü bir yılan, kimi zaman insan, kimi zaman ise yılan-insan olarak temsil edilir. (Telleriano-Remensis elyazmasında ise insanı yiyen bir yılan biçiminde temsil edilmiştir.)
Maya metinlerine göre içinde bulunduğumuz beşinci çağın atalarını imal eden tanrıdır. Aynı zamanda insanlarla bir süre yaşamış veya insanlara kendisinin tezahür ettiği bir temsilci yollamıştır.
Aztek metinlerine göre, ölümün ve dirilişin, göksel suların ve rüzgarların tanrısıdır. Aynı zamanda bir yıldız tanrıtır, sabah yıldızı tanrıdır. Bu tezahür durumunda tanrı “tan vakti yıldızının efendisi” anlamında “Tlahuizcalpantecuhtli” adını alır. Yıldızın bir de ikiz kardeşi ve yoldaşı bulunmaktadır ki, bu köpek-tanrı Xolotl'dur. (Kimileri ikiz kardeşinin Venüs olduğunu sanmaktadırlar.) Takvimi ve kitapları insanlara indiren ya da icat eden odur. İçinde bulunduğumuz beşinci güneş çağının insanlığının atalarını penisinden akan kandan imal etmiştir. İnsanlarla yaşadıktan sonra, göklere dönüşünde kalbi sabah yıldızı haline gelmiştir. Aztekler bir gün geri döneceğine inandıklarından, kral Moctezuma (Montezuma) Cortés’i bekledikleri kişi sanarak, yanılgıyla tahtını ona sunmuştur.
Bazı Toltek, Aztek, Maya ve İnka metinlerine göre, insanlarla bir süre yaşamış, onlara doğru yolu gösterdikten ve uygarlığı öğrettikten sonra göklere geri dönmüştür. Kimi metinlerde ondan tek kişi olarak değil, bir ırk veya bir topluluk olarak söz edilir ve yeryüzündeki insan vücudunu onların imal ettiği belirtilir. Örneğin, ünlü Maya kutsal kitabı Popol-Vuh’ta şöyle denir: “Onlardır vücut veren, onlardır yaratan. Onlar yeşil ve maviyle çevrilidirler. İsimleri Gucumatz’dır.” Görüldüğü gibi, metinde “onlar” zamiri kullanılmakta olup, bir topluluk söz konusudur. Bu durumda yılanın bu varlık topluluğunu yalnızca simgelemek üzere, bir sembol olarak kullanıldığı düşünülebilir. Amerika’nın eski uygarlıklarının göksel olguları simgelemede büyük ölçüde yılan sembolünü kullandıkları görülmektedir. Tüylü yılan sembolizminde, tüy yeryüzündeki birçok tradisyonda (örneğin eski Mısır tradisyonu) görüldüğü gibi, burada da hakikatin, doğruluğun, hafifliğin ve -göğe çıkmada kuşlara en büyük yardımcı unsur olduğundan- yükselmenin sembolü olarak kullanılmış olmalıdır.
- “O zamanlar, atalar tanrılarla aynı dili konuşuyorlar ve birbirleriyle mükemmel biçimde anlaşıyorlardı.” (Popol-Vuh)
- “Atalarımız orada doğdu, Dünya’da yaşadılar.” (Bir Aztek şiirinden)
Kaynakça
- Kadim Maya Uygarlığının Mısır Kültürüne Uzanan Olağanüstü İzleri, Augustus Plongeon,Ege Meta Yayınları
- Aztek Efsaneleri, Okyanus Yayınları
- İnka, Maya ve Aztekler'de Semboller, İlya İzmir Yayınevi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tuylu yilan Kolomb oncesi Mezoamerika uygarliklarinda onemli dogaustu varlik ya da tanri Adi Aztekler de Kuetzalkoatl Mayalar da Kukul kan olan tanri tuylu yilanMexico City Ulusal Antropoloji Muzesinde sergilenen Aztek donemi tuylu yilan heykeli Bu inanisa ve yilan tanri tasvirlerine Meksika dan Peru ya kadar uzanan genis bolgede pek cok tradisyonda rastlanir Derisi pul yerine tuylerle kapli olan bu tuylu yilan ya da kus yilan tanrinin Kice Mayalarindaki adi Gucumatz dir Gukumatz Eski uygarliklardan Toltekler ve Aztekler deki adi sakalli yilan anlaminda Quetzalcoatl Nahuatl dilinde ketsalkoatl okunur idi Bu ad Pueblo kizilderililerinin dilinde ise sakalli yilan Meksika kizilderililerinin dilinde ise kus yilan anlamina gelir Yukatek Mayalarinda bu tanri tuylerle kapli yilanlarin Efendisi anlaminda Kukul Kan adini almistir Maya dilinde yilan ile gokyuzu sozcukleri telaffuzlari bakimindan esseslidir ve kaan olarak telaffuz edilirler Bu tanrin Maya dillerindeki okunusu aslinda Kukuul kaan dir Proto Turk kulturu arastirmacilari kim benzer bir tuylu yilan sembolunun Turk geleneklerinde de bulundugunu bildirmektedir MitolojiBu tanrila ilgili inanis ve efsanelerin kulturden kulture Mistek Toltek Aztek Maya Inka Kizilderili kabileleri farkliliklar gosterdiginin gorulmesinin yani sira her kulturde de tarihsel surec icinde farkli versiyonlarinin olustugu gorulmektedir Kimi tasvirlerde tuylu yilan olarak gosterilmekle birlikte eski metinlerde onun aslinda bir yilan olmadigi beyaz insan irkina mensup oldugu acikca belirtilir Ilah kimi zaman tuylu bir yilan kimi zaman insan kimi zaman ise yilan insan olarak temsil edilir Telleriano Remensis elyazmasinda ise insani yiyen bir yilan biciminde temsil edilmistir Maya metinlerine gore icinde bulundugumuz besinci cagin atalarini imal eden tanridir Ayni zamanda insanlarla bir sure yasamis veya insanlara kendisinin tezahur ettigi bir temsilci yollamistir Aztek metinlerine gore olumun ve dirilisin goksel sularin ve ruzgarlarin tanrisidir Ayni zamanda bir yildiz tanritir sabah yildizi tanridir Bu tezahur durumunda tanri tan vakti yildizinin efendisi anlaminda Tlahuizcalpantecuhtli adini alir Yildizin bir de ikiz kardesi ve yoldasi bulunmaktadir ki bu kopek tanri Xolotl dur Kimileri ikiz kardesinin Venus oldugunu sanmaktadirlar Takvimi ve kitaplari insanlara indiren ya da icat eden odur Icinde bulundugumuz besinci gunes caginin insanliginin atalarini penisinden akan kandan imal etmistir Insanlarla yasadiktan sonra goklere donusunde kalbi sabah yildizi haline gelmistir Aztekler bir gun geri donecegine inandiklarindan kral Moctezuma Montezuma Cortes i bekledikleri kisi sanarak yanilgiyla tahtini ona sunmustur Bazi Toltek Aztek Maya ve Inka metinlerine gore insanlarla bir sure yasamis onlara dogru yolu gosterdikten ve uygarligi ogrettikten sonra goklere geri donmustur Kimi metinlerde ondan tek kisi olarak degil bir irk veya bir topluluk olarak soz edilir ve yeryuzundeki insan vucudunu onlarin imal ettigi belirtilir Ornegin unlu Maya kutsal kitabi Popol Vuh ta soyle denir Onlardir vucut veren onlardir yaratan Onlar yesil ve maviyle cevrilidirler Isimleri Gucumatz dir Goruldugu gibi metinde onlar zamiri kullanilmakta olup bir topluluk soz konusudur Bu durumda yilanin bu varlik toplulugunu yalnizca simgelemek uzere bir sembol olarak kullanildigi dusunulebilir Amerika nin eski uygarliklarinin goksel olgulari simgelemede buyuk olcude yilan sembolunu kullandiklari gorulmektedir Tuylu yilan sembolizminde tuy yeryuzundeki bircok tradisyonda ornegin eski Misir tradisyonu goruldugu gibi burada da hakikatin dogrulugun hafifligin ve goge cikmada kuslara en buyuk yardimci unsur oldugundan yukselmenin sembolu olarak kullanilmis olmalidir O zamanlar atalar tanrilarla ayni dili konusuyorlar ve birbirleriyle mukemmel bicimde anlasiyorlardi Popol Vuh Atalarimiz orada dogdu Dunya da yasadilar Bir Aztek siirinden KaynakcaKadim Maya Uygarliginin Misir Kulturune Uzanan Olaganustu Izleri Augustus Plongeon Ege Meta Yayinlari Aztek Efsaneleri Okyanus Yayinlari Inka Maya ve Aztekler de Semboller Ilya Izmir Yayinevi