Kuir veya Queer, heteroseksüel veya cisseksüel olmayan insanlar için kullanılan bir şemsiye tabirdir.
LGBT tanımlarını tekrar yapan; bunların cinsel olduğu kadar sosyolojik, entelektüel ve politik açılımlarıyla tarihsel, kültürel gelişimlerini de anlatan teoridir. "Queer", İngilizcede "garip, tuhaf, yamuk" gibi olumsuz nitelikler taşıyan bir kelime olmakla birlikte politik ve teorik meselelerde kullanılması 1990'larda başlamıştır. Özellikle New York'ta kurulan Queer Nation adlı aktivist grupla birlikte özellikle akademik alan da dâhil olmak üzere yapılan faaliyetlerle birlikte kavram somutlaşmıştır.
Tarihçe
Aslen "tuhaf, acayip" anlamına gelen queer sözcüğü ilk kez 20. yüzyılda İngilizcede "ibne" anlamında kullanılmıştır. İlk olarak transfobikler tarafından hakaret ve aşağılama amacıyla kullanılan bu argo sözcük zamanla LGBT argosunda eşcinseller tarafından benimsenmiş ve negatif anlamından sıyrılmıştır. Günümüzde eşcinsel hakları gibi konularda yaygın olarak eşcinsel anlamında kullanılır ve herhangi bir hakaret anlamı içermez. Bir sıfat olan "queer" zamanla ad hâlini almıştır.
Genel bilgiler
Cinsiyetlerin ve cinsel yönelimlerin (eşcinsel, biseksüel, heteroseksüel, aseksüel) tanımladığı kimliklerin baskıcı olduğunu ve bunların -kimlik politikası yapanlarca- sınırlarının çizildiği kadar sabit ve net olmayabileceğini iddia eden kuir teorisine işaret eder.
Kuir teorisi ne olduğuyla değil neye karşı olduğuyla kendini ortaya koyar. “Normal”i, normalliği kuran normların kuruluş ve işleyiş yapısını sorgular. Cinsiyet, toplumsal cinsiyet, cinsel yönelim ve cinsel pratiklerle ilgili her tür etikete, dolayısıyla da kimlik ve cinselliğin üzerine kurulduğu “apaçık” her tür kategoriye karşı durur. Toplumsal cinsiyetin de içinde bulunduğu (kadınlık/erkeklik) ikili düşünce yapılarına, bu yapıların beraberinde getirdiği uyumluluklara (kadın, kadın gibiyse erkeğe arzu duyar) karşı, cinsiyet/toplumsal cinsiyet/cinsel yönelim kimliklerinin hiçbirinin “doğal” olmadığını, tarihsel, kültürel ve toplumsal olarak kurulduğunu ve dolayısıyla da iktidar ilişkilerinden bağımsız düşünülemeyeceğini savunur. Bu bağlamda, ana soruları cinsel kimliğin inşası, bu kimliklerin nasıl düzenlendiği ve bu kimliklerle özdeşleşmelerin bizi nasıl mümkün kıldığı ve kısıtladığı etrafında yoğunlaşır. İlk olarak akademik çevrede ortaya atılan bu teoriyi zamanla benimseyen kişiler şu an kendilerini -cinsiyetlerden ve cinsel yönelimlerden bağımsız şekilde- "queer" demektedir. Kuir bireyler heteroseksizme ve heteronormativiteye karşı politik bir tutum alan bireylerdir.
Türkiye'de yeni yeni konuşulmaya başlanmasına karşın "Kuir" kavramı ve "kuir teorisi" 20 yılı aşkın bir süredir Avrupa'da ve Amerika'da tartışılmaktadır. Yurtdışındaki birçok eşcinsel örgütlenmesi de kendisini "kuir örgütlenme" olarak tanımlamaktadır.
Kapsayıcı Kuirlik
Kuir siyaseti, kendine özgü bir biçimde daha büyük bir kapsayıcılığa ulaştı. 1980'lerin sonunda ortaya çıkan ve 1990'lar boyunca gelişen bu akım, daha önceden harekete hâkim olan dar kimlik politikalarına, katı kategorilere ve birbirlerinin aynı gruplara karşı bir tepkiydi. Kuir politikasıyla tüm kimlikler - lezbiyen, gey, biseksüel, transeksüel, hatta bazı heteroseksüel kimlikler - genel bir "kuir"lik içinde kaynaşabiliyordu.
Kuir siyaseti, her türlü ana akım, "normal" düşünme biçimine bir karşı çıkıştı. Ama aynı zamanda lezbiyen ve gey hareketinin yurttaşlık hakları yaklaşımına da karşıydı. Gey yurttaşlık hakları stratejistleri "Her yerdeyiz" sloganını kullanırken ve siyasette yer edinmek için her şeyden önce lezbiyen ve geylerin tehdit edici olmayan "normallik"lerini vurgulamanın önemine inanırken kuir yaklaşımı eleştirel ve muhalifti. Sloganı şuydu: "Buradayız, Kuiriz - Buna Alışın!"
Kuir Aktivizmi, sokak propagandası, kültürel uyumsuzluk eylemleri, (biyolojik ve toplumsal) çok-cinsiyetli "öpüşme etkinlikleri" gibi etkinlik biçimlerini alma eğilimindedir.
Kuir Teorisinin başlıca aktivizm kuruluşlarından biri olan, ABD'de ortaya çıkan, Britanya ve Avustralya'ya yayılan ve "queeruption" antikapitalist etkinlikler düzenleyen çeşitli grupları oluşturan Queer Nation'dur.
Kuir Teorisi akademik kurumlarda daha güçlü bir yer edinmiştir ve oldukça soyut bir dil kullanır. Bu teori, biraz postmodernizmden ve güncel feminist felsefeden ama büyük ölçüde Michel Foucault'nun tarihsel ve toplumsal kurgusalcı fikirlerinden türemiştir. Bu fikirler eşcinsel özgürleşmesinin 1960 ve 1970'lerdeki döneminde de etkili olmuşlardır.
Foucault eşcinselliği "stratejik bir marjinal konum" olarak tanımlar. Bu konumdan insanın kendisiyle ve başkalarıyla yeni ilişki kurma biçimlerini izlemesi ve tasarlaması mümkündür. Kuir Politikası toplumsal cinsiyet baskısını reddeder, ama onun sağladığı marjinal, dışarıdanlık perspektifine değer verir.
Kuir aktivistleriyle, Gey Yurttaşlık Hakları aktivistleri arasındaki anlaşmazlıkta kuşak farkı da etkili olabiliyor. Bazı yaşlı eşcinseller için "queer" kelimesi hâlâ son derece olumsuz homofobik çağrışımlar taşıyor. Kelimenin "ıslah edildiğini" düşünmüyorlar.
Ancak Kuirliğin nihai meydan okuması, biyolojik ve toplumsal cinsiyet kimliklerinin - bu kimlikler kullanılmakta ve üstlenilmekte olsa bile - birliğini, istikrarını ve politik yararını sorgulamaktadır. Bu açıdan Kuir siyaseti bir transgender politikası ve teorisiyle daha kolay ilişkilendirildi ve bunun gelişimine katkıda bulundu. Transgendered ve Biseksüel kişiler için Kuirlik yararlı bir "şemsiye" terim işlevi görebilmektedir.
Pangender
Pangender kişiler, erkek ya da kadın olarak "etiketlemek" istemeyenlerdendir. İkili cinsiyet sistemine uymazlar çünkü "bütün cinsiyetleri taşıdıklarını hissederler".
Agender
Agender (cinsiyetsiz) kişiler kendilerinin "cinsiyetsiz" olduğunu hissetmektedirler. Bu kişiler kendilerini "herhangi bir cinsiyete ait hissetmezler ve kendilerini herhangi bir cinsiyete tâbi olarak tanımlamazlar".
Dış bağlantılar
- Kaos GL Derneği [1] 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Lambdaistanbul LGBTT Dayanışma Derneği [2] 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- MorEl Eskişehir LGBTT Oluşumu [3] 28 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Pembe Hayat LGBTT Dayanışma Derneği [4] 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Civan, Yaprak (29 Mayıs 2020). "Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim: LGBTI+ Terminolojisi". themagger.com. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020.
- ^ a b c "queer." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- ^ a b Nilgün Sofuoğlu Kılıç (Aralık 2010). (PDF). Dokuz Eylül Üniversitesi Kadın Hakları ve Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi. 6 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2013.
- ^ İmkansız Kimlikler, Kimliklere Direnen Bedenler; Queer Performativite
- ^ Stevens, Hugh; çev. Tanrıyar, Kıvanç (2011). Korkmaz, Gül (Ed.). Gey ve Lezbiyen Yazını. Sel Yayıncılık. s. 112. ISBN .
- ^ Halberstam, Jack. "Kuir teorisine genel bakış konulu Jack Halberstam ses kaydı". 16 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mayıs 2014.
- ^ (PDF). Encompass Network. Nisan 2013. ss. 52-53. 24 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2014.
- ^ (PDF). Safe Homes. s. 1. 15 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2014.
- ^ Vargo, Marc E. (2011). "A Review of "Please select your gender: From the invention of hysteria to the democratizing of transgenderism"". Journal of GLBT Family Studies. 7 (5). ss. 493-494. doi:10.1080/1550428x.2011.623982. 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2016.
- ^ Cronn-Mills, Kirstin (1 Eylül 2014). Transgender Lives: Complex Stories, Complex Voices (İngilizce). Twenty-First Century Books. ISBN . 2 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2016.
- ^ Schorn, Johanna (22 Şubat 2016). "Taking the "Sex" out of Transsexual: Representations of Trans Identities in Popular Media".
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kuir veya Queer heteroseksuel veya cisseksuel olmayan insanlar icin kullanilan bir semsiye tabirdir LGBT tanimlarini tekrar yapan bunlarin cinsel oldugu kadar sosyolojik entelektuel ve politik acilimlariyla tarihsel kulturel gelisimlerini de anlatan teoridir Queer Ingilizcede garip tuhaf yamuk gibi olumsuz nitelikler tasiyan bir kelime olmakla birlikte politik ve teorik meselelerde kullanilmasi 1990 larda baslamistir Ozellikle New York ta kurulan Queer Nation adli aktivist grupla birlikte ozellikle akademik alan da dahil olmak uzere yapilan faaliyetlerle birlikte kavram somutlasmistir TarihceAslen tuhaf acayip anlamina gelen queer sozcugu ilk kez 20 yuzyilda Ingilizcede ibne anlaminda kullanilmistir Ilk olarak transfobikler tarafindan hakaret ve asagilama amaciyla kullanilan bu argo sozcuk zamanla LGBT argosunda escinseller tarafindan benimsenmis ve negatif anlamindan siyrilmistir Gunumuzde escinsel haklari gibi konularda yaygin olarak escinsel anlaminda kullanilir ve herhangi bir hakaret anlami icermez Bir sifat olan queer zamanla ad halini almistir Genel bilgilerCinsiyetlerin ve cinsel yonelimlerin escinsel biseksuel heteroseksuel aseksuel tanimladigi kimliklerin baskici oldugunu ve bunlarin kimlik politikasi yapanlarca sinirlarinin cizildigi kadar sabit ve net olmayabilecegini iddia eden kuir teorisine isaret eder Kuir teorisi ne olduguyla degil neye karsi olduguyla kendini ortaya koyar Normal i normalligi kuran normlarin kurulus ve isleyis yapisini sorgular Cinsiyet toplumsal cinsiyet cinsel yonelim ve cinsel pratiklerle ilgili her tur etikete dolayisiyla da kimlik ve cinselligin uzerine kuruldugu apacik her tur kategoriye karsi durur Toplumsal cinsiyetin de icinde bulundugu kadinlik erkeklik ikili dusunce yapilarina bu yapilarin beraberinde getirdigi uyumluluklara kadin kadin gibiyse erkege arzu duyar karsi cinsiyet toplumsal cinsiyet cinsel yonelim kimliklerinin hicbirinin dogal olmadigini tarihsel kulturel ve toplumsal olarak kuruldugunu ve dolayisiyla da iktidar iliskilerinden bagimsiz dusunulemeyecegini savunur Bu baglamda ana sorulari cinsel kimligin insasi bu kimliklerin nasil duzenlendigi ve bu kimliklerle ozdeslesmelerin bizi nasil mumkun kildigi ve kisitladigi etrafinda yogunlasir Ilk olarak akademik cevrede ortaya atilan bu teoriyi zamanla benimseyen kisiler su an kendilerini cinsiyetlerden ve cinsel yonelimlerden bagimsiz sekilde queer demektedir Kuir bireyler heteroseksizme ve heteronormativiteye karsi politik bir tutum alan bireylerdir Turkiye de yeni yeni konusulmaya baslanmasina karsin Kuir kavrami ve kuir teorisi 20 yili askin bir suredir Avrupa da ve Amerika da tartisilmaktadir Yurtdisindaki bircok escinsel orgutlenmesi de kendisini kuir orgutlenme olarak tanimlamaktadir Kapsayici KuirlikKuir siyaseti kendine ozgu bir bicimde daha buyuk bir kapsayiciliga ulasti 1980 lerin sonunda ortaya cikan ve 1990 lar boyunca gelisen bu akim daha onceden harekete hakim olan dar kimlik politikalarina kati kategorilere ve birbirlerinin ayni gruplara karsi bir tepkiydi Kuir politikasiyla tum kimlikler lezbiyen gey biseksuel transeksuel hatta bazi heteroseksuel kimlikler genel bir kuir lik icinde kaynasabiliyordu Kuir siyaseti her turlu ana akim normal dusunme bicimine bir karsi cikisti Ama ayni zamanda lezbiyen ve gey hareketinin yurttaslik haklari yaklasimina da karsiydi Gey yurttaslik haklari stratejistleri Her yerdeyiz sloganini kullanirken ve siyasette yer edinmek icin her seyden once lezbiyen ve geylerin tehdit edici olmayan normallik lerini vurgulamanin onemine inanirken kuir yaklasimi elestirel ve muhalifti Slogani suydu Buradayiz Kuiriz Buna Alisin Kuir Aktivizmi sokak propagandasi kulturel uyumsuzluk eylemleri biyolojik ve toplumsal cok cinsiyetli opusme etkinlikleri gibi etkinlik bicimlerini alma egilimindedir Kuir Teorisinin baslica aktivizm kuruluslarindan biri olan ABD de ortaya cikan Britanya ve Avustralya ya yayilan ve queeruption antikapitalist etkinlikler duzenleyen cesitli gruplari olusturan Queer Nation dur Kuir Teorisi akademik kurumlarda daha guclu bir yer edinmistir ve oldukca soyut bir dil kullanir Bu teori biraz postmodernizmden ve guncel feminist felsefeden ama buyuk olcude Michel Foucault nun tarihsel ve toplumsal kurgusalci fikirlerinden turemistir Bu fikirler escinsel ozgurlesmesinin 1960 ve 1970 lerdeki doneminde de etkili olmuslardir Foucault escinselligi stratejik bir marjinal konum olarak tanimlar Bu konumdan insanin kendisiyle ve baskalariyla yeni iliski kurma bicimlerini izlemesi ve tasarlamasi mumkundur Kuir Politikasi toplumsal cinsiyet baskisini reddeder ama onun sagladigi marjinal disaridanlik perspektifine deger verir Kuir aktivistleriyle Gey Yurttaslik Haklari aktivistleri arasindaki anlasmazlikta kusak farki da etkili olabiliyor Bazi yasli escinseller icin queer kelimesi hala son derece olumsuz homofobik cagrisimlar tasiyor Kelimenin islah edildigini dusunmuyorlar Ancak Kuirligin nihai meydan okumasi biyolojik ve toplumsal cinsiyet kimliklerinin bu kimlikler kullanilmakta ve ustlenilmekte olsa bile birligini istikrarini ve politik yararini sorgulamaktadir Bu acidan Kuir siyaseti bir transgender politikasi ve teorisiyle daha kolay iliskilendirildi ve bunun gelisimine katkida bulundu Transgendered ve Biseksuel kisiler icin Kuirlik yararli bir semsiye terim islevi gorebilmektedir PangenderPangender kisiler erkek ya da kadin olarak etiketlemek istemeyenlerdendir Ikili cinsiyet sistemine uymazlar cunku butun cinsiyetleri tasidiklarini hissederler AgenderAgender cinsiyetsiz kisiler kendilerinin cinsiyetsiz oldugunu hissetmektedirler Bu kisiler kendilerini herhangi bir cinsiyete ait hissetmezler ve kendilerini herhangi bir cinsiyete tabi olarak tanimlamazlar Dis baglantilarKaos GL Dernegi 1 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lambdaistanbul LGBTT Dayanisma Dernegi 2 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde MorEl Eskisehir LGBTT Olusumu 3 28 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pembe Hayat LGBTT Dayanisma Dernegi 4 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Civan Yaprak 29 Mayis 2020 Cinsiyet Kimligi ve Cinsel Yonelim LGBTI Terminolojisi themagger com 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2020 a b c queer Oxford Dictionary of English 2e Oxford University Press 2003 a b Nilgun Sofuoglu Kilic Aralik 2010 PDF Dokuz Eylul Universitesi Kadin Haklari ve Sorunlari Arastirma ve Uygulama Merkezi 6 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 5 Ekim 2013 Imkansiz Kimlikler Kimliklere Direnen Bedenler Queer Performativite Stevens Hugh cev Tanriyar Kivanc 2011 Korkmaz Gul Ed Gey ve Lezbiyen Yazini Sel Yayincilik s 112 ISBN 9789755705361 Halberstam Jack Kuir teorisine genel bakis konulu Jack Halberstam ses kaydi 16 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mayis 2014 PDF Encompass Network Nisan 2013 ss 52 53 24 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Ekim 2014 PDF Safe Homes s 1 15 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Ekim 2014 Vargo Marc E 2011 A Review of Please select your gender From the invention of hysteria to the democratizing of transgenderism Journal of GLBT Family Studies 7 5 ss 493 494 doi 10 1080 1550428x 2011 623982 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2016 Cronn Mills Kirstin 1 Eylul 2014 Transgender Lives Complex Stories Complex Voices Ingilizce Twenty First Century Books ISBN 978 1 4677 4796 7 2 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2016 Schorn Johanna 22 Subat 2016 Taking the Sex out of Transsexual Representations of Trans Identities in Popular Media