Aelius Donatus, Romalı gramerci ve retorik öğretmenidir. Hieronymus, Contra Rufinum eserinde (i.16) Donatus'un kendi eğitmeni olduğunu aktarmıştır.

Eserleri
Donatus çok sayıda ilmî eserin sahibidir. Bunların bir kısmı günümüze ulaşmıştır:
- Oyun yazarı Terentius hakkında yazdığı tefsir, diğer tefsirlerden derlenmiş ve kısmen noksan bir tefsirdir. Tefsirin elimizdeki hali büyük ihtimalle orijinal hali değildir.
- Vita Vergilii (Vergilius'un Yaşamı) adlı eserinin mukaddime ve giriş bölümleriyle beraber Suetonius'un kayıp Vitae (Yaşamlar) adlı eserinden temel aldığı düşünülüyor. Servius'un, Vergilius hakkında çok geniş çaplı bir tefsiri mevcuttur. Bu tefsirde Donatus'un Vergilius tefsirinden sık sık faydalanıldığı görüşü de vardır.
- Ars Grammatica (Gramer Sanatı) adlı eserinin ve bilhassa eserdeki "sözün bölümleri" kısmının özgün olmadığı açıktır. Eser evvelki gramerciler Charisius ve Diomedes'in kullandığı kaynaklar üzerine inşa olmuştur. Bu eser Orta Çağ'da bir okul kitabı olarak büyük bir üne kavuşmuştu. Donatus bu eserle ilksel manada bir tez yazmıştır. 15. yüzyıl itibarıyla kitaplar basılmaya başlandıktan sonra bu küçük kitabın edisyonları ciddi sayılarda basılmıştır. Bu eser ayrıca blok baskı formatında basılmış yegane metinsel eserdir. Eser yalnızca sözün bölümlerinin yer aldığı Ars Minor ve genel dilbilgisinin yer aldığı Ars Maior biçimlerinde yer alır.
Donatus erken döneme matuf bir noktalama sistemini savunuyordu. Bu sistem sırasıyla kelime sonunda daha üst bölgelere konan ve sırasıyla daha uzun duraklamaları gösteren noktalardan oluşuyordu. Bunlar sırasıyla aşağı yukarı modern virgüle, iki noktaya ve noktaya denktir. Bu sistem 7. yüzyıl boyunca kullanımdaydı. Isidorus Hispalensis sonradan daha işlevsel bir sistemi kullanıma sokmuştur.
Donatus, bir oyunun üç ayrı bölümden oluştuğu sistemi icat etti: Protasis (giriş kısmı), epitasis (gövde) ve felaket.
Aelius Donatus ile Tiberius Claudius Donatus birbiriyle karıştırılmamalıdır. Tib. Cl. Donatus, Aelius Donatus'tan 50 sene sonra yaşamış, bir Aeneis tefsiri yazmıştır.
Kaynakça
- ^
Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Donatus, Aelius". Encyclopædia Britannica. 8 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 411.
Konuyla ilgili yayınlar
- Daintree, David. 1990. "The Virgil Commentary of Aelius Donatus: Black Hole or 'Éminence Grise'?" Greece & Rome 37.1: 65–79.
- Demetriou, Chrysanthi. 2014. "Aelius Donatus and His Commentary on Terence’s Comedies." In The Oxford Handbook of Greek and Roman Comedy. Edited by Michael Fontaine and Adele C. Scafuro, 782–799. Oxford: Oxford Univ. Press.
- Dutsch, Dorota M. 2008. Feminine Discourse in Roman Comedy. Oxford: Oxford Univ. Press.
- Farrell, Joseph. 2016. "Ancient Commentaries on Theocritus’ Idylls and Virgil's Eclogues." In Classical Commentaries: Explorations in a Scholarly Genre. Edited by Christina F. Kraus and Christopher Stray, 397–418. Oxford: Oxford Univ. Press.
- Ferri, Rolando. 2016. "An Ancient Grammarian's View of How the Spoken Language Works: Pragmalinguistic Observations in Donatus' Commentum Terentii." In The Latin of the Grammarians: Reflections about Language in the Roman World. Edited by Rolando Ferri and Anna Zago. Turnhout: Brepols Publishers.
- Kragelund, Patrick. 2012. "Evidence for Performances of Republican Comedy in Fourth-century Rome." Classical Quarterly 62.1: 415–422.
- Maltby, Robert. 2003. "The Role of Etymologies in Servius and Donatus." In Etymologia: Studies in Ancient Etymology. Proceedings of the Cambridge Conference on Ancient Etymology, 25-27 September 2000. Edited by Christos Nifadopoulos, 103–118. Münster, Germany: Nodus Publikationen.
- McGill, Scott. 2014. "The Plagiarized Virgil in Donatus, Servius, and the Anthologia Latina." Harvard Studies in Classical Philology 107: 365–383.
- Murgia, Charles E. 2004. "The Truth about Vergil's Commentators." In Romane Memento: Vergil in the Fourth Century. Edited by Roger Rees, 189–200. London: Duckworth.
- Stok, F. 2012. "Commenting on Virgil, from Aelius Donatus to Servius." Dead Sea Discoveries 19.3: 464–484.
Dış bağlantılar
- , Aelius Donatus'un Vita Vergilii'si. (Latince.)
- , Suetonius'un Vita Vergilii'si. Loeb çevirisiyle. (İngilizce.)
- . Çeviri. Loeb çevirisinde bulunmayan bölümler de mevcut. (İngilizce.)
- Latin texts of some of Aelius Donatus 28 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Ars Minor ve Ars Maior'u da içeren metin. (Latince.)
- The commentary on Terence online 25 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Çevrimiçi Terentius tefsiri. (İngilizce.)
- Corpus Grammaticorum Latinorum: complete texts and full bibliography. Latince eserler Corpus'u.
- Commentum in Terentii Comoedias. Kongre Kütüphanesi'nin Rare Book and Special Collections Division6 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . adlı külliyatından Terentius komedyaları tefsiri. (İngilizce.)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aelius Donatus Romali gramerci ve retorik ogretmenidir Hieronymus Contra Rufinum eserinde i 16 Donatus un kendi egitmeni oldugunu aktarmistir Nurnberg Chronicle cikisliEserleriDonatus cok sayida ilmi eserin sahibidir Bunlarin bir kismi gunumuze ulasmistir Oyun yazari Terentius hakkinda yazdigi tefsir diger tefsirlerden derlenmis ve kismen noksan bir tefsirdir Tefsirin elimizdeki hali buyuk ihtimalle orijinal hali degildir Vita Vergilii Vergilius un Yasami adli eserinin mukaddime ve giris bolumleriyle beraber Suetonius un kayip Vitae Yasamlar adli eserinden temel aldigi dusunuluyor Servius un Vergilius hakkinda cok genis capli bir tefsiri mevcuttur Bu tefsirde Donatus un Vergilius tefsirinden sik sik faydalanildigi gorusu de vardir Ars Grammatica Gramer Sanati adli eserinin ve bilhassa eserdeki sozun bolumleri kisminin ozgun olmadigi aciktir Eser evvelki gramerciler Charisius ve Diomedes in kullandigi kaynaklar uzerine insa olmustur Bu eser Orta Cag da bir okul kitabi olarak buyuk bir une kavusmustu Donatus bu eserle ilksel manada bir tez yazmistir 15 yuzyil itibariyla kitaplar basilmaya baslandiktan sonra bu kucuk kitabin edisyonlari ciddi sayilarda basilmistir Bu eser ayrica blok baski formatinda basilmis yegane metinsel eserdir Eser yalnizca sozun bolumlerinin yer aldigi Ars Minor ve genel dilbilgisinin yer aldigi Ars Maior bicimlerinde yer alir Donatus erken doneme matuf bir noktalama sistemini savunuyordu Bu sistem sirasiyla kelime sonunda daha ust bolgelere konan ve sirasiyla daha uzun duraklamalari gosteren noktalardan olusuyordu Bunlar sirasiyla asagi yukari modern virgule iki noktaya ve noktaya denktir Bu sistem 7 yuzyil boyunca kullanimdaydi Isidorus Hispalensis sonradan daha islevsel bir sistemi kullanima sokmustur Donatus bir oyunun uc ayri bolumden olustugu sistemi icat etti Protasis giris kismi epitasis govde ve felaket Aelius Donatus ile Tiberius Claudius Donatus birbiriyle karistirilmamalidir Tib Cl Donatus Aelius Donatus tan 50 sene sonra yasamis bir Aeneis tefsiri yazmistir Kaynakca Chisholm Hugh Ed 1911 Donatus Aelius Encyclopaedia Britannica 8 11 bas Cambridge University Press s 411 Konuyla ilgili yayinlarDaintree David 1990 The Virgil Commentary of Aelius Donatus Black Hole or Eminence Grise Greece amp Rome 37 1 65 79 Demetriou Chrysanthi 2014 Aelius Donatus and His Commentary on Terence s Comedies In The Oxford Handbook of Greek and Roman Comedy Edited by Michael Fontaine and Adele C Scafuro 782 799 Oxford Oxford Univ Press Dutsch Dorota M 2008 Feminine Discourse in Roman Comedy Oxford Oxford Univ Press Farrell Joseph 2016 Ancient Commentaries on Theocritus Idylls and Virgil s Eclogues In Classical Commentaries Explorations in a Scholarly Genre Edited by Christina F Kraus and Christopher Stray 397 418 Oxford Oxford Univ Press Ferri Rolando 2016 An Ancient Grammarian s View of How the Spoken Language Works Pragmalinguistic Observations in Donatus Commentum Terentii In The Latin of the Grammarians Reflections about Language in the Roman World Edited by Rolando Ferri and Anna Zago Turnhout Brepols Publishers Kragelund Patrick 2012 Evidence for Performances of Republican Comedy in Fourth century Rome Classical Quarterly 62 1 415 422 Maltby Robert 2003 The Role of Etymologies in Servius and Donatus In Etymologia Studies in Ancient Etymology Proceedings of the Cambridge Conference on Ancient Etymology 25 27 September 2000 Edited by Christos Nifadopoulos 103 118 Munster Germany Nodus Publikationen McGill Scott 2014 The Plagiarized Virgil in Donatus Servius and the Anthologia Latina Harvard Studies in Classical Philology 107 365 383 Murgia Charles E 2004 The Truth about Vergil s Commentators In Romane Memento Vergil in the Fourth Century Edited by Roger Rees 189 200 London Duckworth Stok F 2012 Commenting on Virgil from Aelius Donatus to Servius Dead Sea Discoveries 19 3 464 484 Dis baglantilar Aelius Donatus un Vita Vergilii si Latince Suetonius un Vita Vergilii si Loeb cevirisiyle Ingilizce Ceviri Loeb cevirisinde bulunmayan bolumler de mevcut Ingilizce Latin texts of some of Aelius Donatus 28 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ars Minor ve Ars Maior u da iceren metin Latince The commentary on Terence online 25 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cevrimici Terentius tefsiri Ingilizce Corpus Grammaticorum Latinorum complete texts and full bibliography Latince eserler Corpus u Commentum in Terentii Comoedias Kongre Kutuphanesi nin Rare Book and Special Collections Division6 Mayis 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde adli kulliyatindan Terentius komedyalari tefsiri Ingilizce