Candide ya da İyimserlik, (Fransızca: Candide ou l’optimisme) Aydınlanma Çağı'nın ünlü filozofu Voltaire'in 1759'da yazdığı pikaresk ve mizahi romanıdır. Voltaire eserini dünyadaki acıların birer zorunluluk olduğunu ve Tanrının bundan daha iyi bir dünya yaratmasının mümkün olmadığını ileri süren Leibniz'in mümkün dünyaların en iyisi felsefesini eleştirmek için yazmıştır. Kitapta genç ve her şeyden habersiz Candide, Alman düşünürü Leibniz'in felsefesini temsil eden Pangloss ve sağduyunun temsilcisi olan filozof Martin'le birlikte bütün dünyayı dolaşır.
Birçok yerde Candide, hikâyeci Voltaire'in asıl karakterini açığa vuran bir kitap olarak anılmaktadır. Ülkeleri, kralları, ulusların adetlerini ve geleneklerini, kendi çağının insan karakterini alaycı bir yaklaşımla ele alan Voltaire, bu eseriyle kendi döneminin dünyası hakkında dikkate değer bilgiler vermektedir. Kitap, aslında Voltaire'in Türkçede saf, temiz, masum anlamlarına gelen Candide adını verdiği kahramanın hayatında başına gelen yarı gülünç, yarı trajik olayların anlatıldığı mizahî bir eserdir. Bu serüven kitabı, aynı zamanda iyimser dünya görüşüne; her şey olacağına varır yaklaşımına olan inanca bir eleştiridir. Kitap toplam 30 bölümden oluşmakta ve her bir bölümde Candide'nin başına gelen olaylar birbirlerine bağlı bir şekilde anlatılmaktadır.
Konusu
Arkadaşları Pangloss ve Martin'le birlikte Almanya'dan Hollanda'ya, İtalya'ya ve sonunda Türkiye'ye kadar giden Candide, bu gezileri sırasında bin bir felaketle karşılaşır. Almanya'da asker olur. Hollanda'da çok büyük aşağılamalara uğrar, öğretmeni Pangloss'u amansız bir hastalığa yakalanmış olarak bulur; Portekiz'de bir engizisyon mahkemesinde acımasız bir cezaya çarptırılır; adam öldürür, Amerika'da yamyam yerliler tarafından yenilmek üzere iken son anda kurtulur; Fransa'da tuzağa düşer ve paralarını çaldırır; İtalya'da taçlarını, tahtlarını yitirmiş altı kralın serüvenlerini dinler ve sonunda Türkiye'de, yaşamanın ne demek olduğunu öğrenir. Başından geçen onca olaya rağmen filozof Pangloss'un dediklerine uyarak her şeyin "iyi" olduğuna inanır ve bu düşüncesinden ancak Türkiye'de vazgeçer. Ona yaşamın amacını, yaşamın anlamını Türkiye'de tanıdığı bir dervişin "bahçemizi yetiştirelim" sözü öğretir. O zaman Candide, bunca zamanını boşuna geçirdiğini anlar, bin bir felaketten sonra bir araya toplanan hikâyenin kahramanlarına birer iş verir, hepsini bir uğraşa kavuşturur ve bahçesini yetiştirir.
Karakterler
Ana karakterler
Candide, kitabın ana karakteridir. Baron Thunder-ten Tronckh'un şatosunda yaşayan Candide'in başına gelecekte birçok olay gelecektir.
Pangloss, Candide'in şatodaki hocasıdır. Nedensiz sonuç olmayacağına, her şeyde iyi bir taraf olduğuna ve olayların başka türlü olamayacağına inanır. Çünkü Pangloss'a göre her şeyin bir amacı vardır o halde her şeyin en iyi amaç için olduğu kaçınılmaz bir gerçektir. Pangloss'un bu felsefesine kitapta sıkça rastlamak mümkündür. Genel olarak eser, bir hikâye olmasına rağmen bu felsefeyi tartışır ve kitapta çok önemli bir yere sahiptir.
Cunegonde, Candide'in sevgilisidir. Baron'un kızıdır. Onun da Candide gibi serüven dolu bir hayatı vardır. Candide ile yolları bazen ayrı düşecek, bazen de hiç olmadık yerde tekrar bir araya geleceklerdir.
Yardımcı karakterler
Jacques, Cacambo, Martin, Paquette, Papaz Giroflee de hikâyede sonradan yer almışlardır. Ayrıca sonradan bir yaşlı kadın onlara Hollanda'da yardım eder
Kaynakça
- ^ Nurten Kiriş, (), "Tarihsel Olarak Kötülük Problemi ve Çözüm Yolu Olarak Teodise", Felsefe Dergisi, Sayi:5, Sayfa: . Online:[1] 19 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Erisim: 23.5.2012)
Dış bağlantılar
- Voltaire (Tr. çev.: Baldaş, Fehmi) (2. bas. 1959) Candide ya da İyimserlik Üzerine. M.E.B. Fransız Klasikleri Dünya Klasiklari Dizisi:3 İstanbul:MEB Yayınları
- "Scrid.com" websitesinde Fehmi Baldaş çevrisi aynıbasım [2] 11 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Cumhuriyet Gazetesi Dünya Klasikleri Dizisi'nde yayımlanan baskısı. [3] 1 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- Voltaire (Tr.çev.:?) (2015) Candide, İstanbul:Yason Yayıncılık,
- Voltaire (Tr.çev.:?) (2012) Candide, İstanbul:Araf Yayıncılık,
- Voltaire (Tr.çev.:Aladanlı, Bayram) (2014) Candide, İstanbul:Arya Yayıncılık,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Candide ya da Iyimserlik Fransizca Candide ou l optimisme Aydinlanma Cagi nin unlu filozofu Voltaire in 1759 da yazdigi pikaresk ve mizahi romanidir Voltaire eserini dunyadaki acilarin birer zorunluluk oldugunu ve Tanrinin bundan daha iyi bir dunya yaratmasinin mumkun olmadigini ileri suren Leibniz in mumkun dunyalarin en iyisi felsefesini elestirmek icin yazmistir Kitapta genc ve her seyden habersiz Candide Alman dusunuru Leibniz in felsefesini temsil eden Pangloss ve sagduyunun temsilcisi olan filozof Martin le birlikte butun dunyayi dolasir 1759 tarihli Sirene Paris baskisinin ilk sayfasi Bircok yerde Candide hikayeci Voltaire in asil karakterini aciga vuran bir kitap olarak anilmaktadir Ulkeleri krallari uluslarin adetlerini ve geleneklerini kendi caginin insan karakterini alayci bir yaklasimla ele alan Voltaire bu eseriyle kendi doneminin dunyasi hakkinda dikkate deger bilgiler vermektedir Kitap aslinda Voltaire in Turkcede saf temiz masum anlamlarina gelen Candide adini verdigi kahramanin hayatinda basina gelen yari gulunc yari trajik olaylarin anlatildigi mizahi bir eserdir Bu seruven kitabi ayni zamanda iyimser dunya gorusune her sey olacagina varir yaklasimina olan inanca bir elestiridir Kitap toplam 30 bolumden olusmakta ve her bir bolumde Candide nin basina gelen olaylar birbirlerine bagli bir sekilde anlatilmaktadir KonusuArkadaslari Pangloss ve Martin le birlikte Almanya dan Hollanda ya Italya ya ve sonunda Turkiye ye kadar giden Candide bu gezileri sirasinda bin bir felaketle karsilasir Almanya da asker olur Hollanda da cok buyuk asagilamalara ugrar ogretmeni Pangloss u amansiz bir hastaliga yakalanmis olarak bulur Portekiz de bir engizisyon mahkemesinde acimasiz bir cezaya carptirilir adam oldurur Amerika da yamyam yerliler tarafindan yenilmek uzere iken son anda kurtulur Fransa da tuzaga duser ve paralarini caldirir Italya da taclarini tahtlarini yitirmis alti kralin seruvenlerini dinler ve sonunda Turkiye de yasamanin ne demek oldugunu ogrenir Basindan gecen onca olaya ragmen filozof Pangloss un dediklerine uyarak her seyin iyi olduguna inanir ve bu dusuncesinden ancak Turkiye de vazgecer Ona yasamin amacini yasamin anlamini Turkiye de tanidigi bir dervisin bahcemizi yetistirelim sozu ogretir O zaman Candide bunca zamanini bosuna gecirdigini anlar bin bir felaketten sonra bir araya toplanan hikayenin kahramanlarina birer is verir hepsini bir ugrasa kavusturur ve bahcesini yetistirir KarakterlerAna karakterler Candide in iki kadini kovalayan maymunlari vurmasini gosteren 1803 tarihli illustrasyon Candide kitabin ana karakteridir Baron Thunder ten Tronckh un satosunda yasayan Candide in basina gelecekte bircok olay gelecektir Pangloss Candide in satodaki hocasidir Nedensiz sonuc olmayacagina her seyde iyi bir taraf olduguna ve olaylarin baska turlu olamayacagina inanir Cunku Pangloss a gore her seyin bir amaci vardir o halde her seyin en iyi amac icin oldugu kacinilmaz bir gercektir Pangloss un bu felsefesine kitapta sikca rastlamak mumkundur Genel olarak eser bir hikaye olmasina ragmen bu felsefeyi tartisir ve kitapta cok onemli bir yere sahiptir Cunegonde Candide in sevgilisidir Baron un kizidir Onun da Candide gibi seruven dolu bir hayati vardir Candide ile yollari bazen ayri dusecek bazen de hic olmadik yerde tekrar bir araya geleceklerdir Yardimci karakterler Jacques Cacambo Martin Paquette Papaz Giroflee de hikayede sonradan yer almislardir Ayrica sonradan bir yasli kadin onlara Hollanda da yardim ederKaynakca Nurten Kiris Tarihsel Olarak Kotuluk Problemi ve Cozum Yolu Olarak Teodise Felsefe Dergisi Sayi 5 Sayfa Online 1 19 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 23 5 2012 Dis baglantilarVoltaire Tr cev Baldas Fehmi 2 bas 1959 Candide ya da Iyimserlik Uzerine M E B Fransiz Klasikleri Dunya Klasiklari Dizisi 3 Istanbul MEB Yayinlari Scrid com websitesinde Fehmi Baldas cevrisi aynibasim 2 11 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cumhuriyet Gazetesi Dunya Klasikleri Dizisi nde yayimlanan baskisi 3 1 Subat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Voltaire Tr cev 2015 Candide Istanbul Yason Yayincilik ISBN 6059197656 Voltaire Tr cev 2012 Candide Istanbul Araf Yayincilik ISBN 6059078016 Voltaire Tr cev Aladanli Bayram 2014 Candide Istanbul Arya Yayincilik ISBN 6054876082