Bir polialfabetik şifre veya çok alfabeli şifre (İngilizce: polyalphabetic cipher) birden fazla ikame alfabesi kullanan bir yerine koyma şifrelemesi (ikame şifrsi) türüdür. Basitleştirilmiş özel bir durum olmasına rağmen Vigenère şifresi muhtemelen en iyi bilinen polialfabetik şifre örneğidir. Enigma makinesi daha karmaşıktır ancak yine de temelde bir polialfabetik ikame şifresidir.
Tarihçe
Al-Qalqashandi'nin (1355-1418), 'in (1312-1359) daha önceki çalışmalarına dayanan çalışması, şifrelerin yerine koyma (ikame) ve yer değiştirmesinin (transpozisyon) ilk yayınlanmış tartışmasını ve her bir düz metin harfine birden fazla ikame atanan bir polifabetik şifrenin ilk tanımını içeriyordu. Bununla birlikte, polialfabetik şifrelerin yüzyıllar önce Arap kriptolog el-Kindi (801-873) tarafından geliştirilmiş olabileceği iddia edilmiştir.
Leon Battista Alberti tarafından 1467 civarında yazılan Alberti şifresi erken dönem bir polialfabetik şifreydi. Alberti bir mesajı şifrelemek için karışık bir alfabe kullanıyordu, ancak istediği zaman farklı bir alfabeye geçiyor ve bunu kriptograma büyük bir harf veya bir sayı ekleyerek yaptığını belirtiyordu. Bu şifreleme için Alberti, karışık alfabelerle polifabetik bir ikame uygulayan adlı bir şifre çözücü cihaz kullanmıştır.
Johannes Trithemius, ölümünden sonra 1518'de yayımlanan "Polygraphiae libri sex" ("Poligrafinin altı kitabı", "Six books of polygraphia") adlı kitabında (Trithemius şifresi) olarak adlandırılan "aşamalı anahtarlı" bir polifabetik şifre icat etmiştir. Alberti'nin rastgele aralıklarla alfabe değiştiren şifresinin aksine, Trithemius mesajın her harfi için alfabe değiştirmiştir. İçinde 26 harf bulunan bir tabula recta ile başladı (ancak Latince yazan Trithemius 24 harf kullanmıştı). Her alfabe bir üsttekinden bir harf sola kaydırıldı ve Z'ye ulaştıktan sonra tekrar A ile başlandı (tabloya bakınız).
Trithemius'un fikri, mesajın ilk harfini ilk kaydırılmış alfabeyi kullanarak şifrelemekti, böylece A, B oldu, B, C oldu, vb. Mesajın ikinci harfi ikinci kaydırılmış alfabe kullanılarak şifreleniyordu, vs. Alberti'nin şifre diski de aynı şemayı uyguluyordu. Biri sabit bir dış halkada, diğeri de dönen diskte olmak üzere iki alfabesi vardı. Bir harf, o harf dış halkada aranarak ve diskte altındaki harf olarak kodlanarak şifrelenir. Disk B'nin altında A ile başladı ve kullanıcı her harfi şifreledikten sonra diski bir harf döndürdü.
Şifreyi kırmak son derece kolaydı ve Alberti'nin makine uygulaması çok daha zor değildi. Her iki durumda da "anahtar ilerlemesi" saldırganlardan kötü bir şekilde gizlenmiştir. Alberti'nin polialfabetik şifresini kırmak bile oldukça kolaydı (büyük harf kriptanalist için önemli bir ipucudur). Sonraki birkaç yüz yılın çoğunda, çoklu ikame alfabeleri kullanmanın önemi neredeyse herkes tarafından gözden kaçırıldı. Polifabetik ikame şifre tasarımcıları, çok sayıda alfabe kullanıp hiçbirini tekrarlamayarak mümkün olan artırılmış güvenliğe değil, bu tür birkaç alfabenin seçimini gizlemeye (gerektiğinde tekrarlayarak) odaklanmış görünmektedir.
Prensip (özellikle Alberti'nin sınırsız ek ikame alfabeleri) büyük bir ilerlemeydi - frekans analizi geliştirildiğinden bu yana geçen birkaç yüz yıl içinde en önemlisi. Makul bir uygulamanın kırılması çok daha zor olacaktı (ve nihayet başarıldığında da öyleydi). İyi uygulanmış polialfabetik şifrelerin kriptanalizi 19. yüzyılın ortalarına kadar (Babbage'ın Kırım Savaşı sırasındaki gizli çalışması ve Friedrich Kasiski'nin birkaç yıl sonra genel olarak eşdeğer kamusal ifşası) hiç bir yere varamadı. Bakınız: Kasiski testi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Lennon, Brian (2018). Passwords: Philology, Security, Authentication. Harvard University Press. s. 26. ISBN .
- ^ Maclean, Donald (20 Şubat 2012), Al-Kindi, 29 Mart 2014 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 13 Nisan 2012
- ^ Johann Tritheim, Polygraphiae libri sex … (Basel, Switzerland: Michael Furter and Adam Petri, 1518), Liber quintus (fifth book), pages 461-462; the Recta transpositionis tabula (square table of transpositions, or "Vigenère table") appears on page 463. 12 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
- Alberti, Leon Battista (1997), A Treatise on Ciphers, trans. A. Zaccagnini. Foreword by , Torino: Galimberti
- Churchhouse, Robert (2002), Codes and Ciphers: Julius Caesar, the Enigma and the Internet, Cambridge: Cambridge University Press, ISBN
- (1939), Cryptanalysis, Dover, ISBN
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bir polialfabetik sifre veya cok alfabeli sifre Ingilizce polyalphabetic cipher birden fazla ikame alfabesi kullanan bir yerine koyma sifrelemesi ikame sifrsi turudur Basitlestirilmis ozel bir durum olmasina ragmen Vigenere sifresi muhtemelen en iyi bilinen polialfabetik sifre ornegidir Enigma makinesi daha karmasiktir ancak yine de temelde bir polialfabetik ikame sifresidir TarihceAl Qalqashandi nin 1355 1418 in 1312 1359 daha onceki calismalarina dayanan calismasi sifrelerin yerine koyma ikame ve yer degistirmesinin transpozisyon ilk yayinlanmis tartismasini ve her bir duz metin harfine birden fazla ikame atanan bir polifabetik sifrenin ilk tanimini iceriyordu Bununla birlikte polialfabetik sifrelerin yuzyillar once Arap kriptolog el Kindi 801 873 tarafindan gelistirilmis olabilecegi iddia edilmistir Leon Battista Alberti tarafindan 1467 civarinda yazilan Alberti sifresi erken donem bir polialfabetik sifreydi Alberti bir mesaji sifrelemek icin karisik bir alfabe kullaniyordu ancak istedigi zaman farkli bir alfabeye geciyor ve bunu kriptograma buyuk bir harf veya bir sayi ekleyerek yaptigini belirtiyordu Bu sifreleme icin Alberti karisik alfabelerle polifabetik bir ikame uygulayan adli bir sifre cozucu cihaz kullanmistir Johannes Trithemius olumunden sonra 1518 de yayimlanan Polygraphiae libri sex Poligrafinin alti kitabi Six books of polygraphia adli kitabinda Trithemius sifresi olarak adlandirilan asamali anahtarli bir polifabetik sifre icat etmistir Alberti nin rastgele araliklarla alfabe degistiren sifresinin aksine Trithemius mesajin her harfi icin alfabe degistirmistir Icinde 26 harf bulunan bir tabula recta ile basladi ancak Latince yazan Trithemius 24 harf kullanmisti Her alfabe bir usttekinden bir harf sola kaydirildi ve Z ye ulastiktan sonra tekrar A ile baslandi tabloya bakiniz Tabula recta Trithemius un fikri mesajin ilk harfini ilk kaydirilmis alfabeyi kullanarak sifrelemekti boylece A B oldu B C oldu vb Mesajin ikinci harfi ikinci kaydirilmis alfabe kullanilarak sifreleniyordu vs Alberti nin sifre diski de ayni semayi uyguluyordu Biri sabit bir dis halkada digeri de donen diskte olmak uzere iki alfabesi vardi Bir harf o harf dis halkada aranarak ve diskte altindaki harf olarak kodlanarak sifrelenir Disk B nin altinda A ile basladi ve kullanici her harfi sifreledikten sonra diski bir harf dondurdu Sifreyi kirmak son derece kolaydi ve Alberti nin makine uygulamasi cok daha zor degildi Her iki durumda da anahtar ilerlemesi saldirganlardan kotu bir sekilde gizlenmistir Alberti nin polialfabetik sifresini kirmak bile oldukca kolaydi buyuk harf kriptanalist icin onemli bir ipucudur Sonraki birkac yuz yilin cogunda coklu ikame alfabeleri kullanmanin onemi neredeyse herkes tarafindan gozden kacirildi Polifabetik ikame sifre tasarimcilari cok sayida alfabe kullanip hicbirini tekrarlamayarak mumkun olan artirilmis guvenlige degil bu tur birkac alfabenin secimini gizlemeye gerektiginde tekrarlayarak odaklanmis gorunmektedir Prensip ozellikle Alberti nin sinirsiz ek ikame alfabeleri buyuk bir ilerlemeydi frekans analizi gelistirildiginden bu yana gecen birkac yuz yil icinde en onemlisi Makul bir uygulamanin kirilmasi cok daha zor olacakti ve nihayet basarildiginda da oyleydi Iyi uygulanmis polialfabetik sifrelerin kriptanalizi 19 yuzyilin ortalarina kadar Babbage in Kirim Savasi sirasindaki gizli calismasi ve Friedrich Kasiski nin birkac yil sonra genel olarak esdeger kamusal ifsasi hic bir yere varamadi Bakiniz Kasiski testi Ayrica bakinizVigenere sifrelemesiKaynakca Lennon Brian 2018 Passwords Philology Security Authentication Harvard University Press s 26 ISBN 9780674985377 Maclean Donald 20 Subat 2012 Al Kindi 29 Mart 2014 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 13 Nisan 2012 Johann Tritheim Polygraphiae libri sex Basel Switzerland Michael Furter and Adam Petri 1518 Liber quintus fifth book pages 461 462 the Recta transpositionis tabula square table of transpositions or Vigenere table appears on page 463 12 Eylul 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarAlberti Leon Battista 1997 A Treatise on Ciphers trans A Zaccagnini Foreword by Torino Galimberti Churchhouse Robert 2002 Codes and Ciphers Julius Caesar the Enigma and the Internet Cambridge Cambridge University Press ISBN 978 0 521 00890 7 1939 Cryptanalysis Dover ISBN 0 486 20097 3