Semigalyalılar (Letonca: Zemgaļi, Litvanca: Žiemgaliai; ayrıca Zemgalians, Semigalls, Semigalians) Letonya'nın güney orta kesiminde ve kuzey Litvanya'da yaşayan Baltık kabilesiydi. Kuzey Haçlı Seferleri sırasında Alman haçlılara ve Töton Şövalyelerine karşı uzun direnişleri (1219-1290) ile tanınırlar. Semigallilerin Samogitlilerle yakın dilsel ve kültürel bağları vardı.
İsimleri
adı kayıtlarda Seimgala, Zimgola ve Sem[e]gallen olarak geçmektedir. -gal[l] kelimesi "sınır" anlamına gelirken, ilk hece ziem ("kuzey") veya zem ("düşük") anlamlarına karşılık gelir. Dolayısıyla Semigalyalılar, "kuzey sınır bölgelerinin insanları" veya "aşağı sınır bölgelerinin insanları", yani Mūša ve Lielupe nehri vadilerinin aşağı kısımlarıydı.
Tarihi
Viking Çağı boyunca Semigalyalılar, Daugava su yolunun alt kısmının kontrolü için savaşlara girdiler. Danimarkalı vakanüvis Saxo Grammaticus, Viking , Estonya'nın tüm kabilelerini ve Semgala halklarını ezdiğini yazar.Vareglerin Rurikid halefleri Semigalyalılara boyun eğdirmeye çalıştıklarında, 1106'da Prens liderliğindeki ordusunu püskürttüler. Eski Rus kronikleri, 9000 Rus askerinin öldürüldüğünü iddia eder.
Alman Haçlı fetihlerinin başlangıcında Semigalya toprakları Upmale, Dobele, Spārnene, Dobe, Rakte, Silene ve Tērvete beyliklerine bölünmüş haldeydi.
göre Semigalyalılar, 1203'ten önce asi Livonlara karşı Riga'lı piskopos Albert ile ittifak kurdular ve 1205'te Litvanların saldırılarını durdurmak için askeri destek aldılar. 1207'de Semigalya dükü (Latince: dux Semigallorum) vaftiz edilmiş Livonyalı şef pagan isyancılardan geri almasına yardım etti.
1219'da Semigalya-Alman ittifakı, Semigalya'daki bir haçlı istilasının ardından iptal edildi. Dük Viestards, Litvanyalılar ve Kuronyalılar ile derhal bir ittifak kurdu. 1228'de Semigalyalılar ve , Daugava nehri deltasındaki haçlıların ana kalesi olan manastırına saldırdı. Haçlılar intikam almak için Semigalya'yı işgal etti. Semigalyalılar da tepesinin etrafındaki araziyi yağmaladılar. 1236'da Semigalyalılar, Saule Muharebesi'nden sonra Riga'ya çekilen haçlılara saldırdı ve birçoğunu öldürdü. Düzenli saldırılardan sonra, Livonian Tarikatı 1254'te Semigallileri kısmen bastırdı.
1270 yılında Litvanya Büyük Dükü , Semigalya'lılarla birlikte Livonya ve Saaremaa'ya saldırdı. Riga'nın donmuş körfezindeki sırasında Livonya Tarikatı yenildi ve Üstadı Otto von Lutterberg öldürüldü. 1287'de yaklaşık 1400 Semigalyalı, bir haçlı kalesine saldırdı ve civardaki toprakları yağmaladı. Semigalya'ya döndüklerinde Tarikat'ın güçleri tarafından yakalandılar ve Garoza nehri yakınında büyük bir muharebe gerçekleşti (). Haçlı kuvvetleri kuşatıldı ve ağır bir şekilde mağlup edildi. Livonya Tarikatı'nın Üstadı ve bilinmeyen sayıda haçlı müttefiki de dahil 40'tan fazla şövalye öldürüldü. Bu, Livonya Tarikatı'nın büyüyen gücüne karşı son Semigalya zaferiydi.
1279'da sonra Litvanya Büyük Dükü Traidenis, Livonya Tarikatı'na karşı dük liderliğindeki bir Semigalya isyanını destekledi. 1280'lerde Livonya Tarikatı Semigalyalılara karşı tarlalarını yakmayı ve böylece kıtlığa neden olmayı içeren büyük bir sefer başlattı. Semigalyalılar, Sidrabene'deki son kalelerini ve çok sayıda Semigalyalıyı yakıldığı 1290 yılına kadar direnişlerini sürdürdüler. 100.000 kişinin Litvanya'ya göç ettiğini ve orada Almanlara karşı savaşmaya devam ettiğini iddia eder.
Önemli liderler
Semigalyalıların monarşi kuran ilk Baltık kabilelerinden biri olduğuna, ancak Semigalyalı soyluların gücüne kıyasla monarşinin zayıf olduğuna dair doğrulanmamış bir teori vardır.
En dikkate değer Semigalya liderlerinden biri Dük (Viesturs). 13. yüzyılın başlarında düşman Semigalya klanlarını tek bir ülke olarak birleştiren Viestards, dışarıdaki düşmanlarını yenmek için Alman haçlılarla bir ittifak kurdu. Haçlılar anlaşmayı bozup Semigalya topraklarını işgal ettikten sonra Litvanyalılarla ittifak kurdu ve 1236'da Livonyalı Kılıç Kardeşleri neredeyse yok etti.
Bir başka ünlü Semigalya lideri olan Dük (Namejs, Nameitis), 1279'da Riga'da ve 1281'den sonra Prusya'da Töton Tarikatı'na misilleme amaçlı bir karşı saldırı için Semigalyalı ve Litvanyalı kabileleri birleştirdi. Faaliyetleri Livländische Reimchronik ve Das Zeugenverhör des Franciscus de Moliano'de (1312) yazar. Ancak kesin olarak bilinen şey, 1270'lerin sonunda, Zemgale ve Doğu Prusya'da Alman haçlılarına karşı birçok büyük zafer elde edecek yeni ve güçlü bir liderin ortaya çıktığıdır.
Kaynakça
- ^ Foreword to the Past: A Cultural History of the Baltic People. Central European University Press. 1 Ocak 1999. ISBN – Google Books vasıtasıyla. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ . 8.8.9. 11 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ В том же 6614 (1106) лете победиша зимегола Всеславич. Всю братию и дружины убиша 9 тысящь. — БЕЛАРУСКАЯ ЛІТАРАТУРА X — XV стст. / Укладанне, прадмова, каментарыі, пераклад на беларускую мову і адаптацыя І.В.Саверчанкі. — Мінск: Беларус. навука, 2010. — 410 с.
- Žiemgaliai. Semigalyalılar. Baltık arkeolojik Sergi Kataloğu. Lietuvos nacionalinis muziejus, Latvijas Vēstures muzejs, 2005
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Semigalyalilar Letonca Zemgali Litvanca Ziemgaliai ayrica Zemgalians Semigalls Semigalians Letonya nin guney orta kesiminde ve kuzey Litvanya da yasayan Baltik kabilesiydi Kuzey Hacli Seferleri sirasinda Alman haclilara ve Toton Sovalyelerine karsi uzun direnisleri 1219 1290 ile taninirlar Semigallilerin Samogitlilerle yakin dilsel ve kulturel baglari vardi Isimleriadi kayitlarda Seimgala Zimgola ve Sem e gallen olarak gecmektedir gal l kelimesi sinir anlamina gelirken ilk hece ziem kuzey veya zem dusuk anlamlarina karsilik gelir Dolayisiyla Semigalyalilar kuzey sinir bolgelerinin insanlari veya asagi sinir bolgelerinin insanlari yani Musa ve Lielupe nehri vadilerinin asagi kisimlariydi TarihiViking Cagi boyunca Semigalyalilar Daugava su yolunun alt kisminin kontrolu icin savaslara girdiler Danimarkali vakanuvis Saxo Grammaticus Viking Estonya nin tum kabilelerini ve Semgala halklarini ezdigini yazar Vareglerin Rurikid halefleri Semigalyalilara boyun egdirmeye calistiklarinda 1106 da Prens liderligindeki ordusunu puskurttuler Eski Rus kronikleri 9000 Rus askerinin olduruldugunu iddia eder Alman Hacli fetihlerinin baslangicinda Semigalya topraklari Upmale Dobele Sparnene Dobe Rakte Silene ve Tervete beyliklerine bolunmus haldeydi gore Semigalyalilar 1203 ten once asi Livonlara karsi Riga li piskopos Albert ile ittifak kurdular ve 1205 te Litvanlarin saldirilarini durdurmak icin askeri destek aldilar 1207 de Semigalya duku Latince dux Semigallorum vaftiz edilmis Livonyali sef pagan isyancilardan geri almasina yardim etti Tervete tepesi 13 yuzyildaki Semigalya nin ana merkezi 1219 da Semigalya Alman ittifaki Semigalya daki bir hacli istilasinin ardindan iptal edildi Duk Viestards Litvanyalilar ve Kuronyalilar ile derhal bir ittifak kurdu 1228 de Semigalyalilar ve Daugava nehri deltasindaki haclilarin ana kalesi olan manastirina saldirdi Haclilar intikam almak icin Semigalya yi isgal etti Semigalyalilar da tepesinin etrafindaki araziyi yagmaladilar 1236 da Semigalyalilar Saule Muharebesi nden sonra Riga ya cekilen haclilara saldirdi ve bircogunu oldurdu Duzenli saldirilardan sonra Livonian Tarikati 1254 te Semigallileri kismen bastirdi 1270 yilinda Litvanya Buyuk Duku Semigalya lilarla birlikte Livonya ve Saaremaa ya saldirdi Riga nin donmus korfezindeki sirasinda Livonya Tarikati yenildi ve Ustadi Otto von Lutterberg olduruldu 1287 de yaklasik 1400 Semigalyali bir hacli kalesine saldirdi ve civardaki topraklari yagmaladi Semigalya ya donduklerinde Tarikat in gucleri tarafindan yakalandilar ve Garoza nehri yakininda buyuk bir muharebe gerceklesti Hacli kuvvetleri kusatildi ve agir bir sekilde maglup edildi Livonya Tarikati nin Ustadi ve bilinmeyen sayida hacli muttefiki de dahil 40 tan fazla sovalye olduruldu Bu Livonya Tarikati nin buyuyen gucune karsi son Semigalya zaferiydi 1279 da sonra Litvanya Buyuk Duku Traidenis Livonya Tarikati na karsi duk liderligindeki bir Semigalya isyanini destekledi 1280 lerde Livonya Tarikati Semigalyalilara karsi tarlalarini yakmayi ve boylece kitliga neden olmayi iceren buyuk bir sefer baslatti Semigalyalilar Sidrabene deki son kalelerini ve cok sayida Semigalyaliyi yakildigi 1290 yilina kadar direnislerini surdurduler 100 000 kisinin Litvanya ya goc ettigini ve orada Almanlara karsi savasmaya devam ettigini iddia eder Onemli liderlerSemigalyalilarin monarsi kuran ilk Baltik kabilelerinden biri olduguna ancak Semigalyali soylularin gucune kiyasla monarsinin zayif olduguna dair dogrulanmamis bir teori vardir En dikkate deger Semigalya liderlerinden biri Duk Viesturs 13 yuzyilin baslarinda dusman Semigalya klanlarini tek bir ulke olarak birlestiren Viestards disaridaki dusmanlarini yenmek icin Alman haclilarla bir ittifak kurdu Haclilar anlasmayi bozup Semigalya topraklarini isgal ettikten sonra Litvanyalilarla ittifak kurdu ve 1236 da Livonyali Kilic Kardesleri neredeyse yok etti Diger Baltik kabileleri baglaminda Semigalliler y 1200 ler Dogu Baltlari kahverengi tonlarda Bati Baltlari ise yesil renklerde gosterilmistir Sinirlar yaklasik degerlerdir Bir baska unlu Semigalya lideri olan Duk Namejs Nameitis 1279 da Riga da ve 1281 den sonra Prusya da Toton Tarikati na misilleme amacli bir karsi saldiri icin Semigalyali ve Litvanyali kabileleri birlestirdi Faaliyetleri Livlandische Reimchronik ve Das Zeugenverhor des Franciscus de Moliano de 1312 yazar Ancak kesin olarak bilinen sey 1270 lerin sonunda Zemgale ve Dogu Prusya da Alman haclilarina karsi bircok buyuk zafer elde edecek yeni ve guclu bir liderin ortaya ciktigidir Kaynakca Foreword to the Past A Cultural History of the Baltic People Central European University Press 1 Ocak 1999 ISBN 9789639116429 Google Books vasitasiyla Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim 8 8 9 11 Aralik 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi V tom zhe 6614 1106 lete pobedisha zimegola Vseslavich Vsyu bratiyu i druzhiny ubisha 9 tysyash BELARUSKAYa LITARATURA X XV stst Ukladanne pradmova kamentaryi peraklad na belaruskuyu movu i adaptacyya I V Saverchanki Minsk Belarus navuka 2010 410 s Ziemgaliai Semigalyalilar Baltik arkeolojik Sergi Katalogu Lietuvos nacionalinis muziejus Latvijas Vestures muzejs 2005