Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ctesibius, Ktesibios veya Tesibius (Grekçe: Κτησίβιος), (Aktif olduğu yıllar MÖ 285-222) antik İskenderiye'deki Yunan mühendisliği ekolünün ilk ve önemli temsilcilerindendir.Aristotales'ten sonra Arşimed'den önce yaşamıştır. Ktesibios tarafından İskenderiye'de yazılmış olan eserlerin tümü kaybolmuştur. Ktesibios'u kaynak olarak gösteren diğer eserler ve yazarlar (Vitruvius, , Filon) sayesinde kendisi hakkındaki mevcut bilgiye ulaşılmıştır.
Ktesibios | |
|---|---|
| Doğum | MÖ 285 İskenderiye, Mısır |
| Ölüm | MÖ 222 İskenderiye, Mısır |
| Vatandaşlık | Yunan-Mısırlı |
| Kariyeri | |
| Dalı | Fizik, Matematik, Mühendislik |
Hayatı
Ctesibius muhtemelen İskenderiye Müzesi'nin ilk başkanıydı. Hayatı hakkında çok az şey biliniyor, ancak icatları iyi biliniyordu. İlk kariyerinin berber olduğu söylenir (muhtemelen Diogenes Laërtius tarafından). Diogenes Laërtius'a göre, Ctesibius çok fakirdi. Laërtius, filozof Arcesilaus ile ilgili olarak şunları anlatarak bunu detaylandırmaktadır:
Hasta Ctesibius'u ziyarete gittiğinde, onu büyük bir sıkıntı içinde görünce, gizlice yastığının altına para kesesini soktu ve Ctesibius onu bulduğunda, "Bu, Arcesilaus'un eğlencesidir." dedi.
Çalışmaları
Basınçlı hava bilimi ve pompalarda (ve hatta bir tür topta) kullanımı üzerine ilk incelemeleri yazdı. Bu, pnömatik ve hava esnekliği üzerine yaptığı çalışmayla birlikte ona "pnömatiklerin babası" unvanını kazandırdı. Athenaeus tarafından alıntılanan araştırmasının bir derlemesi olan Memorabilia da dahil olmak üzere yazılı çalışmalarının hiçbiri hayatta kalmadı. Ctesibius'un günümüzde en çok bilinen buluşu, daha sonra piyanonun icadının dayandığı bir borulu orgdur (hydraulis).
Vitruvius, Athenaeus, Yaşlı Pliny ve Bizanslı Philo tarafından Ctesibius'un çalışmalarından defalarca bahsedilir ve Ctesibius gibi ilk mekanikçilerin şöhreti seven ve sanatı destekleyen kralların himayesinde olma avantajına sahip olduklarını da sözlerine eklerler. Proclus (Öklid'in yorumcusu) ve İskenderiyeli Heron (antik çağ mühendislerinin sonuncusu) da ondan bahseder.
İcatları
İskenderiye'li Ktesibios berber çırağı iken tahminen MÖ 275 yıllarında su orgu müzik aletini geliştirmiştir. Bu alet aynı zamanda bilinen ilk ve kilise orgunun da atası kabul edilmektedir. Su organı ve daha geliştirilmiş çeşitleri Roma imparatorluğunda ve daha sonra Bizans imparatorluğunda dini törenlerde kullanılmıştır. Bu alet çok sayıda borudan oluşmaktaydı, pompalı bir körükle çalışmakta ve klavye ile çalınmaktaydı. Suyun havayı sıkıştırmadaki rolü nedeniyle “su orgu” (Yunanca: Ύδραυλις) adını almıştır. Berber olduğu süre boyunca, ayrıca karşı ağırlık ayarlı bir ayna da icat etti.
Ayrıca Ktesibios kendinden önce de bilinen su saatini geliştirmiştir. Ktesibios'un su saati (clepsydra; Yunanca κλέπτειν kıleptin, 'çalmak'; ὕδωρ idor, 'su') içine belli bir ritmle su dolan bir depodan oluşuyordu, Depoya su doldukça, içindeki duba yükseliyordu. Dubanın ucundaki iğne ise, bir silindirin üzerine bu yükselmeyi işaretliyordu. Ktesibios'un su saati, ayrıca "servo kontrol" kavramına yapılan ilk katkı olarak değerlendirilmektedir. Hollandalı fizikçi Christiaan Huygens'in 1656'da sarkaçlı saati icat etmesine kadar, 1.800 yıldan fazla bir süredir clepsydra şimdiye kadar yapılmış en doğru saatti.
Ctesibius, su jeti üretmek veya kuyulardan suyu kaldırmak için ilk kuvvet pompalarından birini tasarladı. Örnekler, Britanya'daki Silchester gibi çeşitli Roma sitelerinde bulunmuştur. Sifonun prensibi de ona atfedilmiştir.
Kaynakça
- ^ "Ctesibius-Of-Alexandria" (İngilizce). britannica. 20 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2012.
- ^ Lahanas, Mihalis. . 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2012.
- ^ Williams, C. F. Abdy (1924). "Evolution of the Organ". Music & Letters (İngilizce). 5 (3). Oxford University Press. s. 253-263.
- ^ Price, Derek J. de Solla (1964). "Automata and the Origins of Mechanism and Mechanistic Philosophy". Technology and Culture. 5 (1). 19 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2012.
- ^ . 5 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2012.
- ^ Kiong,Tan Kok, Putra, Andi Sudjana - Drives and Control for Industrial Automation - 2011 - Londra - 978-1-84882-424-9
Dış bağlantılar
- (İngilizce). Avrupa Delfi Kültür Merkezi. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Su orgu (organı) hakkında video belgesel
- Landels, J.G. (1978). Engineering in the ancient world (İngilizce). Berkeley: Univ. of California Press. ISBN .
- Lloyd, G.E.R. (1973). Greek science after Aristotle (İngilizce). New York: Norton. ISBN .
- Vitruvius (1914). The Ten Books on Architecture. Cambridge: Harvard University Press. 24 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ctesibius Ktesibios veya Tesibius Grekce Kthsibios Aktif oldugu yillar MO 285 222 antik Iskenderiye deki Yunan muhendisligi ekolunun ilk ve onemli temsilcilerindendir Aristotales ten sonra Arsimed den once yasamistir Ktesibios tarafindan Iskenderiye de yazilmis olan eserlerin tumu kaybolmustur Ktesibios u kaynak olarak gosteren diger eserler ve yazarlar Vitruvius Filon sayesinde kendisi hakkindaki mevcut bilgiye ulasilmistir KtesibiosDogumMO 285 Iskenderiye MisirOlumMO 222 Iskenderiye MisirVatandaslikYunan MisirliKariyeriDaliFizik Matematik MuhendislikHayatiCtesibius muhtemelen Iskenderiye Muzesi nin ilk baskaniydi Hayati hakkinda cok az sey biliniyor ancak icatlari iyi biliniyordu Ilk kariyerinin berber oldugu soylenir muhtemelen Diogenes Laertius tarafindan Diogenes Laertius a gore Ctesibius cok fakirdi Laertius filozof Arcesilaus ile ilgili olarak sunlari anlatarak bunu detaylandirmaktadir Hasta Ctesibius u ziyarete gittiginde onu buyuk bir sikinti icinde gorunce gizlice yastiginin altina para kesesini soktu ve Ctesibius onu buldugunda Bu Arcesilaus un eglencesidir dedi CalismalariBasincli hava bilimi ve pompalarda ve hatta bir tur topta kullanimi uzerine ilk incelemeleri yazdi Bu pnomatik ve hava esnekligi uzerine yaptigi calismayla birlikte ona pnomatiklerin babasi unvanini kazandirdi Athenaeus tarafindan alintilanan arastirmasinin bir derlemesi olan Memorabilia da dahil olmak uzere yazili calismalarinin hicbiri hayatta kalmadi Ctesibius un gunumuzde en cok bilinen bulusu daha sonra piyanonun icadinin dayandigi bir borulu orgdur hydraulis Vitruvius Athenaeus Yasli Pliny ve Bizansli Philo tarafindan Ctesibius un calismalarindan defalarca bahsedilir ve Ctesibius gibi ilk mekanikcilerin sohreti seven ve sanati destekleyen krallarin himayesinde olma avantajina sahip olduklarini da sozlerine eklerler Proclus Oklid in yorumcusu ve Iskenderiyeli Heron antik cag muhendislerinin sonuncusu da ondan bahseder IcatlariSu Orgu ya da hydraulis Iskenderiye li Ktesibios berber ciragi iken tahminen MO 275 yillarinda su orgu muzik aletini gelistirmistir Bu alet ayni zamanda bilinen ilk ve kilise orgunun da atasi kabul edilmektedir Su organi ve daha gelistirilmis cesitleri Roma imparatorlugunda ve daha sonra Bizans imparatorlugunda dini torenlerde kullanilmistir Bu alet cok sayida borudan olusmaktaydi pompali bir korukle calismakta ve klavye ile calinmaktaydi Suyun havayi sikistirmadaki rolu nedeniyle su orgu Yunanca Ydraylis adini almistir Berber oldugu sure boyunca ayrica karsi agirlik ayarli bir ayna da icat etti Ktesibios un Clepsydra Yunanaca kleptein kileptin calmak ὕdwr idor su sinin 19 yy cizimi Bu duzenekte saat gostergesi su dolmaya devam ettikce yukselir Ayrica Ktesibios kendinden once de bilinen su saatini gelistirmistir Ktesibios un su saati clepsydra Yunanca kleptein kileptin calmak ὕdwr idor su icine belli bir ritmle su dolan bir depodan olusuyordu Depoya su doldukca icindeki duba yukseliyordu Dubanin ucundaki igne ise bir silindirin uzerine bu yukselmeyi isaretliyordu Ktesibios un su saati ayrica servo kontrol kavramina yapilan ilk katki olarak degerlendirilmektedir Hollandali fizikci Christiaan Huygens in 1656 da sarkacli saati icat etmesine kadar 1 800 yildan fazla bir suredir clepsydra simdiye kadar yapilmis en dogru saatti Ctesibius su jeti uretmek veya kuyulardan suyu kaldirmak icin ilk kuvvet pompalarindan birini tasarladi Ornekler Britanya daki Silchester gibi cesitli Roma sitelerinde bulunmustur Sifonun prensibi de ona atfedilmistir Kaynakca Ctesibius Of Alexandria Ingilizce britannica 20 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2012 Lahanas Mihalis 7 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Ekim 2012 Williams C F Abdy 1924 Evolution of the Organ Music amp Letters Ingilizce 5 3 Oxford University Press s 253 263 Price Derek J de Solla 1964 Automata and the Origins of Mechanism and Mechanistic Philosophy Technology and Culture 5 1 19 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2012 5 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Ekim 2012 Kiong Tan Kok Putra Andi Sudjana Drives and Control for Industrial Automation 2011 Londra 978 1 84882 424 9Dis baglantilar Ingilizce Avrupa Delfi Kultur Merkezi 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Su orgu organi hakkinda video belgesel Landels J G 1978 Engineering in the ancient world Ingilizce Berkeley Univ of California Press ISBN 0 520 03429 5 Lloyd G E R 1973 Greek science after Aristotle Ingilizce New York Norton ISBN 0 393 04371 1 Vitruvius 1914 The Ten Books on Architecture Cambridge Harvard University Press 24 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2020