Laach Gölü (Almanca: Laacher See) ortabatı Almanya'da, Rheinland-Pfalz eyaletinde bulunan bir kaldera gölüdür. Neredeyse 2 kilometre çapındaki göl, Rheinland-Pfalz'ın en büyük gölüdür ve ayrıca Orta Avrupa'daki en büyük kalderadır ve suyla dolu tek kalderadır. Kaldera, yaklaşık MÖ 11.000'de çok şiddetli bir volkanik patlamayla oluştu.
Laach Gölü Laacher See | |
---|---|
Laach Gölü'nün havadan çekilmiş bir fotoğrafı. | |
Havza | |
Konum | Ahrweiler, Rheinland-Pfalz, Almanya |
Koordinatlar | 50°24′45″K 7°16′12″D / 50.41250°K 7.27000°D |
Ada(lar) | Yok |
Genel bilgiler | |
Akarsu (gelen) | Yok |
Akarsu (giden) | Fulbert-Stollen kanalı |
Göl türü | Krater gölü |
Etki alanı | 12,2 km2 |
Uzunluk | 1,964 km |
Genişlik | 1,186 km |
Yüzölçümü | 3,31 km2 |
Ortalama derinlik | 31 m |
En derin noktası | 51 m |
Su hacmi | 103.000.000 m3 = 0,103 km3 |
Kıyı uzunluğu | 7,3 km |
Yüzey rakımı | 275 m |
Wikimedia Commons | |
Laach Gölü (Almanya) |
Laach Gölü, volkanik Eifel sıradağlarının kuzeydoğusunda bulunmaktadır ve Koblenz'in 24 kilometre kuzeybatısında, Bonn'un 37 kilometre güneyinde ve Ren Nehri üzerindeki Andernach kasabasının 8 kilometre batısında yer almaktadır.
Laach Gölü, deniz seviyesinden 275 metre yükseklikte bulunur ve yüzölçümü 3.31 km²'dir. Gölün uzunluğu 1.964 metre ve genişliği 1.186 metre olup, toplam kıyı uzunluğu 7,3 kilometredir. Gölün ortalama derinliği 31 metredir ve en derin yeri ise 51 metredir. Laach Gölü'nün yüzeysel (drenaj alanı) 12,2 km²'dir. Laach Gölü, kapalı havza olduğundan, gölden sızan akarsu ya da göle su taşıyan herhangi bir su kaynağı bulunmamaktadır, ancak gölün suyu, Orta Çağ'da inşa edilen Fulbert-Stollen drenaj tünelinden boşaltılmaktadır.
Laach Gölü, MÖ 11.000 civarında, ilkbaharın sonlarında veya yazın başlarında patladı. Faaliyet tahminen birkaç gün sürdü ve freatomagmatik patlamalarla başlayan ve sona eren bir ana oluşuyordu. Ana patlamanın oluşturduğu şok dalgası, ağaçları 4 kilometre uzağa kadar düzleştirdi.
Kül sütunu, troposferi geçip ve stratosfere ulaşıp, 35 kilometre yüksekliğe ulaştı. Yanardağın püskürttüğü tefra (piroklast), 10 kilometreye kadar vadileri kaplayan piroklastik akıntılar üretti. Kraterin yakınında tefra birikintilerin kalınlığı 50 metreyi aşıyor ve 5 kilometre ötede bile 10 metre kalınlıkta. Yaklaşık 60 kilometre kuzeydoğuya ve 40 kilometre güneydoğuya kadar piroklastik akıntılar tüm bitki ve hayvanları öldürmüş olmalıdır.
Patlamada 6 km3magma ve 16 km3 tefra püskürtüldü ve Volkanik Patlama İndeksi (VEI) 6 büyüklükteydi. Bu Pinatubo Yanardağı'nın 1991'deki patlamasının bir buçuk katıydı ve St. Helens Yanardağı'nın 1980'deki patlamasının altı katıydı.
Patlamadan kaynaklanan tefra birikintileri, Ren Nehri'ni kapatarak 140 km2'lik bir baraj gölü oluşturdu. Baraj çöktüğünde, Aşağı Ren Nehri boyunca, nehir ağzına kadar büyük ve yıkıcı bir sele neden oldu ve birçok yer sular altında kaldı. Bu sel, Bonn'a kadar uzakta birikintiler bıraktı.
Kül örtüsü, orta Fransa'dan Polonya'ya ve kuzey İtalya'dan güney İsveç'e uzanan 300.000 kilometrekarelik bir alanı kapladı. Laach Gölü patlaması, Erken Dryas Devri buzullaşmanın geri dönmesine neden olan kısa süreli iklim soğumasının tetikleyicisi olarak da görülüyor.
Laach Gölü'nün birkaç kilometre altındaki yüksek sıcaklıklar ve tahmin edilen magma odası, göl yüzeyine yükselen karbondioksit kabarcıkları ve bazen küçük çaptaki volkanik depremler, Laach Gölü yanardağın sönmemiş olduğunun işaretleridir ve gelecekte tekrar patlamayacağı anlamına gelmeyebilir. Ne zaman patlayacağını ve bölgeye ne kadar büyük risk oluşturacağını hesap etmek mümkün değil, ancak jeolojik kayıtlara göre, Eifel bölgesinde son 450.000 yılda, ortalama olarak her beş ila on bin yılda bir yanardağlar faaliyete geçmiştir ve bu Laach Gölü'nün son patlamasından bu yana açıkça geçen bir süredir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Sagenhafte Vulkanregion Laacher See". General-Anzeiger Bonn (Almanca). 2022. Erişim tarihi: 2023-07-17. 17 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Ausbruch des Laacher-See-Vulkans neu datiert". Archaeologie-online.de (Almanca). 2021-07-03. Erişim tarihi: 2023-07-17. 13 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Laacher See". Rhetos.de (Almanca). 2023. Erişim tarihi: 2023-07-17. 17 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Marc Szeglat (2019). "Laacher See Vulkan". Vulkane.net (Almanca). Erişim tarihi: 2023-07-17. 17 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Gerd Otto (2006). "Der Fulbert-Stollen, eine Ingenieurleistung des hohen Mittelalters?". Heimatforschung in der Eifel (Almanca). 2012-08-01 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2023-07-17. 1 Ağustos 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi
- ^ a b Oppenheimer, Clive (2011). Eruptions that Shook the World (İngilizce). Cambridge University Press. ss. 216-217. ISBN . Erişim tarihi: 17 Temmuz 2023.
- ^ Claudia Köhler (2005). "Gravimetrische Untersuchungen am Südrand des Laacher Sees zur Auflösung der Untergrundstruktur im Randbereich des Vulkans". Technische Universität Bergakademie Freiberg - Institut für Geologie (Almanca). 2012-08-01 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2023-07-17. 16 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Schmincke, Hans-Ulrich; Park, Cornelia; Harms, Eduard (1999). "Evolution and environmental impacts of the eruption of Laacher See Volcano (Germany) 12,900 a BP". Quaternary International (İngilizce). 61 (1): 61-72. Bibcode:1999QuInt..61...61S. doi:10.1016/S1040-6182(99)00017-8.
- ^ James U. L. Baldini, Richard J. Brown, and Natasha Mawdsley (2018-07-04). "Evaluating the link between the sulfur-rich Laacher See volcanic eruption and the Younger Dryas climate anomaly" (PDF; 3,7 MB). Climate of the Past (İngilizce). 28 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Jens Skapski (2019-10-29). "Kleiner Erdbebenschwarm in Andernach". Juskis Erdbebennews (Almanca). 17 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Erdbeben im Mittelrheintal/In Andernach wackelte in der Nacht die Erde". General-Anzeiger Bonn (Almanca). 2019-10-29. 30 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Christoph von Eichhorn (2019-01-09). "Magmakammer unter Vulkansee füllt sich". Süddeutsche Zeitung (Almanca). 17 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Laach Gölü ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Laach Golu Almanca Laacher See ortabati Almanya da Rheinland Pfalz eyaletinde bulunan bir kaldera goludur Neredeyse 2 kilometre capindaki gol Rheinland Pfalz in en buyuk goludur ve ayrica Orta Avrupa daki en buyuk kalderadir ve suyla dolu tek kalderadir Kaldera yaklasik MO 11 000 de cok siddetli bir volkanik patlamayla olustu Laach Golu Laacher SeeLaach Golu nun havadan cekilmis bir fotografi HavzaKonumAhrweiler Rheinland Pfalz AlmanyaKoordinatlar50 24 45 K 7 16 12 D 50 41250 K 7 27000 D 50 41250 7 27000Ada lar YokGenel bilgilerAkarsu gelen YokAkarsu giden Fulbert Stollen kanaliGol turuKrater goluEtki alani12 2 km2Uzunluk1 964 kmGenislik1 186 kmYuzolcumu3 31 km2Ortalama derinlik31 mEn derin noktasi51 mSu hacmi103 000 000 m3 0 103 km3Kiyi uzunlugu7 3 kmYuzey rakimi275 mWikimedia CommonsLaach Golu Almanya Laach Golu cevresinin topografik haritasiLaach Golu ve etrafindaki bolgenin haritasiKisin Laach Golu Laach Golu volkanik Eifel siradaglarinin kuzeydogusunda bulunmaktadir ve Koblenz in 24 kilometre kuzeybatisinda Bonn un 37 kilometre guneyinde ve Ren Nehri uzerindeki Andernach kasabasinin 8 kilometre batisinda yer almaktadir Laach Golu deniz seviyesinden 275 metre yukseklikte bulunur ve yuzolcumu 3 31 km dir Golun uzunlugu 1 964 metre ve genisligi 1 186 metre olup toplam kiyi uzunlugu 7 3 kilometredir Golun ortalama derinligi 31 metredir ve en derin yeri ise 51 metredir Laach Golu nun yuzeysel drenaj alani 12 2 km dir Laach Golu kapali havza oldugundan golden sizan akarsu ya da gole su tasiyan herhangi bir su kaynagi bulunmamaktadir ancak golun suyu Orta Cag da insa edilen Fulbert Stollen drenaj tunelinden bosaltilmaktadir Laach Golu MO 11 000 civarinda ilkbaharin sonlarinda veya yazin baslarinda patladi Faaliyet tahminen birkac gun surdu ve freatomagmatik patlamalarla baslayan ve sona eren bir ana olusuyordu Ana patlamanin olusturdugu sok dalgasi agaclari 4 kilometre uzaga kadar duzlestirdi Kul sutunu troposferi gecip ve stratosfere ulasip 35 kilometre yukseklige ulasti Yanardagin puskurttugu tefra piroklast 10 kilometreye kadar vadileri kaplayan piroklastik akintilar uretti Kraterin yakininda tefra birikintilerin kalinligi 50 metreyi asiyor ve 5 kilometre otede bile 10 metre kalinlikta Yaklasik 60 kilometre kuzeydoguya ve 40 kilometre guneydoguya kadar piroklastik akintilar tum bitki ve hayvanlari oldurmus olmalidir Patlamada 6 km3magma ve 16 km3 tefra puskurtuldu ve Volkanik Patlama Indeksi VEI 6 buyuklukteydi Bu Pinatubo Yanardagi nin 1991 deki patlamasinin bir bucuk katiydi ve St Helens Yanardagi nin 1980 deki patlamasinin alti katiydi Patlamadan kaynaklanan tefra birikintileri Ren Nehri ni kapatarak 140 km2 lik bir baraj golu olusturdu Baraj coktugunde Asagi Ren Nehri boyunca nehir agzina kadar buyuk ve yikici bir sele neden oldu ve bircok yer sular altinda kaldi Bu sel Bonn a kadar uzakta birikintiler birakti Kul ortusu orta Fransa dan Polonya ya ve kuzey Italya dan guney Isvec e uzanan 300 000 kilometrekarelik bir alani kapladi Laach Golu patlamasi Erken Dryas Devri buzullasmanin geri donmesine neden olan kisa sureli iklim sogumasinin tetikleyicisi olarak da goruluyor Laach Golu nun birkac kilometre altindaki yuksek sicakliklar ve tahmin edilen magma odasi gol yuzeyine yukselen karbondioksit kabarciklari ve bazen kucuk captaki volkanik depremler Laach Golu yanardagin sonmemis oldugunun isaretleridir ve gelecekte tekrar patlamayacagi anlamina gelmeyebilir Ne zaman patlayacagini ve bolgeye ne kadar buyuk risk olusturacagini hesap etmek mumkun degil ancak jeolojik kayitlara gore Eifel bolgesinde son 450 000 yilda ortalama olarak her bes ila on bin yilda bir yanardaglar faaliyete gecmistir ve bu Laach Golu nun son patlamasindan bu yana acikca gecen bir suredir Laach Golu nun guneydogusunda yukselen karbondioksit kabarciklariLaach Golu nun kenarinda bulunanLaach Golu nun panoramik goruntusuAyrica bakinizPleistosen Cag volkanik patlamalari Kaldera Krater golu Maar EifelKaynakca Sagenhafte Vulkanregion Laacher See General Anzeiger Bonn Almanca 2022 Erisim tarihi 2023 07 17 17 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ausbruch des Laacher See Vulkans neu datiert Archaeologie online de Almanca 2021 07 03 Erisim tarihi 2023 07 17 13 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Laacher See Rhetos de Almanca 2023 Erisim tarihi 2023 07 17 17 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Marc Szeglat 2019 Laacher See Vulkan Vulkane net Almanca Erisim tarihi 2023 07 17 17 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gerd Otto 2006 Der Fulbert Stollen eine Ingenieurleistung des hohen Mittelalters Heimatforschung in der Eifel Almanca 2012 08 01 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2023 07 17 1 Agustos 2012 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi a b Oppenheimer Clive 2011 Eruptions that Shook the World Ingilizce Cambridge University Press ss 216 217 ISBN 978 0 521 64112 8 Erisim tarihi 17 Temmuz 2023 Claudia Kohler 2005 Gravimetrische Untersuchungen am Sudrand des Laacher Sees zur Auflosung der Untergrundstruktur im Randbereich des Vulkans Technische Universitat Bergakademie Freiberg Institut fur Geologie Almanca 2012 08 01 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 2023 07 17 16 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Schmincke Hans Ulrich Park Cornelia Harms Eduard 1999 Evolution and environmental impacts of the eruption of Laacher See Volcano Germany 12 900 a BP Quaternary International Ingilizce 61 1 61 72 Bibcode 1999QuInt 61 61S doi 10 1016 S1040 6182 99 00017 8 James U L Baldini Richard J Brown and Natasha Mawdsley 2018 07 04 Evaluating the link between the sulfur rich Laacher See volcanic eruption and the Younger Dryas climate anomaly PDF 3 7 MB Climate of the Past Ingilizce KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link 28 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jens Skapski 2019 10 29 Kleiner Erdbebenschwarm in Andernach Juskis Erdbebennews Almanca 17 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erdbeben im Mittelrheintal In Andernach wackelte in der Nacht die Erde General Anzeiger Bonn Almanca 2019 10 29 30 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Christoph von Eichhorn 2019 01 09 Magmakammer unter Vulkansee fullt sich Suddeutsche Zeitung Almanca 17 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarWikimedia Commons ta Laach Golu ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir